Archiwum Ringelbluma Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy. Tom 29. Pisma Emanuela Ringelbluma z getta

Książka Tomasza Sobieraja, poznańskiego historyka literatury, to próba nowych przybliżeń lekturowych odsłaniających kilka istotnych płaszczyzn twórczości Stanisława Brzozowskiego, najwybitniejszego krytyka okresu Młodej Polski, pisarza, którego potencjał intelektualny i skala zainteresowań budzą do dziś ogromne zainteresowanie, wywołując ciągle żywy rezonans. Autor książki starał się ukazać meandry skomplikowanej i burzliwej ewolucji myślowej Brzozowskiego, wydobywając z niej problemy kluczowe i dla samego krytyka, i dla całej epoki, w jakiej żył i tworzył. Autor Legendy Młodej Polski jawi się w tej książce jako postać wybitna, intelektualista całkowicie niezależny, trawiony wewnętrzną pasją poznawczą. Autor uwzględnił takie zagadnienia proble...

Ściśle prywatnie: Napisawszy dużo w życiu, nigdy sobie nie wyobrażałem, żebym kiedykolwiek mógł zasiąść do napisania tego artykułu. Wiedza bowiem, a wyobraźnia o wiedzy, to są dwa różne kontynenty, oddzielone oceanem. Oceanu niepodobna przekroczyć za pomocą muskułów własnego ciała. A więc, każdy wie, że umrze. To jednak, co nazywa wyobraźnią śmierci własnej, w istocie nie jest żadną wyobraźnią, a tylko schematem podręcznika szkolnego geografii. Gdzieś, tam, gdzie nigdy nie byłem i nigdy nie widziałem, uprawiają ludzie jakieś banany. Pan Bóg nam tej wyobraźni zaoszczędził łaskawie, bo, jak sądzę, z nią nie moglibyśmy żyć. Jak zaoszczędził nam zrozumienia bytu i wszechświata, początku i końca, po co, dlaczego i kiedy? Bo tego umysł by...

Zawarte w niniejszym zbiorze teksty rabina Kalonimusa Kalmana Szapiry, cadyka z Piaseczna, pod wieloma względami odbiegają od tego, co znalazło się w innych tomach Archiwum Ringelbluma. Spisane hebrajszczyzną rabiniczną dzieła charyzmatycznego chasydzkiego cadyka powstały w znakomitej większości w okresie przedwojennym. Autor, który przed wybuchem II wojny światowej był poważanym pedagogiem, a także prowadził jedną z największych jesziw w Warszawie, przygotowywał je do publikacji. Skierowane do młodzieży oraz wychowawców podręczniki prezentują podstawy chasydyzmu. Często przedstawiają ten nurt judaizmu w obrazowy i nowatorski sposób, niejednokrotnie wskazując nękające go problemy i możliwe rozwiązania. W tomie znajdziemy też osobiste zapiski Szapiry. Rzucaj...

Kazania cadyka z Piaseczna wygłaszane pod okupacją niemiecką, a od listopada 1940 r. w getcie warszawskim, to dokument o wyjątkowym znaczeniu i wielu poziomach przekazu. Należą one do kanonicznych dzieł dotyczących ortodoksyjnej myśli żydowskiej czasu Zagłady. Chociaż w kazaniach nie znajdziemy odniesień do konkretnych wydarzeń okupacyjnej rzeczywistości, to nie brak tam refleksji na jej temat. Liczne są wzmianki o ?złoczyńcach?, cierpieniu i mękach, fizycznej i psychicznej udręce, bólu po stracie ukochanych osób oraz o kryzysie religii i wiary. Jest to pierwsza kompletna publikacja tego dokumentu w języku polskim w przekładzie z hebrajskiego oryginału, na nowo odczytanego i z komentarzami Daniela Reisera, wnikliwego badacza Kabały, filozofii chasydyzmu, współcz...

Znam moc ludzi, którzy zaczynają lekturę od listów. W naszych warunkach jest to objaw raczej zrozumiały. Tłumaczy się nie tym, aby właśnie listy do Redakcji zawierały treść najciekawszą i najbardziej wartościową, bo często bywa odwrotnie; lecz raczej nostalgią do indywidualnych wypowiedzi, indywidualnych myśli, niekoniecznie krępowanych redaktorską granicą w druku, a granicą Odry i Nysy w terenie. Cesarz Aleksander II, wprowadzając w 1864 w życie swą słynną reformę sądownictwa, wydał jednocześnie ukaz dozwalający publikowania wszystkiego, cokolwiek się dzieje lub mówi na przewodzie sądowym, bez jakichkolwiek skreśleń. I w nie-parlamentarnej, pozbawionej wolności politycznych, samowładnej Rosji pojawiły się w druku takie mowy adwokatów, za jakie nie...