Rozrzut

W maju 1787 roku do portu w Swinemünde przybija statek z sekretnym ładunkiem. Chwilę później szyper Winfried Koschke zdradza pierwsze oznaki obłędu. Krótko po powrocie ze swojej wielkiej podróży do Ameryki Południowej słynny Alexander von Humboldt staje na szczycie Rosengarten i mówi, że roztacza się przed nim jeden z trzech najpiękniejszych widoków na świecie. To nie jest reportaż. To na poły fabularyzowana, na poły dokumentalna opowieść, której głównym bohaterem jest pejzaż. Przemierzając rowerem tereny wschodnich prowincji Prus nazwanych później Ziemiami Odzyskanymi, autor podąża śladami ludzi, którzy – ogarnięci wizją postępu – włączyli się w rewolucję przemysłową, stopniowo przekształcając otaczający ich świat. Część tej historii r...

Od egipskich czy chińskich grobowców, przez królewskie skarbce, gabinety osobliwości, prywatne kolekcje i „etnograficzne” zbiory kolonizatorów, po dzisiejszy Luwr – upłynie wiele wieków, zanim skrystalizuje się forma muzeum i jej funkcja, polegająca na przechowywaniu, badaniu i eksponowaniu obiektów. Tymczasem światowa historia muzeum – polityczna, społeczna i kulturowa – nie została dotąd opisana. Nigdy nie była też jednorodna ani moralnie przejrzysta. Składają się na nią zarówno dobrowolne dary, zakupy czy strategie dyplomatyczne, jak i kradzieże, fałszerstwa i wojny. To dzieje architektury i sztuki, lecz także dzieje handlu, prawa, nauki i techniki, w oderwaniu od których idea muzeum nie mogłaby się odnawiać. Pierwszy tom tego monumentalnego przedsi...

Ten monumentalny tom to obowiązkowa lektura dla wszystkich, którzy interesują się sztuką współczesną. Nie było dotychczas na polskim rynku publikacji, która by w tak kompetentny i wszechstronny sposób przedstawiła skomplikowane dzieje sztuki XX i XXI wieku aż po rok 2015. Książka od razu została uznana za wyjątkowe wydarzenie w refleksji nad sztuką i sposobami jej prezentacji. Mimo ogromu materiału umiejętnie wydobywa zasadnicze - według autorów - problemy pozwalające zrozumieć mechanizmy rządzące współczesną twórczością. Autorami tej wyjątkowej publikacji są historycy i historyczki skupieni wokół powstałego w 1976 roku amerykańskiego pisma „October”: Rosalind Krauss, Hall Foster, Yve-Alain Bois, Benjamin H.D. Buchloh i David Joselit. Środowisko z...

Autobiografia najwybitniejszej w Polsce znawczyni sztuki, jej kanoniczna książka Sztuka w Polsce 1945–2005 jest do tej pory jedynym takim opracowaniem. Książka nominowana do Nagrody Literackiej Nike 2010 oraz do Nagrody Literackiej Gdynia 2010. Saga rodzinna, w której życie codzienne przeplata się z wydarzeniami historycznymi, jest opowieścią o poszukiwaniu tożsamości przez Rottenberg, zawieszonej między tradycją żydowską ojca a światem bogatego mieszczaństwa dawnej Rosji po stronie matki. Zawarta w książce opowieść o zaginięciu syna jest jedną z najdramatyczniejszych historii, jakie opowiedziano w literaturze.

Sztuka w Polsce 1945-2005 to, jak pisze autorka, podręczny przewodnik. Anda Rottenberg w zwięzły sposób opisuje sztukę i życie artystyczne ostatnich sześćdziesięciu lat, a całości dopełniają noty biograficzne artystów, krytyków, kuratorów i organizatorów życia artystycznego mających duży wpływ na dzieje polskiej sztuki powojennej. Jej linię rozwojową opisuje autorka nie abstrakcyjnie, ale w powiązaniu z rzeczywistością minionego półwiecza. Ukazuje przede wszystkim przemiany w sztuce współczesnej i tych twórców, którzy wnieśli do niej coś nowego. Dzięki tej książce nurty, kierunki, wybitne postaci i zjawiska alternatywne układają się w całość i tworzą logiczny ciąg. Anda Rottenberg nie tylko przedstawia historię sztuki współczesnej w Polsce,...

Zbliżenia. Szkice o polskich artystach to zbiór komentarzy do sztuki blisko pięćdziesięciu polskich artystów, których autorka spotkała w swoim zawodowym życiu. Krótkie eseistyczne formy mają na celu dotrzeć do osób spoza wąskiego kręgu profesjonalistów. To bardzo osobisty, choć niekompletny pamiętnik spotkań ze sztuką. Ten kameralny subiektywizm sprawia, że zetknięcie z dziełami, które przeciętnemu odbiorcy nie zawsze wydają się zrozumiałe, jest prostsze i – co ważne – pomaga zrozumieć artystyczne credo ich twórców. „Od wielu dekad pracuję z artystami. Nie zawsze efektem tej współpracy są wystawy, często kończy się na wstępach do katalogów lub niewielkich artykułach, w których próbuję nazwać to, co robią. W większości są to krótkie...

Ekscytująca biografia ikony polskiej fotografii XX wieku Zofia Chomętowska – fotografka, której zdjęcia stały się unikatową kroniką ubiegłego stulecia Światłoczuła to opowieść o pasji i odwadze, by podążać własną ścieżką i szukać światła w czasach mroku. Zofia Chomętowska – eksperymentatorka, zapalona automobilistka, patrząca na świat przez wizjer swojej ulubionej leiki – urodziła się w 1902 roku na Polesiu. Dorastała w rodzinie ziemiańskiej, bywała na międzywojennych salonach Warszawy, jako jedna z pierwszych polskich fotografek przecierała międzynarodowe szlaki. Wierna marzeniom, wolna i niezależna, nowoczesna w myśleniu, szybka w działaniu, przełamywała stereotypy obyczajowe. Czujna obserwatorka rzeczywistości dokumentowała życie na Pole...

Autorka Służących do wszystkiego wraca do tematu wiejskich kobiet, ale tym razem to opowieść zza drugiej strony drzwi chłopskiej chałupy. Podczas, gdy Maryśki i Kaśki wyruszają do miast, by usługiwać w pańskich domach, na wsiach zostają ich siostry i matki: harujące od świtu do nocy gospodynie, folwarczne wyrobnice, mamki, dziewki pracujące w bogatszych gospodarstwach. Marzące o własnym łóżku, butach, szkole i o zostaniu panią. Modlące się o posag, byle „nie wyjść za dziada” i nie zostać wydane za morgi. Dzielące na czworo zapałki, by wyżywić rodzinę. Często analfabetki, bo „babom szkoły nie potrzeba”. Nasze babki i prababki. Joanna Kuciel-Frydryszak daje wiejskim kobietom głos, by opowiedziały o swoim życiu: codziennym znoju, lękach i marzeni...

Pierwszy wywiad rzeka z prezydentem, który przeprowadził Polskę przez największe przełomy ostatnich 40 lat. Gdy wybrano go w 1995 roku, Polska przecierała oczy ze zdumienia. Drugą kadencję kończył jako jeden z najbardziej cenionych i lubianych polityków w kraju. W międzyczasie współtworzył Konstytucję oraz wprowadził Polskę do NATO i Unii Europejskiej. Dziś jest bardziej dyplomatą niż politykiem, co pozwala mu spojrzeć z dystansem i głębią nie tylko na własną drogę, ale też na zmiany, przez które przeszły zarówno Polska, jak i cały świat. Aleksander Kwaśniewski w rozmowie z biografem Aleksandrem Kaczorowskim po raz pierwszy tak otwarcie mówi o prezydenturze, rodzinie i samym sobie. Opowiada o początkach w polityce i o wstrząsającym wydarzeniu, przez k...

Samotnym można być wszędzie, ale w wielkim mieście, pośród milionów ludzi ma to szczególny charakter – sama fizyczna bliskość nie wystarczy, by rozproszyć poczucie izolacji. Co to właściwie oznacza: być samotnym? Olivia Laing szuka odpowiedzi na to pytanie i mistrzowsko przeplata własne doświadczenie osamotnienia w Nowym Jorku z życiorysami najbardziej znanych kronikarzy miejskiej samotności. Edward Hopper, Andy Warhol, David Wojnarowicz, Billie Holiday czy Klaus Nomi to tylko kilkoro z jej bohaterów. Przytaczając biografie wielkich nowojorskich twórców, Laing rysuje uniwersalny portret samotników nie z wyboru, a także analizuje skomplikowane związki między samotnością a sztuką. Wśród blichtru i zgiełku współczesności karmi się nas przekonaniem, że sa...

To książka z pogranicza kulinariów i sztuki. To sztuka towarzyskiego gotowania. Znawczyni sztuki współczesnej, Anda Rottenberg, zaprasza przyjaciół do wspólnej, bardzo pożytecznej zabawy dzielenia się ulubionymi przepisami i uwagami o gotowaniu. W zabawie biorą udział artyści, pisarze, aktorzy, politycy. Ale uwaga! wszyscy traktują temat bardzo poważnie, przepisy są dopracowane i wzięte prosto z życia, ich autorzy tak właśnie gotują. I choć już od dawna jesteśmy obeznani z kuchniami świata, jesteśmy też bardzo przywiązani do tego, co gotowały nasze mamy i babcie. Nieobce nam krewetki, mule, avocado, ale bardzo lubimy też buraki i kapustę, kluski i pączki, pieczemy chleb i ciasta. To, co gotujemy, to efekt naszych podróży i bardzo silnych wpływów tradycji...

Abruzzo forte e gentile, Abruzja twarda i uprzejma – tak o swoim regionie mówią sami mieszkańcy. Ma mniej gracji niż Lombardia czy Toskania, nie wypełnia jej gwar jak Kampanii, a turyści nie tłoczą się tu jak w pobliskiej Apulii. Abruzyjski krajobraz ma w sobie jednak niespotykaną harmonię, a jego największym skarbem jest natura. Piotr Kępiński zjednał sobie lokalną społeczność i dzięki niezliczonym wizytom poznał istotę abruzyjskiej duszy. Ale W cieniu Gran Sasso to nie tylko zapis rozmów i obserwacji z podróży. To również fascynująca przeprawa przez literaturę, film i sztukę, przez miejscowe tradycje i lokalną kuchnię. Kępiński niczym Henry James w Godzinach włoskich snuje rozważania nad współczesną Italią, przeplatając je własnymi doświadczen...

W atrakcyjnie wydanym tekturowym opakowaniu koloru szarego lub brązowego z wytłoczonym na wierzchu autografem Zbigniewa Makowskiego znajduje się dwadzieścia dwie reprodukcje prac artysty i w języku angielskim zbiór komentarzy jego twórczości autorstwa Teresy Sowińskiej, Jarosława Krawczyka,Elżbiety Grabskiej.

To książka z pogranicza kulinariów i sztuki. To sztuka towarzyskiego gotowania. Znawczyni sztuki współczesnej, Anda Rottenberg, zaprasza przyjaciół do wspólnej, bardzo pożytecznej zabawy dzielenia się ulubionymi przepisami i uwagami o gotowaniu. W zabawie biorą udział artyści, pisarze, aktorzy, politycy. Ale uwaga! wszyscy traktują temat bardzo poważnie, przepisy są dopracowane i wzięte prosto z życia, ich autorzy tak właśnie gotują. I choć już od dawna jesteśmy obeznani z kuchniami świata, jesteśmy też bardzo przywiązani do tego, co gotowały nasze mamy i babcie. Nieobce nam krewetki, mule, avocado, ale bardzo lubimy też buraki i kapustę, kluski i pączki, pieczemy chleb i ciasta. To, co gotujemy, to efekt naszych podróży i bardzo silnych wpływów tradycji...

Pisanie listów do osób nieżyjących jest szczególną formą retoryki, na tyle pojemną, że pozwala zarówno na zadawanie pytań, jak i wygłaszanie sądów polemicznych; może być jednocześnie esejem i wyznaniem, poważnym wykładem i lekkim żartem. Swobodny język takiej wypowiedzi wyzwala ją z ciasnych ram naukowości, dzięki czemu komunikowanie poglądów i dzielenie się wiedzą nabierają cech intymnej opowieści, okraszanej czasem opowiadaniem anegdot, które nie mieszczą się w formule artykułu naukowego ani nawet eseju. (...) kiedy adresatem jest tak fascynująca osoba, jak Harald Szeemann, każdy list staje się szczególnym wyzwaniem". (Ze Wstępu)

Autobiografia najwybitniejszej w Polsce znawczyni sztuki, jej kanoniczna książka Sztuka w Polsce 1945–2005 jest do tej pory jedynym takim opracowaniem. Książka nominowana do Nagrody Literackiej Nike 2010 oraz do Nagrody Literackiej Gdynia 2010. Saga rodzinna, w której życie codzienne przeplata się z wydarzeniami historycznymi, jest opowieścią o poszukiwaniu tożsamości przez Rottenberg, zawieszonej między tradycją żydowską ojca a światem bogatego mieszczaństwa dawnej Rosji po stronie matki. Zawarta w książce opowieść o zaginięciu syna jest jedną z najdramatyczniejszych historii, jakie opowiedziano w literaturze.

Zbliżenia. Szkice o polskich artystach to zbiór komentarzy do sztuki blisko pięćdziesięciu polskich artystów, których autorka spotkała w swoim zawodowym życiu. Krótkie eseistyczne formy mają na celu dotrzeć do osób spoza wąskiego kręgu profesjonalistów. To bardzo osobisty, choć niekompletny pamiętnik spotkań ze sztuką. Ten kameralny subiektywizm sprawia, że zetknięcie z dziełami, które przeciętnemu odbiorcy nie zawsze wydają się zrozumiałe, jest prostsze i – co ważne – pomaga zrozumieć artystyczne credo ich twórców. „Od wielu dekad pracuję z artystami. Nie zawsze efektem tej współpracy są wystawy, często kończy się na wstępach do katalogów lub niewielkich artykułach, w których próbuję nazwać to, co robią. W większości są to krótkie...

Sztuka w Polsce 1945-2005 to, jak pisze autorka, podręczny przewodnik. Anda Rottenberg w zwięzły sposób opisuje sztukę i życie artystyczne ostatnich sześćdziesięciu lat, a całości dopełniają noty biograficzne artystów, krytyków, kuratorów i organizatorów życia artystycznego mających duży wpływ na dzieje polskiej sztuki powojennej. Jej linię rozwojową opisuje autorka nie abstrakcyjnie, ale w powiązaniu z rzeczywistością minionego półwiecza. Ukazuje przede wszystkim przemiany w sztuce współczesnej i tych twórców, którzy wnieśli do niej coś nowego. Dzięki tej książce nurty, kierunki, wybitne postaci i zjawiska alternatywne układają się w całość i tworzą logiczny ciąg. Anda Rottenberg nie tylko przedstawia historię sztuki współczesnej w Polsce,...

Na początku roku 2005 Polską wstrząsnęła lista. Medialne show, podejrzenia i święte oburzenie mieszało się z kolejnymi sensacjami na temat tego, kto rzekomo „donosił”. Anda Rottenberg przedstawia w tej książce zapis sześciu miesięcy swojego życia z listą, od momentu jej ogłoszenia do dnia, w którym uzyskała status pokrzywdzonej. Warszawa, Wawer, Kraków i Paryż. Bliska emerytura i kolejne angaże. Wir pracy i chwila na refleksję. Błyskotliwe obserwacje dnia codziennego słynna polska kuratorka przeplata z ostrymi komentarzami na tematy towarzyskie i społeczne. Wieczorem dowiaduję się z mediów, że jeśli nie jestem ubekiem i nie jestem TW, to jestem figurantem. Super! O to właśnie chodziło. Figurant! Brak podmiotowości, brak odpowiedzialności, narzędz...

Ta książka to zapis rocznego pobytu autorki w Berlinie. Wnikliwe notatki z lektur, intymne wspomnienia o rodzinie i przyjaciołach, szczere komentarze na temat wystaw i sztuki. Ale i zatroskane spojrzenie w Polskę, udział w protestach ulicznych, jak i zaangażowanie w ochronę przyrody – od bluszczu na sąsiedniej kamienicy po Puszczę Białowieską. Anda Rottenberg w notatkach jawi się jako przenikliwa obserwatorka i aktywna uczestniczka życia społeczno-politycznego, a także jako wrażliwa odbiorczyni dzieł sztuki i literatury. Z mieszkania w berlińskiej dzielnicy Wannsee wspomina przeszłość i analizuje teraźniejszość. (…) uczestniczę w rozmaitych naukowych seminariach, zabieram głos w dyskusjach i biesiaduję. A także chodzę na koncerty i spotkania z ciekawymi lu...