Polskie siły powietrzne w Wielkiej Brytanii 1944-1945. Organizacja i działalność bojowa

Ze wstępu Michała Rolle: „Dzieje jednej partyzantki” z lat 1917-1920 wyrosły z jednego pnia wraz z „Pożogą” Kossak-Szczuckiej. Oba te dzieła uzupełniają się wzajemnie, dając przybliżony bodaj obraz strasznej martyrologii, przez jaką przechodziły w pamiętnych latach wojny wschodnie rubieże Rzeczypospolitej. Autor opowieści nie koloryzuje faktów, nie posługuje się żadnymi przesłankami, przedstawia dzieje niezwykłego wprost bohaterstwa junaków kresowych stylem zwięzłym, potwierdzając swoje słowa autentycznymi dokumentami. Na ogólnym tle występuje w pełnych wyrazistych kształtach sylwetka majora Feliksa Jaworskiego, oraz jego towarzyszów broni, wśród których i autor „Dziejów jednej partyzantki” wybitne zajmował miejsce. Książka znajdzie szerok...

„Legion Puławski bez skarg i szemrania pełnił swą trudną służbę” – pisał we wspomnieniach płk Jan Rządkowski, w roku 1915 dowódca polskiej formacji zbrojnej tworzonej u boku armii Imperium Rosyjskiego. Autor w sposób niezwykle obrazowy przedstawia meandry tworzenia Legionu Puławskiego, walki przezeń toczone, wreszcie skutki istnienia formacji. Gorzko podsumowuje brak pamięci o Legionie w II RP: „Zjednoczona wolna Polska nie uczciła nawet wspomnieniem tych, co jedni z pierwszych poszli walczyć o jej zjednoczenie i wolność”.

Autor, śledząc losy oprawców (uczestnictwo w pierwszej wojnie światowej, rewolucji, wojnie domowej, wieloletnia służba w organach Czeka-OGPU-NKWD), rysuje portret ludzi (ale i szerszej wspólnoty) o określonej mentalności, osobowości i światopoglądzie zakotwiczonym w absolutnej wierze w komunizm i nieomylność dyktatora. W efekcie mamy do czynienia z książką objętościowo niedużą, ale interesującą, napisaną z dużym polotem, znawstwem tematu. Narracja jest przystępna w odbiorze, co – jak należy sądzić – ułatwi lekturę czytelnikowi przygodnie zainteresowanemu historią. Doskonałym uzupełnieniem całości są skrupulatnie opracowane biogramy – prof. dr hab. Tomasz Sikorski (Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii).

Kilkugodzinna obrona Wilna, trzydniowa Grodna, potem walki pod Kodziowcami i w Puszczy Augustowskiej. Gen. Kleeberg zanim doszedł do Kocka, walczył z Sowietami, oddziały KOP gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna stoczyły bitwy pod Szackiem i Wytycznem. Żołnierze sowieccy, głównie oficerowie NKWD, nie liczyli się z nikim i z niczym, rozstrzeliwali właścicieli majątków, bogatszych chłopów, księży i innych „wrogów ludu”. Pod Sopoćkiniami zamordowali gen. Józefa Olszynę-Wilczyńskiego i jego adiutanta kpt. Mieczysława Strzemeskiego, zabijali harcerzy z Grodna. 17 września 1939 roku był dniem, w którym niepodległość Polski została przekreślona, tego dnia ideologia komunistycznej Rosji sowieckiej wsparła ideologię nazistowskich Niemiec, defilując wspólnie 22 wrz...

W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku wybuchło trzecie powstanie śląskie. Była to reakcja na forsowany przez Wielką Brytanię i Włochy, bardzo niekorzystny dla strony polskiej plan podziału Górnego Śląska. Zryw poprzedziło wysadzenie siedmiu mostów na liniach kolejowych łączących region górnośląski z Rzeszą Niemiecką. Zrazu oddziały powstańcze odnosiły sukcesy, dochodząc do Odry. Potem do głosu doszli Niemcy, wspierani przez władze i armię niemiecką. Rozgorzały krwawe walki, zwłaszcza o Górę św. Anny i Kędzierzyn. Przerwała je interwencja aliantów, którzy ostatecznie uznali polskie roszczenia terytorialne. Dzięki waleczności i ofiarności górnośląskich Polaków i ochotników z innych dzielnic większość tamtejszego przemysłu: kopalń i hut, przypadła...

„Autorka skonstruowała narrację na podstawie dobrze zinterpretowanych źródeł: opracowań w formie druków zwartych, materiałów przyczynkarskich, źródeł prawa, a także relacji i wspomnień. Ze względu na wagę poruszanej problematyki niniejsza książka powinna być adresowana nie tylko do profesjonalistów, ale również do szerszego grona czytelników. Dzięki temu spełni ważną funkcję społeczną – pomoże przechować w ludzkiej pamięci wiedzę o czasach minionych, które – miejmy nadzieję – nigdy nie powrócą” – prof. dr hab. Andrzej Jaeschke.

Rok 1919 obfitował w powołanie wielu instytucji nowo powstałego po latach niewoli państwa polskiego. Do jego najpilniejszych zadań w obszarze wojskowym należało m.in. ustalenie ram prawno-organizacyjnych działalności kapelanów wyznań niekatolickich. Sprawa ta wymagała jednak wzajemnych uzgodnień i regulacji prawnych na szczeblu państwowym pomiędzy przedstawicielami wojska oraz odpowiednimi władzami, reprezentującymi określone środowiska wyznaniowe. Proces ten, uwieńczony ostatecznie sukcesem, rozpoczął się właśnie w 1919 roku, oficjalnie inaugurując instytucjonalną działalność ewangelicko-augsburskiego duszpasterstwa wojskowego w armii polskiej. W 2019 roku minęła więc setna rocznica wydarzenia, które nie tylko wypada wspomnieć, lecz o którym także wart...

Jak zapewnić nowopowstałemu bolszewickiemu państwu okres oddechu dla ustabilizowania sytuacji wewnętrznej? Można rozpocząć globalną akcję dezinformacyjną, by wprowadzić w błąd rządy i koncerny mediowe świata. Można też umiejętnie posłużyć się decepcją. Decepcję od dezinformacji różni skala informacyjnego wpływu – odbiorca jest starannie wyselekcjonowany, a nie masowy: otoczenie wysoko sytuowanych agentów wpływu, „pożyteczni idioci”, naukowcy, ludzie kultury, pojedynczy przedstawiciele mediów, wschodzący ludzie władzy. Sowieci powoli opanowywali systemy informacyjne innych państw, które z wolna zaczęły przyjmować punkt widzenia inicjatorów wielkiego oszustwa. Marek Świerczek udowadnia, że słynna operacja Trust była tylko jedną z wielu akcji...

Jak wygląda miasto wyłaniające się z ruin? Jak żyją jego mieszkańcy? Co słyszą w domach, zakładach pracy, na ulicach? Co jedzą, jak się ubierają, jak spędzają czas wolny? Dziesięć lat po wyzwoleniu i tuż przed odwilżą Warszawa była miastem w stanie zawieszenia. Pomiędzy traumą wojny i entuzjazmem odbudowy, pomiędzy oficjalnym optymizmem i pragnieniem wolności niezadekretowanej żadnym aktem komunistycznej władzy toczyło się życie, o którym, jak pokazuje autorka, wiemy zaskakująco mało. W czterech rozdziałach Sylwia Chutnik opisuje kolejno: przestrzeń i architekturę miasta, przede wszystkim flagowe projekty socrealizmu; Warszawę odbieraną zmysłami, czyli jej smaki, zapachy, dźwięki i hałasy; obrazy ciała i płci w ówczesnej sztuce i ikonografii; w...

„Kompletna trzytomowa historia dziejów komunizmu światowego – ideologii, która opanowała umysły milionów ludzi. Trylogia totalna. Budząca dreszcz opowieść o twórcach, piewcach i zwolennikach systemu totalitarnego. O tysiącach katów i ofiar. Książka, która przejdzie do historii”. – „Le Figaro littéraire” „W swoim monumentalnym i fascynującym śledztwie historycznym francuski dziennikarz Thierry Wolton przekonuje, że żelazna ręka systemu rzekomo prowadzącego do szczęścia uwiodła i zaślepiła dużą część intelektualistów. Spowodowała więcej szkód i pochłonęła więcej ofiar niż wszelkie doktryny, w jakie ludzie wierzyli od najdawniejszych czasów. Autor pisze o komunizmie z nowej perspektywy: od rewolucji październikowej po rewolucję kultura...

Działalność sowieckich służb specjalnych, wokół których narosło wiele legend, wzbudza - pomimo ograniczeń wynikających z braku szerszego dostępu do archiwów rosyjskich - duże zainteresowanie wśród historyków i wszelkiego rodzaju ekspertów. Jest to przede wszystkim spowodowane tym, iż niewątpliwie należały one do grona najlepszych, a co za tym idzie najbardziej niebezpiecznych organów wywiadu i kontrwywiadu na świecie. Wiele operacji, które zostały przez nie przeprowadzone, ze względu na użyte mechanizmy i narzędzia, na trwałe weszło do kanonów sztuki służb specjalnych. Szczególne miejsce w pracy kontrwywiadu ZSRS zajmuje przeprowadzona z dużym rozmachem afera MOCR-Trust. Jak wynika z dotychczasowych ustaleń, była ona prowadzona przez około siedem lat...

Publikacja odnosi się do historii berlińskiej Placówki Wywiadowczej ?In.3? Oddziału II Sztabu Generalnego/ Głównego Wojska Polskiego oraz jej kierownika rtm./mjr. Jerzego Sosnowskiego (Nałęcz-Sosnowskiego) czyli jednej z najbardziej znanych ?afer wywiadowczych? II Rzeczypospolitej. Prezentuje dwa opracowania autorstwa kpt. Dubika ? dotyczące śledztwa i sprawy mjr. Sosnowskiego ? wówczas uznanego za agenta niemieckiego, co dzisiaj jest przez badaczy powszechnie negowane. Dokumenty poprzedza obszerne 42-stronicowe wprowadzenie zawierające krytyczną analizę ich treści oraz przybliżające postaci Sosnowskiego i Dubika, a także kulisy ?polskiego? procesu sądowego byłego kierownika ?In.3?.