Żydzi w Polsce i w Tatrach też

Z typowym dla siebie dystansem, Stomma demaskuje mity i niedorzeczności z historii Polski. Nie boi się tematów uważanych za niemal święte, jak choćby reduta Ordona, wiktoria wiedeńska, Konstytucja 3 maja, Monte Cassino, Powstanie Warszawskie. Porusza sprawy drażliwe – problem polskiego ogólnonarodowego pijaństwa, państwa bez stosów czy kultu jednostki, ale też Marca ‘68.

Rozdziały składające się na tę książkę mają wspólny mianownik. Jest nim "nasza żydowskość". Nasza czyli ludzi, którzy funkcjonują po żydowsku w Polsce, będąc zarazem w pełni uczestnikami całości, jaką jest Polska. Pisząc o jidyszkajt, upamiętnianiu Zagłady, Jedwabnem czy przemianach 1989 roku, stawiam się niepostrzeżenie w roli rzecznika takich Żydów "polsko-polskich" odmiennych od Żydów "polsko-izraelskich" czy "polsko-amerykańskich", dla których kultura polska nie jest punktem wyjścia. Oczywiście nikt mnie nie upoważnił do bycia rzecznikiem, wyjaśniającym na czym polega w dzisiejszej Polsce żydowskość i towarzyszące jej dylematy. Opieram się na swoich doświadczeniach, czasem wprost je opisuję, a wszystkie przedstawiane w tych esejach poglądy...

Witold Koszela to znany od wielu lat pisarz historyczny, który urodził się i mieszka w Rzeszowie. Jest autorem wielu opracowań marynistycznych, w których skupia uwagę zarówno na historii powstania i służby okrętów, jak też ich budowie. Od dawna słynie z zamieszczanych w swoich książkach szczegółowo opracowanych ilustracji ukazujących sylwetki opisywanych okrętów i zmiany, jakie na nich zachodziły. Spośród jego ważniejszych publikacji można wymienić Polskie statki pasażerskie, Niszczyciele Polskiej Marynarki Wojennej, Krążowniki Polskiej Marynarki Wojennej, Pancerniki III Rzeszy, Krążowniki III Rzeszy, Okręty floty polskiej (t. 1-2), Biało-czerwona flota współczesne okręty Polskiej Marynarki Wojennej (t. 1-2), Architektura okrętu transatlantyk m/s Batory...

Mojsze Szklar (właśc. Szklarek) to ostatni urodzony w Polsce i znany na całym świecie poeta tworzący w jidysz. Wraz z jego odejściem w 2014 roku zakończył się długi rozdział kultury w tym języku, która rozwijała się w Polsce przez wiele stuleci aż do roku 1968. Jako poeta i dziennikarz znał osobiście wielu pisarzy z Polski, Związku Radzieckiego, Izraela i Ameryki, dzięki czemu – będąc człowiekiem o niezwykłej pamięci i wielkiej wiedzy – stał się jedyną w swoim rodzaju żywą encyklopedią literatury jidysz. Na co dzień żył językiem jidysz, który ukochał ponad wszystko. Był cichym, skromnym, eleganckim i przystojnym mężczyzną, a także doskonałym mówcą o ostrym dowcipie. Czytelnikom pozostawił obszerną spuściznę literacką, a rodzinie piękn...

dr Agata Dziuban - socjolożka, outreachworkerka i tłumaczka. Zaangażowana w realizację projektów badawczych poświęconych sytuacji osób pracujących seksualnie w Polsce i w Europie. W latach 2016-2019 członkini zespołu badawczego projektu "Disentangling European HIV/AIDS Policies: Citizenship, Activism and Health" (EUROPACH). Kierowniczka polskiego zespołu w międzynarodowym projekcie "CrimScapes: Navigating citizenship through European landscapes of criminalisation" finansowanego przez New Opportunities for Research Funding Agency Cooperation in Europe (NORFACE), 2020-2023. dr Justyna Struzik jest adiuntką w Instytucie Socjologii UJ. Pracę doktorską poświęciła mobilizacji queerowej w Polsce. Jej książka Solidarność queerowa została nagrodzona jako najlepsza książka...

Na uznanie zasługuje zabieg posadowienia problematyki parlamentarnej dyplomacji w kontekście ustrojowej zasady trójpodziału władzy i równowagi władz, co skutkuje promocją poddanego badaniu zagadnienia i nadaniem pracy wymiaru ustrojowego. Systematykę książki cechują spójność i logika wynikające ze znakomitej, spetryfikowanej doświadczeniami Autora orientacji w ramach wspólnego pola aktywności dyplomacji i ciał typu parlamentarnego w wymiarach krajowym i międzynarodowym. Z recenzji wydawniczej dr. hab. Andrzeja Bisztygi, prof. UZ Warte podkreślenia jest zaproponowane ujęcie, by dostrzegać dyplomację parlamentarną w ramach wieloaspektowego systemu zjawisk, które składają się na działania o charakterze dyplomatycznym we współczesnym świecie, uwzględniające...

Trzeci tom Dzieł literackich Stanisława Przybyszewskiego zawiera powieść Homo sapiens, która powstała w Norwegii, w domu rodziców Dagny Juel, gdzie pisarz spędził kilkanaście miesięcy. Pierwotnie ukazała się w języku niemieckim w latach 1895–1896, natomiast polskie wydania ogłoszono w roku 1901 i 1923. Główny bohater trylogii, Eryk Falk, to postać tragiczna, skazana na wieczną tułaczkę w tropieniu duszy w sobie i w innych; to człowiek rozdarty między potężnie rozwiniętymi instynktami a nieustannie nadzorującym je sumieniem, wytworem kultury. Przybyszewski doprowadza tu do dekonstrukcji istniejących schematów fabularnych, a nawet podważa sens fabuły jako takiej, lekceważy tradycyjne portrety bohaterów, kpi z potrzeby opisywania ich wyglądu, ubioru i miejs...

Nowa książka wielokrotnie nagradzanej autorki, laureatki m.in. Nagrody Literackej Nike 2023, Nagrody Literackiej Gdynia i Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. W zachwycającej niekonwencjonalną formą powieści Ten się śmieje, kto ma zęby Zyta Rudzka po raz kolejny śmiało eksperymentuje z językiem i urzeka oryginalnym, bezkompromisowym stylem. Historia małżeństwa fryzjerki męskiej i dżokeja. Wera i Karol przeżyli ze sobą całe życie. Od dostatku do biedy. Teraz Wera chodzi po starych miłościach, żeby załatwić mężowi buty do trumny. Trudno o dobre buty dla nieboszczyka. Rudzka w swoim charakterystycznym ostrym stylu oraz z poczuciem humoru przedstawia portret kobiety silnej i drapieżnej, która nigdy nie składa broni. Moja bohaterka straciła miłość, męża, pra...

Książka ostrzeżenie przed tym, co może się stać, jeśli edukację naszych dzieci oddamy w ręce fanatyków. • Partia interesuje się dzieckiem, zanim zostanie ono poczęte. • Matki sprowadzają je na świat, bo On je o to poprosił. • Zdrowe dzieci należą do Państwa, te z defektami otrzymają łaskę śmierci. • Szkoła to poligon Partii – słabi i nieposłuszni zostają wydaleni. • Umysły mają być jednakowe, każdy włączony w wielką Świadomość Państwową. • Chłopcy będą żołnierzami, dziewczęta - urodzą żołnierzy. W 1939 roku Gregor Ziemer, dyrektor Szkoły Amerykańskiej w Berlinie, wykorzystując swoje kontakty, odwiedza instytucje edukacyjne III Rzeszy. Dociera do klinik położniczych, szpitali sterylizacyjnych, izb dla noworodków. Uczestniczy...

Drugi tom nowej historii IV Korpusu Pancernego, który walczył na froncie wschodnim w ostatnich miesiącach II wojny światowej. W Wigilię 1944 roku żołnierze IV. SS-Panzerkorps przygotowywali się do jak najlepszego uczczenia tej okazji. Korzystając z przerwy w walkach pod Warszawą, z niecierpliwością czekali na udział w najbardziej niemieckich świętach, w tym na najwspanialszą kolację bożonarodzeniową, jaką ich kuchnie polowe mogły jeszcze przygotować w piątym roku wojny. Zasłużyli na to; po pięciu miesiącach bezlitosnej walki i utracie wielu swoich przyjaciół, dowództwo korpusu oraz żołnierze jego jednostek sztabowych i dwóch dywizji 3. Dywizji Pancernej SS Totenkopf i 5. Dywizji Pancernej SS Wiking z niecierpliwością oczekiwali na to, co przyniesie ś...

Dwusetlecie istnienia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich stało się dobrym pretekstem, aby uważnie przyjrzeć się znaczeniu i złożonej historii tego zasłużonego ośrodka kulturalno-naukowego. Teksty zamieszczone w niniejszej książce omawiają działalność Ossolineum i prezentują zgromadzone w nim zbiory biblioteczne oraz muzealne. Przybliżono tu również losy wybitnych przedstawicieli świata nauki, mecenasów, kolekcjonerów, a także dzieje instytucji powołanych w celu zachowania dziedzictwa narodowego. Tom pozwala nakreślić granice ossolińskiej epoki jako zestawu zagadnień badawczych, które obejmują zróżnicowane zjawiska w kulturze XIX i XX wieku.

Każdy kapłan, w dowolnej religii, funkcjonuje w jakiejś społeczności. I dla niej. Jeżeli więc Izrael ma spełniać funkcję kapłańską, to ma ją spełniać wobec jakiejś szerszej społeczności. Jakiej? Wydaje się, że po prostu wobec reszty ludzkości, wobec narodów świata. Okazuje się zatem, iż przeciwstawienie Izrael narody (Israel gojim), czy raczej omawiane przed chwilą naród wyróżniony narody świata (goj kadosz gojim), nabiera dodatkowej treści. Owo wyróżnienie, uświęcenie, świętość ma być dla innych.

Wedle mojego rozumienia judaizmu z żydowskiej perspektywy wiara nie jest najważniejsza. Ważniejsze są ludzkie zachowania. Wiara bywa chwiejna, bunt przeciw Bogu jest częścią relacji z Bogiem. Deklarowany ateizm nie określa i tym bardziej nie skreśla człowieka. Najważniejsze, by pozostał człowiekiem porządnym. Kryterium jest to, jak się zachowuje. Owszem, wedle tradycji, ma sprostać i wymaganiom moralnym, i rytualnym: Żydów obowiązuje nie 10, ale 613 przykazań. (Wiele z nich nie jest jednak aktualnych, bo mówi np. o królu lub Świątyni). Ale życie jest bardziej skomplikowane.

Rozdziały składające się na tę książkę mają wspólny mianownik. Jest nim "nasza żydowskość". Nasza czyli ludzi, którzy funkcjonują po żydowsku w Polsce, będąc zarazem w pełni uczestnikami całości, jaką jest Polska. Pisząc o jidyszkajt, upamiętnianiu Zagłady, Jedwabnem czy przemianach 1989 roku, stawiam się niepostrzeżenie w roli rzecznika takich Żydów "polsko-polskich" odmiennych od Żydów "polsko-izraelskich" czy "polsko-amerykańskich", dla których kultura polska nie jest punktem wyjścia. Oczywiście nikt mnie nie upoważnił do bycia rzecznikiem, wyjaśniającym na czym polega w dzisiejszej Polsce żydowskość i towarzyszące jej dylematy. Opieram się na swoich doświadczeniach, czasem wprost je opisuję, a wszystkie przedstawiane w tych esejach poglądy...

This book is on Jews and Poland, and the relations between the two both today and in the past. I speak not only as an observer, but above all as a participant in Polish and Polish-Jewish life. I present an account of problems from my personal perspective, that of a Polish Polish Jew. This puzzling phrase means that I am a Polish Jew from Poland, or a Polish Jew who is a Pole. To make it clear to the reader where I come from, my personal development is presented in the introduction. The introduction as well as the other eight essays are adapted from papers published in the past decade (with the exception of one printed in 1989), mostly after the year 2000. They are not uniform in character but taken together they give, I hope, a picture of contemporary Polands Jewish dimension, together...

Stanisław Krajewski , profesor w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego , jest czynnym członkiem gminy żydowskiej, współtwórcą Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, której współprzewodniczy od jej powstania. Autor prac z logiki oraz artykułów o judaizmie, historii Żydów, dialogu chrześcijańsko -żydowskiego. Taternik.