Prawda i piękno. Szkice o filozofii i ekfrazach w twórczości Zbigniewa Herberta

Jak oddać paraliżujący strach towarzyszący niechcianej ciąży i potajemnej aborcji? Jak opisać nastoletni seks, który bywa źródłem wolności, ale i upokorzenia? I jak sportretować rozkoszną władzę nad młodszym o trzydzieści lat kochankiem? „Liczy się nie to, co się zdarza, lecz to, co robimy z tym, co się zdarzyło” ­– to zdanie staje się motywem przewodnim zbioru. Dokonując wiwisekcji wspomnień, Ernaux odważnie opisuje sprawy seksu, pożądania i kobiecości. Lawiruje między obrzydzeniem a błogością, a jej oszczędny język i fotograficzna pamięć doskonale oddają sprzeczność między tym, co społecznie przyjęte, a potrzebami ciała. Ale interesuje ją też to, jak to możliwe, że zagłębiając się w przeszłości, odkrywamy tam obce nam „ja”....

Józef Mackiewicz to jeden z najbardziej intrygujących świadków historii XX wieku. Monografia Adama Fitasa nie pozostawia co do tego najmniejszych wątpliwości. Lubelski badacz przekonująco burzy stereotypy, których gęstą sieć zarzucono zarówno na biografię autora Kontry, jak i jego dzieła. Ukazuje go jako człowieka odważnego i niezależnego od wpływów dwudziestowiecznych utopii, a także jako prozaika na wskroś nowoczesnego, obdarzonego ogromną wrażliwością na regionalną odmienność kulturową i strzegącego tej odmienności. Za sprawą opracowania Fitasa czytelnik, nawet ten nieco zaznajomiony z historią XX stulecia, odkrywa mało znane, a oświetlone przez Mackiewicza fakty z historii XX wieku - takie jak epopeja kozacka w czasie li wojny, eksterminacja Żydów w...

Problem eutanazji jest trudnym zagadnieniem tak w perspektywie moralno-etycznej, jak i społecznej. Nie pozostaje także obojętnym dla polityków odpowiedzialnych za tworzenie prawa. Tym bardziej w państwie uwarunkowanym kulturowo wartościami chrześcijańskimi, a w zasadzie katolickimi, w którym bardzo duże znaczenie ma postawa hierarchów reprezentujących katolicyzm. Te wszystkie czynniki mogą wydawać się przeszkodami w podejmowaniu tego trudnego problemu badawczego, jednak nie zniechęciły one Grzegorza Tokarza, który w sposób precyzyjny, z kronikarską dokładnością (jak sugeruje tytuł i czego potwierdzenie znajdujemy w monografii) zaprezentował stanowiska i poglądy dotyczące eutanazji posłów Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej po 1991 roku. Książka napisana została...

Nowa książka Grzegorza Tokarza, analizująca "Postrzeganie szatana przez polskie katolickie społeczności parafialne", stanowi kontynuację jego wcześniejszych badań nad tym tematem. Autor skupia się na słowie "szatan" i jego znaczeniu oraz recepcji w kontekście lokalnego polskiego katolicyzmu. Badania Tokarza stanowią jedynie wstęp do głębszej analizy postrzegania szatana w społecznościach parafialnych. W książce opisuje działalność i istotę szatana oraz "otwartość na szatana" w kontekście środowisk parafialnych. Jednocześnie autor podkreśla, że jego badania mają charakter naukowy, ale książka posiada również walory publicystyczne, co sprawia, że czyta się ją przyjemnie i z zainteresowaniem. Jest to piąta książka Tokarza na temat tego zagadnienia, co...

Najbardziej mroczna i niejednoznaczna postać Nowego Testamentu. Tajemnice i wszystkie twarze Judasza w książce Tomasza P. Terlikowskiego. Sprzedawca pachnideł? Złodziej? Bojownik o wolność Izraela? Intelektualista z Judei pośród galilejskich rybaków? Kim był Judasz? Tomasz P. Terlikowski proponuje świeże ? biblijne, historyczne, literackie i psychoanalityczne ? spojrzenie na postać Judasza. Czy w ogóle istniał? Co o nim wiemy, a czego nie? Co jest pewne, a czego się domyślamy? Jak możemy rozumieć jego historię? Być może Judasz, zanim dołączył do grona apostołów, był zwykłym handlarzem. Jednak możliwe również, że był on, jak powiedzielibyśmy dzisiaj, terrorystą walczącym z bronią w ręku o wyzwolenie Izraela spod rzymskiego jarzma. Dlaczego uwierzył J...

Książka jest wyjątkowo, bo żaden biblistyca polski nigdy nie podjął takiej tematyki w tak obszernym zakresie. Zgodnie z tytułem książki omówione jest rozumienie i praktyczne wykorzystanie tego hasła (czyli teoria i praktyka) przez Marcina Lutra. SPIS TREŚCI Wprowadzenie Zagadnienia wstępne 1. Heinrich Denifle i Hartmann Grisar 2. Życie Marcina Lutra 3. Marcin Luter a protestantyzm 4. Rozwój doktryn Marcina Lutra 5. Kłamstwa i mowa nienawiści Marcina Lutra Tekst Pisma Świętego 1. Współczesne wydania krytyczne Pisma Świętego 2. Tekst oryginalny Starego Testamentu 3. Septuaginta 4. Tekst oryginalny Nowego Testamentu 5. Wulgata 6. Natchnienie i hermeneutyka biblijna 7. Kanon Pisma Świętego "Sola scriptura" Marcina Lutra 1. Miejsce Pisma Świętego w teologii Marcina L...

Niezwykła książka będąca pokłosiem wyprawy księdza profesora Waldemara Chrostowskiego i Pawła Lisickiego do Ziemi Świętej. Zadają ważne pytania, które od początku zawsze poruszały chrześcijan. Jak doszło do procesu Jezusa? Dlaczego tak popularny początkowo Nauczyciel z Galilei skończył ostatecznie na krzyżu? Kim byli Jego sędziowie i oskarżyciele? Do jakich frakcji religijnych należeli i czym się one od siebie różniły? Dlaczego doszło do procesu przed rzymskim prefektem? Kim był Mesjasz dla ówczesnych Żydów? Kim byli kapłani i jaką rolę odgrywali w świątyni jerozolimskiej? Jak to się stało, że Mesjasz przyszedł do swego ludu, a ten Go nie przyjął? Paweł Lisicki nakreśla w tych rozmowach tło historyczne, polityczne i społeczne, a jego rozmów...

„Sumienie mają przede wszystkim ci, którzy chcą je mieć”. – ks. Józef Tischner Temat sumienia budzi tak duże zainteresowanie, ponieważ wiąże się z tym, co najbardziej intryguje człowieka, to znaczy z jego wnętrzem, poznawaniem siebie, życiem duchowym, umiejętnością rozróżnienia tego, co jest dobre, a co złe. Autor snuje refleksję, opierając się na swoim doświadczeniu duszpasterskim oraz na znanych autorytetach moralnych, takich jak św. Alfons Liguorii, bł. Jan Paweł II, Yves Congar, kard. Newman. Omawia rodzaje sumienia i najważniejsze zagrożenia dla niego we współczesnym świecie, wskazuje, jak je kształtować i dbać o jego wrażliwość, by nie było zakłamane i by umieć dostrzec wielkość daru, jakim jest dla każdego człowieka.

Zainteresowania intelektualne – a w ślad za tym naukowe i społeczne – Profesora Andrzeja Porębskiego od samego początku jego aktywności na wielu polach wiązały się z poszukiwaniem tego, co w różnorodności współczesnego świata pozwala łączyć odmienne typy wartości, działań oraz reguł ładu społecznego. W analitycznym, ale i humanistycznie przysposobionym podejściu Profesora można dostrzec metodyczne dążenie do harmonijnego połączenia potrzeby uszanowania i wykorzystania dziedzictwa kulturowego oraz otwarcia na nieuniknione przeobrażenia. Tak określone ramy intelektualne stanowią istotny punkt odniesienia dla refleksji, którą podjęli autorzy niniejszego tomu dedykowanego Profesorowi Andrzejowi Porębskiemu. Na tom złożyły się studia, których autorzy...

Czy katolicka doktryna wiary może się zmieniać? Dla jednych stwierdzenie, że nawet dogmaty nie są odporne na przekształcenia, może brzmieć skandalicznie, dla drugich – wyzwalająco. Michael Seewald, badając to na pozór prowokacyjne zagadnienie, ukazuje bogatą i często zapomnianą tradycję dogmatycznych teorii rozwoju – od początków chrześcijaństwa aż do dzisiaj. Autor osadza dyskursy reformatorskie w kontekście historycznym i teologicznym, pokazując, że pole manewru dla przemian jest większe, niż się niektórym wydaje. Kościół, jak przekonuje, jest bowiem współcześnie tym, czym jest, tylko dlatego, że umiał połączyć ciągłość i nieciągłość; ponieważ ewoluował, aby wciąż na nowo wprowadzać powierzoną mu Ewangelię w teraźniejszość. Roz...

Tabliczki z Ugarit, „pogrzebane” podczas zburzenia miasta w trakcie najazdów tzw. Ludów Morza w XII w. p.n.e. a odkryte niespełna wiek temu, prowokują pytania badaczy i rozpalają wyobraźnię zwykłych czytelników. Odsłaniają bowiem literacki świat z okresu przełomowego dla cywilizacji, jakim było wynalezienie pisma alfabetycznego. Zapisane tak zwanym alfabetem klinowym teksty literackie budzą duże zainteresowanie znawców Biblii, będąc świadkiem kultury, religii i piśmiennictwa regionu syropalestyńskiego. Tabliczki stanowią skarbnicę licznych paraleli i analogii do tekstów oraz pojedynczych motywów Starego Testamentu, których przegląd (ważniejszych wybranych) znajduje się również w publikacji. Monografia jest pierwszym tak wielostronnym opracowaniem kultur...

Żyjemy w świecie coraz mniej chrześcijańskim, w którym istnieje wiele różnych religii i duchowości. Na popularności nie traci również magia, którą praktykuje coraz więcej osób, w tym chrześcijanie. Celem tej książki jest przede wszystkim udzielenie odpowiedzi na pytania: Czym tak naprawdę jest magia i co odróżnia ją od religii? Co na ten temat mówią Biblia i nauka Kościoła? Jakie zagrożenia duchowe wynikają z oddawania się praktykom magicznym? Jaki mają one wpływ na naszą wiarę i sposób myślenia? Jest to publikacja, w której znaleźć można m.in. odpowiedzi na pytania o to, czy „złe oko działa"?; Co Kościół mówi o magii?; Czy należy się obawiać uroków, przekleństw i magicznych praktyk?; Czy da się pogodzić magię z wiarą w Chrystusa?

Niezwykła poezja Jana Polkowskiego dzieli się na dwa okresy: 19771990 oraz od 2009 do dzisiaj. Dwudziestoletnie milczenie poety spowodowało odnotowanie jego tryumfalnego powrotu tomem Cantus przez niemal wszystkie media. W zawartości i poetyce twórczości drugiego okresu nie ma większych zmian. Można jednak zauważyć, że jawniej zostały wyeksponowane w niej wątki religijne, a z racji wieku poety częściej pojawiają się tu wiersze senilne, naznaczone wspomnieniem, zrozumieniem i uważnym odnotowaniem przemian. W monografii opracowano kilka najważniejszych tematów tej poezji. Po pierwsze (w dziale ziemskim), silny związek z miejscem, przez co należy rozumieć Polskę jako ojczyznę, ale też i małe ojczyzny, czyli Nową Hutę, Kraków oraz Tymową, o których mówi r...

Fakty z tużpowojennej biografii Zbigniewa Herberta, najpierw studia w krakowskiej Wyższej Szkole Handlowej, a potem kilkumiesięczna praca w gdyńskim oddziale Narodowego Banku Polskiego, zainspirowały Józefa Marię Ruszara do postawienia zasadnego, a przy okazji oryginalnego pytania o znaczenie ekonomii w twórczości i życiu autora Pana Cogito. Niniejsza publikacja podejmuje szereg zagadnień związanych z ekonomicznym i praktycznym aspektem biografii Herberta. Źródłem informacji stały się przede wszystkim korespondencja, wypowiedzi wyjęte z wywiadów oraz wiedza na temat realiów życia w PRL. Ruszar zarówno omawia postawę poety wobec dwóch systemów gospodarczych – socjalizmu i kapitalizmu – w obrębie których i pomiędzy którymi dokonywały się jego życiowe wybor...

W cieniu Biblii (fragment wstępu Józefa Marii Ruszara) Mane, tekel, fares to książka obrazoburcza, choć grzeczna wobec dotychczasowych badaczy problemu. Nie chodzi bowiem o to, by się naśmiewać z nieporozumień i interpretacyjnych pomyłek, lecz w dialogu i sporze dotrzeć do maksymalnie wiernych odczytań tekstów. Nie jest to postawa pozbawiona założeń. Przeciwnie, wyrasta z kilku niewzruszonych przekonań, które obecnie wcale nie należą do powszechnie podzielanych, więc wymagają przedstawienia. Po pierwsze, niniejszy zbiór tekstów analizujących lirykę Różewicza zrodził się z pewności, że istnieje sztuka interpretacji, która dociera do sensu zawartego w tekście i ów sens nie jest dowolną kreacją interpretatora. Teza nie jest błaha, skoro wkrótce minie trz...