Ścieżki dźwiękowe

Nowe wiersze laureatki Nagrody im. Wisławy Szymborskiej Wiodącym wątkiem nowego tomu Krystyny Dąbrowskiej jest pojęcie kryzysu, ukazane w podwójnej perspektywie: jako kryzys globalny, wywołany pandemią i jako kryzys w życiu osobistym, przeżywany indywidualnie. Jak te dwa kryzysy – powszechny i jednostkowy – oddziałują na siebie, jak wygląda ich dynamika? Czy potęgują się wzajemnie, nawarstwiają, kumulują? Czy – paradoksalnie – osłabiają? Czy jeden pozwala spojrzeć z dystansem na drugi? W wierszach szuka odpowiedzi na te pytania, przyglądając się relacjom międzyludzkim, sposobom przeżywania lęku, straty, żałoby. Interesuje ją też twórczy potencjał kryzysu, zarówno globalnego, jak i osobistego, oraz rozmaite języki, jakie wypracowujemy, żeby się z...

Ta książka to wspaniałe odkrycie! Wspaniałe – bo mówimy o wierszach jednego z najważniejszych pisarzy niemieckich minionego wieku w wyborze i przekładzie jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy polskich. Odkrycie – bo mówimy o książce, która istniała od lat czterdziestu, tyle że niedostępna dla czytelników. Ukazała się dwukrotnie, w późnych latach siedemdziesiątych, w jednym z podziemnych wydawnictw poznańskich, a następnie, w roku 1980, w warszawskiej NOW-ej. Bertold Brecht pamiętany jest dziś przede wszystkim jako dramaturg, zwłaszcza autor arcydzielnej Opery za trzy grosze i równie świetnej Matki Courage, a songi z Opery... we wspaniałym spolszczeniu Władysława Broniewskiego pozostają najbardziej znanymi u nas wierszami Brechta. Ryszard Kry...

Karol Szymanowski (ur. 3 X 1882 roku w Tymoszówce na Ukrainie, zm. 29 III 1937 roku w Lozannie) był dyrektorem warszawskiego Konserwatorium Muzycznego i pierwszym rektorem Akademii Muzycznej w Warszawie. Jako jeden z największych kompozytorów polskich i europejskich współtworzył dzieje muzyki światowej, obok takich sław jak: Igor Strawiński, Claude Debussy czy Bela Bartók. Autor oper "Hagith" i "Król Roger", baletów "Mandragora" oraz "Harnasie", symfonii, oratoriów, kwartetów smyczkowych, kompozycji kameralnych i fortepianowych. Karol Szymanowski był człowiekiem rodzinnym: wystarczy przeczytać choćby parę jego listów, adresowanych do najbliższych, z bogatej korespondencji zebranej i opracowanej przez Teresę Chylińską. Siostrzenica kompozytora, Krystyna Dąbrowska K...

Na swój najnowszy tom wierszy Marzanna Bogumiła Kielar kazała nam czekać 12 lat. Sensualne, soczyste i gęste frazy, którymi poetka opisuje naturę, mają niemal erotyczny charakter, przyciągają i hipnotyzują czytelnika. To poezja zmysłowa, a zarazem wizyjna i przesycona filozoficzną zadumą, wyrosła z fascynacji przyrodą i krajobrazem północnej Polski – w którym odbija się kosmos.

Wywiad-rzeka o „kosmosie Żuławskiego” – rozmowa o uniwersum sztuki utkanym z setek przeczytanych książek, obejrzanych filmów i wysłuchanych oper, a także o traumatycznych doświadczeniach życiowych, które ukształtowały filmowy i pisarski warsztat artysty. Sam Peckinpah obok Fiodora Dostojewskiego, Sergiej Eisenstein obok Kena Russella, XIX-wieczna proza obok sztuki komiksu – to wszystko staje się inspiracją do stworzenia dzieła poruszającego najbardziej dotkliwe problemy – w sferze indywidualnej i społecznej. Dramatyczne opowieści o filmie w czasach PRL-u. O dwukrotnym przymusie opuszczenia Polski i o cenzurze. O kobietach... Małgorzacie Braunek, Romy Schneider, Isabelle Adjani, Valérie Kaprisky, Iwonie Petry, Sophie Marceau. O robieniu języka lewicowego w lew...

Ekscentryczny wędrowny lekarz Filip Bombastus von Hohenheim (znany szerzej pod pseudonimem Theophrastus Paracelsus), który na początku XVI w. podjął próbę radykalnej reformy medycyny, przede wszystkim zaś farmacji, był autorem niezliczonych dzieł i dzie­łek, nie zawsze ściśle związanych z jego profesją. Znajdujemy wśród nich również wielce osobliwy traktacik O nimfach, sylfach, pigmejach i salamandrach etc., w którym próbował wpisać w rozwijany przez siebie kosmologiczny model cały świat demonicznych istot, wywo­dzących się głównie z niemieckiego folkloru i średniowiecznej poezji, zasiedlających jego zdaniem cztery żywioły: wodę, ziemię, powietrze i ogień. Stworzenia te żyją obok nas, pozostając zwykle niewidzialne, niekiedy jednak nawiązują kont...

Wydany w początkach XVII wieku, chociaż powstały w poprzednim stuleciu niewielki utwór O bogach i wierzeniach dawnych Żmudzinów, Litwinów i Prusów znakomicie wpisuje się w nurt bardzo popularnej w dobie renesansu literatury etnograficznej. Znaleźć z nim można zarówno wzmianki dotyczące położenia, klimatu oraz historii, jak i wiadomości związane ze strukturą społeczną oraz szeroko pojętą kulturą omawianych ludów. Szczególnie istotną część dzieła stanowi zapis stanu wierzeń pogańskich, jakie można było zaobserwować na tych terenach w drugiej połowie wieku XVI. Oprócz nieznanych skądinąd nazw bóstw oraz prób określenia ich kompetencji, tekst przynosi opisy wielu obrzędów i zwyczajów ludowych wciąż praktykowanych w omawianych krajach. Przekazany...

Po nieudanej próbie samobójczej Christine Lavant zgłosiła się do kliniki psychiatrycznej w Klagenfurcie, gdzie spędziła sześć tygodni – był rok 1935, przyszła autorka miała dwadzieścia lat. Ów obraz z przeszłości został wywołany i poddany obróbce literackiej jako Zapiski z domu wariatów ponad dekadę później, aczkolwiek pierwsza niemiecka edycja ukazała się dopiero w 2001 roku. Lavant nie odważyła się wydać tej książki za życia – być może nie tylko ze względów osobistych, ale i z powodu szerszego kontekstu historycznego, tj. niechlubnego uwikłania Austrii w nazizm. Po II wojnie światowej okazało się bowiem, że w czasach III Rzeszy w szpitalu, w którym kilka lat wcześniej przebywała pisarka, przeprowadzano eksterminację osób chorych umysłowo...

Napisany w pierwszych wiekach naszej ery traktat Kyranides za­wiera wiedzę magiczno-medyczną na temat ukrytych właściwości roślin, zwierząt i kamieni. Przekazana w nim mądrość miała po­chodzić od Hermesa Trismegistosa, synkretystycznego boga, który łączył w sobie cechy greckiego Hermesa i egipskiego Thotha, opie­kunów pisma, magii oraz duchów zmarłych ludzi. Pierwsza księga, która powstała dawniej niż pozostałe, opisuje 24 rośliny, 24 ptaki, 24 ryby i 24 kamienie ułożone według liter greckiego alfabetu. Na końcu każdego rozdziału zamieszczony jest przepis na amulet z ka­mienia szlachetnego, który ma w sobie zawierać połączone moce, zwane dynameis, rośliny, ptaka, ryby i minerału, symbolizujące pełnię wszystkich czterech żywiołów.

Przygotujcie się na mieszankę czarnego humoru, jadowitej ironii, wszelkich sprośności, łamanie granic smaku i przyzwoitości Stramik i Giza robią streaming z rzeczywistości co dwie doby. Jeden jest anarchistą i abnegatem, testującym wszystkie dostępne i te mniej dostępne na rynku używki. Uderza w świętości, bo to pobudza intelekt. Drugi tłumaczy i tonuje – i choć jest równie ironiczny, to jednak najwyżej stawia rodzinę i dzieci. Sceniczny duet doskonały i mieszanka wybuchowa na papierze. Geje, aborcja, eutanazja. Rasizm, szowinizm i celebryci. Narkotyki, głupota polityków, medialne kompromitacje. Życiowa beznadziejność, sceniczna sprzedajność i permanentne niewyspanie. Nędza social mediów, celebrytoza w oparach mefedronu i satyryczne know-how. Kerouac, Palah...

Tomasz Różycki jest jednym z najwybitniejszych poetów swojego pokolenia. Jego wiersze – doceniane zarówno w Polsce, jak i na świecie, mówią rzeczy przejmujące i ważne, dotykają realnego świata, opatrują jego rany. Są świadectwem siły słów właściwie użytych. Pokazują, że polszczyzna może stać się mową czegoś, co powinno zostać powiedziane, co jest konieczne jak oddech, ale wymyka się naszym codziennym – udręczonym i ogłupiałym – słowom. Publikacja jest edycją autorskiego wyboru wierszy pochodzących ze wszystkich tomów lirycznych wraz z płytą rejestrującą głos Tomasza Różyckiego. Książka będzie stanowiła kontynuację kolekcji Wydawnictwa a5 złożonej z tomów poetyckich z audiobookami. W serii ukazały się wybory...

Powstały w 1909 Upiór opery to jedna z najsłynniejszych gotyckich powieści grozy. Historia Erica – zdeformowanego, genialnego kompozytora żyjącego w podziemiach paryskiej opery, nieszczęśliwie zakochanego w młodej solistce, była wielokrotnie ekranizowana i przenoszona na sceny teatru. Żadna interpretacja nie może się jednak równać z oryginalnym tekstem Gastona Leroux – zdecydowanie bardziej mrocznym, głębszym, z plejadą barwnych postaci nie pozbawionym jednak elementów humorystycznych. Ponadczasowy i niezwykle popularny, wypełniony wartką akcją utwór na stałe wpisał się w kanon literatury światowej. Niniejsze wydanie Upiora opery w nowym, opartym na pełnej wersji tekstu przekładzie Hanny Śmierzyńskiej i Andrzeja Wiśniewskiego, uzupełnione jest o szczeg...

Nowy katalog z serii Kolekcje ze Zbiorów Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku jest poświęcony żołnierzom 2. Korpusu Polskiego. Autorki przedstawiają w nim dzieje 15 bohaterów, a zarazem żołnierzy i dowódców, prezentując należące do nich przedmioty ? obecnie eksponaty znajdujące się w zasobach MIIWŚ. Przedmioty osobiste, fotografie, książki, elementy umundurowania czy biżuteria patriotyczna to cenne zbiory, a tym samym ? materialne dowody wojennych przeżyć. To jednak nie wszystko. Dzięki eksponatom można lepiej poznać losy konkretnych osób, których trwale dotknęła wojenna pożoga. Artefakty pomagają więc współtworzyć narrację o ludziach, których trzeba zachować w pamięci. Popularyzacji wiedzy o nich sprzyja dwujęzyczna, polsko-angielska forma omawiane...

W czasach, w których żyjemy, dorośli składają swoim nastoletnim dzieciom obietnice, których nie są w stanie dotrzymać. Stwarzają iluzję dostępności i nieograniczonych możliwości, których nie da się zrealizować. Ogłaszają: „możecie być kim chcecie”. Przestają wyznaczać granice. Obiecują dobrą edukację, a fundują szkolny chaos, brak uwagi i nierealne oczekiwania. Do tego dorzucają niepewność i świat na skraju katastrofy klimatycznej. W pełnej niepokoju rzeczywistości nastolatki szukają potwierdzenia swojej wartości w mediach społecznościowych. Padają ofiarą seksualizacji i nadużyć. Zmagają się z depresją i myślami samobójczymi. Nie śpią. Cierpią na ADHD. Popadają w konformizm. Mają problemy z identyfikacją płci. Nie umieją dogadać si...

Nowe wiersze laureatki Nagrody im. Wisławy Szymborskiej Wiodącym wątkiem nowego tomu Krystyny Dąbrowskiej jest pojęcie kryzysu, ukazane w podwójnej perspektywie: jako kryzys globalny, wywołany pandemią i jako kryzys w życiu osobistym, przeżywany indywidualnie. Jak te dwa kryzysy – powszechny i jednostkowy – oddziałują na siebie, jak wygląda ich dynamika? Czy potęgują się wzajemnie, nawarstwiają, kumulują? Czy – paradoksalnie – osłabiają? Czy jeden pozwala spojrzeć z dystansem na drugi? W wierszach szuka odpowiedzi na te pytania, przyglądając się relacjom międzyludzkim, sposobom przeżywania lęku, straty, żałoby. Interesuje ją też twórczy potencjał kryzysu, zarówno globalnego, jak i osobistego, oraz rozmaite języki, jakie wypracowujemy, żeby się z...

Karol Szymanowski (ur. 3 X 1882 roku w Tymoszówce na Ukrainie, zm. 29 III 1937 roku w Lozannie) był dyrektorem warszawskiego Konserwatorium Muzycznego i pierwszym rektorem Akademii Muzycznej w Warszawie. Jako jeden z największych kompozytorów polskich i europejskich współtworzył dzieje muzyki światowej, obok takich sław jak: Igor Strawiński, Claude Debussy czy Bela Bartók. Autor oper "Hagith" i "Król Roger", baletów "Mandragora" oraz "Harnasie", symfonii, oratoriów, kwartetów smyczkowych, kompozycji kameralnych i fortepianowych. Karol Szymanowski był człowiekiem rodzinnym: wystarczy przeczytać choćby parę jego listów, adresowanych do najbliższych, z bogatej korespondencji zebranej i opracowanej przez Teresę Chylińską. Siostrzenica kompozytora, Krystyna Dąbrowska K...

Książka jest autentyczną relacją lekarza okrętowego załogi statku „Bolesław Krzywousty” uprowadzonej przez partyzantów Ludowego Frontu Wyzwolenia Erytrei. Sam statek był przez prawie 3 godziny ostrzeliwany z broni maszynowej i granatników, co wywołało szybko rozprzestrzeniający się na nim pożar. Piracki atak miał miejsce 3 stycznia 1990 r., gdy polski statek, płynąc z Port Sudanu do Massawy znajdował się 59 Mm (109 km) od tego portu i w odległości ok. 10 km od brzegu. Ataku dokonało kilkunastu młodych Erytrejczyków na trzech szybkich łodziach motorowych. Licząca 29 osób załoga wraz z jedną pasażerka, ewakuowała się z płonącego jak pochodnia statku na jednej ocalałej szalupie. Potem polskich marynarzy uprowadzono na pustynno-górzysty erytrejski ląd,...