Filozofia wobec Zagłady

Można zaryzykować przypuszczenie, że dla nas dla naszej teraźniejszości Ludwik Feuerbach jest myślicielem ważniejszym niż Karol Marks. Ten ostatni był filozofem nędzy i walki klas. My natomiast żyjemy w społeczeństwie względnego dobrobytu, w którym choć oczywiście istnieje bieda najważniejszym problem politycznym jest religia. Tu ważna uwaga: religia nie musi być problemem politycznym, może być na przykład zagadnieniem naukowym. Były epoki, w których uważano, że możliwe jest racjonalne poznanie Absolutu. W naszych czasach najwięcej do powiedzenia o religii mają jednak publicyści i dziennikarze. Zajęli oni miejsce teologów. Religia stając się kwestią polityczną, nieuchronnie zmienia swój sens. I żeby zrozumieć tę zmianę, trzeba sięgnąć po myślic...

Shmuley Boteach jest młodym amerykańskim rabinem. Na antenie telewizji TLC prowadzi własny program. Jest terapeutą związków i rodzin, autorem wielu artykułów i książek. Koszerny seks stał się bestsellerem przetłumaczonym na 20 języków i wydanym w ponadmilionowym nakładzie. Ogromną popularnością cieszy się również kolejna książka autora – Kosher Sutra. W 2008 roku magazyn Newsweek uznał go za najbardziej znanego i wpływowego rabina w Ameryce. Książka z jednej strony przedstawia seks jako fundament i najważniejsze spoiwo związku, z drugiej – trwały związek jako jedyny kontekst, w którym ta ludzka aktywność może wybrzmieć w całej swej skali.

Historia krakowskiego getta opowiedziana przez polskiego aptekarza Tadeusz Pankiewicz patrząc na rozgrywającą się pod oknami apteki tragedię krakowskich Żydów uratował ich od niepamięci – spisał wiernie dzieje getta. Książka opublikowana po raz pierwszy w 1947 r. Tadeusz Pankiewicz pracował i mieszkał przez dwa i pół roku w getcie. Przeżył wszystkie etapy jego istnienia: od zamknięcia bram i pierwszych szykan, poprzez wysiedlenia, coraz groźniejsze i okrutniej przeprowadzane, aż po zupełną likwidację. W ciągu tego czasu apteka „Pod Orłem” pełniła – oprócz normalnych swych funkcji, które z czasem coraz bardziej się kurczyły – rolę azylu i punktu kontaktowego dwu światów: zamkniętej w murach ludności żydowskiej i „wolnej”, żyjącej poza ni...

Piąty tom opowiadań przedwojennych Stefana Wiecheckiego Wiecha zawiera komplet opowiadań o tematyce żydowskiej z lat 1937–39 drukowanych w dzienniku „Dobry Wieczór! Kurier Czerwony”. W zasadzie większość z zawartych tu opowiadań nie była nigdy publikowana wcześniej w formie książkowej. WIECH jednakowo zachwyca już czwarte pokolenie Polaków. Przedtem dziadków i rodziców. Teraz znów dzieci i wnuków. Pokładamy się ze śmiechu, a zarazem ciarki nas przechodzą. Przedwojenne opowiadania. Przedwojenna jakość. I przypomnijmy tych kilka opinii o twórczości Wiecheckiego: „Wolę książkę, która ma niepoważne zamierzenia i poważne osiągnięcia, od dzieł, które mają poważne zamierzenia i niepoważne osiągnięcia” – pisze Antoni Słonimski, a Maria Pawl...

Co sprawiało, że zwykli Niemcy stawali się gorliwymi zwolennikami Hitlera? Jak niewielka, ekstremistyczna partia NSDAP przekształciła się w masowy ruch polityczny? Dlaczego, mimo początkowych wyborczych porażek, zdołała zgromadzić ogromne społeczne poparcie? W jaki sposób miliony osób głęboko przyswoiły sobie poszczególne aspekty nazistowskiej ideologii? Czemu ogromna część Niemców zaakceptowała wywołanie krwawej wojny, masowy terror i niezliczone zbrodnie? Autor poszukuje odpowiedzi na te pytania, opierając się na różnorodnych źródłach, przede wszystkim na bogatym materiale archiwalnym. Rekonstruuje, jak krystalizowała się nazistowska ideologia, oraz opisuje przyczyny i mechanizmy gromadzenia się wokół NSDAP przedstawicieli kolejnych grup społecznych....

Te wspomnienia przeczą wielu stereotypom na temat postawy Żydów podczas II wojny światowej. Mówią również niewygodną prawdę o polskim antysemityzmie, odsłaniają napięcia polsko–ukraińskie, ale przede wszystkim pokazują okrucieństwo Sowietów wobec podbitych narodów: Polaków, Ukraińców, Żydów. Po wejściu wojsk sowieckich na Kresy Wschodnie, jak pisze Salomon Leder: całe życie stało się w treści i formie wulgarne, nieznośne. A wszelki opór skutkował utratą życia lub co najmniej wolności. Barbarzyński najazd Rosji na Ukrainę rozpoczęty 24 lutego 2022 potwierdził niestety tragiczną aktualność przesłania Autora tu i teraz. Przeprowadzone niedawno referenda w Chersoniu, Zaporożu i innych miastach Ukrainy mające sankcjonować aneksję tych terytoriów...

Kanoniczne księgi wielkich monoteizmów rzadko próbują odpowiadać na pytania o to, czym jest naprawdę Bóg i skąd "się wziął", jaka jest prawdziwa przyczyna, natura i cel stworzonego świata, czym jest i skąd pochodzi zło itd. "Oficjalne" wyjaśnienia w tych kwestiach dociekliwym umysłom często wydają się niezadowalające, ba, naiwne. Sefer ha-Zohar, czyli "Księga Blasku", najbardziej chyba znana i popularna księga Kabały (powstała w Hiszpanii w XIII w.), usiłuje odsłonić najgłębsze, ukryte warstwy znaczeń Tory. Jest to niezwykle bogata, barwna i dramatyczna opowieść o wewnętrznym życiu Boga - "biblia" żydowskiej teozofii i mistyki. Ale nie tylko: głębia intuicji, oryginalność spekulacji lingwistycznej o potężna ekspresja poetycka czynią z Zoharu rów...

Drugi tom słynnych wykładów (nagranych na taśmy i starannie spisanych) prowadzonych przez prof. Siemka w ramach zajęć kursowych w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Na zajęcia te studenci i doktoranci chodzili zwykle przez wszystkie lata studiów, niezależnie od zaliczenia kursów – profesor Siemek był bowiem fantastycznym wykładowcą. Ze swadą i językową elegancją omawiał najważniejsze i najtrudniejsze zagadnienia filozofii społecznej i specyficznie rozumianej filozofii nowoczesności, czyli tych koncepcji filozoficznych, które stworzyły podwaliny dzisiejszego świata – od starożytnych Greków, przez średniowieczną myśl społeczną, Kartezjusza, Hegla i Marksa, po Habermasa. Niezwykle ciekawa interpretacja greckich pojęć i sposobu myślenia Helle...

Christian Meier w swojej książce dowodzi, że problem "polityczności", tak często we współczesnym świecie krytycznie traktowany i spychany na obrzeża życia wspólnotowego, nie stracił swojej aktualności oraz ważności i pilnie domaga się w świetle greckiego dziedzictwa ponownego rozpatrzenia i sformułowania. Prof. Maria Dzielska

Pierwszy z dwóch tomów (nagranych na taśmy i starannie spisanych) słynnych wykładów prowadzonych przez profesora Marka Siemka w ramach zajęć kursowych w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Autor z charakterystyczną swadą i językową elegancją omawia najważniejsze i najtrudniejsze zagadnienia filozofii Kanta, Hegla, Schellinga, Fichtego, Marksa, swobodnie odwołując się do całej europejskiej kultury XVIII-XIX wieku. Niezwykle klarowny język i przejrzysta konstrukcja wykładów czynią z nich niezastąpione narzędzie dydaktyczne, świetny podręcznik do historii filozofii, a zarazem książkę po prostu atrakcyjną w lekturze. W wykładach z klasycznej filozofii niemieckiej znaczenie ma nie tylko ich treść, ale i rozpoznawalny, przykuwający uwagę sposób m�...

Przedstawiamy esej o miejscach masowych mordów, dokonywanych w ukryciu, w ścisłej tajemnicy. Mordów, po których zacierano ślady: uciążliwi świadkowie byli likwidowani, doły, do których wrzucano zmarłych, ukrywano pod zasiewami łubinu lub krzakami zdziczałych porzeczek. Martin Pollack pyta, jak mieszka się ludziom na wielkim cmentarzysku Europy. Czy wiedzą, co kryje w sobie ziemia, którą uprawiają? Czy założyli tu warzywniak? Posadzili ziemniaki? Postawili stodołę? Czy też z trwogą wielkim łukiem obchodzą miejscowość, w której jest wielki zbiorowy grób, jak mówią starzy ludzie na wsi? A może nie przejmują się minionym? Martin Pollack z wrażliwością na krwawą przeszłość postuluje stworzenie mapy „ skażonych krajobrazów”, która pomogłaby oca...

Zbiór dowcipów i humorystycznych opowiastek zaczerpniętych ze skarbnicy kultury żydowskiej. Zgromadzone według klucza tematycznego anegdoty nie tylko śmieszą czytelnika, ale i są również źródłem informacji o tradycji, obyczajach, nakazach religijnych, stosunku do pieniędzy, polityki, pracy i zabawy Żydów zamieszkujących Polskę i inne kraje europejskie. Wiele historyjek jest związanych z wielką emigracją Żydów do Ameryki i próbą ułożenia sobie życia w zupełnie nowych warunkach. Przysłowiowy żydowski humor jest pełen mistyki i filozoficznej głębi, dlatego nie tylko bawi, ale i pozwala lepiej zrozumieć przedstawicieli narodu, który tak wiele wniósł do kultury Polski.

Działalność kooperatywna w środowisku żydowskim obejmowała głównie sferę spółdzielczości kredytowej, która odegrała istotną rolę w życiu gospodarczym kupców i rzemieślników żydowskich. Analiza prasy spółdzielczej ukazuje problemy, jakie napotykała spółdzielczość żydowska, i ich związek z różnymi formami dyskryminacji tej grupy w okresie II Rzeczypospolitej. Ruch spółdzielczy był także popierany przez polskich syjonistów, którzy propagowali podejmowanie pracy fizycznej w  palestyńskich kibucach.