Asiunia

Joanna Papuzińska "Asiunia", ilustracje Maciej Szymonowicz, wczoraj wspominałam swoją pierwszą przeczytaną wojenną książkę. Kiedy byłam mała nie pisano i nie drukowano ich zbyt wiele, chociaż gdyby istniały, czytałabym je z wielką ciekawością. Teraz już od kilku lat takich wydawnictw pojawia się coraz więcej. Skierowanych do starszego, ale również małego dziecięcego czytelnika. Wzruszające opowieści, piękne ilustracje. Wydawnictwo Literatura w serii Wojny dorosłych - Historie dzieci wydało już kilkanaście książek dotyczących wojny widzianej oczami dziecka. Są między nimi także książki o znanych postaciach takich jak Irena Sendlerowa, książki dotyczące zsyłek, wojen mających miejsce na różnych kontynentach, imigrantów czy uczące tolerancji.

"Asiunia" jest wśród niej chyba najbardziej znaną opowieścią. Wydana po raz pierwszy w 2011 roku, ja mam wydanie czternaste, uzyskała wiele książkowych nagród, a od kilku lat jest również w kanonie lektur szkolnym klas I-III.

"- O przed wojną... - mówiła babcia - to było inne życie. Ale ja nie znałam żadnej przedwojny, bo jeszcze mnie wtedy nie było na świecie. Ale tak naprawdę nie znałam też wojny, była sobie gdzieś daleko, "na froncie" - jak się mówiło, była też na ulicach, w postaci żołnierzy, którzy chodzili, tupali butami i mogli do ludzi strzelać i łapać ich do samochodów. Ale do domu dotychczas nie wchodziła. Teraz się okazało, że wojna może nie tylko przyjść do domu, ale nawet go zabrać".

Wojenna historia małej Joanny zaczyna się od aresztowania mamy w 1944 roku. Dziewczynka ma pięć lat. Była zbyt mała, żeby pamiętać to, co działo się wcześniej. Zapewniający bezpieczeństwo dom rodzinny, a następnie nagły jego brak. Takie są wojenne wspomnienia pięciolatki. Potem jest już tylko tułaczka dziewczynki oraz rodzeństwa po domach różnych krewnych i znajomych rodziny. Strach, zimno, głód, a do tego obce miejsca i często nieznajomi ludzie. Nikomu nie jest łatwo odnaleźć się w takiej sytuacji. A dziecku szczególnie trudno.

Nie miałam okazji czytać takich książek będąc dzieckiem, sięgam zatem po nie teraz. Cieszę się, że powstają. Wojna to trudny temat, również dla dziecka, powinno się jednak o niej nadal pisać, mówić, żeby pamiętać i budzić wrażliwość również najmłodszego czytelnika.