Nagrobek biskupa Jana Konarskiego w katedrze na Wawelu

Autorzy starali się opisać historię i dzień dzisiejszy otmuchowskich zabytków. Nie tylko tych bardzo znanych, takich jak zamek i kościół parafialny, lecz także tych budzących dotąd mniejsze zainteresowanie, np. poczty, rzeźni czy gazowni. Praca jest oparta na literaturze naukowej i źródłach zgromadzonych w archiwach państwowych i kościelnych. Adresowana jest zarówno do specjalistów, jak i miłośników regionu, dlatego oprócz aparatu naukowego zawiera tłumaczenia inskrypcji, różne ciekawostki i biogramy ludzi związanych z miejskimi zabytkami.

Biografia jednego z najwybitniejszych polskich polityków XX wieku Roman Dmowski należał do najwybitniejszych postaci XX wieku, a jego zasługi dla odzyskania przez Polskę niepodległości w roku 1918 trudno przecenić. W odrodzonej Polsce przegrał rywalizację o władzę z Jozefem Piłsudskim, co sprawia, że dzisiaj w pamięci zbiorowej zajmuje mniej miejsca. Jest to jednak miejsce szczególne, podzielone bez reszty między obozy zwalczających się zawzięcie wielbicieli oraz namiętnych krytyków Dmowskiego. Biografia autorstwa profesora Krzysztofa Kawalca odpowiada na pytanie, kim był człowiek, który potrafił budzić tak silne i trwałe emocje.

„Monografia Jadwigi Cook omawia w sposób szczegółowy i systematyczny kwestię ograniczonej przekładalności nacechowanych potocznie tekstów literackich. Problem ten, poruszany w literaturze teoretycznej, znajduje w niniejszej pracy doskonałą ilustrację dzięki przemyślanej metodzie badawczej i odpowiednio dobranym tekstom. Praca może być inspiracją do dalszych badań przekładowych i kontrastywnych w dziedzinie języka potocznego i jego stylizacji literackiej” – z recenzji prof. Teresy Giermak-Zielińskiej. Jadwiga Cook jest adiunktem w Instytucie Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, pracuje naukowo i dydaktycznie z Zakładzie Językoznawstwa Francuskiego. Jej rozprawa doktorska dotyczyła przekładalności zjawisk nacechowanych potocznie z języka francuskiego na język polski. Oprócz niniejszej monografii autorka opracowała kilkanaście artykułów z tej dziedziny. W ostatnich latach naukowo zajmuje się dwujęzycznym przyswajaniem języka pierwszego i zjawiskiem dziecięcej dwujęzyczności polsko-francuskiej i polsko-angielskiej.

Wiek XIX, wraz z gwałtownym rozwojem społecznym i gospodarczym, stworzył nieznane przedtem dziedziny sztuki czy architektury, dorabiając do nich własną i tylko sobie właściwą ideologię. Wystarczy przypomnieć takie charakterystyczne tematy architektoniczne, jak „muzeum”, „bank”, „dom towarowy”, „dworzec”, „sąd”. Tematem takim był też, na nowo teraz przekształcany, stary temat „rezydencji”. Rezydencja królewska, książęca, szlachecka, bankierska lub fabrykancka stawała się najbardziej widocznym nośnikiem politycznych i społecznych poglądów i przekonań ich właścicieli. Teren Wielkopolski nie różnił się pod tym względem od innych krain wchodzących w skład monarchii pruskiej. Poprzez specyfikę polityczną czy gospodarczą rozmaite działania mogły nabierać i nabierały własnych znaczeń czy podtekstów. Na przykładzie wielkopolskich realizacji z przełomu XVIII i XIX wieku, między innymi w Kórniku, Posadowie, Dębnie, Komierowie czy Smogulcu, autor omawia charakterystyczne cechy rodzącego się wówczas stylu narodowego.

Zakonnice odchodzą po cichu – reportażowy bestseller, który kupiło prawie 50000 czytelników! – wraca w wydaniu specjalnym wzbogaconym o rozdział „Echa” oraz znakomite fotografie! Marta Abramowicz, nominowana do nagrody Okulary Równości 2017 – „za oddanie głosu tym, które milczały przez wieki” – dopisała do swojej niezwykłej książki rozdział o tym, co się wydarzyło po jej wydaniu. A wydarzyło się bardzo wiele! Pierwszy i kolejne nakłady książki znikały z księgarń tak szybko, że nie nadążaliśmy z dodrukami. Zakonnice były w centrum uwagi wszystkich mediów – począwszy od „Niedzieli”, a skończywszy na Pudelku. O byłych zakonnicach pisał „Newsweek”, „Gazeta Wyborcza”, prasa lokalna i wszystkie największe portale internetowe (Onet.pl, wp.pl, RMF24.pl, TVN). Ukazało się czterdzieści wywiadów o książce i dziesięć reportaży, których bohaterkami są byłe zakonnice. Krytycy i blogerzy opublikowali kilkadziesiąt recenzji. Merytoryczna dyskusja mieszała się z sensacyjnymi nagłówkami. W rozdziale „Echa” Abramowicz przytacza najbardziej smakowite cytaty z prasy, także prawicowej, która – w przeciwieństwie do wszystkich innych mediów – torpeduje książkę. Zdaniem prawicowych recenzentów książka „agresywnie walczy z wartościami, które legły u podstaw życia konsekrowanego”, lansuje „prymitywne tezy w oderwaniu od rzeczywistości”, okazuje „pogardę i głębokie niezrozumienie” dla sióstr zakonnych. Sęk w tym, że jednocześnie recenzenci przyznają, że nie czytali książki! Za to ci, którzy przeczytali, są zachwyceni zarówno reporterskim stylem, jak misyjną treścią – upomnieniem się o prawa, tych których nikt nie słucha. Jednak najbardziej przejmujące fragmenty rozdziału „Echa” to wyrywki z kilkuset listów, które autorka po publikacji otrzymała od byłych zakonnic, ich rodzin, świeckich pracowników zakonnych dzieł, byłych księży, ludzi związanych i niezwiązanych z Kościołem, a także opis rozwoju relacji autorki z siostrą Jolantą Olech, sekretarką Konferencji Przełożonych Wyższych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych. Siostra Olech, która po pojawieniu się książki ma do niej krytyczny dystans, po kilku miesiącach spotkań i wymiany korespondencji pisze do Abramowicz we wzruszającym liście: „Myślę, że żyjemy jednak w tym samym świecie, tylko tak naprawdę nie znamy się. Patrzymy na siebie z dobrze ufortyfikowanych domów z małymi okienkami, czasem wypuszczając strzały w kierunku adwersarza. Rozjechanie się naszych światów byłoby klęską”. Te wszystkie listy, a także fakt, że zbierająca wszystkie zakony Konferencja Przełożonych Wyższych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych zorganizowała pod wpływem książki sesję na temat odchodzenia sióstr i reformuje swoje podejście do odchodzących pokazują, że dobra literatura faktu ma moc realnego wpływu na rzeczywistość, którą opisuje! Wydanie specjalne książki „Zakonnice odchodzą po cichu” ukaże się na wysokiej jakości papierze w twardej oprawie, z dodaniem licznych fotografii, w tym kolorowych, z prób spektaklu, który na kanwie książki powstaje w Teatrze im. J. Kochanowskiego w Opolu w reż. Darii Kopiec. Premiera spektaklu zbiega się z premierą II wydania książki. Marta Abramowicz (1978) – dziennikarka, badaczka, psycholożka. Reportażu uczyła się pod okiem Hanny Krall. Napisała wiele tekstów lekkich, gazetowych, i sporo poważniejszych, naukowych, w tym kilka książek. Robi badania społeczne, najczęściej o ludziach, którym trudniej się odnaleźć. Zawsze najbliżsi jej byli wykluczeni, więc od lat z różnymi organizacjami pozarządowymi szuka sposobów na zmianę świata.

Książka podejmuje zagadnienia gramatyki generatywnej określane współcześnie mianem „biolingwistyki”. Kluczowym elementem tego typu badań jest mechanizm syntaktyczny generujący struktury hierarchiczne charakteryzujące się dyskretną nieskończonością oraz nieciągłością składników. Właściwość ta odróżnia człowieka od innych komunikujących się społeczności świata biologicznego. Badania interdyscyplinarne, zainicjowane szczególnie przez Noama Chomsky’ego, biologów Salvadora Lurię, François Jacoba i in., próbują umiejscowić współczesną lingwistykę w obszarze nauk matematyczno-przyrodniczych, przy czym kluczową rolę odgrywa tu aspekt ewolucyjny systemu językowego i system rekursywnego scalania składni ścisłej. W rozważaniach podsumowujących sformułowany został postulat równowagi strukturalnej w systemach o słabym T (słaba „wizualizacja” fleksyjna i konieczność otwartego/jawnego podmiotu) z systemami o silnym T (bogata „wizualizacja” fleksyjna i możliwość opuszczenia otwartego/jawnego podmiotu). Teza ta pozwala uogólnić i sprowadzić do wspólnego mianownika rozszerzoną zasadę projekcji (Extended Projection Principle EPP) i bliskie wyszukiwanie (Minimal Search).

Choreologowie i choreolożki oraz krytyczki i krytycy rozpoznawani są poprzez tytuły swoich dzieł. Ich biografie rzadko znają inni. Kuratorzy, menedżerki, producenci, organizatorki stoją zwykle w kulisach. Często nie zauważa się ich pracy – ba, nierzadko na tym właśnie polega jej właściwe wykonanie. Ważne jest, by dostrzec pracę osób wspierających scenę tańca i choreografii, dokumentujących ją, analizujących, popularyzujących i stymulujących jej rozwój. Wysiłek, jaki niepraktycy i niepraktyczki wkładają w zajmowanie się tańcem, niejednokrotnie okazuje się tytaniczny i bywa okupiony poświęceniem porównywalnym z tym, które staje się udziałem artystów i artystek. Sztuka tańca nie tylko służy wzbogaceniu emocjonalnych przeżyć i intelektualnych doświadczeń widowni, nie tylko stanowi artystyczną wypowiedź twórcy czy twórczyni, lecz jest także obiektem zaawansowanych badań naukowych (zarówno nauk humanistycznych, jak i matematyczno-przyrodniczych i ścisłych) oraz prac analityczno-krytycznych. Taniec i choreografię często postrzega się jako błahostkę, podczas gdy jest to dziedzina sztuki o istotnym znaczeniu, niosąca ze sobą ogrom wiedzy o człowieku i kulturze, w jakiej on funkcjonuje i jaką wytwarza. Chcę popularyzować wiedzę o dorobku osób zasłużonych dla polskiej wiedzy o tańcu i ułatwić docieranie do niej.

Książka w sposób kompleksowy prezentuje problematykę postawy wobec śmierci w cyklu życia człowieka. Zawiera, po pierwsze, pogłębione studium teoretyczne integrujące w obrębie modelu Erika Eriksona najważniejsze odkrycia konceptualne i empiryczne w zakresie psychologii śmierci. Po drugie, na bazie psychoterapeutycznych doświadczeń autora zilustrowane i omówione zostały problematyczne aspekty postawy wobec śmierci, charakterystyczne dla różnych faz cyklu życia. Po trzecie, prezentuje przeprowadzone przez autora badania korelacyjne nad psychospołecznymi uwarunkowaniami postawy wobec śmierci w okresach adolescencji oraz wczesnej, średniej i późnej dorosłości, a także nad różnicami w zakresie postawy tanatycznej w badanych fazach życia. Zawarte w książce studia teoretyczne i kliniczne oraz badania korelacyjne pozwoliły sformułować wnioski praktyczne odnoszące się do pomocy psychologicznej osobom w różnych okresach rozwoju oraz wyznaczyć kierunki przyszłych badań nad problematyką postawy wobec śmierci w biegu życia człowieka. „Książka jest rzetelna naukowo, bogata treściowo, ciekawa i dobrze napisana. Cechują ją wysokie walory poznawcze i aplikacyjne. Dostarcza wielu przesłanek do pracy podejmowanej przez psychologów i psychoterapeutów. (…) Dla wielu współczesnych śmierć – choć nieunikniona – stanowi temat tabu. Marcin Sękowski je przełamuje, przedstawiając profesjonalnie problem stosunku do śmierci i jego osobowe uwarunkowania”. – prof. dr. hab. Maria Ledzińska (Uniwersytet Warszawski) „Monografia będzie przydatna wszystkim osobom zajmującym się problemami osób, które stykają się z kwestią śmierci. Może służyć studentom, badaczom i praktykom w dziedzinach nauk społecznych i nauk o życiu, a także osobom uczestniczącym w ruchu hospicyjnym. (…) Pokazana w książce perspektywa ujmowania postawy wobec śmierci w cyklu życia człowieka pozwala na lepsze zrozumienie nas samych w sytuacji granicznej”. – dr hab. Paweł Izdebski, prof. UKW (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy) Marcin Sękowski – psycholog, psychoterapeuta, doktor nauk społecznych w zakresie psychologii, adiunkt w Instytucie Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Jego zainteresowania naukowe obejmują przede wszystkim problematykę tanatologiczną, w tym zagadnienia postawy wobec śmierci, ryzyka samobójczego i żałoby. Publikował m.in. na łamach „Death Studies” i „Omega: Journal of Death and Dying”.

100 najbardziej reprezentatywnych dzieł, pochodzących z licznych kolekcji Muzeów Watykańskich – stanowią serce tego wspaniałego albumu. Zaprezentowane tutaj arcydzieła są uważane za emblematyczne, uniwersalne i stanowiące o tożsamości tych muzeów. Wśród nich zwiedzający znajduje eksponaty z Muzeum Egipskiego jak i Muzeum Etruskiego; rzeźby z części zwanej Nowym Skrzydłem jak i z Dziedzińca Oktagonalnego; mozaiki z Muzeum Sztuki Antycznej oraz sarkofagi z Muzeum Chrześcijańskiego; freski Rafaela i Michała Anioła, obrazy z Pinakoteki oraz dzieła z Kolekcji Sztuki Współczesnej; artefakty zgromadzone w Muzeum Etnologicznym a także powozy papieskie; na dodatek inskrypcje, arrasy i mapy geograficzne. Prezentowane dzieła sztuki są wspaniale zobrazowane przez piękne kolorowe ilustracje, ukazujące zarówno perspektywę jak i detale. Wszystko to dzięki najwyższej jakości kampanii fotograficznej zrealizowanej specjalnie dla tego dzieła. Powstałe dzieło, stawia sobie za cel, by za pośrednictwem 100 dzieł przekazać to piękno, które jest nośnikiem wiedzy, harmonii i duchowości. Książka wydana w najwyższej jakości edytorskiej może służyć jako przewodnik, ale także jako wyjątkowa pamiątka.

Krytyka fotografii. Jak rozumieć obrazy pozwala czytelnikom głębiej poznać najważniejsze koncepcje, zdobyć potrzebne umiejętności i wypracować podejście do dzieła sztuki konieczne do przeprowadzenia świadomej, przemyślanej i jasno sformułowanej krytyki fotografii. Ten treściwy tekst, w znacznym stopniu oparty na działaniach podstawowych dla krytyki, takich jak opis, interpretacja, ocena i analiza teoretyczna, zapewnia zrozumiały, szczegółowy model oraz słownictwo niezbędne do inteligentnego zaangażowania się w dialog krytyczny dotyczący fotografii.

Temat snu do polskiej sztuki nagrobnej wprowadził Berrecci w pomniku dziecięcym zamówionym w roku 1525. Wnet inni rodzice zaczęli tak upamiętniać przedwcześnie zmarłych. Zbliżone ujęcia powracają też w kilku zaprojektowanych przez Włocha wizerunkach osób dorosłych, jak Zygmunt Stary, które zainicjowały długotrwały popyt na typ kompozycji zwany sansovinowskim. Liczba takich figur wyróżnia nowożytną sztukę sepulkralną Rzeczypospolitej na tle Europy. Ta część twórczości artysty została omówiona na podstawie systematycznych studiów nad kształtem rzeźb oraz licznych nieuwzględnionych dotąd źródeł wizualnych i pisanych. Autor wydobywa oryginalność i klasę artystyczną posągów, dotąd niekiedy niedocenianą, a także weryfikuje domysły o neoplatońskim wydźwięku poruszonych postaci. Dowodzi, że zgodnie z nauką Kościoła dzieła te wyrażają nadzieję na zmartwychwstanie. O sukcesie artysty świadczy przegląd ponad stu przykładów z różnych regionów Rzeczypospolitej i krain sąsiednich, których twórcy nawiązywali do Berrecciego. Marcin Fabiański (ur. 1956) – profesor historii sztuki nowożytnej w Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1997–2020 również wicedyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu. Specjalizuje się w renesansowej sztuce włoskiej i kulturze Krakowa tego okresu. Obok artykułów w międzynarodowych periodykach naukowych do jego najważniejszych publikacji należą książki: Correggio and Sacra Conversazione (1994), Correggio. Le mitologie d’amore (2000), Złoty Kraków (2010), Zamek króla Zygmunta I na Wawelu. Architektura – dekoracja architektoniczna – funkcje (2017), Wokół wawelskiego dworu Jagiellonów. Cztery studia o sztuce renesansowej (2020), Nagrobek biskupa Jana Konarskiego w katedrze na Wawelu (2020).