Modlitwa mistyczna

Z pierwszych wieków zachowało się kilka zbiorów katechez chrzcielnych. Jednym z najstarszych z nich są homilie św. Jana Chryzostoma, głoszone w latach 387–397 do przygotowujący się do chrztu i do nowo ochrzczonych. Jego katechezy rozpoczynają się głoszeniem „radosnej nowiny o wspaniałościach”, jakie „przygotował Bóg tym, którzy Go miłują”. Następnie kaznodzieja tłumaczy czym jest dar chrztu i jego znaczące nazwy, jak: kąpiel odrodzenia, oświecenie, zanurzenie (w śmierć Jezusa), pogrzebanie (razem z Chrystusem), duchowe obrzezanie, krzyż czyli ukrzyżowanie dawnego człowieka. Chętnie przywołuje w swoich katechezach obraz duchowego naczynia ulepionego przez chrzest z miękkiej gliny (skrucha), które różni się od naczynia garncarza tym, że raz rozb...

„Nie uważaj postu za coś złego” Tak w V wieku zachęcał wiernych do przełamywania uprzedzeń względem postu Pseudo-Euzebiusz z Aleksandrii. Również wielu innych wczesnochrześcijańskich pisarzy, greckich i łacińskich, poświęciło tej praktyce duchowej wiele mów i tekstów. Nie znajdziemy w nich wielu technicznych szczegółów jak pościć, ponieważ dla autorów większe znaczenie miała moralno-duchowa postawa poszczącego względem samego ćwiczenia. I tak zdaniem Tertuliana, w Starym Testamencie posty były nakazane przez Boga, tymczasem w Nowym Testamencie miały być podejmowane dobrowolnie: „Gdy chodzi o przyszłość, należy – zgodnie z Nową Nauką – pościć według woli, a nie z rozkazu, stosownie do okoliczności potrzeb każdego z osobna”. W ks...

Kształtująca się w pierwszych wiekach tradycja monastyczna stworzyła bogatą duchowość modlitwy nieustannej. Polega ona na tym, że tak naprawdę modlący się nigdy nie kończy swojej modlitwy. W każdym wezwaniu jest odniesienie do Boga, nawet wtedy, gdy modlący nie wypowiada słów na głos lub robi to w myśli. Wybór tekstów greckich i łacińskich autorów wczesnochrześcijańskich, zainspirowanych słowami św. Pawła z Listu do Tesaloniczan nieustannie się módlcie prezentuje wszystkie rodzaje modlitwy: uwielbienia, dziękczynienia, przebłagania i prośby. Dzięki komentarzom pisarzy z pierwszych wieków Kościoła możemy też poznać charakterystyczny zarys patrystycznej teologii Modlitwy Jezusowej, która układa się w trzy podstawowe zagadnienia: - Jak zachowa�...

Święty Nicetas z Remezjany – wczesnochrześcijański pisarz – żył na terenach dzisiejszej Serbii w latach ok. 340-414. Jego katechezy pozwalają współczesnemu czytelnikowi uchwycić samą esencję wiary, co ułatwia prosty i żarliwy przekaz, który nadal ma w sobie siłę przyciągania. Autor może z powodzeniem stawać w szereg z innymi wybitnymi autorami katechez wczesnochrześcijańskich, takimi jak Cyryl Jerozolimski, Jan Chryzostom czy Teodor z Mopsuestii.

Modlitewnik zawiera teksty świętych: Efrema Syryjczyka, Makarego Egipskiego, Bazylego Wielkiego, Jana Chryzostoma i innych wybitnych mistrzów życia duchowego. Treść modlitewnika została ułożona zgodnie z cyklami nabożeństw bizantyjskich: dobowy, tygodniowy, roczny. Jest także cykl ośmiu tonów, czyli melodii liturgicznych, które począwszy od Wielkanocy, następują kolejno po sobie.

Dziełem św. Nicetasa Wydawnictwo Tum Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej otwiera nową serię wydawniczą BIBLIOTEKA PATRYSTYCZNA. W zamyśle, mają się w jej ramach ukazywać tłumaczenia wybranych tekstów Ojców Kościoła i pisarzy chrześcijańskich, które nie doczekały się jeszcze przekładu na gruncie polskim. Ci mistrzowie wiary i życia duchowego zadziwiają mądrością, ale i aktualnością płynącą z ich pism. Naszym pragnieniem jest zapoznanie szerszego grona odbiorców z dziedzictwem Kościoła pierwszych wieków. Redaktorem serii i pomysłodawcą jest dr Magdalena Jóźwiak z Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.Nicetas, biskup Remezjany (dziś w Serbii) żyjący na przełomie IV i V stulecia, przeszedł do historii jako autor kilku pism teologicz...

Droga do modlitwy serca Do źródła w górach prowadzi stroma ścieżka. Wydeptały ją pokolenia wschodnich mnichów. To filokalia, czyli umiłowanie piękna. Naszym przewodnikiem po niej jest wybitny filolog i patrolog, ks. prof. Józef Naumowicz. Podążajmy wraz z nim po śladach świętych ojców, w górę, do źródła. To Chrystus jest źródłem. I górą. I ścieżką. bp Michał Janocha Ksiądz profesor Józef Naumowicz w przystępny sposób przybliża autentyczną myśl chrześcijańskiego Wschodu. Wydobywa teksty kluczowe dla zrozumienia mod­litwy, zwłaszcza tej skupionej na uważności. Problemowy układ przygotowanego zbioru pomoże czytelnikom usystematyzować wiedzę przekazaną przez starożytnych ojców: Czym jest modlitwa? Kiedy jest najskuteczniejsza? Jak radzić s...

Jedno z najważniejszych dzieł rosyjskiej duchowości. To zapis rozmowy, jaką ze św. Serafinem z Sarowa przeprowadził jego wierny uczeń Mikołaj Aleksandrowicz Motowiłow (1809-1879). Serafin w rozmowie objaśnia swoją duchowość, którą można streścić jego słowami: „Celem życia chrześcijanina jest nabycie Ducha Świętego”. Słowa Świętego Starca są skarbnicą przenikliwych refleksji. Odbija się w nich doświadczenie wielu lat życia w heroicznej ascezie i głębokiej modlitwie. Jego pokora, głęboka świadomość tego, że tylko na darach Bożej łaski można budować swoje życie, a przede wszystkim umiejętność rozeznawania duchów prowadzą nas do poznania pełni rzeczywistości duchowej. Seria „Perły duchowości” zainicjowana przez Wydawnictwo Esprit t...

Teksty Ojców Kościoła i apokryfów Nowego Testamentu są dowodem na to, że już w najstarszej tradycji Kościoła zwięzły ewangeliczny opis narodzenia Jezusa był wzbogacany licznymi wątkami.

Życie i śmierć Chrystusa widziane w świetle Pisma Świętego i żydowskiej tradycji to najwspanialsza historia miłosna, jaką kiedykolwiek opowiedziano! Brant Pitre odkrywa przed czytelnikiem tajemnice najbardziej znanego symbolu wiary chrześcijańskiej, jakim jest krzyż Chrystusa. Pokazuje, że śmierć Jezusa nie była zwykłą egzekucją, ale czymś o wiele większym: spełnieniem starożytnych żydowskich proroctw o wiecznym przymierzu zawartym między Bogiem a ludzkością. Przez pryzmat tych zapowiedzi można rozpoznać w Chrystusie Oblubieńca, w obrazie Kościoła – Jego Oblubienicę, a ukrzyżowanie rozumieć jako moment zaślubin, w którym Oblubieniec wyrażał miłość do oblubienicy i wydawał za nią siebie samego. Najbardziej znane fragmenty Biblii – wyjście z E...

Thomas Merton OCSO w piętnastu wykładach dla młodych mnichów z amerykańskiego opactwa Gethsemani udowadnia, że tradycja chrześcijańska zakorzeniona jest w duchowości pustyni. Poznając nauczanie Grzegorza z Nyssy, Jana Kasjana, Ewagriusza z Pontu czy Marii Egipcjanki, możemy nie tylko zrozumieć sposób ujmowania świata przez żyjących w odosobnieniu wczesnochrześcijańskich mnichów, lecz także uczyć się od nich życia i mądrości. Materiały dodatkowe zamieszczone na końcu książki, w tym pytania do refleksji i dyskusji, czynią tę książkę niezbędnym podręcznikiem dla każdego, kto pragnie się zmierzyć z chrześcijańską duchowością matek i ojców pustyni, którzy wybrali drogę do „czystości serca”. W Duchowości pustyni (tytuł oryginalny: A Course in...

Utwory św. Efrema (ok. 306–373) i jego duchowego ucznia Jakuba z Sarug (451–521) zaliczamy do poezji syryjskiej. Jest ona głęboko zakorzeniona w Biblii. Wynika to z ówczesnego przekonania, że żadne słowa nie są w stanie opisać niepojętego Boga. Można więc o Nim mówić jedynie za pomocą biblijnych obrazów wyjaśnianych alegorycznie lub symbolami i skojarzeniami. Jest to poezja zadziwienia nad Wcieleniem Syna Bożego, a jednocześnie nad dziewictwem i macierzyństwem Maryi. Czytając hymny Efrema, widzimy Maryję jako jaśniejącą niesłychaną wprost pięknością i świętością. Święty porównuje jej czystość do bezgrzeszności samego Chrystusa, w czym widziano zapowiedź nauki o niepokalanym poczęciu. Tymczasem w twórczości Jakuba z Sarug dostrzegamy fascyna...