Po co człowiekowi czas

Michaël Launay, absolutnie wyjątkowy popularyzator matematyki, autor bestsellera Pi razy drzwi, przekonuje, że zmiana punku widzenia może prowadzić do niezwykłych odkryć i że to właśnie dzięki matematyce wszechświat może nam ujawnić choć część swoich sekretów. Ale dzieje się też odwrotnie: rzeczywistość, jak wynika z książki, potrafi dać wyraz swojemu (krytycznemu) poglądowi na temat niektórych naszych matematycznych formuł. Jednak nawet jeśli nasze przekonania o naturze świata bywają złudne, a teorie ułomne, to warto podjąć wyzwanie rzucane przez naukę, choćby po to, żeby poczuć na własnej skórze „ekscytację odkryć, smak przygody i ową nieuchwytną fascynację dla dziewiczych terytoriów”. Szykuj się więc na wyprawę! Matematyk Michaël Launay zabierze cię w pasjonującą podróż, podczas której zajrzysz i do supermarketów, i do czarnych dziur!

Niezwykłe historie o pierwiastkach chemicznych i tym, co się za nimi kryje: nauce, historii, pieniądzach, mitologii, sztuce i medycynie Dlaczego Gandhi nie znosił jodu (I, 53)? W jaki sposób rad (Ra, 88) niemal zrujnował reputację Marii Skłodowskiej-Curie? I dlaczego gal (Ga, 31) jest ulubionym pierwiast­kiem laboratoryjnych żartownisiów? Tablica Mendelejewa to jedno największych osiągnięć nauki, ale też skarbnica wie­dzy o przygodach, zdradzie i obsesji. Za każdym elementem układu okresowego stoją fascynujące historie; każdy pierwiastek gra ważną rolę w historii ludzkości i w życiu (często) szalonych naukowców, którzy go odkryli. Znikająca łyżeczka jest doskona­łym połączeniem rzetelnej wiedzy naukowej i fascynujących opowieści ukazujących ludzką inwencję, badania i odkrycia – od Wielkiego Wybuchu po nasze czasy. Kolejny bestseller autora Dziwnych przypadków ludzkiego mózgu.

Książka Ale kosmos! w dziesięciu pasjonujących rozdziałach przedstawia historię badań kosmosu i teorii fizycznych próbujących opisać jego zagadki, a także zdaje relację z najnowszych odkryć, które być może zmuszą nas do napisania podręczników od nowa. 21 marca 2013 roku Europejska Agencja Kosmiczna opublikowała mapę poświaty po Wielkim Wybuchu związanym z mikrofalowym promieniowaniem tła. Mapa zawiera anomalie, które rzucają wyzwanie naszemu wyobrażeniu wszechświata. Zmusza nas to do przewartościowania znanych nam dotąd pojęć, a może nawet do skonstruowania nowego modelu wszechświata. Stuart Clark zastanawia się, czy sformułowane przez Newtona prawa i teoria grawitacji muszą zostać napisane od nowa. Czy ciemna materia i ciemna energia są złudzeniem? Czy kiedykolwiek dowiemy się, co stało się przed Wielkim Wybuchem? Co znajduje się na dnie czarnej dziury? Czy istnieją wszechświaty przekraczające nasze własne? Czy istnieje czas? Czy niezmienne dotąd prawa fizyki mogą się zmienić? Dr Stuart Clark jest członkiem Royal Astronomical Society, autorem bloga „Across the Universe”, który ukazuje się pod szyldem „Guardiana”, oraz pisze artykuły do magazynu „New Scientist”. Jego książki przetłumaczono na 20 języków.

Czas jest naprawdę zagadkowy. A Carlo Rovelli jak nikt inny potrafi rozświetlać naukowe zagadki w sposób, który nam wszystkim otwiera oczy na zupełnie nowe światy – światy skryte w gąszczu tajemnych wzorów fizyki teoretycznej. • Obraz czasu przed Newtonem • Obraz czasu po Einsteinie • Czas cieplny • Gdzie się podziała teraźniejszość? • Czy czas rzeczywiście spowalnia się i przyspiesza? • Dlaczego wszechświat miał dawniej mniejszą entropię? • Czy istnieją kwanty czasu? Z czasem jest jak z płatkiem śniegu na dłoni – stopniowo, gdy mu się przyglądasz, roztapia się pomiędzy palcami i znika. Tradycyjnie myślimy o czasie jako o czymś podstawowym, linearnym, co płynie jednostajnie i niezależnie od wszystkiego innego. Przeszłość jest ustalona, przyszłość pełna możliwości… Wszystko to okazało się nieprawdziwe. To, co nazywamy „czasem”, jest złożonym zbiorem struktur. Poddając czas coraz dokładniejszej i głębszej analizie, kawałek po kawałku, odarliśmy go z kolejnych warstw. Właśnie o tym jest ta książka. Ale nie tylko. W bezczasowym świecie musi przecież istnieć coś, co prowadzi do wykształcenia się takiego czasu, do jakiego przywykliśmy – z jego porządkiem, przeszłością różną od przyszłości i gładkim płynięciem. Nasz czas musi się jakoś wokół nas wyłaniać, przynajmniej dla nas i w naszej skali.

Co powiedzą innym twoje zwłoki, kiedy ciebie już nie będzie? Sue Black jest profesorem anatomii i antropologii sądowej na Uniwersytecie w Dundee i od wielu lat spotyka się z tragicznymi przypadkami ludzkiej śmierci. Brała udział m.in. w wyjaśnianiu zagadek zbiorowych mordów w Kosowie, ustalaniu tożsamości setek tysięcy ludzi, którzy zginęli podczas tsunami w Tajlandii, i w największych śledztwach kryminalnych naszych czasów. Ofiary morderstw, katastrof czy nieszczęśliwych wypadków nie mogą już same opowiedzieć, co im się przytrafiło. Ale ich zwłoki owszem. W zaciszu swojego laboratorium, podczas wielogodzinnej pracy, autorka wysłuchuje historii opowiadanych przez ludzkie szczątki i za pomocą nauki odkrywa ich historię. Książka Co mówią zwłoki? to barwne, trochę makabryczne, a trochę zabawne wspomnienia wyjątkowej kobiety, specjalistki w swojej dziedzinie. Sue Black pokazuje w niej czytelnikowi wiele oblicz śmierci, a także to, jak istotną rolę pełni w dzisiejszym świecie antropologia sądowa i jak ogromny jest jej wpływ na odczytywanie przeszłości. Olbrzymia wiedza, dowcip i lekkie pióro autorki sprawiają, że Co mówią zwłoki? czyta się jak dobrą powieść kryminalną.

Książka, która zrewolucjonizowała myślenie o zdrowiu i pokazała, że jelita – jeden z naszych najważniejszych narządów – mają nieodparty urok i że można o nich mówić zrozumiale, obrazowo i niezwykle dowcipnie. Przeczytaj książkę, na której punkcie oszalały miliony ludzi na całym świecie, a twoje postrzeganie własnego ciała zmieni się o 180 stopni. Giulia Enders potrafi jak nikt inny opowiadać o tym, co dzieje się w naszych jelitach i jak zachodzące tam procesy przekładają się na najróżniejsze, często zaskakujące, aspekty naszego życia, a świeżego spojrzenia młodej lekarki dopełniają przezabawne rysunki jej siostry Jill. Odporność, waga ciała, podatność na alergie, poziom życiowej energii... To niesamowite, jak wiele zależy od naszych jelit! Zadbaj więc o ten cenny narząd, wprowadzając zawarte w książce wskazówki, a on z pewnością ci się odwdzięczy. Najpierw jednak poznaj jego piękną historię wewnętrzną.

„Ciekawość bierze jednak górę. Obserwuję to na co dzień. Matematyka budzi strach, ale i fascynuje. Nie lubią jej, choć chcieliby lubić. Albo przynajmniej zyskać wgląd w jej mroczne głębie. Uważają tę dziedzinę za hermetyczną i niedostępną. To nieprawda. Przecież można kochać muzykę, nie będąc muzykiem, albo cieszyć się dobrym posiłkiem, nie będąc wielkim kucharzem. Dlaczego zatem należałoby być matematykiem lub posiadać wyjątkowy intelekt, by słuchać opowieści o matematyce i pozwolić pieścić swój umysł algebrze lub geometrii? Nie trzeba wchodzić w techniczne detale, żeby rozumieć wielkie idee i dać się nimi oczarować”. – fragment książki

Najpopularniejszy skandynawski poradnik ostatnich lat! Czy dopadają cię spóźnione pointy w stylu: „Powinienem był mu powiedzieć to i to, wtedy może by zrozumiał”? Czy zdarzyło ci się uczestniczyć w zebraniu, na którym nie byłeś w stanie zrozumieć toku myślenia żadnej osoby? Czy frustruje cię, że nikt nie rozumie twojego jakże klarownego wywodu? Idioci są wszędzie i niestety jakoś musimy z nimi żyć. Możemy pozostać przy przekonaniu, że jesteśmy otoczeni przez idiotów, ale tak naprawdę otaczają nas ludzie o czterech różnych typach osobowości. Wystarczy umieć je zidentyfikować, a praca, życie i współdziałanie z nimi będzie jak bułka z masłem. A ile nam to zaoszczędzi niepotrzebnych nerwów!

Bohaterowie mimo woli. Dwaj bracia Balbok i Rammar wyruszyli, aby… cóż… uratować świat. Oczywiście nie było to ich głównym celem. A faktycznie? Są oni tylko szczęśliwi, że przeżyli bitwę, ale nieszczęśliwy, że nie mogli wykonać do końca swojego zadania – dostarczenia głowy poległego dowódcy co wymaga ich zwyczaj. Za karę są wysyłani na misję przez szefa Orków, który nakazuje im ją odzyskać, co jest równoznaczne z wyrokiem śmierci. Aby wyjść z tego bałaganu cało, zgadzają się na pakt z Rurakiem. Jak na ironię będącym potężnym magiem! Michael Peinkofer jest twórcą powieści fantasy „Powrót Orków” wydanej także w Polsce w 2008 roku. Ponieważ saga Balbok i Rammar była dość popularna, przyszedł czas, aby nadać jej również ramy graficzne. Częścią artystyczną zajął się duński artysta Peter Snejbjerg znany ze swoich prac dla DC Comics, gdzie rysował rozmaite tytuły do linii Vertigo, historię superbohaterską Starman oraz własne powieści graficzne: „Świetlista Brygada” i „Byłem Bogiem”. Stworzył też liczne komiksy we współpracy z Garthem Ennisem (na przykład „Drogi Billy”).

Wkład Alberta Einsteina w dziedzinę nauki stanowi temat ogromnej liczby książek. Jednak niewiele dzieł przedstawia równie wszechstronny i osobisty portret tego niezwykłego człowieka, który jeszcze za życia stał się legendą. Jak wyobrażam sobie świat to najbardziej kompletny zbiór popularnych pism Alberta Einsteina. Ich tematyka obejmuje jego poglądy na kwestie religii, praw człowieka, ekonomii, zasad rządzenia państwem i wojny jądrowej, a także przystępne wyjaśnienie zagadnień dotyczących teorii względności, grawitacji oraz właściwości czasoprzestrzeni. Książka zawiera eseje Einsteina, począwszy od początków jego kariery, a skończywszy na ostatnim tekście z 1954 roku, czyli na rok przed jego śmiercią, kiedy to Einstein był powszechnie uznawany za jeden z najbardziej twórczych intelektów w historii ludzkości. W pierwszej części Einstein koncentruje się na problemach ludzkiej egzystencji, znajdujących się poza sferą zainteresowań świata czysto naukowego, prezentując przenikliwą świadomość znaczenia moralnych i intelektualnych aspektów natury ludzkiej – od zagadnień dotyczących równości i wolności do relacji osobistych i rozwoju duchowego. Druga część książki zawiera szczegółowy opis wkładu, jaki Einstein wniósł w naukę, opisanych przez niego samego w wielu listach i podczas rozmaitych przemówień. Albert Einstein – jeden z największych fizyków-teoretyków XX wieku, autor ogólnej i szczególnej teorii względności, współtwórca korpuskularno-falowej teorii światła, odkrywca emisji wymuszonej. W 1921 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Opublikował ponad 450 prac, w tym ponad 300 naukowych.

Na początku było światło. Ale nie tylko światło – także grawitacja. A potem rozpętało się piekło... W ten sposób powinna się rozpoczynać opowieść o największej intelektualnej przygodzie w historii. Jest to opowieść o prowadzonych przez naukę poszukiwaniach ukrytej rzeczywistości, leżącej u podłoża świata naszych codziennych doświadczeń. Opowieść ta jest pełna dramatyzmu i niespodziewanych zwrotów akcji. Obejmuje cały czas historii ludzkości, a co najważniejsze, jej obecna postać wcale nie jest ostateczna, tylko stanowi kolejną wersję roboczą. • Ruch, przestrzeń i czas. • Elektromagnetyzm. • Oddziaływania jądrowe słabe i silne – co z tego wynika? • Neutrina, pozytony, kwarki. • Cząstki Higgsa i supersymetria. • Wielka unifikacja i zderzacze hadronów. Ewolucja nie przygotowała nas do właściwej oceny bardzo długich lub krótkich przedziałów czasu ani bardzo małych lub wielkich odległości, których bezpośrednio nie doświadczamy. Nic zatem dziwnego, że niektóre z niezwykłych odkryć naukowych, takich jak ewolucja czy mechanika kwantowa, są co najmniej niezgodne z intuicją i zmuszają większość z nas do wyjścia ze strefy komfortu. „W swej poprzedniej książce, „Wszechświat z niczego”, opisałem, w jaki sposób w ciągu ostatnich stu lat rewolucyjne odkrycia zmieniły nasze poglądy na ewolucję Wszechświata rozważaną w największych skalach. Zmiany te spowodowały, że nauka zaczęła zajmować się pytaniem: Dlaczego raczej istnieje coś, niż nie istnieje nic? – które dotychczas było domeną religii. W odróżnieniu od Wszechświata z niczego w niniejszej książce przedstawiam drugi kraniec spektrum naszej wiedzy i jego równie ważne implikacje dla odwiecznych pytań. Głębokie zmiany w opisie przyrody w najmniejszych skalach, które nastąpiły w ciągu ostatnich stu lat, pozwalają zająć się równie podstawowym pytaniem: Dlaczego istniejemy? Przygotuj się na podróż do samego sedna tajemnic leżących na krańcach naszego rozumienia czasu, przestrzeni i występujących w nich oddziaływań”. – Lawrence M. Krauss „Czarująca. Krauss z rozmachem i nerwem pisze o tym, jak ukształtował się nasz pogląd na budowę otaczającego nas świata. Czad”. – Walter Gilbert, laureat Nagrody Nobla z chemii

Wybitna książka lekarza, uczonego i światowego eksperta, który od ponad 40 lat wnikliwie bada zależności łączące mózg i jelita. Czy wiesz, że twoje jelita prowadzą nieustanną rozmowę z mózgiem? Co więcej, ta rozmowa ma ogromne znaczenie dla twojego zdrowia i nastroju, a nawet wpływa na podejmowanie przez ciebie decyzji! Coraz wyraźniej uświadamiamy sobie, że rola układu pokarmowego nie ogranicza się do trawienia. Dr Emeran Mayer wykazuje, że nasz układ pokarmowy to największy pod względem powierzchni narząd zmysłu z milionami receptorów i zakończeń nerwowych. Jednocześnie przewód pokarmowy to środowisko życia trylionów mikroorganizmów, których aktywność wykracza o wiele dalej poza strawienie tłustego obiadu. Z przewodu pokarmowego wciąż płynie do naszego mózgu gigantyczny strumień różnorodnych sygnałów. Wszystko to nie pozostaje bez wpływu na nasze zdrowie, nastrój, stan psychiczny, a nawet zachowanie. Fascynujemy się penetracją najdalszych zakątków kosmosu i przepastnych głębi oceanów, ale do niedawna kompletnie ignorowaliśmy złożony wszechświat w swoim własnym organizmie – świat drobnoustrojów jelitowych. Wciąż pozostaje wiele do odkrycia na temat oddziaływania tego systemu na nasze zdrowie, jednak nauka wyraźnie dostrzega już, że oś mózg-jelita-mikrobiom ściśle splata stan zdrowia mózgu z tym, co jemy, jak uprawiamy i przetwarzamy żywność, jakie zażywamy leki, w jaki sposób pojawiamy się na tym świecie oraz w jakie interakcje wchodzimy przez całe życie z mikroorganizmami z otaczającego środowiska. Skoro zaczynamy w pełni rozumieć tę cudowną złożoność uniwersalnych współzależności, których jako ludzie stanowimy tylko malutki ułamek, jestem przekonany, że będziemy postrzegać świat, siebie i swoje zdrowie zupełnie nowymi oczami.