Pod Złotym Słońcem. Rynek 6 we Wrocławiu. Dom mieszczan, rezydencja władców, arcydzieło architektury

Już w 1639 roku zapisano, że Puszcza Białowieska „poczyna się od wsi Orzeszkowa”. Podróż z warszawskiego Dworca Śródmieście, przez Siedlce i Czeremchę, przez Wisłę i Bug, trwa zazwyczaj cztery godziny. Tuż przy torach tablica z napisem „Orzeszkowo”. Nie za daleko od stacji kolejowej, nie za blisko sklepu – stoi dom. Otacza go, jak starych ludzi i stare drzewach, aura nostalgii. To właśnie dom, wieś, jej mieszkańcy – dawni i obecni – są bohaterami tej opowieści: polscy Białorusini, z dziada pradziada „tutejsi”, mocno związani z ziemią przodków, a oprócz nich piękna podlaska przyroda i skomplikowana historia odmierzana datami kolejnych wojen, wysiedleń, bieżeństwa. Orzeszkowo 14 to próba zapisania świata, który odchodzi, otwarcia na to, co daw...

Café Museum to połączenie książki podróżniczej i kulinarnej z szerokim tłem historycznym i wieloma rodzinnymi wspomnieniami. Robert Makłowicz, w bardzo osobistej narracji, pokazuje nam kawałek swojego świata. Miejsca dla niego niezwykle ważne, których spoiwem jest Europa. Wraz z autorem przemierzamy kraje wielonarodowościowej monarchii habsburskiej. To nie jest jednak zwykła podróż – Makłowcz zatrzymuje się w miejscach, które bardzo rzadko pojawiają się w przewodnikach. Nie znajdziemy tu długich opisów zabytków, autor pisze przede wszystkim o ludziach i jedzeniu. Przywołuje często świat już nieistniający, próbuje go wskrzesić, bo dobrze wie, że pamięć potrafi przetrwać w smakach i zapachach. Nieważne czy spacerujemy po Wiedniu, szeklerskiej wiosce w...

To nietypowy przewodnik. Nie opisuje miejsc pięknych, atrakcyjnych i niepowtarzalnych. Prowadzi raczej po ciemnych zaułkach, przestrzeniach zapomnianych i wyrzuconych z pamięci. Pokazuje trzy wymiary Zakopanego, które dotąd traktowano po macoszemu albo pomijano wstydliwym milczeniem. Bo Zakopane nie byłoby takie, jakie jest, bez ciężkiej pracy i wysiłku licznych przybyłych i osiadłych tu ceprów, bez wielu sanatoriów i zaludniających je tysięcy gruźlików, i wreszcie bez społeczności zakopiańskich Żydów, którzy podczas drugiej wojny światowej podzielili los pobratymców w całej Europie. „Jesteśmy przekonani, że Zakopane można spotkać inaczej. W niespiesznej wędrówce, poświęcając więcej uwagi miejscom niby znanym i tym zgoła pospolitym, pamiętając przy...

„Co to takiego, co każe tym ludziom sznurować usta? Strach? Przed czym? Przed mordercami i ich następcami? Dlaczego miano by się ich bać jeszcze dzisiaj? A może to strach przed upiorami przeszłości? A przecież wiemy, że nie da się tego zażegnać milczeniem. Wprost przeciwnie” – pisze Martin Pollack, powracając do dręczących go tematów: wypierania pamięci o zbrodni w imię ochrony społeczeństwa, amputowanych traum, dziedziczenia winy, niewidocznego szlaku grobów, którymi naznaczona jest cała Europa Wschodnia. Zwraca też uwagę na historię uchodźstwa w naszej części świata i – co za tym idzie – na długą tradycję różnorodności etnicznej. Obnaża narracje, za pomocą których politycy chcą odgrodzić się dziś od uchodźców, a jednocześnie ujedno...

Księżna Daisy powraca! Tym razem jednak do mieszkania w oficynie, bo blask fortuny Hochbergów nieodwracalnie przygasł. Dopiero Olga Tokarczuk roznieca w Książu nowy literacki ogień, który ugasić mogą jedynie trunki z Dwunastki zamawiane w doborowym towarzystwie T.Love, Kultu i Lady Pank. Wszystkich zgromadzonych w klubie rozprasza jednak wiadomość o pocisku rakietowym i realizacji wyjątkowego odcinka Tajemnicy twierdzy szyfrów. Zwolennicy teorii spiskowych nie będą mogli odetchnąć, bo w Zagórzu Śląskim odnalazły się zrabowane dzieła sztuki. Jakby tego było mało, Lech Wałęsa zjeżdża do kopalni, ?Victoria? zostaje europejskim potentatem w produkcji koksu odlewniczego, a sportowy kolos popada w ruinę. Po takich wrażeniach męskie nerwy ukoi tylko kuracja w ksi...

Ta historia rozpoczyna się u kresu wojny, kiedy wyspy zostały odebrane wycofującym się Niemcom i włączone do terytorium Polski. Jedni stąd odjeżdżali – wypędzeni, drudzy zajmowali ich miejsca – wygnani. Wygnani przywieźli pamięć Kresów, wypędzeni zabrali pamięć krajobrazów dzieciństwa i setki lat historii. Bohaterowie Wysp Odzyskanych układali sobie życie w bezpośrednim sąsiedztwie niepewnej granicy, zmagając się z niestabilną administracją, samowolą wojsk radzieckich, wszechobecnym szabrem i nieoswojonym żywiołem wody. Władze Polski Ludowej podejmowały zaś intensywne wysiłki, by znaleźć kulturowe i historyczne uzasadnienie dla odwiecznej polskości „starych Ziem Piastowskich”. Piotr Oleksy sięga do własnych przeżyć oraz w głąb pamięci sw...

Zaledwie pięćdziesiąt kilometrów od północnej granicy Polski leży półmilionowe miasto. Dziś nazywa się Kaliningrad. Dawniej, gdy granice przebiegały inaczej, było pruskim Königsbergiem i było też Królewcem. To miasto na wskroś europejskie. A jednak transformacja dawnej stolicy Prus Wschodnich najpierw w sowiecki, a potem rosyjski Kaliningrad wywołuje dziwny niepokój, uczucie niedopasowania wyczuwalne w samym mieście – zarówno u mieszkańców, jak i władz, tych lokalnych i tych na Kremlu. Na pierwszy rzut oka to zwykła rosyjska prowincja, może bardziej zakompleksiona, porównująca się chętniej do przedwojennej potęgi i europejskich sąsiadów niż do Moskwy czy Petersburga. Ale równocześnie pod powierzchnią kryje się inne miasto, ni to widmo, ni to chimer...

Ursula Waage urodziła się w 1928 roku w Breslau. W czasie oblężenia miasta, od stycznia 1945 roku, prowadziła zapiski, w których rejestrowała zarówno ważne wydarzenia, jak i scenki z życia codziennego. Początkowo wraz z matką i siostrą mieszkała w pobliżu Wachtplatz (pl. Solidarności), a potem m.in. na Zimpel (Sępolno). Zapiski odzwierciedlają nastroje ludności cywilnej w oblężonym mieście. Po kapitulacji twierdzy i przejęciu władzy przez Polaków autorka kontynuowała swoje notatki aż do deportacji w 1947 roku. Obecnie Ursula Waage mieszka w Lipsku.

Mapa opatrzona jest krótkim szkicem historycznym i zawiera blisko 50 punktów z opisami miejsc, związanych z życiem i działalnością wrocławskich Żydów, społeczności silnie zintegrowanej i zasymilowanej ze społeczeństwem niemieckim, obecnej w gospodarce, nauce i kulturze. Na obszarze miasta wciąż można odnaleźć namacalne ślady ich materialnego dorobku, w części bowiem przetrwały wojnę i są spuścizną, z której współcześni mieszkańcy czerpią do dziś, jak np. Park Południowy, Domy Handlowe Renoma i Feniks. Na mapie zaznaczono także miejsca, z których latach 19411944 przeprowadzano masowe akcje deportacyjne do obozów zagłady. 

The origins of modern logos Countless global brands, including Rolex, BMW, Louis Vuitton, and the New York Yankees, still use logos that were designed over 100 years ago. Yet there has never been a monograph devoted to the origins of logo design. In the second half of the 19th century, the trademark replaced traditional symbols such as the family coat of arms as a promotional and identifying symbol for companies. At first, the designs were often still figurative; only gradually did they develop into the abstract marks that have become fixtures in everyday life today. Author Jens Müller, described as the ?logo detective? by Wired magazine, examined historical trademark registers, international corporate archives, and early design publications to unearth more than 6,000 logos from 1870 to 1...

Architectural remnants of the USSR Elected the architectural book of the year by the International Artbook and Film Festival in Perpignan, France, Frédéric Chaubin?s Cosmic Communist Constructions Photographed explores 90 buildings in 14 former Soviet Republics. Each of these structures expresses what Chaubin considers the fourth age of Soviet architecture, an unknown burgeoning that took place from 1970 until 1990. Contrary to the 1920s and 1950s, no ?school? or main trend emerges here. These buildings represent a chaotic impulse brought about by a decaying system. Taking advantage of the collapsing monolithic structure, architects went far beyond modernism, going back to the roots or freely innovating. Some of the daring ones completed projects that the Constructivists would have dream...

26 (16) lipca 1662 roku wojska państwa moskiewskiego odniosły największe zwycięstwo w wojnie rosyjsko-polskiej toczącej się w latach 1654–1667, zarówno pod względem liczby walczących po obu stronach, jak i strat strony, która poniosła porażkę. W bitwie pod Kaniowem przeciwnik stracił 8 tysięcy zabitych, wziętych do niewoli i tych, którzy utonęli w Dnieprze. Jako trofea zwycięzcy otrzymali 117 chorągwi, 22 działa i cały obóz pokonanych. Paradoks polega na tym, że ta bitwa jest prawie nieznana historykom. Co więcej, starano się zapomnieć o zwycięstwie wojsk rosyjskich i lojalnych wobec cara Kozaków z lewego brzegu Dniepru, wkrótce po zakończeniu wojny z Rzeczpospolitą. Przyczyna takiej sytuacji dotyczącej wiktorii pod Kaniowem jest dość prosta – główn...