Próba bólu

Brawurowo napisana powieść-niepowieść, której głównym bohaterem i narratorem jest Petro Majdan, ukraiński doktorant kulturoznawstwa, europejski wyrafinowany intelektualista, jednocześnie korzeniami i sercem tkwiący głęboko w swej udręczonej Ojczyźnie. Od samego początku jest tu obecna Historia dziejąca się na naszych oczach. Język stylizowany na staropolszczyznę pozwala autorowi uniknąć sentymentalizmu i patosu.Wojciech Kudyba pisarz, krytyk, historyk literatury, prof. nadzw. w Katedrze Literatury Współczesnej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, wykładowca Studium Literacko-Artystycznego UJ. Autor książek o poezji najnowszej Wiersze wobec Innego (Sopot 2012) i Generacja źle obecna (Sopot 2014). Współpracownik Toposu, współzałożyciel g...

„Książka podsumowuje wieloletnie doświadczenia autorki (jako psycholog zajmuje się leczeniem uzależnień), dedykując czytelnikom: – opowieść o własnej drodze do zawodu terapeuty uzależnień, – wiedzę o tym, czym jest uzależnienie, – poradę, jak z nim walczyć przy pomocy ruchu AA i jak żyć z uzależnionym, – wiarę w to, że można nauczyć się z powodzeniem kierować własnym życiem i osiągać zamierzone cele. A wszystko dlatego, że „wszyscy jesteśmy od czegoś uzależnieni” i „nikogo nie możemy zmienić”, najwyżej siebie. Ewa Woydyłło jako psycholog zajmuje się leczeniem uzależnień w Ośrodku Terapii Uzależnień Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. W ramach Fundacji im. Stefana Batorego kieruje Regionalnym Programem Przeciwdział...

iniejsza antologia znakomicie wypełnia lukę w polskojęzycznej literaturze przedmiotu. Dzięki przemyślanemu wyborowi tekstów wnosi pozaestetyczne aspekty do dyskusji o awangardzie i awangardowości. Kładzie się w niej nacisk na problemy, które są mocno obecne w światowej refleksji, podczas gdy w Polsce nieustająco dominuje jednak paradygmat filozoficzno-estetycznego ujmowania tych zjawisk. Autorzy i autorki zaproponowali sproblematyzowany przegląd teorii, w którym spotykają się i wchodzą ze sobą w dialog (czasem spór) wielodyscyplinarne ujęcia. Praca stawia wciąż słabo obecne na gruncie polskim pytania o kulturowe, społeczne, geograficzne i ekonomiczne uwarunkowania różnych awangard, a przede wszystkim kontekstualizuje nie tylko samo zjawisko awangardy (a właśc...

Dwunasty tom serii „Synodi et Collectiones Legum” powraca do prezentacji akt synodalnych, tym razem z lat 553-600 Okres ten był szczególnie ważny dla Hiszpanii. Odbył się wtedy ważny synod w Toledo (589), w czasie którego król Rekkared uroczyście odstąpił od arianizmu i przeszedł do Kościoła katolickiego, razem ze swoim ludem Wizygotów. Warto zwrócić uwagę na synod rzymski z 595 roku, w którym pod dyktando Grzegorza Wielkiego sformułowano kilka postanowień ważnych dla funkcjonowania Kościoła rzymskiego. W tej drugiej połowie VI wieku odbyło się również kilka synodów syryjskich, zwanych nestoriańskimi, gdyż chrześcijanie tameczni nie zgadzali się z potępieniem tak zwanych „trzech rozdziałów” w roku 553, czyli pism Teodora z Mopsuestii, Teororeta...

Walter Benjamin (1892–1940) był niemieckim intelektualistą, pisarzem pochodzenia żydowskiego. Jego przedwcześnie zakończone życie (zmarł lub popełnił samobójstwo podczas ucieczki z Francji przed nazistami) zaowocowało obfitością pism, które złożyły się na Dzieła zebrane liczące kilka tysięcy stron. Główne jego teksty zostały już przetłumaczone na język polski, ale przekłady obejmują przede wszystkim teksty dotyczące filozofii kultury i autobiograficzne (jak Berlińskie dzieciństwo na przełomie wieków czy Dziennik moskiewski). W niniejszym tomie przedstawiono wybór pism Benjamina z dziedziny literatury. Tom obejmuje spektrum prac od czysto akademickich przez analizy międzywojennego stanu literatury w Niemczech, Francji i Rosji aż po własne utwory lit...

W ostatnich latach myślenie kontrfaktualne najczęściej nie było już profilowane przez narrację hegemoniczną, czyli uznaną domenę niezbitych faktów, jak zakładała najstarsza z nich, strategia „jak gdyby”. (...) niezależnie od stosowanej strategii konieczny punkt wyjścia dla prowadzonej narracji stanowi aktualność, tu-i-teraz twórcy i jego odbiorców. (...) To prawda, zebrane w niniejszym tomie teksty zajmują się – zgodnie z podtytułem – przede wszystkim strategiami kontr[f]aktualnymi w pisaniu historii, literaturze i sztukach, jednak czytać je należy, pamiętając o tym o wiele szerszym kontekście, kontekście naszej aktualności.

Po entuzjastycznie przyjętym przez krytykę debiutanckim tomie „Atomy” (m.in. nominacja do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”), Urszula Zajączkowska, na co dzień adiunkt w zakładzie Botaniki Leśnej SGGW w Warszawie, ponownie wymyka się ze świata nauki i na moment pozostawia go na rzecz poezji i nieskrępowanej zabawy literackiej. Wiersze Zajączkowskiej cechuje bowiem precyzja charakterystyczna dla ludzi nauki. Tu każde słowo, każdy przecinek są na swoim miejscu, tworzą logiczną całość. Sama poetka o swojej twórczości pisze: „Świadomość, że z każdym oddechem pochłaniamy tlen, który jeszcze niedawno był w liściu, zwykle gmatwa mi jasne i jednoznaczne spojrzenia. Naukowcy bowiem stoją twardo na ziemi. Jeśli nie mogą czegoś zmierzyć, to mówi...

Wiara i polska literatura ostatnich stu lat (fragment wstępu Józefa Marii Ruszara do trzech tomów Obrazów Boga w literaturze polskiej XX i XXI wieku) Podwójny wymiar wiary, jako aktu ludzkiego zaufania oraz łaski danej od Boga, jest istotnym problemem w dwudziestowiecznej religijności literatów. Kwestia ta powraca bez względu na to, czy zajmujemy się duchowymi przeżyciami Juliana Tuwima, Józefa Wittlina, Jana Lechonia, Aleksandra Wata, Władysława Sebyły [por. odpowiednie rozdziały w tomie pierwszym Obrazy Boga w literaturze polskiej XX wieku. Od pierwszej do drugiej wojny światowej, red. J.M. Ruszar, D. Siwor, Bielsko-Biała – Kraków 2019], czy też wyznaniami Tadeusza Różewicza na temat niemożliwości wiary, który jednocześnie wyśmiewa swych interpretatorów nazy...

Wrocławski krytyk zebrał tu teksty, które ukazały się wcześniej jako osobne szkice bądź recenzje towarzyszące premierom kolejnych omawianych książek. Dlatego zamiast gruntownych uogólnień książka oddaje głos poszczególnym autorom, ich poetykom i strategiom. Bohaterami zbioru są więc m.in. Tomasz Bąk, Kamila Janiak, Kira Pietrek, Kamil Brewiński, Piotr Przybyła, Ilona Witkowska, Dawid Mateusz oraz wielu innych, wśród których najważniejsze miejsce zajmuje Konrad Góra, poeta, któremu autor towarzyszył w każdym kolejnym tomie.

Zawikłane losy, trudne wybory, brutalna prawda o życiu. To opowieść świecie, którego wolimy nie zauważać. Akcja toczy się wśród bezdomnych. Dwójkę młodych ludzi połączyły najpierw przypadek, potem wzajemna sympatia, a wreszcie odpowiedzialność za dziecko. Soczysty język nadaje powieści mocny rys autentyczności.

W części teoretycznej publikacja dotyczy miejsca nauk humanistycznych, kulturoznawstwa i teorii literatury w społeczeństwie, w części analitycznej ukazuje zaangażowanie społeczne, odbiór społeczny psalmów traktowanych jako pierwowzór zaangażowanej literatury. W tej książce chciałbym pokazać czytelnikowi, że pojęcie kultury przywoływane przeze mnie jest równoznaczne z wizją zaangażowanego, troskliwego i empatycznego pielęgnowania to bardzo bliskie sobie kategorie uczestniczenia w życiu i jego wyzwaniach.

Wojciech Kudyba w zakrojonym na dwa tomy eposie Pułascy, kreśląc losy słynnego rodu patriotów, opowiada nie tylko o konfederacji barskiej i politycznych gierkach carycy, ale przede wszystkim o różnych postawach wobec groźby utraty suwerenności Polski i jej rozmycia się w monarchistycznej Europie. Starając się zrozumieć motywy postępowania swoich bohaterów, unika łatwych ocen. Dzięki temu udaje mu się uchwycić kontur niepodległościowego etosu, który naznaczył naszą historię ostatnich 300 lat. Tym samym uzupełnia obraz epoki stanisławowskiej o barwy, których brak Księgom Jakubowym Olgi Tokarczuk. Pułascy to więcej niż powieść historyczna, to uniwersalna opowieść o polskości i Polakach. Tom pierwszy opowiada o wypadkach z lat 1767–1769 (m.in. sejm repnin...

Brawurowo napisana powieść-niepowieść, której głównym bohaterem i narratorem jest Petro Majdan, ukraiński doktorant kulturoznawstwa, europejski wyrafinowany intelektualista, jednocześnie korzeniami i sercem tkwiący głęboko w swej udręczonej Ojczyźnie. Od samego początku jest tu obecna Historia dziejąca się na naszych oczach. Język stylizowany na staropolszczyznę pozwala autorowi uniknąć sentymentalizmu i patosu.Wojciech Kudyba pisarz, krytyk, historyk literatury, prof. nadzw. w Katedrze Literatury Współczesnej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, wykładowca Studium Literacko-Artystycznego UJ. Autor książek o poezji najnowszej Wiersze wobec Innego (Sopot 2012) i Generacja źle obecna (Sopot 2014). Współpracownik Toposu, współzałożyciel g...

Próbę umieszczenia twórczości Leszka Elektrowicza na mapie polskiej literatury współczesnej wypada rozpocząć od zaprzeczeń. Autor Przechadzek Sylena nie należał do żadne grupy literackiej, nie próbował też umieszczać swej twórczości w obrębie powojennych nurtów literackich. Wiele wskazuje na to, że od początku świadomie stronił od działań zespołowych, unikał wiążących się z tym zaangażowań ideologicznych.

Wojciech Kudyba, uznany poeta i literaturoznawca, nie zasypuje gruszek w popiele i nieustannie poszukuje swojego miejsca jako prozaik. Po świetnie przyjętych książkach: Nazywam się Majdan, Imigranci wracają do domu i Kamienica, za którą był nominowany do nagrody im. Mackiewicza, tym razem porzuca współczesność i szuka inspiracji w dobie stanisławowskiej. W swojej najnowszej powieści, zakrojonym na dwa tomy eposie, Pułascy, kreśląc losy rodu słynnego patriotów, opowiada nie tylko o konfederacji barskiej i politycznych gierkach rosyjskiego ambasadora Repnina, ale też o różnych postawach wobec groźby utraty suwerenności Polski i jej rozmycia się w monarchistycznej Europie. „Moją ambicją jest odkłamanie tego wycinka historii – mówi Wojciech Kudyba. – Chcia�...

Książka Wojciecha Kudyby jest całościowym ujęciem poezji Jana Polkowskiego, ukazanej jako wybitne osiągnięcie artystyczne, będące dziełem sztuki, a zarazem przejmującym zapisem świadka historii. Polkowski okazuje się poetą, który potrafi poddać analizie i refleksji los nie tylko swój, lecz także wspólnot, do których przynależy: rodziny i narodu. Kudyba kompetentnie i przekonująco, a nierzadko odkrywczo pokazuje, że doświadczenie historyczne modeluje kształt tej poezji tematycznie i artystycznie. Książka Wojciecha Kudyby "Pamięć i godność. O poezji Jana Polkowskiego" bez wątpienia zasługuje na publikację w serii ?Literatura i Pamięć?. Jest to akademicki esej, który bardziej wymagających odbiorców zadowoli nowymi ujęciami interpretacyjnymi i perspekty...

Co sprawia, że poeta, literaturoznawca i krytyk zaczyna pisać prozę? W dodatku prozę tak dojrzałą i nieoczywistą? Imigranci wracają do domu to więcej niż powieść – to jednocześnie opowieść, przypowieść i spowiedź. Bohater, Karol Tracz, to „człowiek naszych czasów”, anonimowy obywatel Zjednoczonej Europy. Wyemigrował z Polski po stanie wojennym i przez kilkadziesiąt lat wiódł w Niemczech życie przeciętnego przedstawiciela klasy średniej wciągniętego w wyścig szczurów. Pewnego listopadowego wieczora wylew i częściowy zanik pamięci obracają w gruzy dotychczasowe życie Tracza, a jego przekonanie, jakoby nasz dom był tam, gdzie żyjemy, pracujemy i zarabiamy na chleb okazuje się fałszywe. Proces rehabilitacji uruchamia wspomnienia zepchnięte w pod�...