Japonia utracona

Autorzy książki zabierają nas na spacer po mieście, które przez tysiąc lat było stolicą Japonii. Przemierzając ulice Kioto, opowiadają o jego architekturze, kulturze materialnej i wielowiekowej tradycji, która znalazła w nich swój wyraz. Opisując formę bram i ogrodów, kształt czarek, fakturę i połysk desek podłogowych, sposób obszycia mat tatami czy konwencję malowania parawanów, autorzy zwracają uwagę na zapisaną w nich symbolikę, a także na ich rozmaite, nieraz zaskakujące, funkcje. Szkicują przy tym historię rozwoju japońskiej estetyki, która wykuwała się w dużej mierze pod naporem i w opozycji do kultury chińskiej. A ponieważ wyczucie estetyki ma w Japonii wymiar duchowy i filozoficzny, opowieść o pięknie Kioto dalece wykracza poza jego aspekt materialny, staje się opowieścią o sposobach życia, percepcji świata i czymś jeszcze. „Ta książka ma pozwolić umysłowi wędrować wśród wielu pytań o przyczynę rzeczy. Na przykład: dlaczego bramy świątynne nie muszą mieć wrót, ale ogrody zawsze są ogrodzone? Kathy i ja odkrywaliśmy, że punkt wyjścia naszych rozważań może się kryć w rzeczach tak trywialnych jak szpary między matami tatami. Wędrując od tego miejsca, choć oczywiście w żadnym razie nie następując na nie, docieraliśmy do nieoczekiwanych wniosków na temat japońskiego społeczeństwa”. – Alex Kerr Alex Kerr – przybył do Japonii wraz z ojcem, oficerem marynarki, który stacjonował w Jokohamie w latach 1964-1966. Od 1977 roku mieszka w Kameoce niedaleko Kioto. Ukończył studia japonistyczne na Uniwersytecie Yale oraz studia chińskie na Oksfordzie. Przez wiele lat zajmował się japońską sztuką performatywną, między innymi teatrami no i kabuki, kolekcjonowaniem antyków, w tym obrazów i kaligrafii, oraz organizowaniem wydarzeń kulturalnych. W latach dwutysięcznych był jedną z pierwszych osób, które zajęły się renowacją starych kiotyjskich domów mieszczańskich machiya i ich adaptacją na domy gościnne. Odrestaurował dziesiątki starych domów w całej Japonii, realizując misję przywrócenia do życia podupadających prowincjonalnych miasteczek. Kerr pisze i wygłasza wykłady w języku japońskim, jest autorem wielu książek, w tym wydanej po polsku Japonii utraconej. Kathy Arlyn Sokol – zajmuje się literaturą non-fiction, jako lektorka została uhonorowana nagrodą Emmy. Spędziła w Kioto ponad trzydzieści lat. Opublikowała Living in Japan (wspólnie z Alexem Kerrem), RasTa Time poświęcone życiu i dziedzictwu Boba Marleya, jest też autorką wielu wywiadów z cenionymi postaciami kultury i polityki. Obecnie mieszka w Udajpur w Radżastanie.

Jak przystało na wybitnego matematyka, Profesor ma swoje dziwactwa. Pewnego dnia w progu jego domu pojawia się nowa gosposia z synem, nazywanym pieszczotliwie Pierwiastkiem. Wspólne życie pokaże, że znacznie łatwiej jest napisać skomplikowane równanie niż ułożyć relacje z drugim człowiekiem. Językiem, który pozwoli im zbudować namiastkę rodziny, stają się matematyka i baseball. Ale swoją znajomość z Profesorem gosposia i Pierwiastek będą musieli odbudowywać równo co osiemdziesiąt minut? Ukochane równanie profesora Yoko Ogawy zostało wyróżnione pierwszą w historii nagrodą Hon'ya Taisho, przyznawaną przez japoński kolektyw księgarzy. Ta kameralna opowieść do dziś pozostaje bestsellerem i jest jedną z najukochańszych powieści współczesnej Japonii.

„To arcydzieło, zamykające tak wiele na tak niewielu stronach. Doskonale ukazuje najważniejsze aspekty liczących dwa tysiące lat sztuki, kultury i religii (np. ceremonię herbacianą) jednego z najbardziej kulturalnych narodów świata. Nie pomija żadnej znaczącej osobistości, żadnej sekty religijnej, rodzaju i stylu w sztuce, formy literackiej, teatralnej czy obcego wpływu, który ma jakiekolwiek znaczenie. Równocześnie autor skupił się na wyznaczonym celu, nie ulegając pokusie pisania sprawach niemających bezpośredniego wpływu na kulturę. Co więcej, Paul Varley pisze doskonałą, przejrzystą prozą i unika rozbudowanych przypisów. (...) Jest to doskonałe jednotomowe wprowadzenie do japońskiej kultury”. – „Booklist” „Kultura japońska Varleya nadal jest najlepszą dostępną na rynku książką z tej dziedziny. (...) Jest warta polecenia każdemu, kto interesuje się Japonią”. – Chanoyu Quarterly Od niemal trzydziestu lat Kultura japońska funkcjonuje w świadomości czytelników jako trafne i dobrze napisane wprowadzenie do japońskiej historii i kultury. Podstawą tej edycji jest czwarte jej wydanie; tekst został dokładnie przejrzany i uzupełniony, tak że znajdą w nim Państwo dodatkowe informacje na wiele różnych tematów, między innymi systemu wartościach samurajów, buddyzmu zen, ceremonii picia herbaty, konfucjanizmu w epoce Tokugawa, zemsty czterdziestu siedmiu roninów, uczonych z Mito działających na początku XIX wieku, współczesnej kultury masowej i komiksów. Paul Varley studiował na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, tam też uzyskał tytuł doktora, po czym przez wiele lat prowadził wykłady z zakresu języków i kultur Wschodniej Azji. Jest autorem między innymi następujących publikacji: The Onin War. Imperial Restoration in Medieval Japan; The Samurai. A Chronicle of Gods and Sovereigns; Tea in Japan (wraz z Kumakuro Isao) oraz Warriors of Japan. As Portrayed in the War Tales. Jest emerytowanym profesorem Uniwersytetu Columbia oraz profesorem historii kultury japońskiej na Uniwersytecie Hawajskim.

Japonia – dla większości Europejczyków kraj, w którym kobiety w kimonach kryją twarze za wachlarzami, a zapracowani mężczyźni produkują niezawodne samochody i najlepszy sprzęt elektroniczny na świecie. Ale zupełnie inaczej widzą Japonię tamtejsze kobiety: ich świat to miejsce nieoczywiste, pełne napięć i sprzeczności, gdzie tradycja i nowoczesność splotły się w ciasny węzeł – ról społecznych, ograniczeń i konwenansów, z których tylko niektórym udaje się wyzwolić. Kobiety, które nie spełniają społecznych oczekiwań, nazywa się różnie: „przegranymi psami”, „kobietami kamieniami”, „świątecznym ciastem”. Jeszcze do niedawna ideałem dla wielu rodzin było wychowanie „córek w pudełkach” – chowanych przed zewnętrznym światem, żeby przejść szybko z domu rodziców do domu męża. Umierające z przemęczenia kobiety z przędzalni były „kwiatami narodu”. Żeńską drużynę siatkówki media nazywały „kwiatem igrzysk”. Kobiety w biurach przez długi czas nazywano „kwiatami biurowymi”, jak ikebanę, kwiatowe aranżacje w lobby dużych korporacji. Długo traktowano je jak bukiet, który można wyrzucić, jak dekorację, którą zmienia się wraz nową porą roku. Karolina Bednarz przygląda się Japonii krytycznie, ale z empatią, celnie wskazując bolączki i wyzwania, z którymi na co dzień mierzą się mieszkanki Kraju Kwitnącej Wiśni. I pokazuje siłę kobiet, które mimo różnych trudności, coraz głośniej mówią o swoich problemach. I coraz częściej mówią „dość”.

Kolejna książka autora bestsellera Skandynawski raj Japończycy, Koreańczycy i Chińczycy nie tylko ze sobą sąsiadują, ale też należą do jednej wielkiej konfucjańskiej rodziny. W sferze kulturowej łączy ich bardzo wiele, a przyjazne stosunki mogą im przynieść mnóstwo korzyści. Dlaczego wiec pałają do siebie taką nienawiścią? Michael Booth, dziennikarz i autor wielu bestsellerów, rusza w podróż po Azji Wschodniej, by zbadać przyczyny wzajemnej wrogości trzech azjatyckich tygrysów. Okazuje się, że wszystko może być źródłem konfliktu: przynależność terytorialna wysp, wojenna historia, kontrowersyjne pomniki, eskalacja zbrojeń, a nawet… zła dekoracja deseru. Japonia, Chiny i Korea… to barwna, sugestywna i niezwykle zabawna książka, będąca połączeniem relacji z podróży z zarysem historii i polityki tamtego regionu. „Dwa tygrysy nie mogą mieszkać na tej samej górze” – mówi wschodnie przysłowie. I okazuje się, że jest w nim sporo prawdy.

Ryūnosuke Akutagawa i Atsushi Nakajima należą do najwybitniejszych autorów japońskich XX wieku. W Opowiadaniach japońskich prezentujemy czytelnikowi polskiemu kilka najznakomitszych opowiadań jednego i drugiego pisarza. Du Zichun i Chrystus z Nankinu autorstwa Akutagawy oraz Opowieść o mistrzu, Kronikę górskiego księżyca, czyli o poecie, który został tygrysem, Człowieka byka i Ucznia Konfucjusza autorstwa Nakajimy. Wyboru opowiadań przekładu z języka japońskiego i opracowania przypisów dokonał wybitny znawca literatury japońskiej, profesor nowożytnej historii Japonii na Uniwersytecie Kyushu Sangyo, Krzysztof Szpilman.

Na opublikowaną w 1947 roku powieść składają się pełne symbolicznych retrospekcji, przetykane fragmentami intymnych listów i dzienników obrazy z życia rodziny na tle przemian, które po przegranej wojnie zachodziły w japońskim społeczeństwie. Powojenna Japonia. Kazuko wraz z chorą matką przenoszą się z Tokio na wieś, gdzie oczekują na powrót walczącego na froncie brata. Bohaterka posłusznie opiekuje się podupadającą na zdrowiu matką, zagubioną w świecie damą z poprzedniej epoki, i uciekającym w alkohol i narkotyki bratem – niespełnionym artystą, ale to właśnie ona ma do opowiedzenia najbardziej poruszającą historię. Przekład profesora Mikołaja Melanowicza został gruntownie poprawiony przez tłumacza we współpracy z redakcją wydawnictwa Tajfuny. Niniejsze wydanie – ze wstępem Karoliny Bednarz – pozwoli na nowo odkryć fascynujące piękno japońskiego Zmierzchu.

Przejmujący obraz Japonii, jakiej nie znamy. Kazu nie żyje i jako duch nawiedza park w pobliżu stacji Tokio Ueno. Choć mężczyzna urodził się w tym samym roku, co cesarz – a to uznaje się za błogosławieństwo – jego życie było pełne bólu i nierzadko doskwierała mu samotność. Od kiedy przyjechał do Tokio, by jako robotnik pracować przy budowie obiektów sportowych na Igrzyska Olimpijskie w 1964 roku, zaczął tracić najbliższych, a pod koniec życia, po tragicznym tsunami w 2011 roku, zamieszkał w parku Ueno w ogromnym miasteczku bezdomnych. Czy po takim życiu Kazu zazna ukojenia? Stacja Tokio Ueno pokazuje nieznane oblicze Japonii, w której bezdomność i bieda dotykają znacznej części społeczeństwa, zwłaszcza osób w podeszłym wieku. W swej przejmującej powieści Yu Miri oddaje głos wykluczonym, udowadniając, że literatura piękna ma ogromną moc uwrażliwiania na palące problemy społeczne.

Słynny esej z 1933 roku poświęcony japońskiej estetyce. Tłumaczony na wiele języków, studiowany na wydziałach architektury i historii sztuki na całym świecie. Japoński pisarz próbuje zdefiniować w nim podstawy japońskiej estetyki, odwołując się do kategorii cienia jako metafory wieloznaczności, ulotności i przemijalności. Wychodząc od spostrzeżeń dotyczących budowy japońskiego domu czy kształtu przedmiotów codziennego użytku, Tanizaki zastanawia się nad tym, co charakteryzuje japońską estetykę, i jak wyraża się w niej stosunek do egzystencji. Tanizaki Jun'ichiró (1886-1965) jeden z najbardziej znanych dwudziestowiecznych pisarzy japońskich. Przez pewien czas fascynował się kulturą Zachodu, by następnie ponownie zwrócić się ku źródłom kultury japońskiej. W 1933 roku napisał Pochwałę cienia, w której próbował zdefiniować podstawowe kategorie japońskiej estetyki.

Yoko Ogawa, autorka Ukochanego równania profesora, to jedna z najbardziej wszechstronnych japońskich pisarek. Z tym samym mistrzostwem snuje ciepłe, kameralne opowieści o rodzinie, jak i przejmujące grozą opowiadania o tęsknocie, zazdrości i śmierci? Taka właśnie jest Grobowa cisza, żałobny zgiełk. Trzynaście powiązanych ze sobą opowieści, które wciągają nas w spiralę świata, z którego trudno uciec. Historia, która zaczyna się niewinnie ? od słonecznego dnia i tortu z truskawkami, zabierze nas do pracowni kaletnika, szyjącego torbę na ludzkie serce, do ogródka pełnego marchewek w kształcie ludzkich dłoni, do muzeum tortur. Grobowa cisza, żałoby zgiełk to powieść szkatułkowa, która zachwyca tym bardziej, im głębiej zaglądamy do misternej szkatuły, w której autorka układa swoje przerażająco piękne opowieści. Wystarczy tylko uchylić wieczko?

Klasyka japońskiej literatury konfesyjnej. Autor, żyjący na przełomie XIII i XIV wieku poeta, twórca wierszy z gatunku tanka, w młodym wieku wstąpił na służbę na cesarskim dworze, by po kilku latach zostać buddyjskim mnichem. Zamieszkał w odosobnieniu i do końca żył w samotności, zapisując swoje myśli, obserwacje, wspomnienia. Zawarł w nich całe bogactwo spostrzeżeń – od opisu rozmaitych zwyczajów czy uprawianych w ówczesnej Japonii form artystycznych po ponadczasowe uwagi dotyczące ludzkiej natury, przyrody czy przemijania. Co ciekawe, jego zapiski cechuje nie tylko wielka uroda języka, ale też niemałe poczucie humoru. W lekturę zbioru wprowadza tekst tłumacza, Henryka Lipszyca.

Dlaczego japoński gospodarz oczekuje na prezent, ale wcale nie spieszy się, by go otworzyć? Czy wypada odmówić kieliszka partnerowi biznesowemu z Dalekiego Wschodu? I czy możemy się spodziewać, że Japończyk odpisze na sms-a? Etykieta japońska w zwięzły i przystępny sposób pokazuje, jak poruszać się w meandrach obcej kultury – mocno sformalizowanej, wymagającej i całkowicie odmiennej od europejskiej. Autorzy tłumaczą między innymi, na co należy zwrócić uwagę w trakcie spotkania biznesowego, jakie zasady obowiązują w łaźni publicznej czy podczas wizyty w restauracji. To obowiązkowa lektura dla każdego, kto planuje wyjazd do Japonii, współpracuje z Japończykami lub po prostu pasjonuje się ich kulturą. „W odróżnieniu od licznych internetowych przewodników dotyczących japońskiej etykiety, przez książkę De Mente nie przebija chęć zszokowania Czytelnika tym, jak Japonia inna jest od wszystkiego, co znają. Wprost przeciwnie: cierpliwie i niezwykle klarownie tłumaczy nie tylko to, jak się zachować, ale też dlaczego. Otwiera przy tym umysł na wiele zagadnień związanych z kulturą Japonii i jej codziennym funkcjonowaniem” – Adrianna Wosińska, Redaktor naczelna „TORII”.

From the author of Another Kyoto and Lost Japan, a rich, personal exploration of the culture and history of Bangkok, and an essential guide for anyone visiting the city Alex Kerr has spent over thirty years of his life living in Bangkok. As with his bestselling books on Japan, this evocative personal meditation explores the city's secret corners. Here is the huge, traffic-choked metropolis of concrete high-rises, slums and sky trains; but also a place of peace and grace. Looking afresh at everything from ceramics to Thai dance, flower patterns to old houses, Kerr reveals one of Asia's most kaleidoscopically complex cities. Another Bangkok will delight both those who think they know the city well and those visiting for the first time.

Autorzy książki zabierają nas na spacer po mieście, które przez tysiąc lat było stolicą Japonii. Przemierzając ulice Kioto, opowiadają o jego architekturze, kulturze materialnej i wielowiekowej tradycji, która znalazła w nich swój wyraz. Opisując formę bram i ogrodów, kształt czarek, fakturę i połysk desek podłogowych, sposób obszycia mat tatami czy konwencję malowania parawanów, autorzy zwracają uwagę na zapisaną w nich symbolikę, a także na ich rozmaite, nieraz zaskakujące, funkcje. Szkicują przy tym historię rozwoju japońskiej estetyki, która wykuwała się w dużej mierze pod naporem i w opozycji do kultury chińskiej. A ponieważ wyczucie estetyki ma w Japonii wymiar duchowy i filozoficzny, opowieść o pięknie Kioto dalece wykracza poza jego aspekt materialny, staje się opowieścią o sposobach życia, percepcji świata i czymś jeszcze. „Ta książka ma pozwolić umysłowi wędrować wśród wielu pytań o przyczynę rzeczy. Na przykład: dlaczego bramy świątynne nie muszą mieć wrót, ale ogrody zawsze są ogrodzone? Kathy i ja odkrywaliśmy, że punkt wyjścia naszych rozważań może się kryć w rzeczach tak trywialnych jak szpary między matami tatami. Wędrując od tego miejsca, choć oczywiście w żadnym razie nie następując na nie, docieraliśmy do nieoczekiwanych wniosków na temat japońskiego społeczeństwa”. – Alex Kerr Alex Kerr – przybył do Japonii wraz z ojcem, oficerem marynarki, który stacjonował w Jokohamie w latach 1964-1966. Od 1977 roku mieszka w Kameoce niedaleko Kioto. Ukończył studia japonistyczne na Uniwersytecie Yale oraz studia chińskie na Oksfordzie. Przez wiele lat zajmował się japońską sztuką performatywną, między innymi teatrami no i kabuki, kolekcjonowaniem antyków, w tym obrazów i kaligrafii, oraz organizowaniem wydarzeń kulturalnych. W latach dwutysięcznych był jedną z pierwszych osób, które zajęły się renowacją starych kiotyjskich domów mieszczańskich machiya i ich adaptacją na domy gościnne. Odrestaurował dziesiątki starych domów w całej Japonii, realizując misję przywrócenia do życia podupadających prowincjonalnych miasteczek. Kerr pisze i wygłasza wykłady w języku japońskim, jest autorem wielu książek, w tym wydanej po polsku Japonii utraconej. Kathy Arlyn Sokol – zajmuje się literaturą non-fiction, jako lektorka została uhonorowana nagrodą Emmy. Spędziła w Kioto ponad trzydzieści lat. Opublikowała Living in Japan (wspólnie z Alexem Kerrem), RasTa Time poświęcone życiu i dziedzictwu Boba Marleya, jest też autorką wielu wywiadów z cenionymi postaciami kultury i polityki. Obecnie mieszka w Udajpur w Radżastanie.

The material world is itself emptiness. Emptiness is itself the material world. Powerful, mystical and concise, the Heart Sutra is believed to contain the condensed essence of all Buddhist wisdom. This brief poem on emptiness has exerted immense influence throughout Asia since the seventh century and is woven into the fabric of daily life. Yet even though it rivals the teachings of Laozi and Confucius in importance, this ancient Buddhist scripture remains barely known in the West. During the many years he has spent living in Japan, Alex Kerr has been on a quest after the secrets of the Heart Sutra. Travelling from Japan, Korea, and China, to India, Mongolia, Tibet and Vietnam, this book brings together Buddhist teaching, talks with friends and mentors, and acute cultural insights to probe the universe of thought contained within this short but intense philosophical work. 'Marvellous ... a life's work ... a brilliant literary form, weaving reflections of the sutra with those on Alex's own magical mystery tour' Alexandra Munroe, Asian Art scholar and curator