Sprawcy. Ofiary. Świadkowie. Zagłada Żydów 1933-1945

Co sprawiło, że przeciętni policjanci z Hamburga przeistoczyli się w bestie? „Zdumiewająca i ważna książka” – „Chicago Tribune”. Zwykli ludzie to prawdziwa historia niemieckiego 101. Rezerwowego Batalionu Policji, którego członkowie odpowiadali za prowadzone w 1942 roku na terenie okupowanej Polski łapanki, deportacje do obozów i masowe egzekucje Żydów. Książka Browninga to wstrząsające studium okoliczności, uwarunkowań politycznych i mechanizmów psychologicznych, które sprawiły, że grupa przeciętnych hamburskich policjantów w średnim wieku, na co dzień przykładnych mężów i ojców, przeistoczyła się stopniowo – z nielicznymi tylko wyjątkami – w bezwzględnych masowych morderców.

Neumann skinął głową po raz trzeci. Czy zgodziłby się zostać promotorem mojej rozprawy doktorskiej „Zagłada Żydów europejskich”? W zanadrzu miałem dobrze skonstruowany dwudziestostronicowy konspekt, byłem gotów mu go wręczyć. Neumann zgodził się, ale nie miał wątpliwości, że w tym momencie odrywam się od głównego nurtu badań naukowych i wkraczam na teren, który omijali zarówno naukowcy, jak i ogół społeczeństwa. Wypowiedział tylko cztery słowa: „To będzie twój pogrzeb”.z rozdziału „Początki” Raul Hilberg, amerykański historyk żydowskiego pochodzenia, urodził się w Wiedniu w 1926 roku. W 1938 roku wyemigrował z rodziną do Ameryki. Pod koniec II wojny światowej w czasie służby wojskowej trafił do Departamentu Dokumentacji Wojennej, t...

Artystki burzą stary świat. Nieznane historie polskich malarek w legendarnej dzielnicy Paryża. W Warszawie i Krakowie nie tylko zabraniano im portretowania nagich modeli, ale nawet malowania obrazów historycznych. Ówcześni artyści – z Matejką na czele – uważali, że malarstwo jest wbrew naturze kobiety. Najodważniejsze wsiadały więc w pociąg do Paryża, by tam uczyć się, rozwijać i spełniać marzenia o karierze. W dzielnicy Montparnasse, stolicy artystycznego świata, żyło blisko dwieście Polek-artystek. Malowały, ale i kochały, przeżywały życiowe dramaty i uniesienia, nierzadko przymierając głodem. Ciężko pracowały, nie godząc się na wykluczenie ze świata sztuki. Anna Bilińska-Bohdanowicz, jako pierwsza polska malarka cieszyła się międzynarodową k...

„Senny koszmar, który mnie czasem nawiedza, ma twarz wojny. Jestem uwięziony w jakimś londyńskim hotelu, nie działają telefony, przestały kursować pociągi, a ja muszę się dostać na ostatni prom, który za dwie godziny odpłynie do Hoek van Holland. Do Holandii jeżdżę od ćwierć wieku, ale zawsze, gdy znajomy pejzaż majaczy w oknie samolotu, nieodmiennie szklą mi się oczy. Nie wystawiłem nosa poza Europę. Raz byłem w Paryżu, parę dni bawiłem we Włoszech, odwiedziłem Anglię, Czechy, Niemcy i Austrię. Nieźle znam Belgię, moim domem były kiedyś Zagrzeb i Praga. Nie widziałem Hiszpanii, Portugalii, Irlandii, Węgier, Litwy, Ukrainy – i raczej nigdy już nie zobaczę. Nawet nie chcę, po co zresztą miałbym tam jechać, skoro w delcie wielkich rzek leży K...

Jan Nowak, „Legendarny Kurier z Warszawy” – przylgnęło do Zdzisława Jeziorańskiego na wieki wieków. Zrobiony ostatnio w konwencji wojennego thrillera film „Kurier” Władysława Pasikowskiego tylko ów stereotyp pogłębia. Tymczasem Nowak zasłynął nie tylko kurierskimi misjami. Przez 24 lata był nie mniej legendarnym dyrektorem rozgłośni polskiej Radia Wolna Europa, a w trzeciej ćwiartce swego życia osiadł nad Potomakiem. W Waszyngtonie Nowak stał się instytucją, jednoosobowym ambasadorem spraw polskich. Doczekał niepodległości, wprowadzał Polskę do NATO, triumfalnie powrócił do kraju na stałe po 57 latach wygnania, orędował za naszym członkostwem w UE. Nowak, kurier, radiowiec, dziennikarz i publicysta, z żelazną konsekwencją trzymał się faktów....

Warszawa. Ocalić od zapomnienia to międzypokoleniowe połączenie sił: wybrane ze zbioru ok. 100 tysięcy fotografii ojca kadry uzupełnione są opowieściami o odradzającej się Warszawie napisanymi przez syna. Leopold Pytko z ogromnym zapałem i niebywałą konsekwencją fotografował Warszawę już od połowy lat czterdziestych XX wieku. Dokumentował odradzające i przeobrażające się miasto, aby ocalić od zapomnienia nie tylko jego dawny wygląd, lecz także ducha. Dlatego na jego zdjęciach widać zarówno ulice, architekturę, jak i ludzi. Utrwalone przez niego kadry pokazują zmiany, jakie przeszło miasto i jego mieszkańcy. Tę fotograficzną pasję kontynuuje syn Leopolda – Jerzy Pytko, który jest także przewodnikiem miejskim. Przez lata w swoich felietonach przybli�...

Wstrząsająca opowieść o zbrodniach komunistycznych władców Polski Żołnierze Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych, folksdojcze, niemieccy jeńcy wojenni, Ślązacy, Rusini i Ukraińcy, polscy działacze niepodległościowi, poborowi, obywatele Polski Ludowej skazani za polityczne dowcipy – w życiorysach więźniów zazwyczaj trudno było znaleźć jakikolwiek wspólny mianownik. Łączyło ich najczęściej tylko jedno – uwięzienie w obozie koncentracyjnym, zwanym eufemistycznie obozem pracy przymusowej. Z rąk komunistycznych oprawców zginęły tysiące osób. W wolnym świecie z niedowierzaniem przyjmowano informacje, że niemieckie obozy koncentracyjne w powojennej Polsce znalazły nowe zastosowanie. Rembertów, Łambinowice, Jaworzno, Potulice... Wiele zrobiono, aby...

Tom wierszy Marii Stiepanowej Wojna bestii i zwierząt to pierwsza wydana w Polsce książka autorki, która ukazuje się w przekładzie Zbigniewa Dmitrocy. Niniejszy wybór zawiera teksty z wydanego w 2015 roku tomu Spolia. Tytułowa Wojna bestii i zwierząt jest intertekstualnym poematem o bezsensie wojny. Autorka nawiązuje w nim m.in. do Ziemi jałowej T.S. Eliota, staroruskiego Słowa o wyprawie Igora oraz starotestamentowych Psalmów w przekładzie staro-cerkiewno-słowiańskim. Liczne kryptocytaty i parafrazy pokazują, że kultura europejska jest jednością, a podział Europy na Wschodnią i Zachodnią jest podziałem stricte politycznym. Książka ukazuje się z okazji 7. Festiwalu Miłosza, organizowanego przez Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundację Miasto Literatury w dniac...

Warmia i Mazury to od lat raj wczasowiczów, kuszący bezkresnymi jeziorami, lokalną kulturą i obietnicą relaksu. Cud natury, którym z przyjemnością chwalimy się za granicą. Wydawać by się mogło, że to kwintesencja polskości. Jednak nie zawsze tak było. Ziemie te, przez lata niemieckie, weszły w skład państwa polskiego po II wojnie światowej. W jednej chwili zmieniło się wszystko. Mieszkańcy, którzy pozostali, musieli na nowo odnaleźć się w niełatwej rzeczywistości. Beata Szady przemierza Warmię i Mazury, szukając odpowiedzi na pytanie o tożsamość. Poznaje ludzi, z całych sił pragnących uciec z kraju, z którym nie czuli się związani, spotyka katolickich księży, którzy na Mazurach przejmowali ewangelickie kościoły, rozmawia z ludźmi, którzy bez...

Od kresów wschodnich po zachodnie, ale nieodmiennie w cieniu gałęzi czarnego bzu wciąż umierają i rodzą się miłość, zło, przebaczenie i zawiść. Czy o trudnej polskiej historii można pisać w duchu Hrabala? Z przewrotną niewinnością, czarnym humorem, a zarazem bystrością wnikliwego obserwatora rzeczywistości? W tej opowieści-balladzie z kresowym zaśpiewem, historia rodzinna, najmniejsza i osobista, przeplata się wielką historią, która jednak pozostaje tu tylko tłem, zwrotnicą niemal niezauważalnie kierującą losami bohaterów – od mozaikowego krajobrazu przedwojnia w Małopolsce Wschodniej i widma okrutnej rzezi, przez przesiedlenie na nieznane i obce „Ziemie Odzyskane” i czasy komunizmu, aż po okres transformacji. Historia Antka Baryckiego nie jest ep...

Nie wyznając sobie swoich uczuć, para zakochanych żegna się na lotnisku. Samolot, do którego wsiada dziewczyna, rozbija się krótko po starcie z lotniska Kennedy’ego. Ale to jeszcze nie koniec... …bo oto następnego dnia on spotyka w parku tajemniczą kobietę, która oznajmia mu, że ona żyje. Ale wkrótce będzie musiała umrzeć. Kim jest nieznajoma i dlaczego tyle o nich wie? I czy miłość okaże się silniejsza od śmierci?

Unikatowy album na 100-lecie niepodległości Polski. Warszawa, która w 1944 roku przeżyła własną śmierć, utraciła bezpowrotnie swój dawny charakter. Na szczęście zachował się on na starych fotografiach, dzięki którym dzisiejsze pokolenia Polaków mogą się przenieść w czasie. Niepodległa Warszawa w obiektywie Zdzisława Marcinkowskiego to album ze starannie wyselekcjonowanymi zdjęciami ze zbiorów Archiwum Państwowego w Warszawie, które nie były dotąd publikowane. Po odradzającej się Warszawie podążamy śladem fotografa, który dokumentował życie swojego miasta od początku XX wieku do wybuchu II wojny światowej. Oglądamy stolicę zarówno w przededniu odzyskania przez Polskę niepodległości, jak i wolną już, prężnie się rozwijającą w dwudziestolec...

Neumann skinął głową po raz trzeci. Czy zgodziłby się zostać promotorem mojej rozprawy doktorskiej „Zagłada Żydów europejskich”? W zanadrzu miałem dobrze skonstruowany dwudziestostronicowy konspekt, byłem gotów mu go wręczyć. Neumann zgodził się, ale nie miał wątpliwości, że w tym momencie odrywam się od głównego nurtu badań naukowych i wkraczam na teren, który omijali zarówno naukowcy, jak i ogół społeczeństwa. Wypowiedział tylko cztery słowa: „To będzie twój pogrzeb”.z rozdziału „Początki” Raul Hilberg, amerykański historyk żydowskiego pochodzenia, urodził się w Wiedniu w 1926 roku. W 1938 roku wyemigrował z rodziną do Ameryki. Pod koniec II wojny światowej w czasie służby wojskowej trafił do Departamentu Dokumentacji Wojennej, t...