„Grażyna Halkiewicz-Sojak” – książki

Grażyna Halkiewicz-Sojak (prof. dr hab.) związana z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, historyk literatury, członkini zarządu Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Rady Fundacji Museion Norwid, komitetów redakcyjnych Dzieł wszystkich Cypriana Norwida oraz rocznika „Studia Norwidiana”. Została odznaczona srebrnym medalem Gloria Artis i medalem Komisji Edukacji Narodowej. Jej badania skupiają się na literaturze okresu romantyzmu, zwłaszcza na twórczości Cypriana Norwida oraz Zygmunta Krasińskiego, co znalazło wyraz w licznych artykułach i kilku książkach, np. Byron w twórczości Norwida (1994), Wobec tajemnicy i prawdy. O Norwidowskich obrazach całości (1998), Przedświt Zygmunta Krasińskiego (2004), Nawiązane ogniwo (2010). W obręb jej zainteresowań naukowych wchodzą również zagadnienia związane z recepcją poezji XIX wieku w XX-wiecznej i współczesnej literaturze (zob. np. Karol Wojtyła/Jan Paweł II wobec tradycji kultury polskiej [współautorstwo, 2015], Znalazłem ciszę Tadeusz Różewicz w szkole Cypriana Norwida [2021]).

Książka "Znalazłem ciszę Tadeusz Różewicz w szkole Cypriana Norwida" to przykład pracy utrzymanej w polonistycznym duchu i tradycyjnej literaturoznawczej metodologii, wyrosłej z założeń strukturalizmu, choć w pewnym sensie zreformowanego, jeśli za reformę strukturalizmu przyjąć analizę intertekstualną. Sama Autorka przyznaje się zresztą do strukturalistycznego kierunku badań, wskazując na interesujące ją ujęcia synchroniczne i diachroniczne. Ciekawe jest jednak to, że w książce zaproponowane zostaje poszerzenie tej perspektywy - pomimo dominującego badania analitycznego, poetologicznego, pojawia się również bardzo wyraźnie ujęcie historycznoliterackie, a tam, gdzie potrzeba - także biograficzne. Dzięki temu książka jest z pewnością ciekawsza, bo pokazuje, że sama analiza immanentna (znakomitej zresztą próby) okazuje się niewystarczająca dla zrozumienia fenomenu relacji nie tylko pomiędzy twórczością Różewicza i Norwida, ale i pomiędzy samymi: Różewiczem i Norwidem.Celem książki jest przyjrzenie się międzypokoleniowemu dialogowi poetyckiemu, dialogowi współczesności z tradycją literacką i zbadanie charakteryzującego go napięcia pomiędzy kontynuacją a polemiką literacką. Dla realizacji celu swoich badań Autorka obiera dwie drogi: jedną, którą nazywa poszlakową, w ramach której wyinterpretowuje w twórczości Różewicza norwidowskie wątki nieoczywiste; i drugą, podążającą za eksplicytnie wyodrębnionymi w twórczości autora Kartoteki tematami i problemami norwidowskimi.- prof. dr hab. Michał Januszkiewicz