Słownik stereotypów i symboli ludowych. Tom 2. Rośliny: zioła

Tom Rośliny jest kontynuacją długofalowej zespołowej pracy badawczej, rozpoczętej w środowisku lubelskim w roku 1976 [...] i realizowanej z różnym natężeniem do dziś. Cały Słownik zaplanowano na 7 tomów, które będą dotyczyć kolejno (w porządku biblijnego stwarzania świata) następujących działów: I. Kosmos, II. Rośliny, III. Zwierzęta, IV. Człowiek, V. Społeczeństwo, VI. Religia, demonologia, VII. Czas, przestrzeń, miary, kolory. Celem Słownika stereotypów i symboli ludowych jest syntetyczne przedstawienie tradycyjnego obrazu świata utrwalonego w ludowym języku, w folklorze, wierzeniach i obrzędach. Kultura ludowa jest integralną częścią polskiego dziedzictwa narodowego, niesie uniwersalne wartości humanistyczne i estetyczne, stanowiące o naszej ws...

Szósty zeszyt drugiego tomu Słownika stereotypów i symboli ludowych (Rośliny) poświęcamy drzewom liściastym. Włączamy do niego 18 haseł, w tym nadrzędne obszerne hasło drzewo i (w kolejności alfabetycznej) hasła mające najbardziej zmitologizowaną charakterystykę w ludowym obrazie świata, jak dąb i lipa, jawor i brzoza, buk, jarzębina, jesion, klon, olcha, osika, topola, wierzba, oraz: akacja, grab, kasztan, wiąz. W poprzednim zeszycie zaprezentowaliśmy mające swoją specyfikę, bo najbliższe człowiekowi, drzewa owocowe: jabłoń, gruszę, śliwę, wiśnię i czereśnię, oraz „wiecznie zielone” drzewa iglaste: sosnę, świerk, jodłę, dodatkowo nieco osobliwy (bo tracący zimą igły) modrzew. – Jerzy Bartmiński

Na tom "Kosmos" składają się następujące cztery zeszyty: 1. "Niebo, światła niebieskie, ogień, kamienie (1996), 2. "Ziemia, woda, podziemie" (1999), 3. "Meteorologia" (2012) 4. "Świat, światło i metale" (2012). "Słownik stereotypów i symboli ludowych" jest słownikiem intensywnym, a nie ekstensywnym, tzn. obejmuje tylko wybrane hasła, ale są one opracowane bardzo szczegółowo (wedle założeń definicji kognitywnej), nie zaś wszystkie możliwe hasła z planowanych pól tematycznych.

Ich oszczędności wyparowały po kryzysie w 2008 roku lub z powodu różnych życiowych wypadków. Zamiast przejść na zasłużoną emeryturę, żegnają się z wygodnym życiem przedstawicieli klasy średniej, które wiedli dotąd. Sprzedają domy, bo nie mogą ich już utrzymać, przesiadają się do kamperów, przyczep, vanów czy pikapów i ruszają w drogę. Jeżdżą od stanu do stanu w poszukiwaniu dorywczej pracy – na kempingach, przy zbiorach owoców i warzyw, w centrach logistycznych Amazona. Dla wielu firm to pracownicy doskonali. Są wytrwali, odpowiedzialni, doświadczeni, bardzo zdeterminowani. Przywożą ze sobą cały swój dobytek, zmieniając postoje przyczep w efemeryczne miasteczka robotnicze, które pustoszeją, kiedy kończy się praca. Nigdzie nie zostają wystar...

Zebrane w tym tomie materiały są dokumentacją autentyczną, pozyskaną w drodze bezpośrednich kontaktów z informatorami, a autentyczność dotyczy wszystkich poziomów przekazu - od tematów i motywów - po formę językową. Publikacja ściśle związana jest z realizowanym w Instytucie Filologii Polskiej UMCS pod kierownictwem prof. Jerzego Bartmińskiego wiekopomnym dziełem, jakim jest "Słownik stereotypów i symboli ludowych". Bardzo wysoko oceniam samo przygotowanie i redakcyjne opracowanie opiniowanego tomu. Teksty są tu precyzyjnie przygotowane i oznaczone źródłowo. Zastosowana ich systematyka jest niezwykle przejrzysta. Za najważniejsze kryterium porządkujące autorzy uznali gatunek (podobnie jak w słowniku), a na niższym poziomie taksonomii zastosowano odwołania te...

„Podstawą niniejszej książki są inspirowane postacią Pippi teksty, jakie w pierwszych latach XXI w. publikowałem w Tygodniku Powszechnym. Na potrzeby zwartej publikacji zostały one nieco zmienione i poprawione. Poprawki dotyczą przede wszystkim ujednolicenia nazw własnych, funkcjonujących w polszczyźnie w dość dowolnych konfiguracjach. Książka odwołuje się zarówno do przygód Pippi opisanych w książkach Astrid Lindgren, jak i tych uwiecznionych w filmach Olle Helboma z przełomu lat 60. i 70”. – Jacek Podsiadło

Wydanie Zbrodni i kary kompletne bez skrótów i cięć w treści. W tym wydaniu znajdziesz odpowiedzi na pytania z podręcznika – „pewniak na teście”, czyli wskazanie zagadnień, które zwykle pojawiają się w pytaniach z danej lektury we wszelkich testach sprawdzających wiedzę, a także w podręcznikach i na klasówkach. Zawiera bardzo szczegółowe streszczenie oraz drugie skrócone, ułatwiające szybkie przygotowanie się przed lekcją. Opracowanie zawiera plan wydarzeń, wnikliwie wyjaśnioną problematykę oraz szerokie charakterystyki bohaterów. Petersburg 1865 r. Po prospekcie Newskim suną bogate powozy, z których wychylają się panie w przepysznych toaletach i eleganccy panowie. Jadą do teatru, opery, na bal, na bankiet... Tymczasem kilka przecznic dalej zupełnie...

Wydanie Fausta kompletne bez skrótów i cięć w treści. W tym wydaniu znajdziesz odpowiedzi na pytania z podręcznika – „pewniak na teście”, czyli wskazanie zagadnień, które zwykle pojawiają się w pytaniach z danej lektury we wszelkich testach sprawdzających wiedzę, a także w podręcznikach i na klasówkach. Zawiera bardzo szczegółowe streszczenie oraz drugie skrócone, ułatwiające szybkie przygotowanie się przed lekcją. Opracowanie zawiera plan wydarzeń, wnikliwie wyjaśnioną problematykę oraz szerokie charakterystyki bohaterów. Wielki uczony – wciąż spragniony wiedzy o sensie istnienia - zawiera pakt z diabłem. Chce absolutnego poznania i doskonałego szczęścia – jeśli zazna chwili, o której powie „trwaj, jesteś piękna!” szatan będzie mógł w...

Wydanie Potopu kompletne bez skrótów i cięć w treści. W tym wydaniu znajdziesz odpowiedzi na pytania z podręcznika – „pewniak na teście”, czyli wskazanie zagadnień, które zwykle pojawiają się w pytaniach z danej lektury we wszelkich testach sprawdzających wiedzę, a także w podręcznikach i na klasówkach. Książka zawiera pełen tekst lektury. Na końcu książki zamieszczono opracowanie, w którym znajduje się bardzo szczegółowe streszczenie oraz drugie skrócone, ułatwiające szybkie przygotowanie się przed lekcją. Opracowanie zawiera ponadto plan wydarzeń, wnikliwie wyjaśnioną problematykę oraz szerokie charakterystyki bohaterów. Druga część Trylogii Henryka Sienkiwiecza, Potop, to powieść historyczna nawiązująca do potopu szwedzkiego z lat 1655–...

Wydanie Konrada Wallenroda kompletne bez skrótów i cięć w treści. W tym wydaniu znajdziesz odpowiedzi na pytania z podręcznika – „pewniak na teście”, czyli wskazanie zagadnień, które zwykle pojawiają się w pytaniach z danej lektury we wszelkich testach sprawdzających wiedzę, a także w podręcznikach i na klasówkach. Zawiera bardzo szczegółowe streszczenie oraz drugie skrócone, ułatwiające szybkie przygotowanie się przed lekcją. Opracowanie zawiera plan wydarzeń, wnikliwie wyjaśnioną problematykę oraz szerokie charakterystyki bohaterów. Średniowieczna Litwa jest zagrożona inwazją Krzyżaków, którzy dążą do jej zniewolenia i obrócenia Litwinów w niewolników. Tymczasem w samym zakonie wychowuje się przyszły mściciel, który doprowadzi najeźdźc�...

Szósty zeszyt drugiego tomu Słownika stereotypów i symboli ludowych (Rośliny) poświęcamy drzewom liściastym. Włączamy do niego 18 haseł, w tym nadrzędne obszerne hasło drzewo i (w kolejności alfabetycznej) hasła mające najbardziej zmitologizowaną charakterystykę w ludowym obrazie świata, jak dąb i lipa, jawor i brzoza, buk, jarzębina, jesion, klon, olcha, osika, topola, wierzba, oraz: akacja, grab, kasztan, wiąz. W poprzednim zeszycie zaprezentowaliśmy mające swoją specyfikę, bo najbliższe człowiekowi, drzewa owocowe: jabłoń, gruszę, śliwę, wiśnię i czereśnię, oraz „wiecznie zielone” drzewa iglaste: sosnę, świerk, jodłę, dodatkowo nieco osobliwy (bo tracący zimą igły) modrzew. – Jerzy Bartmiński

Bartmiński Jerzy ur. 1939 r. w Przemyślu, profesor emeritus UMCS i Instytutu Slawistyki PAN, etnolingwista, badacz semantyki, stylistyki, tekstologii, aksjologii. Członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności; założyciel i wieloletni reaktor naczelny międzynarodowego rocznika „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” (t. 1–30, 1988-2018, od roku 2019 redaktor honorowy). Aktualnie kierownik Zespołu Etno-lingwistycznego UMCS/IS PAN i przewodniczący Komisji Etnolingwistycznej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów. Autor ponad 650 pozycji, w tym 12 książek autorskich: O języku folkloru (Wrocław 1973); Nazwiska obce w języku polskim (wspólnie z I. Bartmińską, PWN 1978); Folklor – język – poetyka (Wrocław 1990); Jazykovoj obraz mira: očerki po ètnolingvi...

Zebrane w tym tomie materiały są dokumentacją autentyczną, pozyskaną w drodze bezpośrednich kontaktów z informatorami, a autentyczność dotyczy wszystkich poziomów przekazu - od tematów i motywów - po formę językową. Publikacja ściśle związana jest z realizowanym w Instytucie Filologii Polskiej UMCS pod kierownictwem prof. Jerzego Bartmińskiego wiekopomnym dziełem, jakim jest "Słownik stereotypów i symboli ludowych". Bardzo wysoko oceniam samo przygotowanie i redakcyjne opracowanie opiniowanego tomu. Teksty są tu precyzyjnie przygotowane i oznaczone źródłowo. Zastosowana ich systematyka jest niezwykle przejrzysta. Za najważniejsze kryterium porządkujące autorzy uznali gatunek (podobnie jak w słowniku), a na niższym poziomie taksonomii zastosowano odwołania te...

Tom prac zbiorowych "Lubelska pieśń ludowa na tle porównawczym" składa się z 16 artykułów napisanych przez 18 autorów. Autorami są przede wszystkim pracownicy Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, ale są też reprezentanci innych ośrodków naukowych, jak Warszawa, Kraków, Katowice czy Siedlce. Wszystko to sprawia, że tom staje się ważną - nie tylko dla środowiska lubelskiego, pozycją wydawniczą. Niemal wszystkie artykuły powstały na podstawie oryginalnego materiału dokumentacyjnego, jakim jest sześć części "Lubelskiego", opublikowanych w roku 2011 w ogólnopolskiej serii "Polska pieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały" redagowanej pod kierunkiem prof. Ludwika Bielawskiego. Ze względu na zasięg i rangę jest ona nazywana "Nowym Kolbergiem". Publikacja j...

Przedstawiony tom składa się z 6 części: I. Rozprawy i analizy (12 prac); II. Recenzje i omówienia (9 prac); III. Z życia naukowego (5 prac); IV. Noty o książkach; V. Książki i czasopisma nadesłane; VI. Noty o autorach

Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów” – którego kolejny zeszyt poświęcony Wolności oddajemy w ręce Czytelników – jest próbą paralelnego opisania świata wartości słowiańskich na szerszym tle porównawczym. Tytuł Leksykonu jest poniekąd umowny, bo chodzi o wartości podzielane nie tylko przez poszczególne narody słowiańskie, ale też przez ich bliższych i dalszych sąsiadów. Leksykon jest adresowany do wszystkich zainteresowanych problematyką wartości, ich rangą i rolą w dyskursie publicznym, w skali zarówno narodowej, jak i ponadnarodowej. Nasza publikacja ma przyczynić się do lepszego rozumienia się ludzi mówiących różnymi językami, ma pomóc im we wzajemnym zbliżeniu. Wyróżnianymi adresatami Leksykonu są młodzi adepci studiów języko...

Tom Współczesny język polski daje całościowy obraz stanu polszczyzny końca XX wieku w kontekście kultury narodowej. Język jest opisany nie tylko jako narzędzie komunikacji, lecz także jako wartość kulturowa i podstawa tożsamości narodowej, jako świadectwo wspólnotowej konceptualizacji rzeczywistości i nośnik obrazu świata, źródło wiedzy o człowieku. Przystępnie, bez nadmiaru specjalistycznych terminów, w ujednoliconym układzie, z dodatkiem wskazówek bibliograficznych. Tom jest przeznaczony dla studentów polonistyki, ale też innych kierunków filologicznych, a nawet szerzej – humanistycznych.

Pierwszy na polskim rynku wydawniczym podręcznik akademicki poświęcony tekstologii. Autorzy szczegółowo omawiają zagadnienia związane z tworzeniem, odbieraniem i przekształcaniem tekstów. Wykład został podzielony na 4 główne części: zagadnienia teoretyczne, pragmatyka tekstu, struktura i semantyka tekstu oraz działania na tekście. Całość uzupełniają przykładowe teksty przeznaczone do samodzielnych ćwiczeń obejmujących m.in. streszczanie, indeksowanie, komentowanie i adiustację.