Wielkie złudzenie

Polacy wiedzą mniej o Inflantach niż o Sumatrze i Borneo – stwierdził już półtora wieku temu Gustaw Manteuffel. Za dawne Kresy Rzeczypospolitej uważa się dziś wyłącznie tereny Ukrainy, Białorusi i Litwy. Mało kto pamięta, że ziemie dzisiejszej Łotwy dzieliły przez ponad dwa stulecia losy naszego kraju, a wielu jego mieszkańców dobrze zasłużyło się dla polskiej historii i kultury. Wiedza o naszych rodakach w Łatgalii, jak obecnie nazywane są dawne Inflanty polskie, wciąż jest znikoma nad Wisłą. „Wyprawa do polskich Inflant nie jest kontynuacją naszego cyklu kresowego, a raczej jego uzupełnieniem. Od serii kresowej różni ją przede wszystkim narracja - to zapis naszych współczesnych podróży, wywiadów i rozmów. Zestawia polskie losy Inflant z dzisie...

Ukraina i Ukraińcy budzą dziś w Polsce skrajne emocje. Większości Polaków kojarzą się z wojennymi i tuż powojennymi rzeziami polskich mieszkańców Kresów Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej dokonanymi przez ukraińskich nacjonalistów. Innym z emigrantami ekonomicznymi, ale także z wolnościowymi i prozachodnimi aspiracjami, które ujawniły się na Ukrainie podczas Euromajdanu i walki z rosyjską agresją na wschodzie kraju. I jedni, i drudzy często nie mają podstawowej wiedzy o historii Ukrainy. Zwłaszcza tej najnowszej, obejmującej ostatnie sto kilka lat, która tak silnie zaciążyła na stosunkach polsko-ukraińskich. Ta książka, napisana przez wybitnych znawców tematu, historyków z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, jest popularnym kompendium ukrai...

Najbardziej prześladowany w Polsce profesor, Aleksander Nalaskowski, ciętym piórem, z wielką erudycją i przenikliwością rysuje niepokojącą wizję świata XXI wieku. Nasz zabiegany i ogłupiały glob ziemski przestał się kręcić na kilka miesięcy – nastąpiło Wielkie Zatrzymanie, jak trafnie nazywa to autor. Gdy opadł pierwszy kurz wzniecony pandemią i globalnym zamieszaniem, pojawił się ponoć nowy obraz świata. Czy faktycznie inny od poprzedniego? Co Wielkie Zatrzymanie oznacza dla społeczeństwa globalnego oraz dla nas, Polaków – zastanawia się autor. Docieka czy rosnące uzależnienie technologiczne prowadzi do szczęścia, czy jednak do zguby? Pyta, w jaki to niby sposób może naprawić świat afirmacja ideologii i ruchu LGBT? Za powątpiewanie w pozytywne...

Kronika kulturalnego życia PRL. Nigdy niepublikowany dziennik Tadeusza Kwiatkowskiego – krakowskiego pisarza i scenarzysty Książka o życiu artystycznych sfer Krakowa i Warszawy lat 50., 60. i 70. Równocześnie, to zapis wnikliwych obserwacji, zachwytów i utyskiwań jednego z najciekawszych twórców tamtego czasu. Kwiatkowski notuje, co czytał, gdzie bywał, co go inspirowało do pisania powieści, scenariuszy filmowych i teatralnych oraz skeczy kabaretowych. Bezcenne z dzisiejszej perspektywy są barwne, utkane z anegdot portrety Kazimierza Wyki, Wisławy Szymborskiej czy Wojciecha Hassa. Co dla trzydziestoparoletniego pisarza jest ważne, a co nieistotne? Co zajmuje go podczas spotkań Związku Literatów Polskich? Jakie tematy porusza w kawiarnianych rozmowach z Jerzym Wittli...

Najnowsza książka Bohdana Urbankowskiego jest ważną lekcją historii. Tworzy ją zbiór opowieści, których początkiem było zawsze czyjeś wspomnienie. Autor opowiada między innymi o zbrodniach popełnionych przez Rosjan w śląskich Przyszowicach i w Miechowicach, o łagrze nad Pieczorą, o torturach w obozie „Zgoda”, o procesie Roberta Brasillacha. Jak sam pisze, „wierność prawdzie – jak to odkrył już Conrad – jest zarazem wiernością dobru, w ten sposób »pisarz wymierza sprawiedliwość widzialnemu światu«”. Bohdan Urbankowski – jeden z najwybitniejszych pisarzy współczesnych, poeta i dramaturg, twórca i teoretyk Nowego Romantyzmu. Laureat wielu nagród literackich i najważniejszej z nagród dziennikarskich – Lauru SDP. Ma w dorobku liczne zbiory po...

Gułag – nieludzki system represji, który stał się piekłem ofiar czystek oraz przeciwników i ludzi niewygodnych dla komunistycznej władzy. Jego przejmujący obraz stworzyli wielcy pisarze, m.in. Aleksander Sołżenicyn, Wiktor Szałamow, Gustaw Herling-Grudziński. W literaturze faktu opisała go najpełniej Anne Applebaum, a jej książka została nagrodzona w 2004 Nagrodą Pulitzera. Gułag to znacznie więcej niż historia sowieckiego systemu obozów pracy, które powstały tuż po zwycięstwie Rewolucji i rozrastały się gwałtownie wraz z dojściem Stalina do władzy (w tym czasie do obozów trafiło 18 milionów ludzi, 4,5 miliona z nich nigdy nie wróciło). To również opowieść o państwie w państwie, które rządziło się według własnych reguł i praw, które miał...

Najnowsza książka nagrodzonej Pulitzerem autorki Gułagu i Za żelazną kurtyną udowadnia, że wielki głód na Ukrainie był drugim, po Holocauście, największym aktem ludobójstwa XX wieku. W 1929 roku Stalin zainicjował politykę masowej kolektywizacji, która odebrała ziemię milionom chłopów. Efektem był śmiertelny głód w latach 1931-32, który pociągnął za sobą 5 milionów ofiar. Zamiast rozwiązać głodowy problem, Stalin postanowił wykorzystać go do swoich politycznych celów… W swojej książce Anne Applebaum dowodzi, że ponad trzy miliony Ukraińców zmarło z głodu za sprawą przemyślanych politycznych decyzji Kremla. Wstrząsający Czerwony głód rekonstruuje nie tylko polityczne i narodowościowe tło zbrodni, ale pokazuje tragedię ludzi, którzy w...

W roku 875 arabski uczony próbował wykorzystać ptasie pióra do stworzenia konstrukcji mającej umożliwić wzbicie się w powietrze. Przez wieki budowano skrzydła i podejmowano próby ich użycia, co nader często kończyło się tragicznie. Pod koniec XV wieku Leonardo da Vinci prowadził poważne studia nad sztuką latania, ale trzeba było poczekać jeszcze ponad czterysta lat, żeby sen stał się rzeczywistością. Dokonali tego dwaj bracia z Ohio: Wilbur i Orville Wright, których w dzieciństwie zafascynował latający bączek. Chłopcy, którzy po matce odziedziczyli talent konstruktorski, a od ojca przejęli wytrwałość, odwagę i siłę charakteru, już wtedy mieli plan zbudowania maszyny latającej. Okazało się, że nie były to tylko dziecięce marzenia. Bracia Wright...

„Zmierzch Zachodu” (1918–1922) należy do „kultowych” współczesnych traktatów z dziedziny filozofii kultury. Autor Oswald Spengler (1880–1936), niemiecki polihistor i wizjoner, przeciwnik demokracji, konserwatysta sceptyczny wobec nazizmu po 1933 roku, w księdze tej szuka diagnozy dla świata, posługując się „morfologią historyczną”. Kultury powstają, rozkwitają i zamierają, przeradzając się w pewnym momencie w cywilizacje, czyli perfekcyjne formy kultury „wyczerpanej”. „Morfologia” kultur ma pozwalać na porównywanie ich poszczególnych etapów i przewidywanie dzięki temu biegu własnej formacji. Taki historyzm i w sumie pesymizm (w porównaniu z ideą trwałego liniowego rozwoju) nie hierarchizuje, a Zachodowi przepowiada „zmierzch” wzorem każ...

Piotr Müldner udowadnia, że klerkowie nie wyginęli całkowicie razem z dinozaurami. Pewne mutacje przetrwały aż do dzisiaj i należy je wziąć pod ochronę. Tym bardziej że pisarz, który nie chroni się pod szyldem żadnej koterii, jest w dzisiejszych czasach jak? szary człowiek, jak śmieć. Wciąż obowiązuje zasada: kto nie jest z nami, ten jest przeciwko nam, z trudnością kiełkuje ziarenko demokracji. Magda Lengren (?Twórczość? nr 6, 1991) Nie pokusiłbym się o przypisywanie tej książce jednoznacznej interpretacji politycznej; nie sądzę zresztą, by taki był cel autora. Trudno jednak nie zauważyć, że ogólna wymowa tej powieści jest dość pesymistyczna (w znaczeniu wąskim ? dla kraju, który boryka się z totalitarnym dz...

Jaka jest przyszłość naszej wiary Arcybiskup Georg Gänswein jest obecnie jedną z najbardziej wpływowych postaci Kościoła katolickiego na świecie. W 2003 roku został osobistym sekretarzem kard. Josepha Ratzingera i do dziś piastuje tę funkcję. W swojej książce zdradza czytelnikom tajemnice pracy u boku papieża, dzieli się szczegółami z jego życia po abdykacji oraz tłumaczy, na czym polega radość wiary, której nauczył się od Benedykta XVI. Po raz pierwszy opublikowano tu również wybrane kazania i wykłady arcybiskupa, które potwierdzają, że pozostaje on radykalnie wierny przyjętej przez siebie dewizie biskupiej: „Dać świadectwo prawdzie”. Jego słowa będą doskonałym drogowskazem dla wielu współczesnych chrześcijan. Abp Georg Gänswein – niemiecki...

Piękna jak nocne niebo książka, która odkrywa tajemnice wszechświata! Oto niebo w postaci, w jakiej nigdy przedtem go nie przedstawiano: królestwo gwiazd i planet, lecz również bogów, demonów, płanetników, podniebnych żeglarzy, średniowiecznych kosmitów, mitycznych stworzeń i grasujących duchów. Po ogromnym światowym sukcesie Atlasu lądów niebyłych

Co sprawa ukraińska ma wspólnego z książką Johna J. Mearsheimera i Stephena M. Walta o izraelskim lobby w Stanach Zjednoczonych? Półtorej dekady po publikacji stała się ona klasyką, lekturą obowiązkową dla wielu naukowców i osób teoretycznie i praktycznie zainteresowanych polityką zagraniczną. Tylko pozornie dotyczy wyłącznie polityki wewnętrznej USA i ich poczynań na Bliskim Wschodzie. Można ją odczytać jako studium procesu definiowania amerykańskich interesów narodowych i wpływu ich percepcji na politykę naszego największego sojusznika, który do niedawna był niekwestionowanym globalnym hegemonem. A to już ma dla polityki amerykańskiej wobec Polski i Europy Środkowo-Wschodniej znaczenie kluczowe. Polski czytelnik w książce Johna J. Mearsheimera i Stephe...

Fascynująca książka jednego z najwybitniejszych badaczy stosunków międzynarodowych, autora Tragizmu polityki mocarstw, twórcy teorii realizmu ofensywnego. Profesor John J. Mearsheimer analizuje idealistyczne złudzenia dotyczące polityki międzynarodowej i leżące u ich źródeł błędy intelektualne. Wskazuje czynniki w rzeczywistości decydujące o postępowaniu państw. Formułuje surowe oskarżenie polityki amerykańskiej ostatniego trzydziestolecia, z jej wiarą w koniec historii oraz możliwość eksportu demokracji liberalnej na cały świat. Wielkie złudzenie to manifest realizmu politycznego i doniosłe wezwanie o powściągliwość, o uznanie ograniczeń narzucanych przez rzeczywistość.

Fascynująca książka jednego z najwybitniejszych badaczy stosunków międzynarodowych, autora Tragizmu polityki mocarstw, twórcy teorii realizmu ofensywnego. Profesor John J. Mearsheimer analizuje idealistyczne złudzenia dotyczące polityki międzynarodowej i leżące u ich źródeł błędy intelektualne. Wskazuje czynniki w rzeczywistości decydujące o postępowaniu państw. Formułuje surowe oskarżenie polityki amerykańskiej ostatniego trzydziestolecia, z jej wiarą w koniec historii oraz możliwość eksportu demokracji liberalnej na cały świat. Wielkie złudzenie to manifest realizmu politycznego i doniosłe wezwanie o powściągliwość, o uznanie ograniczeń narzucanych przez rzeczywistość. „Książka ta, podobnie jak poprzedni i wydany już w Polsce tom Johna Mearshei...

Jakie reguły rządzą rywalizacją między mocarstwami? Jakie strategie stosują państwa w walce o potęgę? Kiedy rywalizacja międzynarodowa prowadzi do wojen? Tragizm polityki mocarstw jest, obok Końca historii Francisa Fukuyamy i Zderzenia cywilizacji Samuela P. Huntingtona, jedną z najważniejszych książek o polityce międzynarodowej napisanych po zakończeniu zimnej wojny. Profesor John J. Mearsheimer, łącząc wyśmienity styl wypowiedzi z klarownością wywodów, zmysł teoretyczny z wnikliwą analizą historyczną, krok po kroku objaśnia mechanizmy rywalizacji między państwami, znaczenie potęgi, przyczyny wojen i wiele innych zagadnień. Podważa dominujące po 1989 roku idealistyczne wyobrażenia i przesadnie optymistyczne prognozy, a trafnością swoich sądów jak ma...

Fascynująca książka jednego z najwybitniejszych badaczy stosunków międzynarodowych, autora Tragizmu polityki mocarstw, twórcy teorii realizmu ofensywnego. Profesor John J. Mearsheimer analizuje idealistyczne złudzenia dotyczące polityki międzynarodowej i leżące u ich źródeł błędy intelektualne. Wskazuje czynniki w rzeczywistości decydujące o postępowaniu państw. Formułuje surowe oskarżenie polityki amerykańskiej ostatniego trzydziestolecia, z jej wiarą w koniec historii oraz możliwość eksportu demokracji liberalnej na cały świat. Wielkie złudzenie to manifest realizmu politycznego i doniosłe wezwanie o powściągliwość, o uznanie ograniczeń narzucanych przez rzeczywistość. Książka w koedycji z Wydawnictwem Nowej Konfederacji