Tragedie Sofokles Tom 2

Tłumaczenie: Robert Chodkowski

Ajschylos (525–456) to twórca tragedii greckiej w jej formie literackiej i teatralnej, znany jako jeden z największych poetów religijnych świata, którego interesowały przede wszystkim fundamentalne problemy religijno-moralne, a więc istota bóstwa, sprawy boskiej sprawiedliwości, winy i kary, żyworodnej siły występku oraz problematyka dziedziczenia zbrodni rodowej. Prezentując te fundamentalne prawdy religijno-moralne, ilustrował je przykładami wielkich czynów i wielkich zbrodni, ale znalazł również sposób, by w jego tragediach znalazła odbicie także tematyka z życia zwykłych ludzi: ich nieszczęścia i troski życia codziennego. I tak w jego sztukach mamy świadectwa cierpień dzieci, kobiet i ludzi starych, Greków i obcych, migrantów i tułaczy; wszystkich dotk...

Tom zawiera najnowsze polskie przekłady i nowe opracowania czterech tragedii Sofoklesa dokonane przez Roberta R. Chodkowskiego, badacza antycznego teatru i tragedii greckiej, profesora zwyczajnego KUL. Sofokles (495-4O5 przed Ckr.) jest przedstawicielem starożytnej tragedii greckiej w okresie jej szczytowego rozwoju. Sztuki Sofoklesa, już wówczas uznane za arcydzieła, zachowały nieprzemijającą wartość, a ich uniwersalna tematyka jest do dziś aktualna, mimo upływu niemal 2500 lat od ich powstania. Odnosi się to również do dramatów, których przekłady znajdują się w niniejszej publikacji. Aj os ukazuje dramat człowieka niedocenionego przez tych, z którymi dokonał wspaniałego dzieła. Doprowadza to tytułowego bohatera do samobójczej śmierci. Taka jest cena jego reha...

Kiedy mówimy o korzeniach cywilizacji europejskiej, kojarzymy je przede wszystkim z kulturą klasyczną. Warto jednak pamiętać, że i ona nie była jednorodna. Składała się na nią kultura rzymska i grecka, a także hellenistyczna, która do źródeł naszej cywilizacji wniosła elementy despotycznych tradycji starożytnego Wschodu. Ale na oblicze Europy wpłynęło również dziedzictwo ludów spoza śródziemnomorskiego kręgu kulturowego, żyjących poza granicami starożytnej Grecji i Rzymu: na wschód od Renu, na północ od Alp i za Dunajem. Rzymianie określali te krainy wspólna nazwą barbaricum. Barbarzyńskie ludy: Celtowie, Germanie, Słowianie, ludy ugrofińskie wchodziły w orbitę śródziemnomorskiej cywilizacji stopniowo i w rozmaitych okolicznościach historycznych,...

Uznawana za najwybitniejszą intelektualistkę żydowską XX wieku Hannah Arendt (1906–1975) rozważa „kondycję ludzką” z perspektywy współczesnych doświadczeń i niepokojów. Świadek epoki, urodzona w Niemczech, emigrantka od 1933 roku, autorka rozpraw o totalitaryzmie, napisała tym razem „pozytywny” traktat o człowieku ujętym od strony narodzin i początku, a nie, jak w egzystencjalizmie, śmierci i kresu, oraz od strony vita activa przeciwstawionej vita contemplativa. Człowiek wypełnia życie pracą i działaniem, których ewolucję od starożytności i dzisiejsze zagrożenia Arendt śledzi z niezwykłą erudycją i oryginalnością. Analizuje historyczne przemiany takich pojęć, jak praca, prywatność, wolność i pod tym względem tworzy prawdziwe kompendium wie...

Zasłona w rajskie ptaki to wznowienie klasycznej, choć jedynej w swoim rodzaju książki (pierwsze wyd. PIW 1981) przechwytującej na gorącym uczynku generalny zwrot wrażliwości artystycznej u zarania „naszych” czasów. Wiesław Juszczak ujmuje to jako nagły zmierzch pewnej oczywistej konwencji – niemal w całym wieku XIX rządziła zasada fabularności – tak wszechogarniająca, że widoczna jako model idealny wszelkich dziedzin sztuki (malarstwo figuratywne czy tonacja dur-moll w muzyce), ale od tego czasu powieść nie jest już wzorcem tych sztuk, lecz sama zaczęła czerpać z nich inspiracje. Kształt tego przełomu bada Juszczak, sięgając po mniej radykalną od Ulissesa Joyce’a powieść Virginii Woolf Pani Dalloway, a ściślej – tylko jeden jej epizod. Wobec zw...

Światowej sławy intelektualistka żydowskiego pochodzenia Hannah Arendt (1906-1975), urodzona w Niemczech, lecz od połowy życia emigrantka, mieszkanka USA, żyła w burzliwych czasach, co znalazło odzwierciedlenie w jej filozofii politycznej, w analizach totalitaryzmu i rewolucji. Ta działalność badawcza i publicystyczna zapewniła jej pozycję jednej z najbardziej wpływowych kobiet XX wieku. Życie umysłu kontrastuje z tymi dokonaniami. W latach 70. XX wieku autorka podjęła pracę nad opisaniem ludzkiej aktywności mentalnej. Zamierzyła trzyczęściowe dzieło o myśleniu, woli i sądzeniu, ale ostatniej części nie zdążyła już zrealizować. Niewątpliwie tom Myślenie ma dominujące znaczenie już choćby dlatego, że wola jest zjawiskiem trudno uchwytnym i dość poźn...

Oszałamiający rozmachem chiński bestseller, który stał się wydawniczym fenomenem w USA. Książka Laureata Nagrody Hugo. „Imponująca rozmachem ucieczka od rzeczywistości. Dała mi odpowiednią perspektywę w zmaganiach z Kongresem – nie musiałem się przejmować, wszak kosmici mieli najechać Ziemię!” – Barack Obama, były prezydent USA Drugi tom trylogii Wspomnienie o przeszłości Ziemi, największego w ostatnich latach wydarzenia w światowej fantastyce naukowej, porównywalnego z klasycznymi cyklami „Fundacja” i „Diuna”. Chiński bestseller, który zyskał ogromny rozgłos w USA – w 2015 roku tom pierwszy, Problem trzech ciał , otrzymał nagrodę Hugo dla najlepszej powieści. Wyobraź sobie wszechświat jako las pełen nieznanych drapieżników. Żeby prz...

Oszałamiający rozmachem chiński bestseller,który stał się wydawniczym fenomenem w USA. KSIŻKA LAUREATA NAGRODY HUGO. Pół wieku po bitwie w dniu Sądu Ostatecznego groźba powiadomienia Wszechświata o położeniu Trisolaris wciąż powstrzymuje kosmitów przed opanowaniem Ziemi. Dzięki zdobyciu trisolariańskiej wiedzy Ziemia przeżywa wyjątkowy okres dobrobytu. Ludzka nauka się rozwija, a Trisolarianie poznają ziemską kulturę, więc wydaje się, że obie cywilizacje będą mogły dalej współpracować. W tej epoce budzi się z hibernacji Cheng Xin, ekspertka techniczna z początków dwudziestego pierwszego wieku. Przynosi ze sobą wiedzę o zapomnianym programie z czasów kryzysu, który może na zawsze zburzyć równowagę między dwoma światami. Czy ludzkość sięgni...

Szczera i bardzo zabawna powieść dla młodzieży o tym, jak żyć i nie zwariować, gdy groźna choroba nagle usuwa ci grunt spod nóg. A co więcej – jak odnaleźć w tej absurdalnej sytuacji energię i radość. Pierwszego dnia po powrocie do klasy znalazłem na ławce wielgachną kartkę z życzeniami podpisaną przez nauczycieli i moje koleżanki i kolegów. Każde z nich dodało coś od siebie: „Zdrowiej!”, „Obyś już więcej nie chorował!” albo jak zawsze bardzo pomocne: „Głowa do góry!”. Byłem przerażony. Ta kartka mówiła: „Chciałeś wrócić do szkoły jak gdyby nigdy nic? Zapomnij!”. Poczułem się, jakby ktoś zawiesił mi nad głową wielki jaskrawy neon informujący o tym, co się wydarzyło w moim życiu: „Uwaga, to ten, co ma raka!”. Ross Mal...

Oresteja jest uznawana powszechnie za jedno z najwybitniejszych arcydzieł literatury światowej. Ta jedyna trylogia wśród zachowanych tragedii greckich jest z jednej strony szczytowym osiągnięciem Ajschylosa jako poety oraz rozwinięciem i podsumowaniem jego wcześniejszych innowacji w zakresie techniki dramatycznej i teatralnej, a z drugiej wyznacza dla następców nowe drogi rozwoju tragedii. Ajschylos jest też dla odbiorców jego dzieła nauczycielem, wskazując między innymi, że mądrość i wiedzę zdobywa się cierpieniem i trudem, a występku i zbrodni unika, przestrzegając prawa, na którego straży stawia trybunał „złożony z nieprzekupnych, prawych i bezstronnych obywateli”, którym przewodzi Pallas Atena, uosobienie ducha ateńskiej demokracji i wykonawczyni woli...

Tłumaczenie: Robert Chodkowski

Kompletne wydanie Króla Edypa Sofoklesa, bez cięć w treści, przygotowaliśmy z myślą o uczniach - nie tylko zastosowaliśmy czcionkę ułatwiającą czytanie oraz wygodne marginesy, dzięki czemu wzrok nie męczy się szybko, ale także uzupełniliśmy tekst o przypisy, wyjaśniające trudne lub archaiczne zwroty. Ponadto wydanie zawiera opracowanie z biogramem autora, streszczeniem, kluczową dla utworu problematyką oraz najważniejszymi pojęciami z zakresu literaturoznawstwa, które dotyczą Króla Edypa i epoki, w której powstał. Opracowanie pomoże nie tylko w przygotowaniu do lekcji i do sprawdzianu, ale także będzie doskonałym materiałem powtórkowym przed egzaminem maturalnym. Seria Lektury wydawnictwa Pumilio powstaje pod opieką merytoryczną redaktorki prowadzącej,...

Kompletne wydanie Antygony Sofoklesa, bez cięć w treści, przygotowaliśmy z myślą o uczniach - nie tylko zastosowaliśmy czcionkę ułatwiającą czytanie oraz wygodne marginesy, dzięki czemu wzrok nie męczy się szybko, ale także uzupełniliśmy tekst o przypisy, wyjaśniające trudne lub archaiczne zwroty. Ponadto wydanie zawiera opracowanie z biogramem autora, streszczeniem, kluczową dla utworu problematyką oraz najważniejszymi pojęciami z zakresu literaturoznawstwa, które dotyczą Antygony i epoki, w której powstała. Opracowanie pomoże nie tylko w przygotowaniu do lekcji i do sprawdzianu, ale także będzie doskonałym materiałem powtórkowym przed egzaminem maturalnym. Seria Lektury wydawnictwa Pumilio powstaje pod opieką merytoryczną redaktorki prowadzącej, dr Agn...

Antygona jest antyczną tragedią napisaną przez Sofoklesa około 440 roku p.n.e. należącą do kanonu literatury światowej. Akcja tragedii rozgrywa się w Tebach w czasach mitycznych. Po śmierci Edypa, dwaj bracia z królewskiego rodu, Eteokles i Polinejkes, toczą walkę o objęcie tronu, w wyniku której obaj giną. Władcą zostaje ich wuj Kreon, który uznaje Polinejkesa za zdrajcę i zakazuje wyprawienia mu pogrzebu. Decyzja Kreona, racjonalna politycznie, stawia członków rodu królewskiego przed wyborami, które muszą mieć dla nich tragiczne konsekwencje. Antygona, siostra Polinejkesa, łamie zakaz Kreona, by zgodnie z prawem boskim zorganizować pochówek brata. Czyn Antygony zmusza Kreona do skazania jej na śmierć za nieposłuszeństwo wobec wydanego przez siebie nakazu....

Król Edyp jest antyczną tragedią grecką napisaną przez Sofoklesa około 430 roku przed naszą erą. Ta sztuka licząca ponad dwa tysiące lat należy do kanonu literatury światowej. Jej tematem jest bezsilność człowieka wobec fatum. Edyp, król Teb, pragnie żyć w zgodzie z prawami ludzkimi i boskimi. Kiedy w jego mieście wybucha zaraza, idzie po objawienie do wyroczni delfickiej. Okazuje się, że musi odnaleźć i ukarać zabójcę poprzedniego króla, Lajosa, aby uratować miasto. W miarę odkrywania prawdy dowiaduje się, że ciąży na nim klątwa, od której nie można się uwolnić. To on nieświadomie zabił swojego ojca, a następnie ożenił się z własną matką, Jokastą. W pokucie za niewybaczalne przewinienia, jakimi są ojcobójstwo i kazirodztwo, Edyp oślepia s...

Seria LEKTURY Z OPRACOWANIEM to praktyczna pomoc dla uczniów szkół podstawowych i średnich. Obejmuje ona lektury, których znajomość jest wymagana na egzaminie ósmoklasisty i na maturze. Opracowania – przygotowane przez doświadczonych nauczycieli – uwzględniają podstawę programową i wymagania egzaminacyjne. Każdy tekst opatrzono notkami na marginesie, które zwracają uwagę na najważniejsze fragmenty lektury. W opracowaniu znalazły się następujące elementy: notka o autorze streszczenia: krótkie (całego utworu) i szczegółowe (kolejnych rozdziałów lub części) plan wydarzeń charakterystyka bohaterów problematyka utworu gatunek i rodzaj literacki znane cytaty motywy literackie geneza utworu i/lub wyjaśnienie tytułu przykładowe tematy wypracowań przykładow...

W ramach międzynarodowego projektu Klasyka w powieści graficznej. Pilotażowy program nowej edukacji kulturalnej dla uczniów liceów oparty na powieściach graficznych, dofinansowanego ze środków programu Komisji Europejskiej Kulturalna Europa, trzy instytucje kultury - ze Słowenii (Słoweński Instytut Teatralny, Lublana), z Polski (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa) oraz ze Słowacji (Instytut Teatralny, Bratysława) - wybrały trzy klasyczne dramaty europejskie: Antygonę Sofoklesa, Romea i Julię Williama Szekspira oraz Króla Ubu Alfreda Jarryego. Do współpracy zaproszono trzech uznanych artystów rysowników: dr. Horowitza (Ciril Horjak, Słowenia), Daniela Chmielewskiego (Polska) i Juraja Martikę (Słowacja), którzy stworzyli komiksowe inscenizacje te...

Najnowszy polski przekład i opracowanie Króla Edypa, dokonane przez Roberta R. Chodkowskiego, wybitnego znawcę teatru i tragedii greckiej.