Marek Chlanda. Studium posłuszeństwa

„Wielkie piękno” to wspaniały film w duchu kina Felliniego. Laureat Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny, nominowany do Złotej Palmy na festiwalu w Cannes, laureat Złotego Globu w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. Historia Jepa (Toni Servillo) przystojnego, czarującego mężczyzny, który pomimo pierwszych oznak starzenia w pełni korzysta z życia. Chodzi na eleganckie kolacje i przyjęcia, gdzie jako znany dziennikarz i nałogowy uwodziciel jest zawsze mile widziany. W młodości napisał powieść, która przyniosła mu nagrodę literacką i reputację sfrustrowanego pisarza. Na tarasie swojego rzymskiego apartamentu z widokiem na Koloseum wydaje przyjęcia, marząc, by raz jeszcze wziąć do ręki pióro. „Wielkie piękno” to „arcydzieło, które powal...

Antoni Słonimski w 1932 roku odbył podróż do ZSRR, której plonem stał się prezentowany tom. O jego odbiorze w Rosji tak pisał sam autor: Od czasu książki Moja podróż do Rosji jestem na czarnej liście u sowieckich urzędników. Proszą co pewien czas wszystkich literatów i karmią kawiorem – a ja za karę muszę siedzieć w domu.

Przedstawiamy błyskotliwą opowieść o losach domów, cmentarzy i rzeczy, od szaf po oleodruki. Karolina Kuszyk – sama „wychowana na poniemieckim” – tropi ślady, wczytuje się we wspomnienia osadników i przesiedleńców, a przede wszystkim rozmawia – z przedstawicielami trzech pokoleń ludzi mieszkających w poniemieckich domach i korzystających z poniemieckich przedmiotów, ze zbieraczami i kolekcjonerami, z poszukiwaczami niemieckich skarbów, z regionalistami z ziem zachodnich i północnych odkrywającymi przedwojenną historię swoich małych ojczyzn. I zadaje pytania. Czym są dla nas poniemieckie rzeczy? Wdzięcznymi, lecz niewiele mówiącymi gadżetami w rodzaju obrazka z Aniołem Stróżem przeprowadzającym dzieci przez kładkę nad przepaścią? Obcymi śmieciam...

Gdy okazuje się, że nasz czas na Ziemi dobiega końca, zespół odkrywców wyrusza na najważniejszą misję w dziejach ludzkości. Badacze podróżują poza granice naszej galaktyki, aby przekonać się, czy rasa ludzka ma szansę przetrwać wśród gwiazd. Dzięki nowo odkrytemu tunelowi czasoprzestrzennemu pokonują granice do tej pory przekraczające ludzkie możliwości podróżowania w innym wymiarze. Przełomowy film sci-fi teraz w serii Premium Collection.

Tam, gdzie znajduje się grób Nachmana, jest raj, ale zaledwie metr dalej – już piekło Humań – miasto w sercu „świętej ziemi kozaków”. Największym powodem do dumy jest tu pochwała: „Rośnie z ciebie prawdziwy Kozak!”. Za punkty orientacyjne miasta służą kopuły cerkwi. Ale jest tu też grób cadyka Nachmana, ostatniego wielkiego mistyka judaizmu. Pochowano go na cmentarzu ofiar masakry z 1768 roku. Watażkowie, uznawani dziś za ukraińskich bohaterów narodowych, wymordowali wtedy żydowskich mieszkańców w imię niepodległości Ukrainy. Co roku do Humania zjeżdżają tysiące religijnych Żydów, by przy grobie cadyka świętować Nowy Rok i odprawić taszlich, obrzęd oczyszczenia z grzechów poprzez kąpiel w jeziorze. Niespodziewanie na brzegu jeziora, w...

Jest noc. Młody człowiek wieziony w rozżarzonym rydwanie przez Córy Słońca jedzie do bramy, za którą rozwidlają się Drogi Nocy i Dnia. Wita go tam bezimienna bogini, która poprowadzi go ku Prawdzie. Tą sceną rozpoczyna się poemat dydaktyczny Parmenidesa O naturze. Jest to pierwsze dzieło filozoficzne, a jego tytuł ma oznaczać logiczne badanie myślenia oraz tego, co jest (czyli bytu). Można sięgnąć po ten poemat w poszukiwaniu źródła czystej idei logiki filozoficznej - idei takiego badania, które rozświetla zarówno myślenie, jak i to, co jest: iluminacji, która dokonuje się poprzez wyjaśnienie ludzkiej działalności dyskursywnej, w której chodzi o prawdę. Tak rozumiana logika filozoficzna jest pierwszoosobowym zaangażowaniem podejmowanym z wnętrza czynno...

Oto książka, której nie zabrałbym na bezludną wyspę jedynie dlatego, że znam ją na pamięć! Pierwsze zetknięcie z tekstem Babla było ważnym przeżyciem nawet dla zawołanych znawców. Krytyk i rusycysta Rene Śliwowski pisał: „Doznałem prawdziwego olśnienia: czegoś takiego nigdy dotąd nie czytałem”. I dodaje tu słowa, które może zechce potwierdzić również czytelnik tego tomu: „Izaak Babel po latach wciąż zdumiewa. Nie mniej niżli przy pierwszej lekturze...”

Tom mniejszych i większych, ale zawsze ważnych tekstów Michela Leirisa o literaturze to niezwykły wgląd w kilka pasjonujących dekad literatury francuskiej. To także wyrafinowana opowieść o literaturze i języku w ogóle, opowieść, której bohaterami są m.in. Jean-Arthur Rimbaud, Raymond Roussel, Raymond Queneau. „Wskutek jakiejś monstrualnej aberracji ludzie sądzą, że język powstał po to, żeby ułatwić im wzajemne relacje” – pisze Leiris, zachęcając do poszukiwania „prawdziwego sensu słowa, to znaczy szczególnego, osobistego znaczenia, które każdy musi określić sam, stosownie do upodobań własnego umysłu”. To właśnie „mowa słowa”: gra głosek i liter, myśli i obrazów, z których wyłania się literatura. Książkę wydano dzięki dofinansowa...

Hajle Selasje. Ostatni cesarz Etiopii to pierwsza dostępna na polskim rynku biografia ostatniego cesarza Etiopii Hajle Syllasje I, który rządził państwem od 1916 do 1974 roku (najpierw jako regent, później, od 1930 roku jako cesarz). Władca tego jedynego nieskolonizowanego, a przy tym chrześcijańskiego państwa afrykańskiego był postacią wielce intrygującą, o niezmiernie ciekawej biografii, naznaczonej i wielkością, i tragedią, niestety w Polsce na ogół znaną tylko z książki Ryszarda Kapuścińskiego Cesarz. Autor niniejszej biografii, Asfa-Wossen Asserate, jest uznanym niemieckim pisarzem, a także etiopskim arystokratą, synem rasa Asserate Kassy, zarządcy etiopskiej prowincji Erytrea w latach sześćdziesiątych XX wieku, a także wnukiem innego wpływowego moż...

Najważniejsza książka w dorobku dziennikarskim Joan Didion. Tytułowy esej został okrzyknięty przez „Publishers Weekly” jednym z najważniejszych tekstów od 1950 roku. Joan Didion rejestruje wstrząsy i następstwa lat sześćdziesiątych w Stanach Zjednoczonych. Bada kluczowe wydarzenia, postaci i trendy epoki, która na nowo zdefiniowała kulturę masową. Didion przywołuje spotkania z Jimem Morrisonem, atmosferę studenckich kampusów, zbrodnię popełnioną przez grupę Mansona; patrzy z powątpiewaniem na rodzący się ruch wyzwolenia kobiet i kreśli portret luksusowego życia bogatych Kalifornijczyków. Dokonuje też bezlitosnej wiwisekcji samej siebie, przywołuje cytaty z raportów psychiatrycznych na własny temat, opowiada o własnych obsesjach dotyczących wody czy c...

Miguel de Unamuno (1864–1936) był jednym z najwybitniejszych hiszpańskich myślicieli, autorem wielu ważnych esejów, dramatów, poezji i nowatorskich powieści. Z jego bardzo różnorodnej twórczości wybija się pozornie niewielka książka Jak się tworzy powieść (1924–27) – dzieło szczególne, wielowarstwowe, zagadkowe, które zaciera granicę między życiem i literaturą. Unamuno właściwie napisał powieść, w której zwierza się ze swoich chęci napisania powieści o tworzeniu powieści. Można zadać pytanie – czy jest to dzieło ukończone? Nie, ale za to można odpowiedzieć, że jest... wciąż kontynuowane. Sędziwy autor rozsiada się wygodnie w gabinecie umysłu czytelnika, z hamletowską niemocą zawiesza namoczone atramentem pióro nad przerażającą bie...