Tank Power vol. CCXII 488. Marder I

Na podwoziu czołgu PzKpfw 38(t) skonstruowano kilka udanych dział samobieżnych, m.in. działa samobieżne "Marder" III, czy "Gepard" - Flakpanzer 38(t). Ostatecznie na podwoziu "38" zostało też zamontowane działo piechoty kalibru 150 mm typu sIG 33. 15 cm sIG 33 była wprawdzie armatą piechoty, lecz z powodu możliwości uzyskania bardzo wysokiego kąta podniesienia lufy zazwyczaj używano tego typu działa jako haubicy. Ze wstępu

Nieznanym epizodem z dziejów niemieckich jednostek pancernych w okresie II wojny światowej, są walki oddziałów pancernych sformowanych w ramach policji porządkowej (Ordungspolizei). Zadaniem tych jednostek była służba patrolowa, wsparcie pieszych oddziałów policji w zakresie prowadzenia rozpoznania i niszczenia umocnionych punktów oporu przeciwnika, a przede wszystkim walka z oddziałami partyzanckimi na terenach okupowanych.

Za przykład gigantomanii i braku znajomości taktyki użycia broni pancernej na polu walki mogą służyć dwa pojazdy pancerne skonstruowane i wyprodukowane w okresie II wojny światowej. Czołg superciężki "Maus" i działo samobieżne (szturmowe) "Sturmtiger". W rozkazie z 5 sierpnia 1943 roku Adolf Hitler polecił skonstruowanie ciężkiego działa samobieżnego przeznaczanego do zwalczania silnie umocnionych punktów oporu. Nie była to pierwsza konstrukcja tego typu w armii niemieckiej, bowiem już wcześniej, wiosną 1942 roku, prowadzono prace projektowe nad nowym działem szturmowym typu "Bar" uzbrojonym w haubicę kalibru 305 mm, która mogła przemieszczać się w pionie w zakresie od 0 do 70. Planowano wykorzystać w tej konstrukcji nieznacznie zmodyfikowane podwozie czołgu "Tiger". Jednak pojazd nie został ukończony nawet w formie prototypu. Produkowano natomiast lżejsze pojazdy na podwoziach czołgów PzKpfw III Sd Kfz 141 (np. Sturmgeschutz III/40) i PzKpfw IV Sd Kfz 161.

Obecnie wydaje się, że termin "Zaolzie" to tylko nazwa historyczna i w tej chwili kojarzona niejednokrotnie wyłącznie znanymi współcześnie Polakami "zza Olzy" - Haliną Mlynkovą, Evą Farną, czy aktorem Janem Monczką. Jednak, nawet po latach Zaolzie nadal wywołuje nad Wisłą (myślę o tej maleńkiej Wisełce wypływającej spod Baraniej Góry) i Olzą nietłumione emocje. Pomimo zmian w ostatnich latach, w stosunkach pomiędzy Rzeczpospolitą Polską i Republiką Czeską, Zaolzie to nadal jątrząca się rana, o czym może świadczyć np. próba ingerencji konsula Republiki Czeskiej w Katowicach w odbudowę pomnika "Cieszyńskiej Nike", czy pokrywanie obraźliwymi napisami pomnika, prawdopodobnie odpowiedzialnego za masakrę w Stonawie, generała Josefa Snejdarka.

Niniejsza książka zawiera informacje o konstrukcji niemieckich samobieżnych dział przeciwpancernych (Jagdpanzer), strukturze organizacyjnej jednostek, ponadto przedstawia dane na temat ich działania bojowego w latach 1944-1945, a także o wzorach malowania i oznakowania oraz pojazdach muzealnych.

Historię powstania czołgów lekkich M3 warto poprzedzić wyjaśnieniem dotyczącym nomenklatury używanej w USA. Otóż w okresie przed wybuchem II wojny światowej (do 1940 roku) broń pancerna znajdowała się zarówno w gestii dowództwa piechoty, jak i kawalerii. Pewnym namacalnym dowodem tej dwoistości były metalowe plakietki mocowane do wież czołgów: ze skrzyżowanymi karabinami (piechota) lub szablami (kawaleria) oraz przyjęcie odmiennych nazw, czasami dla tych samych typów wozów bojowych. Określenie "TANK" dotyczyło wozów bojowych piechoty, natomiast kawaleria nazywała swoje czołgi "COMBAT CAR". Był to rezultat przyjęcia ustawy o obronie narodowej (1920), która rozwiązywała istniejący w okresie wojny światowej Tank Corps i kierowała wszystkie czołgi pod sztandary piechoty. W ten oto sposób czołgi zostały niejako przypisane do piechoty, zresztą wówczas taktyka użycia, przewidywała ich zastosowanie tylko do wsparcia piechoty.

Monografia lekkiego sowieckiego samochodu pancernego skonstruowanego i produkowanego w okresie II wojny światowej. Pojazd powstał w oparciu o podzespoły samochodów 4x4 GAZ-64/GAZ-67.

Podstawowym sprzętem pancernym armii włoskiej w okresie II wojny światowej były, obok tankietek i czołgów L6, M11/13/14/15, także działa samobieżne (semovente). Działa samobieżne produkowane na podwoziach czołgów M13/14/15 (późniejsze oznaczenie M 40/M 41/M 42) były całkowicie opancerzonymi wozami bojowymi uzbrojonymi w haubicę kalibru 75 mm. Konstrukcyjnie włoski pojazd był bardziej zbliżony do niemieckich dział szturmowych Sturmgeschutz III Sd Kfz 142 niż do ówcześnie konstruowanych w innych krajach (Niemcy, Wielka Brytania, USA i częściowo ZSRS) dział samobieżnych, które często miały odkryty przedział bojowy. W ten sposób włoskie semovente były w istocie działami szturmowymi i mimo słabego opancerzenia pełniły taką rolę na polu bitwy. Były używane do wsparcia piechoty w obronie i podczas ataku, a nawet służyły do zwalczania nieprzyjacielskich czołgów i innych pojazdów pancernych.

Niniejsze opracowanie stanowi kontynuację monografii polskich pociągów pancernych, zapoczątkowaną opisem działań polskich pociągów pancernych we wrześniu 1939 roku („Militaria” nr 407). Obecnie zostaną przedstawione drezyny pancerne Tatra T 18, a także próby skonstruowania drezyn pancernych w Polsce w latach 1924-1926, projekty modernizacji i przezbrojenia drezyn T 18, ich służba w Wojsku Polskim w latach 1926-1939 i na koniec walki we wrześniu 1939 roku.

W tomie Baśka, Wanda i inne omówiono nazwy własne malowane na pojazdach i innym sprzęcie używanym przez Wojsko Polskie w okresie od 1917 roku do czasów obecnych. Kolejny tom, który Czytelnicy trzymają w dłoniach – Oznakowania pojazdów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie – przybliża zasady stosowania znaków rozpoznawczych i taktycznych malowanych na pojazdach używanych w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie w okresie od 1939 do 1946 roku. Aby to osiągnąć, Autor przejrzał setki dokumentów i tysiące zdjęć, których jakość często pozostawia wiele do życzenia, ale dobrze, że jeszcze istnieją, bo wiele z nich zamiast do archiwów trafia po prostu na śmietniki. Materiały do opracowania tego tomu Autor czerpał głównie z archiwum Instytutu i Muzeum im. Generała Sikorskiego w Londynie. Doskonale wiemy, że sprzęt wojskowy z pola walki bardzo różni się wyglądem od tego, co widzimy na co dzień na ulicach. Pokrywany jest bowiem barwnymi plamami, nazywanymi kamuflażem, oraz różnymi znakami czy też napisami. Są to tak zwane znaki rozpoznawcze i taktyczne. Stosowanie ich regulują rozkazy wyższych dowódców, a mają one na celu ułatwienie dowodzenia oddziałami wojska i kontroli nad ruchami własnych oddziałów na polu walki oraz na ich zapleczu. Obok znaków taktycznych stosowano znaki rozpoznawcze określone rozkazami, chociaż zdarzało się używanie znaków niezatwierdzonych, a nawet znaków indywidualnych, można powiedzieć – prywatnych. Sposób i miejsce ich malowania regulowały rozkazy, zmieniane w zależności od sytuacji, a przy tym uzgadniane z Dowództwem Armii Francuskiej, a następnie Brytyjskiej, którym pod względem organizacyjnym Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie podlegały. Oznakowania pojazdów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie to szczegółowy przewodnik, który systematyzuje i wspomaga rozpoznawanie poszczególnych znaków używanych w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Andrzej Antoni Kamiński – modelarz z wieloletnim stażem, rekonstruktor działający w GRH Breda, autor albumów Od Acromy do Zwycięzcy, książki Baśka, Wanda i inne oraz licznych publikacji o sprzęcie używanym w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie zamieszczanych w czasopismach „Nasz Refleks”, „Militaria i Fakty”, „Militaria XX Wieku” oraz „Super Model”. Współautor książek: Artyleria Samobieżna w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie 1940-1945,Kawaleria Pancerna w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie 1940-1945, Pojazdy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939-1946 oraz Staghound. Kolekcjoner zdjęć sprzętu i uzbrojenia używanych prze żołnierzy polskich na Zachodzie oraz dokumentów dotyczących tego sprzętu oraz organizacji polskich oddziałów wojskowych.

„W maju i czerwcu 1940 roku cztery francuskie dywizje pancerne (Division Cuirassee de Reserve – DCR) zostały uzbrojone w czołgi lekkie, zgrupowane w półbrygadzie czołgów lekkich i w czołgi ciężkie w drugiej półbrygadzie. Jedynym używanym bojowo typem czołgów ciężkich (char lourdes) były czołgi (Char) B1 i B1 bis. Czołgi ciężkie 2C nie dojechały na front. Wyprodukowano 34 seryjne czołgi B1 i (brak informacji, ile czołgów ukończono w 1940 roku) ponad 370 czołgów B1 bis. Niniejsze opracowanie omawia historię powstania czołgów B1 i B1 bis oraz ich służbę w armii francuskiej w latach 1936-1940.”

Monografia samochodu ciężarowego używanego w Wojsku Polskim we wrześniu 1939 roku.

Niniejsze opracowanie stanowi kontynuację monografii czołgu lekkiego Light Tank M3 "Stuart", która została opublikowana w 2016 roku (militaria nr 430). Obecnie zostaną przedstawione czołgi lekkie Light Tank M3A3, M5 i M5A1, będące rozwinięciem wcześniejszych wersji : M3 i M3A1. Podobnie, jak w przypadku czołgów średnich Medium Tank M4, w okresie wojny rozpoczęto produkcję nowej generacji czołgów lekkich. Modyfikacja standardowego Light Tank M3 polegała na modernizacji opancerzenia i wymianie silnika, bowiem lotniczy silnik gaźnikowy Continental W670, napędzający czołgi M3, uznano za nieodpowiedni, zresztą podobnie oceniono ten sam silnik, napędzający czołgi średnie M4, a finalnym etapem rozwoju czołgu M4 było powstanie M4A3 napędzanego silnikiem FORD GAA - (Militaria nr 542). Ze wstępu Janusz Ledwoch

Powstanie samolotu myśliwskiego Reggiane (Caproni-Reggiane) RE. 2001 "Falco" II to bezpośredni wynik zakupu w 1938 przez firmę Alfa-Romeo licencji niemieckiego silnika lotniczego Daimler-Benz 601Aa, później produkowanego we Włoszech jako Alfa Romeo RA 100 RC 41 la "Monsone" (...) Fragment wstępu

"W chwili wypowiedzenia przez Włochy wojny Wielkiej Brytanii i Francji, 10 czerwca 1940 roku, trzon włoskiego lotnictwa myśliwskiego stanowiły samoloty dwupłatowe, dość wiekowe Fiaty CR. 32 od 1940 roku nazywane "Freccia", i wprowadzone do jednostek, tylko nieco nowocześniejsze Fiaty CR. 42. (...) Udział w II wojnie światowej zamyka historię Fiata CR. 32, który największe sukcesy odnosił podczas zmagań w okresie wojny domowej w Hiszpanii (1936-1939)" fragment książki

Czołg "Valentine" to jeden z bardziej znanych brytyjskich pojazdów pancernych z okresu II wojny światowej. Stanowił specyficzną "hybrydę" powolnego czołgu piechoty, jednak bez jego silnego opancerzenia oraz typowego podstawowego czołgu pola bitwy - jednak bez jego prędkości i zdolności manewrowych. Historiawkrótce pokazała jednak, że tego rodzaju konstrukcje miały przyszłość i w wielu przypadkach były protoplastami późniejszych uniwersalnych czołgów średnich, tzw. czołgów podstawowych - main battle tank. Pierwsza część monografii prezentuje genezę powstania tej udanej konstrukcji i omawia wszystkie podstawowe wersje rozwojowe czołgu produkcji brytyjskiej i kanadyjskiej. Ponadto został zamieszczony dokładny opis techniczny i omówione walki czołgów "Valentine" w Afryce Północnej i we Włoszech w latach 1941-1943, na froncie wschodnim i zachodnim 1941-1945 oraz na Pacyfiku... Ze wstępu

W latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku amerykański przemysł motoryzacyjny należał do wiodących na świecie. Fabryki samochodowe produkowały gigantyczne ilości pojazdów osobowych i ciężarowych, które technologicznie przewyższały konstrukcje z innych krajów. W USA wprowadzono wiele nowatorskich rozwiązań technicznych i technologicznych (np. produkcja potokowa. Amerykańskie wytwórnie samochodowe walnie przyczyniły się do rozwoju przemysłu samochodowego w ZSRS (GAZ - FORD i ZIS), Niemczech (Opel - General Motors i Ford), Wielkiej Brytanii (Vauxhall - General Motors), a nawet w Polsce (Lilpop Rau & Lovenstein - Chevrolet). Rozwój konstrukcji cywilnych nie szedł w parze z opracowywaniem pojazdów wojskowych, bowiem znacznie zredukowana w czasie pokoju armia USA nie zamawiała dużych ilości pojazdów wojskowych, a ponadto często korzystała z konstrukcji cywilnych... Ze wstępu

7TP był jedynym nowoczesnym czołgiem armii polskiej. Pojazdy tego typu produkowane były od 1934 do 1939 roku w dwóch wersjach produkcyjnych (jedno i dwuwieżowej), różniących się uzbrojeniem. W publikacji został omówiony rozwój konstrukcji, produkcja i zastosowanie bojowe 7TP w jednostkach Wojska Polskiego i czołgów zdobycznych w jednostkach armii niemieckiej.