Siły morskie w wojnie o niepodległość Chorwacji 1991. Uwarunkowania i przebieg działań

Przedstawiona praca gen. Franciszka Latinika – pomimo upływu czasu – posiada szczególny walor; jest w dalszej mierze podstawowym źródłem wiedzy o wydarzeniach odradzającej się po latach niewoli Polski – jednak tu w kontekście walki o granicę południowo-zachodnią. Wojna polsko-czechosłowacka – bo o niej mowa – jest najmniej znanym epizodem szerszego tła walk niepodległościowych, i choć nie miała tak dramatycznego przebiegu, jak równolegle trwająca wojna polsko-bolszewicka, to przecież jej konsekwencje i rodzące się stąd napięcia były odczuwalne przez całe dwudziestolecie międzywojenne, a nawet później, już po II wojnie światowej. Opis tych zmagań wyszedł spod pióra nie tylko ich uczestnika, ale w jakimś sensie demiurga polskiej obrony, która z...

W połowie XVI wieku mocniejsi sąsiedzi (Polska i Litwa, Moskwa, Szwecja, Dania) pożądliwie patrzyli na nadbałtyckie Inflanty, na których podupadało państwo zakonu kawalerów mieczowych. W 1557 roku król polski i wielki książę litewski Zygmunt II August zorganizował wyprawę do Inflant i zmusił mistrza krajowego do zawarcia przymierza przeciwko Moskwie Iwana IV Groźnego. Ten ostatni odpowiedział zajęciem Dorpatu i Narwy. W konflikt włączyli się też Duńczycy i Szwedzi. W 1561 roku mistrz krajowy zakonu inflanckiego Gotthard Kettler jako świecki lennik Zygmunta Augusta objął rządy w Kurlandii i Semigalii. Oddziały polsko-litewskie w przystąpiły do wypierania wojsk moskiewskich. W 1562 roku 4000 żołnierzy pod wodzą kasztelana ciechanowskiego Stanisława Leśniow...

Wdzisiejszych czasach, gdy wymienia się nazwę wyspy Bali, większość ludzi ma na myśli rajską wyspę zdziewiczą przyrodą icharakterystyczną, starożytną kulturą miejscowych, która od około stu lat jest jednym zpopularnych ośrodków wypoczynkowych zachodniej cywilizacji. Przeciętny obywatel nie zdaje sobie sprawy, że do początku XX wieku Bali było jednym zgłównych miejsc walki zeuropejskim kolonializmem, zwłaszcza holenderskim. Do ostatecznego podboju wyspy potrzeba było ośmiu (!) pełnoskalowych wypraw wojskowych zorganizowanych przez Holendrów wlatach 1846-1908. Wnikliwy czytelnik może polemizować zautorem co do liczby operacji wojskowych na wyspie, gdyż historycy tradycyjnie mówią tylko osiedmiu wyprawach – 1846, 1848, 1849, 1868, 1894, 1906 i1908. Pacyfika...

W tomiku przedstawiono historię powstania, opis konstrukcji, przeprowadzone modernizacje i użycie bojowe amerykańskiego pokładowego samolotu myśliwskiego Grumman F-14 Tomcat. Był to samolot specjalnie zaprojektowany dla dywizjonów lotnictwa pokładowego pełniących służbę na lotniskowcach marynarki wojennej USA. F-14 Tomcat jest uznawany za pierwszy amerykański samolot bojowy IV generacji wprowadzony do służby liniowej. Był to typowy myśliwiec przechwytujący i przewagi powietrznej, bez zaawansowanych systemów do zwalczania obiektów naziemnych i nawodnych. Zaprojektowano go i początkowo przeznaczono do niszczenia sowieckich przeciwokrętowych pocisków rakietowych dalekiego zasięgu, których zadaniem było niszczenie lotniskowców US Navy. W latach 1970-1992 wyprodukowa...

W wiekach, które nastąpiły po upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego w 476 roku, pojęcie „Italia” pozostało pojęciem czysto historycznym i geograficznym. Pozbawiony jedności politycznej Półwysep Apeniński, wraz z przyległymi wyspami Sycylią, Sardynią i Korsyką, był skomplikowaną mozaiką małych księstw, signorii i republik. Tylko południowa część półwyspu – Mezzogiorno – została zjednoczona w politycznych granicach Królestwa Neapolu, począwszy od podboju normańskiego w XI wieku. Reszta Italii była rządzona przez książąt, margrabiów, panów (signorów) lub władze republiki. Wszystkie te państwa miały swoją własną historię stosunków z sąsiadami, własne struktury polityczne i własne ogniska wewnętrznych napięć. Interweniowanie w sprawy wł...

1 września 1939 roku 18. Pułk Ułanów Pomorskich prowadzący działania taktyczne przede wszystkim w szyku pieszym, posiadając stałe wzmocnienie w sile baterii artylerii konnej oraz przejściowo wsparty szwadronem czołgów rozpoznawczych i szwadronem kolarzy Pomorskiej Brygady Kawalerii, przez cały dzień skutecznie opóźniał działania trzech kolejno wprowadzonych do walki batalionów niemieckiej piechoty, wspieranych ogniem kilku baterii artylerii. O godzinie 16.30 pułkownik Kazimierz Mastalerz otrzymał z dowództwa Grupy Operacyjnej Czersk pisemny rozkaz zorganizowania przeciwuderzenia. Parę godzin później dywizjon manewrowy w szyku konnym zaatakował przeciwnika pod wsią Krojanty. Szarża została krwawo odparta przez Niemców, ale wywołała częściową dezorganizację...

Rankiem 4 lutego 1864 roku feldmarszałek porucznik Ludwig von Gablenz, wódz naczelny ekspedycyjnego korpusu austriackiego, wizytował żołnierzy, którzy w dniu poprzednim w rejonie szlezwickiej miejscowości Ober-Selk stoczyli ostrą potyczkę z siłami duńskimi. W świcie rakuskiego generała podążał liczący sobie wówczas 32 lata kapitan Wilhelm von Gründorf, którego losy odzwierciedlały pokrętne dzieje habsburskiej monarchii. On sam w dobie Wiosny Ludów przeżył okres fascynacji rewolucyjnymi ideami, co zaowocowało nawet wstąpieniem przezeń w szeregi formowanego w Grazu Legionu Akademickiego, mającego bić się za zwycięstwo nowych prądów. Po upadku wiedeńskiej rewolucji młody Gründorf uniknął spodziewanych represji dzięki protekcji wuja, wysoko postawionego...

Pierwsza wojna rzymsko-pontyjska, zwana także I wojną mitrydatejską (ok. 89-85 p.n.e.) to jeden z ostatnich etapów podboju hellenistycznego świata przez Rzym. Zwykle jest on postrzegany jedynie jako mało istotny epizod z dziejów Republiki, jednak w rzeczywistości, stawką tego konfliktu były losy śródziemnomorskiego świata. Zwycięstwo Rzymu wcale nie było oczywiste i gdyby nie niewątpliwy geniusz militarny Sulli, losy starożytnego świata mogłyby się potoczyć zupełnie inaczej. W pracy omówiono okoliczności tego konfliktu, a także przybliżono dzieje i wojskowość Pontu, porzucając przy tym, tradycyjnie przyjęty, jednostronnie rzymski punkt widzenia.

Wojna między Irakiem aIranem była jednym znajdłuższych konfliktów zbrojnych, który miał miejsce po 1945 roku. Wbrew planom Bagdadu zamiast szybkiego „blitzkriegu” Irak uwikłał się wkrwawy, długotrwały konflikt, wktórym, jak oceniano, jego adwersarz miał znacznie większe szanse na zwycięstwo. Dla większego iludniejszego Iranu wojna na wyczerpanie była zdecydowanie mniejszym złem, ponadto zaś zagrożenie spowodowane iracką agresją umożliwiło mułłom skonsolidowanie zdobyczy rewolucji islamskiej. Po zatrzymaniu ofensywy wojsk „reżimu zBagdadu” armia rewolucyjna przeszła do zdecydowanych działań zaczepnych iwkroczyła na terytorium przeciwnika. Chomeini odrzucił wszelkie propozycje pokojowe inie ukrywał już, że chodzi mu oislamizację Iraku. Saddam Husa...

W epoce nowożytnej oba sąsiadujące przez Bałtyk państwa zbliżyły się do siebie dzięki związkom dynastycznym, zapoczątkowanym przez małżeństwo Jana, księcia Finlandii (później króla Szwecji Jana III), z Katarzyną Jagiellonką. Trwające przeszło osiemdziesiąt lat panowanie Wazów na tronie polskim okazało się tak niezwykle interesujące, że wydarzenia, które nastąpiły od momentu lekcji Zygmunta III, syna Jana III i Katarzyny Jagiellonki, do dzisiaj budzą kontrowersje i są rozmaicie oceniane przez historyków. Nie ulega jednak wątpliwości, że czas wojen Rzeczypospolitej ze Szwecją, prowadzonych od XVI do XVIII w., począwszy od walk w Inflantach, poprzez wojnę w Prusach (o ujście Wisły), potop szwedzki i zmagania państw podczas wielkiej wojny północnej,...

W tomiku przedstawiono historię powstania, opis konstrukcji, uzbrojenie, przeprowadzone modernizacje i losy brytyjskiego lotniskowca HMS Eagle z okresu II wojny światowej. Bardzo zagmatwane i interesujące są początkowe lata jego istnienia. Został zamówiony dla Marynarki Wojennej Chile jako pancernik Almirante Cochrane, ale wybuch I wojny światowej wstrzymał jego budowę. Później kontynuowano ją po zmianie przeznaczenia okrętu. Ostatecznie wszedł do służby w Royal Navy w 1924 r. jako lotniskowiec. Podczas II wojny światowej w walkach na Morzu Śródziemnym Eagle stał się istnym pogromcą floty włoskiej. Od 10 kwietnia 1940 r. jego lotnictwo pokładowe zatopiło 9 niszczycieli, okręt podwodny, pomocniczy stawiacz min i 4 transportowce oraz uszkodziło niszczyciel, torped...

Książka ta jest owocem kilku pobytów na Bliskim Wschodzie, a ukazana na jej kartach opowieść stanowi jedynie fragment szerszego obrazu wydarzeń rozgrywających się w tym regionie. Nie zamierzam ukazywać ani heroicznej i bohaterskiej walki żołnierzy izraelskich z bojownikami palestyńskimi, ani nie predestynuję też do rangi autora pomnikowego opracowania historycznego na temat tej – bądź co bądź – epizodycznej bitwy w całym długim konflikcie izraelsko-arabskim i izraelsko-palestyńskim. Opracowanie to może być oczywiście postrzegane jako jednostronne, jednak należy brać pod uwagę pewne czynniki obiektywne. Najistotniejszym jest dostęp do wiarygodnych materiałów źródłowych. W toku prowadzonych przeze mnie kwerend archiwalnych, muzealnych oraz bibliotecznych...

Seria wydawnicza Sztuka Polski Środkowej powstała z inicjatywy pracowników naukowo-dydaktycznych Katedry Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego.Publikowane od roku 2000 kolejne tomy ukazują się w dwóch równoległych seriach Studia i Monografie. Prezentowane wyniki badań poświęcone są zjawiskom artystycznym zachodzącym na obszarach szeroko pojmowanego regionu łódzkiego i samej Łodzi.

Książka, którą trzymają Państwo w ręku jest zarówno suplementem, jak i pokłosiem naszych wcześniejszych prac poświęconych wojnom izraelsko-arabskim, lub, jak kto woli – konfliktowi bliskowschodniemu, zarówno tym napisanym wspólnie, jak i opracowań autorskich. Składają się nań teksty, które z rozmaitych przyczyn (głównie jednak z uwagi na dążenia na utrzymanie rozsądnej objętości i przyjaznej czytelnikowi narracji) nie znalazły się w publikacjach (książkach i artykułach) poświęconych wojnie o niepodległość Izraela, wojnie sueskiej, wojnie sześciodniowej i innym zmaganiom, które od 1947 roku niemal nieustannie znajdują się na pierwszych stronach gazet (a obecnie czołowych pozycjach w serwisach internetowych). Wybór epizodów, postaci i typów om�...

Książka powinna zainteresować zarówno miłośników historii wojen morskich, jak i uprawiających tzw. turystykę militarną, zwłaszcza amatorów nurkowania Scapa Flow jest bowiem prawdziwym nurkowym Eldorado. Autor wskazuje miejsca zalegania wraków oraz inne miejsca nurkowań na Orkadach.

Położone na francuskich wodach wewnętrznych Wyspy Normandzkie, należące do Wielkiej Brytanii, to nie lada anomalia składająca się z 8 zamieszkałych wysepek o różnej wielkości, kilku mniejszych ? niezamieszkałych i kilku skał. Ten archipelag ma na kilku wyspach lotniska, a więc jest swoistym lotniskowcem u wybrzeży francuskich. Z wojskowego punktu widzenia wyspy stanowią wysunięte punkty obserwacyjne i miejsca bazowania okrętów, przydatne do planowania różnorodnych operacji, jeśli zajdzie taka potrzeba. Odległość wysp od lądu francuskiego wynosi zaledwie 13?20 km.Zawładnięte przez Niemców w 1940 r. wyspy intensywnie fortyfikowano i przygotowywano do obrony przed ew. siłami desantowymi. Ogromny wkład rzeczowy i finansowy Rzeszy nie przyniósł nigdy spodziewan...

Położone na francuskich wodach wewnętrznych Wyspy Normandzkie, należące do Wielkiej Brytanii, to nie lada anomalia składająca się z 8 zamieszkałych wysepek o różnej wielkości, kilku mniejszych – niezamieszkałych i kilku skał. Ten archipelag ma na kilku wyspach lotniska, a więc jest swoistym lotniskowcem u wybrzeży francuskich. Z wojskowego punktu widzenia wyspy stanowią wysunięte punkty obserwacyjne i miejsca bazowania okrętów, przydatne do planowania różnorodnych operacji, jeśli zajdzie taka potrzeba. Odległość wysp od lądu francuskiego wynosi zaledwie 13–20 km. Zawładnięte przez Niemców w 1940 r. wyspy intensywnie fortyfikowano i przygotowywano do obrony przed ew. siłami desantowymi. Ogromny wkład rzeczowy i finansowy Rzeszy nie przyniósł nigdy spodz...