Twórczość 5/2022

W książce pod znamiennym tytułem Powrót do bytu. Pożegnanie z metafizyką nowożytną Vittorio Possenti zapowiada dwa ważne wydarzenia. Jedno to powrót do właściwego przedmiotu filozofii (metafizyki), którym jest byt realny, w miejsce którego filozofia nowożytna wprowadziła ideę, będącą konstruktem intelektu. Drugim zaś wydarzeniem ma być odwrót, nie tyle od metafizyki, bo tej tam na dobrą sprawę nigdy nie było, ale od przyjętego a priori paradygmatu filozofowania skoncentrowanego na analizie danych świadomości; odwrót od paradygmatu filozofowania, który miał być odkryciem na miarę „przewrotu kopernikańskiego”, a stał się zaprzeczeniem samej filozofii. Autor książki kompetentnie wprowadza nas w zagadnienia, które dla „życia” metafizycznej filo...

Przejmujący tom nowych wierszy Adama Wagi, połączony z jego debiutancką sztuką, nigdy wcześniej niepublikowaną. Przewijającymi się tematami, potraktowanymi pół żartem, pół serio, są starość i śmierć. Ciepło bijące z tych tekstów mądrze koresponduje z motywami biblijnymi, pytaniami filozoficznymi i eschatologicznymi. Nad wszystkim, jak zwykle u Wagi, góruje aura swady, zadumy i erudycji. „Podchodzi i mówi: – Spójrz mi w oczy. – To niemożliwe – mówię. – Ty ich nie masz, a moje gasną. Inne zmysły też... Przerywa: – Wystarczy mi dotyk.”

Misją „Pisma” jest kształtowanie obecnych i przyszłych liderów życia społecznego, politycznego i kulturalnego przez uwrażliwianie ich na najważniejsze zjawiska współczesności i inspirowanie do myślenia o procesach kształtujących przyszłość kraju i świata.

„Kończę Zapiski w pierwszych dniach bestialskiego ataku Władimira Putina na Ukrainę. [...] Wśród straszliwych obrazów bestialstwa, barbarzyństwa, okrucieństwa, wobec aktów cierpienia, które zapierają oddech, widząc szaleństwo i bezwzględność przywódcy, przeraziła mnie wiadomość o wielkim społecznym poparciu dla wywołania tej wojny. [...] Z tego właśnie powodu wspominanie Moskali, którzy stali mi się bliscy, przedstawicieli rosyjskiej inteligencji, reprezentujących najwyższą kulturę, wrażliwość, ciekawość innych i tolerancję, okazało się potrzebą jeszcze silniejszą niż na początku prowadzenia Zapisków. To o nich myślę w tych pełnych grozy dniach, przekonany, że, gdyby żyli, byliby, równie jak my, przerażeni, ale przede wszystkim pełni ws...

Dlaczego bez szczegółu nie ma ogółu? Czym różni się fakt od faktu podanego czytelnikom? Czy na pewno Z zimną krwią Trumana Capote'a jest pierwszą powieścią non-fiction? Do czego może służyć reporterowi bardzo długi szalik? Dlaczego Hanna Krall jest Mondrianem reportażu, a nie Chagallem? Czego uczyła reporterki i reporterów „Gazety Wyborczej” Małgorzata Szejnert? Jak Ryszard Kapuściński używał pisarskiej wolności? Czy reportaż gonzo to tylko Ameryka po narkotykach? Czy reporter może używać fantazji? A może reportaż to jedynie „wiara, że coś się zdarzyło”? „Słowo w reportażu ma rolę świadka. Niestety, świadek czasem mija się z prawdą, chociaż przysięgał, że nie skłamie – pisze Szczygieł. – My, reporterzy i reporterki, jesteśmy w...

Zbiór najnowszych wierszy, pisanych przez Piotra Szewca w latach 2018–2019, w którym dominuje nastrój ocalającej liryki utraty i medytacji o zmienności świata. Składa się z 50 intrygujących wierszy o różnorodnej tematyce, zawiera wątki związane z podzamojskim dzieciństwem autora, przywołuje wiejskie pejzaże, szkołę, klimat schyłku lat sześćdziesiątych. Ale nie jest to tylko rzecz o jednym miejscu i jednej rodzinie – to opowieść, bardzo żywa, przywołująca dawny świat, ale i podróże i przyjaźnie. Jest to też rzecz o przedmiotach, naturze, o rozdarciu między byciem (pojawianiem się) na prowincji i powrotach do wielkiego miasta, gdzie musi wystarczać pamięć.

Kupferberg – Miedzianka, niewielkie miasteczko nieopodal Jeleniej Góry, którego nie ma. Tak jak nie ma gospody Ratuszowej, gdzie miejscowe panie, plotkując przy jednym ze stolików, krzywiły się zniesmaczone, gdy ich mężowie śpiewali „Gdybyś miał jeszcze jedną teściową, to…”. Nie ma zabaw, podczas których Martin Lachmann grał na saksofonie, a dookoła wirowały roztańczone pary. Nie ma również browaru, papierni, zakładu kamieniarskiego, warsztatów rzemieślniczych. Nie ma pani Trenkler, która szyła koszule, pań Assmann i Alex, które zajmowały się pościelarstwem, pani Bräuer, która handlowała masłem i jajkami. Nie ma cmentarza przy drodze do Mniszkowa z widokiem na Rudawy Janowickie, a w okolicy do dziś wspomina się, jak płyty nagrobne wyciągano z...

Niesamowita podróż – geograficzna i literacka – po latarniach morskich w najdalszych zakątkach świata. Niewidomy latarnik podtrzymuje światło na kole podbiegunowym, dzielna dziewczyna ratuje rozbitków, gatunek ptaka znika po wybudowaniu latarni, duch pisze w nocy na maszynie, ekscentryczny inwestor wznosi wieżę w niedostępnym miejscu na pełnym morzu, dwójka skłóconych latarników zostaje odcięta od świata na klaustrofobicznej wysepce. W wielu zaskakujących historiach odległe latarnie są związane z życiem Edgara Allana Poego, Virginii Woolf i Nelsona Mandeli, a wszystko składa się na doświadczenie wspaniałej wyprawy ku odległym zakątkom i czasom, gdzie niczym w kalejdoskopie mieszają się samotność, szaleństwo, odwaga i szczęś...

Dlaczego Europa na przestrzeni dwóch tysięcy lat stała się oazą pokoju, dobrobytu i wolności? Dlaczego też odcisnęła nieusuwalne piętno na dziejach świata? Simon Jenkins prowadzi nas w tej błyskotliwej książce krętą ścieżką od starożytności, poprzez średniowiecze, czasy reformacji i rewolucji francuskiej aż do dwóch wojen światowych i współczesności. Opowiada o wybitnych europejskich politykach, żołnierzach, postaciach kultury, nauki i sztuki, a także wielkich zbrodniarzach. Śledząc główne wydarzenia rozgrywające się w kolejnych epokach, łączy najważniejsze siły sprawcze wpływające na jej dzieje w jedną narrację – dogłębną, barwną i fachową. Co sprawiło, że ten niewielki kontynent stał się tak potężny? W jaki sposób zlepek różnoj...

Najstarsze polskie czasopismo literackie. Jego redaktorami byli m.in. Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wyka czy Adam Ważyk. Publikuje poezję, prozę i eseje wybitnych pisarzy, przede wszystkim polskich. Pozostaje otwarte również na interesujące debiuty. Na każdy numer składają się stałe działy, m.in. o nowościach wydawniczych i krótkie eseje o teatrze, filozofii, sztukach plastycznych i literaturze obcej. Stali współpracownicy tytułu to Małgorzata Baranowska, Jan Błoński, Tomasz Burek, Janusz Głowacki, Michał Głowiński, Jerzy Kwiatkowski, Włodzimierz Paźniewski, Edward Stachura i Henryk Waniek.

Pismo krytyki literackiej i naukowej wydawane przez Instytut Książki. Adresowane jest do środowisk akademickich, literackich, bibliotekarzy oraz użytkowników bibliotek, wydawców, księgarzy mówiąc najogólniej: do wszystkich miłośników książek. Zawiera recenzje, rozmowy, materiały publicystyczne, informacje o ruchu wydawniczym, kronikę wydarzeń i bibliografię. Komentowane książki reprezentują rozmaite dziedziny; na łamach pisma powstaje obraz stanu piśmiennictwa w Polsce, a przynajmniej jego najistotniejszej części. Do tego sylwetki autorów, również tych, którzy - choć zasłużeni dla kultury i nauki - są mniej znani. Każdy numer przynosi omówienie około osiemdziesięciu książek w recenzjach czy notach. Osobny dodatek Kurier dopełnia treść informacyjn...

W numerze między innymi: Jerzy Plutowicz Refren; Oczekiwanie; Sen Europy; Inwazja; Przebudzenie; Wołacz II; Paradoks metafory; Chwila poetyki; Etiuda ciszy; Opowieść Jarosław Kuisz Wiedeńskie Jerzy Grupiński Historia o chłopcu; Pełnia; Wiersz młodopolski; Memoriał fechmistrza; Społem - przekora z panem Teofilem Marcin Cielecki Miasto wisielców Martyna Pankiewicz płonica; asymetria; suka; gruch; negatyw Maciej Bieszczad Odtąd watr będzie gnał czaszki i gałęzie Rafał Hille hiszpańskie schody; ostatnia paczka żelków; pytanie; park imienia Wszystkich; wódka nie chce być pass; wiersz przeznaczony do zapomnienia Jarosław Jakubowski Miejsce Obsługi Podróżnych Manfred Frank Po co poeci w podłych czasach? przełożył Tadeusz Zatorski Tadeusz Zatorski...