Wiersze zebrane

Zygmunt Jan Rumel był poetą i był żołnierzem. I najprawdopodobniej jak wielu twórców z jego pokolenia wojna sprawiła, że nie został zapamiętany przez większe grono czytelników. Był emisariuszem Batalionów Chłopskich na Wołyń. Zginął najprawdopodobniej rozerwany końmi koło wsi Kustycze przez Ukraińską Powstańczą Ar-mię (UPA) w nocy z 10 na 11 lipca. Stykając się z wierszami Zygmunta Jana Rumla, nietrudno o wrażenie zetknięcia się z fenomenem, być może – nawet otarcia o samorodny geniusz liryczny. Intuicję te potwierdzali za życia poety lub już po jego tragicznej śmierci Leopold Staff oraz Jarosław Iwaszkiewicz, od których zresztą Rumel wziął bardzo wiele. Od Staffa – jego Sny o potędze, wraz z nimi zaś (jak można było się spodziewać) poet...

Feliks Łańcucki urodził się w 1919 roku w Żurawnie nad Dniestrem. Był wychowankiem Liceum Krzemienieckiego, współredagował też miejscowe pismo „Nasz Widnokrąg”,, w którym w latach 1937-1939 zamieszczał także własne wiersze. Jego talent nie mógł w pełni rozwinąć się, gdyż zmarł na gruźlicę w Dubnie 6 lutego 1942 roku. Poezja Łańcuckiego czerpie z wielu źródeł naraz: od własnych doświadczeń dzieciństwa i przyrody po odniesienia do Leśmiana, Wierzyńskiego, Staffa, czy też genezyjskiego Słowackiego, które są też typowe dla XX-wiecznej „szkoły krzemienieckiej” dziś już nieco zapomnianej.

Kolejnym poetą prezentowanym w tzw. serii księżycowej, czyli serii tomów poetyckich, przybliżających twórczość polskich poetów zmarłych kilkadziesiąt lat temu, wielokrotnie w sposób tragiczny w wydarzeniach wojennych, które to przerwały obiecujące kariery literackie, jest Tadeusz Hollender (1910-1943) - poeta, tłumacz, głównie pamiętany jako satyryk. Przed wojną studiował na uniwersytecie lwowskim, wiele podróżował i wiele publikował, choć wydał zaledwie dwa tomy poetyckie. Po zajęciu Lwowa przez Niemców wyjechał do Warszawy, gdzie uczestniczył w konspiracyjnym życiu literackim, publikując i kolportując tajne pisma, organizując imprezy artystyczne, również brał udział w szeregu działań dywersyjno-propagandowych znanych jako Akcja N. W 1943 roku are...

Szósty tomik z tzw. serii księżycowe, jednej z najciekawszych serii PIW-u, zawiera poezje Teresy Bogusławskiej (1929-1945), autorki tragicznej i niesłusznie zapomnianej. Córka poety i oficera WP Antoniego Bogusławskiego oraz lekarki Marii Wolszczan, silnie zaangażowała się w pomoc przy powstaniu warszawskim - szycie mundurów, opasek, tworzenie ryngrafów z wizerunkiem Matki Boskiej. Została w bardzo młodym wieku aresztowana przez gestapo i przewieziona na Pawiak, gdzie podczas tortur nabawiła się gruźlicy. Zmarła na zapalenie opon mózgowych, jest pochowana na Powązkach Wojskowych. W 1946 roku Bogusławski wydał w Londynie (pośmiertnie) tom z wierszami córki pt. Mogiłom i cieniom.

Kolejnym poetą prezentowanym w tzw. „serii księżycowej”, czyli serii tomów poetyckich, przybliżających twórczość polskich twórców zmarłych kilkadziesiąt lat temu, wielokrotnie w sposób tragiczny w wydarzeniach wojennych, które to przerwały obiecujące kariery literackie, jest Władysław Sebyła (1902-1940) – poeta, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. Sebyła ogłosił zaledwie trzy samodzielne ciekawe i dojrzałe tomy poetyckie (Pieśni szczurołapa, 1930 Koncert egotyczny, 1934 Obrazy myśli, 1938), po śmierci zaś przypominany był bardzo sporadycznie, dopiero w 1981 roku PIW wydał jego Poezje zebrane. Głównymi tematami poezji Sebyły są sprawy etyczne, swoisty „moralizm”, pytania o istnienie Boga, porządek świata,...

W roku 1864 rosyjscy policjanci, podwładni generalnego policmajstra Płatona Aleksandrowicza Fredericksa, naczelnika Warszawskiego Okręgu Żandarmerii podarowali mu pięknie oprawiony album z fotografiami Polaków. To unikatowy dokument powstania styczniowego, zawierający ponad 700 fotografii przedstawiających Polaków poszukiwanych, zaginionych, aresztowanych, straconych... To przede wszystkim ich zdjęcia portretowe, rekwirowane przez Rosjan podczas rewizji i aresztowań.

Na pamiątkę setnej rocznicy urodzin Tadeusza Gajcego Państwowy Instytut Wydawniczy zaplanował wyjątkową publikację, która współczesnemu czytelnikowi przybliży postać tragicznie zmarłego poety z odmiennej strony niż typowe książki w charakterze wierszy wybranych/zebranych poprzedzone biograficzno-komentatorskim wstępem. Pod dwuczłonowym tytułem Widma / Opowieść z innego świata ukrywają się dwie książki o charakterze edukacyjno-artystycznym. Pierwsza z nich - Widma - jest właściwie reprintem debiutu poetyckiego Gajcego z maja 1943 roku, który ukazał się w podziemnym wydawnictwie podczas niemieckiej okupacji. Poprzez zachowanie oryginalnego (wcale nie tak małego i innego od dzisiejszych, innymi słowy - trudnego do ukrycia) formatu publikacji i prób...

Wybór wierszy Michała Zabłockiego

Unikatowy album na 100-lecie niepodległości Polski. Warszawa, która w 1944 roku przeżyła własną śmierć, utraciła bezpowrotnie swój dawny charakter. Na szczęście zachował się on na starych fotografiach, dzięki którym dzisiejsze pokolenia Polaków mogą się przenieść w czasie. Niepodległa Warszawa w obiektywie Zdzisława Marcinkowskiego to album ze starannie wyselekcjonowanymi zdjęciami ze zbiorów Archiwum Państwowego w Warszawie, które nie były dotąd publikowane. Po odradzającej się Warszawie podążamy śladem fotografa, który dokumentował życie swojego miasta od początku XX wieku do wybuchu II wojny światowej. Oglądamy stolicę zarówno w przededniu odzyskania przez Polskę niepodległości, jak i wolną już, prężnie się rozwijającą w dwudziestolec...

Podejmowana w pracy tematyka wpisuje się w studia nad kategorią miejsca (place stu­dies) i miasta w literaturze (urban studies). Perspektywa literaturoznawcza przenika się tu z języko­znawczą, a celem jest wyzyskanie z tekstów i utworów prozatorskich obrazu Wrocławia, oddanie jego struktury w sensie kartograficznym (odwzorowywanie i wizualizowanie miasta), gatunko­wym i narracyjnym (wpisywanie go w pewien schemat fabularny) oraz językowym (mówienie o mieście), a także określenie jego funkcji, opisanie zmieniającego się w czasie wyglądu (nie tylko budowli jako „miejsc – depozytariuszy – pamięci”, ale też przyrody), cha­rakteru i atmosfery, jak również postaw narratorów i postaci współkształtujących tak nasemantyzowany jego obraz. Autorka stawia wiele pyt...

We Wprowadzeniu w chrześcijaństwo poprzez analizę Credo autor wtajemnicza czytelników w głębokie rozumienie kluczowych zagadnień wiary, dając świadectwo zarówno doskonałej znajomości sytuacji dzisiejszego człowieka, jak i ogromnej otwartości na współczesne prądy myślowe. „Powróćmy do pytania o Boga i Chrystusa – pytania, które stanowi jądro wszelkiego wprowadzenia w chrześcijańską wiarę. Jedno widać już teraz: że mistyczne aspekty pojęcia Boga, na które zwracają nam uwagę religie azjatyckie, muszą wyraźnie określać również naszą myśl i wiarę. Bóg uzyskał w Chrystusie konkret¬ną postać, ale też Jego tajemnica tym sposobem stała się jeszcze większa. Bóg nieskończenie przewyższa wszelkie nasze pojęcia, wszelkie nasze obrazy i imiona B...

Tom listów K.O. Kanusgaarda wymienianych z jego przyjacielem, powieściopisarzem i poetą, entuzjastą futbolu – Fredrikiem Ekelundem Korespondencja pochodzi z lata 2014 roku, gdy Ekelund przebywał w Brazylii na Mistrzostwach Świata w piłce nożnej. To listowna rozmowa dwóch nieprzeciętnie inteligentnych, ciekawych świata intelektualistów, wymieniających błyskotliwe poglądy, przemyślenia na przeróżne tematy, nie tylko te związane z piłką nożną, ale też ze sztuką, polityką, poruszających temat ulotnej natury szczęścia i „rozpadu istniejących struktur”, a wszystko to ze sporą domieszką energii i dowcipu. K.O. Knausgaard opublikował książkę we własnym wydawnictwie – Pelikan. Ukazała się też równocześnie w Szwecji. Prawa do jej publikacji sprzedano...