Kraków pod ciemną gwiazdą

Kraków poznawać można na dziesiątki sposobów, ale i tak zawsze pozostanie niedosyt... Tak już po prostu jest Tysiąc lat przebogatej historii – wydarzeń, ludzi, budowli, miejsc, zjawisk, legend. Niełatwo to wszystko ogarnąć. Ale próbujemy! Propozycji spacerów, jakie znalazły się w tej książce, to dwanaście autorskich pomysłów, z których każdy odsłania ważny i ciekawy fragment dziejów miasta i jego współczesnego życia. Chodzimy pomiędzy ogrodami, kawiarniami, hotelami, posterunkami policji, muzeami, kamienicami i gmachami publicznymi, odkrywamy rzeczy wielkie i rzeczy małe, przypominamy ludzi sławnych i zapomnianych. Czasem to jedynie cienie minionych zdarzeń, umykające wspomnienia, ale powiązane z konkretnych miejscami nabierają one realnego znaczenia. Wszystkie spacery zebrane w książce opublikowane zostały w „Gazecie Wyborczej” w latach 2009-2011 i przetestowane na trasie przez setki czytelników. Możemy więc z czystym sumieniem zaprosić do wspólnego odkrywania Krakowa.

Jak sto, osiemdziesiąt czy choćby „tylko” pięćdziesiąt lat temu wyglądały znane nam na co dzień miejsca i budynki? Pasjonatów takich konfrontacji z przeszłością nie brakuje. Stąd taka popularność albumów czy stron internetowych, w których łączy się archiwalne fotografie miast z ich współczesnymi wersjami. Krzysztof Jakubowski pozornie dokonuje podobnego zabiegu – zestawia stare karty pocztowe ze zdjęciami wykonanymi obecnie ze zbliżonej (jak tylko to możliwe) perspektywy. Świetna zabawa, zwłaszcza że materią jest tu klimatyczny, stary Kraków. W tym przypadku jednak czytelnik otrzymuje coś jeszcze, a tak naprawdę dużo, dużo więcej: wartką opowieść pełną doniosłych i codziennych zdarzeń oraz barwnych postaci urzędników, polityków, kupców, architektów, przemysłowców, kamieniczników i zwykłych mieszczan. Oglądając wraz z autorem kolejne widokówki – często bardzo konwencjonalne, niekiedy też bezceremonialnie poprawione przez zbyt gorliwych retuszerów – odkrywamy na nich niezliczone szczegóły, które składają się na żywy obraz miasta z przeszłości. Dodajmy, że za każdą z tych opowieści stoi też znakomite rozeznanie autora w źródłach, prowadzące niejednokrotnie do nowych ustaleń co do mniej znanej historii Krakowa. Drugi tom „Krakowa na starych widokówkach” zawiera prawie 100 felietonów, z których część była publikowana w ostatnich latach na łamach krakowskiego wydania „Gazety Wyborczej”, większość jednak trafia do czytelników po raz pierwszy. Krzysztof Jakubowski – urodzony w 1957 roku, publicysta, działacz samorządowy, dokumentalista i popularyzator historii Krakowa. Autor zbioru szkiców Kraków na starych widokówkach (2011), książki o historii krakowskich kawiarni i cukierni Kawa i ciastko o każdej porze (2012), współautor dwóch tomów Spacerownika krakowskiego (2010, 2013). Czynnie uczestniczył w takich przedsięwzięciach wydawniczych, jak Encyklopedia Krakowa (40 autorskich haseł) i przewodnik Kraków Travel.

Słowiański zielnik, jakiego do tej pory nie było! Poznaj magiczną moc ziół i ich patronek. Którą Boginią jesteś? Na początku były Trzy. Trzy Boginie. Ta, która stwarza. Ta, która nagradza. I ta, która niszczy. Biała, czerwona i czarna. Biała (dziewczyna) przynosi światło. Jest początkiem i nowym życiem. Czerwona (matka) to kreacja i pełnia. I czarna (starucha), która spycha nas w mrok, byśmy następnie mogły się odrodzić. Na początku były Trzy. A tak naprawdę Jedna. Trójbogini wpisana w Koło Życia. Słowiańskie Boginie Ziół to nie tylko historia trzech Bogiń: Dziewanny – Bogini wiosny i życia, Mokosz – Bogini Matki i Matki Ziemi oraz Marzanny – Bogini zimy i śmierci. To przede wszystkim słowiański zielnik. Każdej z Bogiń były poświęcone szczególne zioła z wyjątkowymi właściwościami. Dlaczego nasięźrzał był zwany miłośnicą, dziewanna – dziwoszką, a bylica zielem zapomnienia? Co dziurawiec miał wspólnego z boginkami, a jarzębina z rusałkami? Każda ze słowiańskich bogiń została w wyjątkowy sposób sportretowana przez Martę Jamróg – artystkę z Jasielskiej Pracowni Ikon.

Zbigniew Leśnicki odsłania przed Czytelnikami zapomniane oblicze Krakowa. W sobie tylko właściwym, dowcipnym i niepowtarzalnym stylu pokazuje miasto poprzez sztukę, barwne postacie i perypetie monarchów, opowiadając: - jak Tadeusz Żeleński-Boy, biegając ulicą Sienną, udawał wariata i co z tego wynikło, - dlaczego zakopiański fryzjer groził Witkacemu, że poderżnie mu brzytwą gardło, - o mistrzu sztuki krawieckiej, który ulokował kapitał w teatrze lalek, uważając to za pewny interes, - kim był krakowski "kolekcjoner kości" i co łączyło go z Izabelą Czartoryską, - jak dominikanin z Krakowa, wykorzystując mikstury ze sproszkowanych węży, jaszczurek i żab, zażegnał spór Leszka Czarnego z księżną Gryfiną, - jak Kazimierz Jagiellończyk zemścił się na tych, którzy zakłócali spokój jego wiecznego odpoczynku, - czym mieszczka Katarzyna Telniczanka zaskarbiła sobie sympatię Zygmunta Starego, o uczuciu na miarę Romea i Julii, które połączyło Zygmunta Augusta i Barbarę Radziwiłłównę. Zbigniew Leśnicki - z wykształcenia aktor, historyk z zamiłowania. Autor publikacji cieszących się niesłabnącym zainteresowaniem czytelników, m.in. bogato ilustrowanej książki "Panorama europejska jako fenomen kulturowy i historia ośmiu panoram polskich". Krzysztof Strózik - krakowianin, z zawodu lekarz pediatra. Fotografią zajmuje się od kilku lat. Fascynuje go fotografia architektury. Jego zdjęcia po raz kolejny trafiły do publikacji poświęconej historii Krakowa.

Wzruszająca wojenna opowieść. O najważniejszych życiowych wyborach. Kryzys w małżeństwie Adriany pogłębia się. Kobieta zapełnia emocjonalną pustkę spotkaniami z najlepszą przyjaciółką, którą traktuje jak zastępczą babcię. Coraz bardziej wciąga ją historia małżeństwa Agnes w czasach wojny. Mąż Agnes dostał powołanie do niemieckiej armii i został wysłany daleko na wschód. Gdy wojenna zawierucha zbiera swe ponure żniwo, Agnes staje przed życiowym dylematem. Co okaże się dla niej najwyższą wartością: wierność ideałom czy życie najbliższych? Spotkanie z dawnym kolegą uzmysławia Adrianie, że wszystko, w co dotychczas wierzyła, jest fałszem. Uzyskując odpowiedzi na nurtujące ją od lat pytania, Adriana zaczyna rozliczać własną teraźniejszość. Dwie kobiety, dwie różne epoki, te same dylematy i tak podobne koleje losów… Sięgnij po cykl „Za zakrętem”!

Magdalena Wala, autorka bestsellerowych powieści obyczajowych, powraca! Dwie kobiety, dwie różne epoki, te same dylematy i tak podobne koleje losów… Adriana jest nieszczęśliwa w małżeństwie. Pod wpływem historii zasłyszanej od sąsiadki, starej Ślązaczki Agnes, postanawia chociaż trochę zmienić swoje życie. W tym celu musi uzyskać przebaczenie mężczyzny, którego dawno temu skrzywdziła, pojednać się z rodziną oraz rozwikłać sekrety ze swojej przeszłości. Na zmiany w życiu Adriany duży wpływ ma opowieść Agnes. Poznajemy ją na początku września 1939 roku, gdy dziewczyna żyje w Mysłowicach – mieście przyłączonym do III Rzeszy. Czeka ją niełatwa walka o zachowanie tożsamości oraz wierności własnym ideałom. Adriana w opowieści staruszki znajduje podobieństwa do swojego życia i własnych niełatwych wyborów. Czy te dwie kobiety, żyjące w tak różnych czasach, łączy coś więcej niż tylko sąsiedztwo i konieczność podejmowania trudnych życiowych decyzji?

Tajemnica z przeszłości i dług sprawiedliwości. Karolina opiekuje się swoją surową, konserwatywną i apodyktyczną babcią. Marzy, żeby wreszcie się usamodzielnić i żyć według własnych reguł. Dzięki pomocy przyjaciółki znajduje pracę w pensjonacie Jesionowy Zakątek w Zaborzu. Tu próbuje wyjaśnić tajemnicę zawartą w pamiętniku pisanym w czasie II wojny światowej przez młodą dziewczynę, Polkę zmuszoną do służby u esesmana Ericha Henschela. Kim była Ludmiła? Co się stało z jej siostrą? Do czego były zdolne kobiety, by chronić swoje rodziny przez zagładą? Czy po życiu z bestialskim oprawcą jest jeszcze nadzieja? Karolina chce poznać całą historię i rozwikłać związki, które łączyły Ludmiłę i jej prababkę, odnaleźć ją samą lub przynajmniej jej potomków. Czy będzie to możliwe? Czy znajdzie odpowiedzi na wszystkie pytania? Witajcie w Zaborzu. Tu każdy strzeże swoich tajemnic.

Poruszająca opowieść o tym, jak dramatyczna wojenna przeszłość może wpływać na nasze dzisiejsze wybory. Adrianie udaje się w końcu dotrzeć do ukrywanej przez męża prawdy. Postanawia go opuścić i dąży do rozwodu. W jej życiu ponownie pojawia się Maciek. Agnes, jej wiekowa przyjaciółka, opowiada Adrianie o wydarzeniach ostatniego roku wojny. Część jej rodziny, dawni przyjaciele i znajomi opuścili na zawsze Mysłowice i Polskę. Agnes latami czekała na męża? Tymczasem Adriana w domu matki przegląda pudełko z dokumentami po dziadku. Niespodziewanie odkrywa takie, które rzucają nowe światło na powiązania jej rodziny. Również na Agnes. A może dziewczynę ze staruszką łączy coś więcej?

Witajcie ponownie w Zaborzu! Poznajcie kolejne niesamowite historie jego mieszkańców! Jakie tajemnice skrywa Piekielny Dwór? Czy potomkowie rodziny Walddorf upomną się kiedyś o swoje dziedzictwo? Maja wciąż nie otrząsnęła się z bolesnych wydarzeń z przeszłości i nie chce angażować się w żaden związek. Podczas wycieczki do archiwum w Olsztynie w jej ręce wpadają listy napisane przez jedną z rezydentek dworu rodziny Walddorf. Zaintrygowana rozpoczyna ich lekturę, chcąc wyjaśnić zagadkową przeszłość ukrytych w lesie ruin posiadłości. Tymczasem okazuje się, że na jej terenie rozpoczęły się prace remontowe. Ku zaskoczeniu inwestorów w pobliżu dworu zostają odkryte ludzkie szczątki. Kto został pochowany w parku? Dlaczego zginął? Czy miał coś wspólnego z przeszłością dworu?

Witajcie w Zaborzu! Czy poznaliście już wszystkie tajemnice? Kinga kończy toksyczne małżeństwo. Próbuje być silna i samodzielna. Niestety trudna przeszłość znowu wkrada się w jej życie. Wyjazd do pensjonatu Jesionowy Zakątek ma jej pomóc uporządkować niedokończone sprawy i odetchnąć od codziennych zmartwień. Do Zaborza trafia też młody Niemiec, który pod wpływem opowieści swojej babki i odnalezionych w domu dokumentów usiłuje odszukać ślady swoich przodków. Jakie sekrety skrywają tajemnicze dokumenty?Czy warto było poznać całą prawdę o swojej rodzinie?

Nikt nie rodzi się bestią. W sądeckiej rzece odnaleziono zwłoki miejscowej dziewczyny, a ostatnią osobą, z którą się spotkała, był jej chłopak. Przypadkowy turysta zeznał, że widział ich kłótnię, jednak badania DNA nie potwierdziły sprawstwa nastolatka. śledztwo utknęło w miejscu. Paweł Wolski, znany dziennikarz śledczy, dostaje tajemniczego maila z prośbą o pomoc. Kiedy po dwóch dniach trafia w Beskid Sądecki, do wsi, z której wiadomość została wysłana, dowiaduje się, że dziewczyna będąca rzekomym nadawcą nie żyje od prawie trzech miesięcy. Podążając za poszlakami, odkrywa powiązania mordercy z innym zajściem sprzed roku, a cicha miejscowość pod lasem okazuje się sceną jeszcze wielu niewyjaśnionych historii.

Jak sto, osiemdziesiąt czy choćby „tylko” pięćdziesiąt lat temu wyglądały znane nam na co dzień miejsca i budynki? Pasjonatów takich konfrontacji z przeszłością nie brakuje. Stąd taka popularność albumów czy stron internetowych, w których łączy się archiwalne fotografie miast z ich współczesnymi wersjami. Krzysztof Jakubowski pozornie dokonuje podobnego zabiegu – zestawia stare karty pocztowe ze zdjęciami wykonanymi obecnie ze zbliżonej (jak tylko to możliwe) perspektywy. Świetna zabawa, zwłaszcza że materią jest tu klimatyczny, stary Kraków. W tym przypadku jednak czytelnik otrzymuje coś jeszcze, a tak naprawdę dużo, dużo więcej: wartką opowieść pełną doniosłych i codziennych zdarzeń oraz barwnych postaci urzędników, polityków, kupców, architektów, przemysłowców, kamieniczników i zwykłych mieszczan. Oglądając wraz z autorem kolejne widokówki – często bardzo konwencjonalne, niekiedy też bezceremonialnie poprawione przez zbyt gorliwych retuszerów – odkrywamy na nich niezliczone szczegóły, które składają się na żywy obraz miasta z przeszłości. Dodajmy, że za każdą z tych opowieści stoi też znakomite rozeznanie autora w źródłach, prowadzące niejednokrotnie do nowych ustaleń co do mniej znanej historii Krakowa. Drugi tom „Krakowa na starych widokówkach” zawiera prawie 100 felietonów, z których część była publikowana w ostatnich latach na łamach krakowskiego wydania „Gazety Wyborczej”, większość jednak trafia do czytelników po raz pierwszy. Krzysztof Jakubowski – urodzony w 1957 roku, publicysta, działacz samorządowy, dokumentalista i popularyzator historii Krakowa. Autor zbioru szkiców Kraków na starych widokówkach (2011), książki o historii krakowskich kawiarni i cukierni Kawa i ciastko o każdej porze (2012), współautor dwóch tomów Spacerownika krakowskiego (2010, 2013). Czynnie uczestniczył w takich przedsięwzięciach wydawniczych, jak Encyklopedia Krakowa (40 autorskich haseł) i przewodnik Kraków Travel.

Kraków poznawać można na dziesiątki sposobów, ale i tak zawsze pozostanie niedosyt... Tak już po prostu jest Tysiąc lat przebogatej historii – wydarzeń, ludzi, budowli, miejsc, zjawisk, legend. Niełatwo to wszystko ogarnąć. Ale próbujemy! Propozycji spacerów, jakie znalazły się w tej książce, to dwanaście autorskich pomysłów, z których każdy odsłania ważny i ciekawy fragment dziejów miasta i jego współczesnego życia. Chodzimy pomiędzy ogrodami, kawiarniami, hotelami, posterunkami policji, muzeami, kamienicami i gmachami publicznymi, odkrywamy rzeczy wielkie i rzeczy małe, przypominamy ludzi sławnych i zapomnianych. Czasem to jedynie cienie minionych zdarzeń, umykające wspomnienia, ale powiązane z konkretnych miejscami nabierają one realnego znaczenia. Wszystkie spacery zebrane w książce opublikowane zostały w „Gazecie Wyborczej” w latach 2009-2011 i przetestowane na trasie przez setki czytelników. Możemy więc z czystym sumieniem zaprosić do wspólnego odkrywania Krakowa.

ANNA JAKUBOWSKA fotografią artystyczną zajęła się w 2004 roku. Brała udział w ponad 30 ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach fotograficznych, zdobyła kilkanaście medali, nagród i wyróżnień. Wystawiała też swoje prace na wystawach zbiorowych głównie w Gdańskim Towarzystwie Fotograficznym, którego jest członkiem. W ciągu ostatnich trzech lat pokazywała je na 8 wystawach indywidualnych. Jej zainteresowania tematyczne to: krajobraz, architektura, makrofotografia. KRZYSZTOF JAKUBOWSKI swoją pierwszą indywidualną wystawę fotograficzną zorganizował w 1965 roku, jeszcze jako uczeń Państwowego Liceum Technik Plastycznych w Orłowie. Brał udział w około 170 wystawach zbiorowych w Polsce i za granicą. Plonem udziału w konkursach są liczne medale, dyplomy i nagrody. Prezentował swoje prace na 15 wystawach indywidualnych. Jest autorem zdjęć do dwóch wydanych książek-albumów. Posiada tytuł Artist FIAP, jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików i honorowym członkiem GTF. Tworzy w różnych technikach fotograficznych. Od fotomontażu, po projekty plakatów z lat 70. i 80., od fotografii dokumentalnej i reportażowej lat 80. i 90. po zainteresowania starą techniką gumy arabskiej. Od lipca 2009 roku Anna i Krzysztof Jakubowscy w ramach projektu Nadbałtyckiego Centrum Kultury w Gdańsku pt. NEKROPOLIE POMORZA fotografowali pomorskie cmentarze. Ich zdjęcia stały się podstawą wystawy pod tym samym tytułem, eksponowanej w 2011 roku w gdańskim Centrum św. Jana. W 2012 roku autorzy otrzymali Stypendia Kulturalne Marszałka Województwa Pomorskiego i Miasta Gdańska.