Literatura okresu przejściowego 1975-1996

- pojęcie wzoru i pojęcie naśladownictwa - ethos rycerski w Grecji starożytnej - wojownik spartański - germanowie - rycerz w średniowieczu - rycerz w roli dworzanina - gentleman - ethos rycerski w Nowym Świecie.

Kanoniczna książka, najsłynniejsza, obowiązkowa. Literacki dokument o wyścigu ze śmiercią. Od ponad czterdziestu lat Zdążyć przed Panem Bogiem pozostaje klasykiem polskiego reportażu i jedną z najbardziej przejmujących opowieści o powstaniu w getcie warszawskim w kwietniu 1943 roku i losach polskich Żydów, jakie stworzyła literatura XX wieku. To książka, która powstała z rozmów z Markiem Edelmanem, lekarzem, podczas wojny jednym z przywódców powstania. Marek Edelman opowiada o wojnie i o medycynie. O tym, czym jest godna śmierć i godne życie. Jest to także opowieść o ludziach, którzy mu towarzyszyli – o powstańcach, zakonnicach, dawnych akowcach, kobietach, które kochał, o pacjentach i o lekarzach. „ – Pan Bóg już chce zgasić świeczkę, a ja musz...

Chmury zajmują szczególne miejsce wśród starożytnych tekstów poświęconych Sokratesowi. To jedno z najbardziej znanych dzieł najwybitniejszego greckiego komediopisarza – Arystofanesa – należy także do najważniejszych, ponieważ czasowo najbliższych Sokratesowi, świadectw o tym greckim filozofie. Wizerunek Sokratesa, który wyłania się z tekstu komedii, jest istotnie różny zarówno od tego, który został utrwalony w dialogach Platona, jak i od obrazu znanego z pism sokratycznych Ksenofonta. Chmury znajdują się na liście lektur dla osób przygotowujących się do matury z języka polskiego na poziomie rozszerzonym.

Nadberezyńcy to najwybitniejsze dzieło Czarnyszewicza. Epicka, na poły awanturnicza, na poły romansowa opowieść o dramatycznych losach mieszkańców polskich zaścianków na ziemiach położonych między Berezyną a Dnieprem w latach 1911-1920. Jedna z najważniejszych i najpiękniejszych powieści polskich. „Wojna i pokój naszych Kresów” – Michał Kryspin Pawlikowski. „Wystarczyło jednej stronicy, ażebym uległ wpływowi tego narkotyku i przeczytał jednym tchem 577 stronic dużego formatu” – Czesław Miłosz. „Polska szlachta zagrodowa ma w literaturze szczęście. Po Dobrzyniu z Pana Tadeusza, po Laudzie z Potopu, po Bohattyrewiczach z Nad Niemnem, otrzymujemy czwarty pomnik: Czrnyszewicza Smolarnię” – Jędrzej Giertych. „Czy wiesz, że dziesięć lat temu...

Prezentujemy klasykę literatury polskiej i światowej w starannym wydaniu z przypisami i ilustracjami. To książka, którą warto mieć w swojej domowej biblioteczce i do której warto wracać.

Jest rok 1956. Świat powoli otrząsa się z powojennych traum. Nikita Chruszczow podczas XX Zjazdu KPZPR wygłasza słynny, wymierzony w nieżyjącego od trzech lat Stalina, referat „O kulcie jednostki i jego następstwach”, a Adolf Hitler zostaje urzędowo uznany za zmarłego. Barwne kontrkulturowe lata 60. dopiero mają nadejść, ale już teraz świat ogarnia niepokój i bunt. Imre Nagy ogłasza wystąpienie Węgier z Układu Warszawskiego, Egipt nacjonalizuje Kanał Sueski, a w Poznaniu dochodzi do krwawo stłumionych demonstracji robotników. W tym samym roku ukazuje się debiutancki album Elvisa Presleya, firma IBM prezentuje pierwszy komercyjny komputer z dyskiem magnetycznym, a niespełna 16-letni Pelé debiutuje w barwach Santos FC. Oddział Fidela Castro ląduje na Kubie, a...

Marzec 1953. Umiera Stalin Marzec 1956. Umiera Bierut Z mroków stalinizmu wyłania się nowy porządek Ale nie o tym jest ta książka Jest o zwykłych ludziach sprzed sześciu dekad. O Polakach, którzy pragnęli odrobiny normalności po latach terroru. O wyglądaniu zza „żelaznej kurtyny”. Jest też o pieniądzach i korupcji, pracy i bezrobociu, chuligaństwie i prostytucji, wyborach miss i świadomym macierzyństwie, otwarciu na świat i marzeniach o własnym samochodzie. O młodzieży wieku atomowego, tęsknocie za Zachodem i roli Kościoła. O namiastce wolności, która wtedy wydawała się czymś tak wielkim, że można się nią było zachłysnąć. Najnowsza książka Jerzego Kochanowskiego opowiada o tym, co nam dał Październik '56. I co potem na długie lata odebrała na...

Prezentujemy klasykę literatury polskiej i światowej w starannym wydaniu z przypisami i ilustracjami. To książka, którą warto mieć w swojej domowej biblioteczce i do której warto wracać.

Debiut sceniczny dwudziestoośmioletniego pisarza, wystawiony na scenie Teatru Dramatycznego w 1958 r. Choć autor we wstępie napisał: „Sztuka ta nie zawiera niczego poza tym, co zawiera, to znaczy nie jest żadną aluzją do niczego, nie jest też żadną metaforą i nie trzeba jej odczytywać.”, publiczność wiedziała swoje i odczytała opowieść o państwie tak idealnym, że nie potrzebna jest już w nim policja jak najbardziej aluzyjnie, a Sławomir Mrożek odniósł swój pierwszy sceniczny sukces. „Każdemu neurotykowi, który stale się trapi swoim nędznym losem, polecam napisanie sztuki i wystawienie jej w teatrze” – ironizował później w Baltazarze.

Jedna z najważniejszych polskich powieści. Prowincja oglądana oczyma dorastającego chłopca, pełnokrwiste, niejednoznaczne postaci – wielowymiarowy świat, o którym nie sposób zapomnieć. „Widnokrąg jest z pewnością osobisty i na pewno w sporej mierze autobiograficzny (…). Jego fabuła, postacie, zdarzenia istnieją tak, jak istnieje otaczająca nas rzeczywistość – nie do końca przejrzyste i wytłumaczalne, wymagające bacznej uwagi, namysłu nad swym wewnętrznym sensem i konsekwencjami. Nie jest to z pewnością powieść ułożona wedle porządku przyczynowo-skutkowego; tajemnicą jej „jedności w wielości” jest już raczej fenomen życia – narodzin, przechodzenia z dzieciństwa w młodość, dojrzewania, starości i śmierci” – Jerzy Jarzębski. Wiesław...

Sławomir Mrożek i Gustaw Herling-Grudziński. Dwóch wybitnych pisarzy, dwóch intelektualistów, których historia skazała na emigrację. O czym pisali do siebie w listach? Korespondencja z lat 1959-1998 to niesamowity dokument, który pozwala lepiej zrozumieć los obu twórców i ich dzieł. Listy są szczere, czasem zabawne, innym razem pełne żalu. Powoli z opisywanych zdarzeń literackich, kulturalnych i politycznych wysnuwa się obraz nie tylko gigantów literatury, ale także ludzi sobie bliskich, wrażliwych, którzy w zmaganiu z gorzką rzeczywistością często sięgają po oręż ironii. „Spotkanie dwóch samotności? Nie, mimo wszystko nie byłoby to słuszne określenie, wszak jeśli nie Lidia Croce, żona Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, to drugoplanowymi bohaterkami te...

Nareszcie: Pierwsza biografia Sławomira Mrożka! Sławomir Mrożek (1930–2013) – dramaturg, prozaik i rysownik, jeden z najważniejszych polskich pisarzy XX wieku. Był postacią tajemniczą, a nawet zagadkową, do dziś jego osobowość stanowi zagadkę. Unikał rozgłosu, w ostatnich dekadach w zasadzie nawet nie udzielał wywiadów. Fakty można wyłuskiwać z opublikowanych tomów listów, dzienników, z autobiograficznego Baltazara – jednak obraz, jaki się z nich wyłania, jest fragmentaryczny, pełen niedopowiedzeń. Mrożek przez całe życie uciekał: z Krakowa do Warszawy, potem do Włoch, stamtąd do Paryża, następnie do Meksyku, ponownie do Krakowa i do Nicei. Czego chciał uniknąć? Czego się bał? Z początku nie chciał jednoznacznego wpisania w środowisko liter...

W poetyckiej „serii mozaikowej” PIW-u prezentujemy nowy tom wierszy Anny Nasiłowskiej. Nasiłowska zaczęła pisać wiersze w wieku 16 lat i debiutowała jako poetka w 1977 roku w 3 numerze miesięcznika „Nowy Wyraz”. Potem z wielu powodów nie pisała wierszy, choć elementy poetyckie pojawiały się w jej prozie, w książce Domino (1995) i późniejszej Księdze początku (2002), Czteroletniej filozofce (2004), Wielkiej wymianie widoków (2008) i w Historiach miłosnych (2009). Dwa jej tomy wierszy ukazały się później, Żywioły w 2014 i Ciemne przejścia w 2018 roku, nakładem Staromiejskiego Domu Kultury w Warszawie. Wiersze tłumaczone były na różne języki: bułgarski, hebrajski, ukraiński, rosyjski, niemiecki, serbski i angielski, prezentowane w prasie, w różnych...

Zdarzyło się Wam kiedyś pisać sprawdzian czy egzamin i widzieć oczami wyobraźni stronę w zeszycie czy książce, na której znajdowała się potrzebna Wam informacja?Pamiętaliście prawdopodobnie w której części kartki zapisaliście ważny fakt, jakim kolorem go zakreśliliście, może nawet jakiego długopisu użyliścieA informacja sama w sobie, puff, jakby uleciała.I, wbrew pozorom, morałem nie jest słaba pamięć.Lekcja, jaką warto stąd wyciągnąć jest ta: myślimy obrazami, nie słowami, a co za tym idzie szybciej zapamiętujemy to, co zobaczyliśmy, a nie to, co przeczytaliśmy czy zapisaliśmy.

Historia Polski XX wieku z zaskakującej perspektywy: losu dwóch Japończyków, ojca i syna. Ryochu Umeda (1900-1961) przybył do Polski w 1922 roku jako młody mnich buddyjski. Stało się to dzięki przypadkowemu spotkaniu na statku, które zdecydowało także o losach jego syna. Yoshiho Umeda (1949-2012) był działaczem pierwszej "Solidarności". Wydalony z Polski po ogłoszeniu stanu wojennego. Obaj byli "agentami wolności", niezależnymi od nikogo, myślącymi niekonwencjonalnie, podejmującymi samodzielne inicjatywy.

„Dzieło Anny Nasiłowskiej jest niezwykłe w samym swoim zamierzeniu. Autorka już we wstępie precyzuje, że ten „jednotomowy zarys literatury polskiej jest adresowany do czytelnika, który o niej niewiele wie, i że „wydaje jej się, iż nieznajomość języka polskiego nie jest przeszkodą uniemożliwiającą korzystania z tej książki”. Jest to więc wyzwanie niemające precedensu (jeśli pominąć The history of polish literature Czesława Miłosza z 1969 roku, nieco przestarzałą i dość osobistą), bo ma być zrozumiała i interesująca dla czytelnika zagranicznego. Tym samym trudności, przed którymi stają zazwyczaj wszyscy historycy literatury, są tu co najmniej podwójne, a pytanie o metodę przekazywania literatury polskiej poza granicami kraju stanowi siłą rzec...