My, naród. Nowa historia Stanów Zjednoczonych

Wszechstronna panorama najbardziej innowacyjnego wieku w dziejach ludzkości. W czerwcu 2006 r. w australijskim ogrodzie zoologicznym dokonała żywota żółwica Harriet, która w 1835 r. na wyspach Galapagos poznała młodego badacza natury Karola Darwina. Nie ma już zatem wśród żywych nikogo, kto pamiętałby chińskie powstanie bokserów czy wojnę burską w Afryce. Nikt nie pamięta świata bez żarówki, karabinu, automobilu, kinematografu, techniki rentgenowskiej. Nie ma też książki, która przedstawiałaby panoramę XIX wieku z taką wnikliwością, rozmachem i pasją, jak dzieło Osterhammela. Na jej kartach rewolucje, wojny napoleońskie, Pax Britannica, Dziki Zachód czy dominacja i arogancja Europy ukazane są z niezwykłą mocą i plastycznością. Autor z pasją opisuje osiągnięcia epoki industrializacji: maszynowe przyspieszenie, ruchy emancypacyjne czy triumfalny pochód filmu, ale też jej upiory: krwawe wojny, 16-godzinny dzień pracy, anarchię w rachubie czasu czy komercyjne wystawianie na widok publiczny tzw. osobliwych ludzi. Historia XIX wieku. Przeobrażenie świata to nie tylko wybitna praca historyczna, ale przede wszystkim wciągająca lektura, od której trudno się oderwać. „To jest naprawdę niezwykła książka: portret epoki, ale też encyklopedia wiedzy o tamtych czasach. Tę encyklopedię czyta się jak powieści Balzacka i Hugo, Dickensa i Manna, Tołstoja i Dostojewskiego. Także jak eseje Tocqueville’a, Stuarta Milla i Marksa. Czytamy o obyczajach, życiu codziennym i publicznym, o demografii i demokracji, o podróżach i klęskach żywiołowych, o religii i sekularyzacji. O wszystkim. Gdyby przyznawano nagrodę Nobla za prace historyczne, ta książka byłaby na bardzo krótkiej liście kandydatów”. – Adam Michnik „Historia XIX wieku to książka historyczna, która pomogła ukształtować wizję świata Angeli Merkel”. – „The Guardian” „Monumentalne studium XIX wieku, które w możliwie najszerszy sposób przedstawia epokę globalizacji”. – „Financial Times”

Opowieść o tym, co zostało w polskiej pamięci zakłamane, albo z niej wyparte. To historia 90 procent Polaków – ubogich i niewykształconych, tych, którzy mieli ciężko pracować i słuchać narodowych elit – od początku Polski aż do czasów współczesnych. Głównym przedmiotem książki jest władza – władza tych, którzy w społeczeństwie są na górze nad tymi, którzy są na dole – oraz instytucje społeczne, które służyły elitom do przejmowania tego, co wyprodukował lud. To nie tylko więc historia poddaństwa i pańszczyzny, ale także relacji w fabryce i w biurze w XIX w. To historia ludowa, a nie narodowa: autora mniej interesują wojny i powstania, a bardziej to, jak ich sukcesy i klęski zmieniały relacje pomiędzy mieszkańcami naszego kraju, Polakami, Żydami, Ukraińcami i innymi mniejszościami.

To jedna z tych książek, które naprawdę powinien przeczytać każdy. Ta wyjątkowa historia Stanów Zjednoczonych opowiedziana jest z perspektywy jej ofiar: rdzennych amerykanów, czarnych, robotników, kobiet, imigrantów i biednych. Howard Zinn ze skrupulatnością i swadą opisał wszystko to, o czym Amerykanie czasem woleliby nie pamiętać, ale o czym zapomnieć nie powinniśmy nigdy. Ludową historię Stanów Zjednoczonych czyta się jak kryminał.Ponad dwa miliony sprzedanych egzemplarzy. Jedna z ulubionych książek Davida Bowiego i Matta Damona. Howard Zinn (1922–2010) – historyk, działacz społeczny, autor sztuk teatralnych. Był pracownikiem stoczni i jako pilot bombardował cele w Europie, zanim jeszcze, korzystając z Ustawy o uprawnieniach weteranów, poszedł do college’u i zaczął studiować historię. Już jako profesor stał się ważnym działaczem ruchu na rzecz praw obywatelskich. Za swoją działalność jest laureatem licznych odznaczeń i nagród. Ludowa historia Stanów Zjednoczonych to jego najważniejsza i najbardziej wpływowa książka.

„Przez większość życia uważałem Ślązaków za jaskiniowców z kilofem i roladą. Swoją śląskość wypierałem. W podstawówce pani Chmiel grała nam na akordeonie Rotę, a ja nie miałem pojęcia, że ów plujący w twarz Niemiec z pieśni był moim przodkiem. O swoich korzeniach wiedziałem mało. Nie wierzyłem, że na Śląsku przed wojną odbyła się jakakolwiek historia. Moi antenaci byli jakby z innej planety, nosili jakieś niemożliwe imiona: Urban, Reinhold, Liselotte. Później była ta nazistowska burdelmama, major z Kaukazu, pradziadek na delegacjach w Polsce we wrześniu 1939, nagrobek z zeskrobanym nazwiskiem przy kompoście. Coś pękało. Pojąłem, że za płotem wydarzyła się alternatywna historia, dzieje odwrócone na lewą stronę. Postanowiłem pokręcić się po okolicy, spróbować złożyć to w całość. I czego tam nie znalazłem: blisko milion ludzi deklarujących nieistniejącą narodowość, katastrofę ekologiczną nieznanych rozmiarów, opowieści o polskiej kolonii, o separatyzmach i ludzi kibicujących nie tej reprezentacji co trzeba. Oto nasza silezjogonia”. – Zbigniew Rokita

Apokalipsa, którą sami sobie zgotowaliśmy, jest coraz bliżej! Trzecia część klimatycznej tetralogii Mai Lunde – autorki bestsellerowej Historii pszczół i Błękitu – nareszcie w Polsce! Sankt Petersburg, 1881 rok. Odnalezione w Mongolii kości nowego gatunku konia trafiają do zoologa Michaiła. Ten ze zdumieniem odkrywa, że szczątki do złudzenia przypominają szkielet prehistorycznego dzikiego zwierzęcia i marzy o wyprawie badawczej na stepy mongolskie. Czy awanturnik i poszukiwacz przygód Wolff pomoże mu ziścić to pragnienie? Mongolia, 1992 rok. Karin wraz z synem Mathiasem zmierzają do Parku Narodowego Chustajn. Kobieta dorastała w rezydencji Hermana Göringa – Carinhall, gdzie konie Przewalskiego były trzymane w niewoli. Od tamtej pory nie ustaje w staraniach, żeby sprowadzić je z Europy do Mongolii, gdzie przed laty żyły na wolności. W końcu jest tego bliska. Jaką cenę przyjdzie jej zapłacić? Norwegia, 2064 rok. Eva wraz z córką prowadzą podupadającą rodzinną farmę. Dokoła ruiny i zgliszcza, Europa powoli się rozpada, brakuje prądu i żywności, sąsiedzi wyjechali na północ. Nastoletnia Isa błaga matkę, żeby i one uciekły. Ale Eva nie chce opuścić zwierząt, zwłaszcza dzikiej klaczy, która spodziewa się źrebaka. Na dodatek pewnego dnia do ich drzwi puka tajemnicza kobieta, która szuka noclegu. Czy Louis ściągnie na nie zgubę? Maja Lunde – mistrzyni apokaliptycznych wizji, wnikliwa badaczka ludzkiej psychiki i obserwatorka życia rodzinnego – powraca z najlepszą dotychczas powieścią Ostatni. Trzy plany czasowe, trzy miejsca, trzy przeplatające się i uzupełniające wzajemnie historie o ludziach i zwierzętach. I próba odpowiedzi na powracające w książkach norweskiej pisarki pytanie – czy zdążymy naprawić błędy ludzkości?

Przełomowa analiza nowego porządku ekonomicznego, narzuconego przez cyfrową rewolucję i jedna z najważniejszych książek XXI wieku o gospodarce i społeczeństwie. Gra toczy się o wysoką stawkę. Dążenia potężnych korporacji do przewidywania i kontrolowania naszych zachowań są prawdziwym wyzwaniem dla ludzkości. Pasożytnicza logika ekonomiczna, w której wytwarzanie towarów i usług jest podporządkowane globalnej architekturze modyfikacji behawioralnych, może zmienić ludzką naturę w XXI wieku tak samo, jak przemysłowy kapitalizm zniekształcił naturalne środowisko w XIX i XX wieku. Autorka pokazuje, jak patronująca tym procesom Dolina Krzemowa wpływa na każdy sektor światowej gospodarki; jak prognozy naszych zachowań są kupowane i sprzedawane na rynkach prognoz behawioralnych, a bogactwo, wiedza i władza koncentrują się w jednym miejscu na niespotykaną dotąd skalę. Wskazuje, że prawdziwe zagrożenie dla naszego społeczeństwa płynie już nie ze strony totalitarnych państw, lecz ze strony globalnych korporacji, powszechnie inwigilujących nasze zachowania i kuszących obietnicami maksymalnego zysku kosztem demokracji, wolności i – ostatecznie – naszej przyszłości. Jedna z najlepszych książek roku według „The Guardian” (wybrana przez Elif Shafak), „The New Yorker” (Jia Tolentino), Bloomberga (Ana Botin), „The Wall Street Journal” (Zadie Smith) oraz Baracka Obamy. „Książkę Shoshany Zuboff można nazwać przełomową ,edukującą, czy niepokojącą. Ale jedno określenie pasuje najbardziej– jest to pozycja konieczna do przeczytania” – John Thornhill, „Financial Times”. „Każdy powinien przeczytać tę książkę w ramach własnej cyfrowej samoobrony” – – Naomi Klein.

Mira Marcinów, filozofka i psycholożka zajmująca się „teorią szaleństwa”, wydawała dotychczas książki świetnie napisane i przystępnie podane, ale naukowe, a nie fikcjonalne. Talent beletrystyczny Marcinów przebijał się w każdej z nich, zaczynając od Szaleństwa jako wyboru (2012), idąc dalej przez Niezabliźnioną ranę Narcyza (2018, napisaną razem z Bartłomiejem Dobroczyńskim), a kończąc na pierwszym tomie Historii polskiego szaleństwa (2018). Jednak Bezmatek, debiutancka książka Marcinów, to proza bardziej osobista i przejmująca, niż mogliśmy się spodziewać. Łączy ciekawość badacza oraz odwagę pisarza, przez co uzyskujemy nowe, ożywcze spojrzenie na relacje córka-matka. Bezmatek nie jest przy tym konwencjonalnym zapisem żałoby – wprawdzie znajduje tu odzwierciedlenie zarówno trwałość, jak i ulotność pamięci, ale jeszcze bardziej książka okazuje się poematem o miłości i o życiu. Pewnie dlatego tak trudno się od niej oderwać. Bez wątpienia chodzi tutaj o kobiety oraz o ten wątek ich historii, który, skrywany, utajony gdzieś pod powierzchnią, wychodzi poza ramy pisania o żałobie. Przenosi on czytelników w sferę pytań o to, czy istnieje jakieś szczególne kobiece dziedzictwo. Właśnie ten motyw jest w Bezmatku szczególnie interesujący, ponieważ doznanie braku matki sprawia, że bohaterka zaczyna obsesyjnie się zastanawiać nad swoją tożsamością. Przewija się tu wątek kobiecych ról i naturalna ciągłość doświadczeń – naprzemienne bycie córką oraz bycie matką. Nie ma najmniejszych wątpliwości, że debiut Miry Marcinów to dobra proza, mięsista, bliska życia. To być może jedna z najciekawszych książek podejmujących temat utraty, jakie zostały wydane w ostatnim czasie.

Opowieść o pragnieniu miłości i wolności, które dojrzewa w życiu i marzeniach czterech pokoleń kobiet. Dlaczego Berta popełniła zbrodnię? Kiedy Barbara nauczyła się tak dobrze rzucać nożem? Dlaczego Violetta otworzyła wek Pandory i co w nim było? Czy Kalinie uda się poznać prawdę? Historię Berty, Barbary i Violetty opowiada Kalina, która w Wałbrzychu, Unisławiu Śląskim i Sokołowsku odnajduje brakujące fragmenty rodzinnej historii i zszywa je w całość. Mozolnie rekonstruując pamięć swej naznaczonej traumą rodziny, mierzy się zarazem z własną miłosną utratą. Realizm i magiczność Gorzko, gorzko nadają tej wciągającej sadze niepowtarzalny styl i niepokojący urok, dzięki czemu na długo zostaje ona w czytelniku. Gorzko, gorzko to nowatorsko i odważnie opowiedziana historia miłosna i nienawistna, okrutna i czuła, która budzi litość i trwogę, niosąc ostatecznie nadzieję na katharsis. Joanna Bator – Laureatka Nagrody Literackiej Nike, Nagrody im. Beaty Pawlak, Nagrody Literackiej im. Hermana Hessego, Nagrody Literackiej im. Stefana Heima, Nagrody Literackiej Usdomer, szwajcarskiej Spycher Literaturpreis. Autorka bestsellerów tłumaczonych na wiele języków, w tym zekranizowanego niedawno Ciemno, prawie noc. W swojej szóstej powieści wraca na Dolny Śląsk zainspirowana prawdziwą historią, którą usłyszała na cmentarzu w Unisławiu Śląskim.

Interdyscyplinarne spojrzenie na historię buntów chłopskich: od średniowiecznych buntów chłopskich poprzez wybuchające w całej Europie antyfeudalne wojny chłopskie i XIX-wieczną rabację galicyjską aż po strajki chłopskie w II RP. W wybranej przez autora perspektywie to nie tylko historia spontanicznych i/lub zorganizowanych wystąpień politycznych czy historia walki klasowej, ale także złożony proces konstruowania kultury oporu w jej zróżnicowanych i determinowanych historycznie przejawach. Dobrze udokumentowana, solidnie umocowana w tradycji badawczej praca o charakterze publicystyczno-naukowym.

„Teorie spiskowe są jak bluszcz, Vásquez, czepiają się czegokolwiek, by móc się rozrastać, i rozrastają się dopóki, dopóty nie usunie się tego, co je podtrzymuje”. W środę 9 kwietnia 2014 roku podczas włamania do muzeum Jorge Eliecera Gaitana – kolumbijskiego męża stanu zamordowanego ponad pół wieku temu – zostaje ujęty mężczyzna. Tylko Juan Gabriel Vásquez wie, kim tak naprawdę jest zatrzymany Carlos Carballo: ogarniętym obsesją człowiekiem, który nie cofnie się przed niczym. I jednym z nielicznych, którzy znają prawdę na temat nie tylko śmierci Gaitana, lecz także morderstwa sprzed stu lat, które rozpędziło błędne koło kolumbijskiej przemocy. Vásquez na przekór władzy, pamięci i faktom, odkrywa przed czytelnikami opowieść skrywaną w mrokach historii. Polityczne zbrodnie przeplatają się z okrutnym terrorem narcos, a rzeczywiste i urojone relacje łączą się ze sobą w skomplikowanym, wielowątkowym śledztwie. Kształt ruin to porywający thriller o poszukiwaniu prawdy, która zdaniem wielu powinna pozostać ukryta. Juan Gabriel Vásquez – kolumbijski pisarz, dziennikarz i tłumacz urodzony w 1972 roku w Bogocie. Jego książki przetłumaczono na dwadzieścia sześć języków i wydano w czterdziestu krajach. Jest laureatem licznych wyróżnień literackich, m.in. English Pen Award 2012 za Hałas spadających rzeczy, nagrody Hiszpańskiej Akademii Królewskiej za Reputacje czy Nagrody Rogera Caillois, otrzymanej wcześniej przez m.in. Mario Vargasa Llosę, za całokształt twórczości. W 2019 roku Kształt ruin znalazł się w ścisłym finale Międzynarodowej Nagrody Bookera.

Epicka powieść o przyjaźni i odkupieniu w obliczu tragedii, finalistka nagrody Pulitzera oraz National Book Award, a przy tym jedna z najważniejszych książek ostatnich lat wg „New York Timesa”, „The Washington Post” i „Entertainment Weekly” W 1985 roku młody Yale Tishman, dyrektor rozwoju chicagowskiej galerii sztuki, zamierza namieszać w środowisku amerykańskiej bohemy, wprowadzając na wystawę zbiór nadzwyczaj udanych obrazów z lat 20. Jego kariera zdaje się kwitnąć, ale wokół AIDS zbiera okrutne żniwo – przyjaciele Yale’a jeden po drugim umierają i wkrótce zostaje on niemal zupełnie sam. Trzydzieści lat później Fiona, przyjaciółka Yale'a, próbuje odnaleźć w Paryżu swoją zaginioną córkę. Zatrzymuje się na pewien czas u starego przyjaciela, znanego fotografa, który przed laty uwiecznił chicagowską epidemię. Z czasem kobieta zdaje sobie sprawę, w jak wielkim stopniu wydarzenia sprzed lat mogą ukształtować nas samych i nasze relacje z najbliższymi. Losy Yale'a i Fiony przeplatają się na przestrzeni lat, zabierając tym samym czytelników w rozdzierającą podróż przez lata osiemdziesiąte aż po chaos czasów współczesnych. *** „Porywająca opowieść... Nie oderwiecie się od tej książki”. – Michael Cunningham „Wciąga i urzeka”. – Tea Obreht

Jedna z najbardziej wyczekiwanych książek 2021 roku. Pierwsza powieść Kazuo Ishigury opublikowana po tym, jak w 2017 roku otrzymał Nagrodę Nobla. Historia, w której słychać echa jego wcześniejszej książki – Nie opuszczaj mnie. Świat widziany oczami niezwykłej narratorki. Rzeczywistość, którą od naszej dzieli tylko krok… a może nawet mniej. Odwieczne pytania o to, co człowieka jako jednostkę czyni istotą wyjątkową. Czy jest coś takiego jak ludzka dusza? Czy jedną osobę można zastąpić drugą? I wreszcie najważniejsze: czym jest miłość? Klara to Sztuczna Przyjaciółka, wprawdzie nie najnowszej generacji, ale posiadająca niezwykłe zdolności poznawcze, pamięć i – co najważniejsze – empatię. Z witryny sklepu obserwuje ulicę, czekając na klienta, który ją stąd zabierze. Kiedy wreszcie los się do niej uśmiecha, jest gotowa jak najlepiej służyć nastolatce, dla której zostaje zakupiona. I choć przed opuszczeniem sklepu otrzymuje ostrzeżenie, że ludziom nie zawsze można ufać, jest gotowa zrobić wszystko, by wywiązać się ze swojego zadania. Ale żeby jej starania przyniosły rezultat, nieodzowna jest pomoc Słońca. Właśnie w nim i jego dobroczynnym działaniu Klara widzi nadzieję. Bo choć świat, który poznaje, jest daleki od idealnego, Klara nie traci optymizmu.

The Simulmatics Corporation, founded in 1959, mined data, targeted voters, accelerated news, manipulated consumers, destabilized politics, and disordered knowledge?decades before Facebook, Google, Amazon, and Cambridge Analytica. Silicon Valley likes to imagine it has no past but the scientists of Simulmatics are the long-dead grandfathers of Mark Zuckerberg and Elon Musk. Borrowing from psychological warfare, they used computers to predict and direct human behavior, deploying their ?People Machine? from New York, Cambridge, and Saigon for clients that included John Kennedy?s presidential campaign, the New York Times, Young & Rubicam, and, during the Vietnam War, the Department of Defence. In If Then, distinguished Harvard historian and New Yorker staff writer, Jill Lepore, unearths from the archives the almost unbelievable story of this long-vanished corporation, and of the women hidden behind it. In the 1950s and 1960s, Lepore argues, Simulmatics invented the future by building the machine in which the world now finds itself trapped and tormented, algorithm by algorithm. ?A person can?t help but feel inspired by the riveting intelligence and joyful curiosity of Jill Lepore. Knowing that there is a mind like hers in the world is a hope-inducing thing? George Saunders, Man Booker Prize-winning author of Lincoln in the Bardo ?An authoritative account of the origins of data science, a compelling political narrative of America in the Sixties, a poignant collective biography of a generation of flawed men? David Kynaston ?If Then is simultaneously gripping and absolutely terrifying? Amanda Foreman

A brilliant, revelatory account of the Cold War origins of the data-mad, algorithmic twenty-first century, from the acclaimed and internationally bestselling author. 'Back in the 1960s, long before the denizens of Silicon Valley were infiltrating every facet of our lives, the smart men and women of The Simulmatics Corporation were creating algorithms to predict and even influence human behaviour. Jill Lepore reveals how this forgotten company invented the data-weapons of the future. If Then is simultaneously gripping and absolutely terrifying' Amanda Foreman 'An authoritative account of the origins of data science, a compelling political narrative of America in the Sixties, a poignant collective biography of a generation of flawed men - Jill Lepore's If, Then represents not only a stunning achievement in itself, but a stirring defence of the humanities in our techno-reductive age' David Kynaston 'A person can't help but feel inspired by the riveting intelligence and joyful curiosity of Jill Lepore. Knowing that there is a mind like hers in the world is a hope-inducing thing' George Saunders, Man Booker Prize winning author of Lincoln in the Bardo 'Jill Lepore is the pre-eminent historian of forgotten tales from America's past that throw startling light on the present. This brilliant book illuminates the future too. The story of the original data science hucksters of the 1960s is hilarious, scathing and sobering - what you might get if you crossed Mad Men with Theranos. It's a reminder, in the age of Cambridge Analytica and whatever comes next, that we have been here before and should know better.' David Runciman