Zbożność i bezbożność w kulturze Greków

Książka podejmuje zagadnienie kontekstu społeczno-religijnego, w którym rozwinęło się wczesne chrześcijaństwo. Tym kontekstem jest świat pierwszych wieków naszej ery zdominowany przez imperium rzymskie. Autor przede wszystkim stara się przedstawić świat idei jakimi żyli ludzie tamtych czasów. Swoją uwagę kieruje na zagadnienia związane z religią, kultem i szeroko pojętą problematyką wierzeń i przekonań.

Krzysztof Pilarczyk – profesor zwyczajny w Instytucie Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, kierownik Pracowni Historii Relacji Chrześcijańsko-Żydowskich, członek Stowarzyszenia Biblistów Polskich oraz Towarzystwa Studiów Interdyscyplinarnych „Fides et Ratio” we Wrocławiu. Współpracownik Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie i Polskiego Centrum Syndonologicznego. Autor około 300 publikacji naukowych. Zainteresowania koncentruje na historii judaizmu, literaturze biblijnej i apokryficznej, początkach chrześcijaństwa, starożytnej gnozie, dialogu międzyreligijnym, kulturze książki żydowskiej oraz turyzmie religijnym (Bliski Wschód). „Praca prof. dra hab. Krzysztofa Pilarczyka, jakkolwiek wpisuje się w szeroki wachlarz badań i publikacji bi...

Książka Ludzka wolność i jej granice autorstwa Mieczysława A. Krąpca OP – współtwórcy i nestora polskiej szkoły filozofii realistycznej zwanej Filozoficzną Szkołą Lubelską – otwiera serię „Biblioteki Filozofii Realistycznej”. Książka ukazuje sens ludzkiej wolności. Podejmuje także ważne pytanie o to czy i jakie są granice wolności człowieka. Wolność jest istotną cechą i sposobem specyficznie ludzkiego działania, a jej podstawą akt decyzji dokonujący się w oparciu o poznaną prawdę o dobru. Ukazanie mechanizmu ludzkich wyborów z odwołaniem się do celowości działania pozwala zakreślić płaszczyzny realizacji wolności: w życiu religijnym, naukowym, moralnym, prawnym, politycznym, ekonomicznym.

Kolejną pracą w serii „Biblioteka Filozofii Realistycznej” jest klasyczna już praca z filozofii prawa ojca M. A. Krąpca Człowiek i prawo naturalne. W sporze o prawo naturalne autor zajmuje zdecydowane stanowisko: prawo naturalne istnieje i jest podstawą obowiązywania i racjonalności prawa pozytywnego. Co więcej uznanie prawa naturalnego stanowi pierwszy krok na drodze ku pełnemu poszanowaniu przyrodzonych, nienaruszalnych, powszechnych i nigdy niezbywalnych praw człowieka. Jednak, jak się okazuje, właściwe rozumienie człowieka i jego praw wciąż pozostaje kluczowym problemem naszych czasów. Autor wyjaśnia i uzasadnia prawo naturalne w kontekście realizmu filozoficznego. Nawiązując do racjonalistycznej koncepcji prawa naturalnego Tomasza z Akwinu, ujawnia jej aktual...

Przełożył Jarosław Merecki Tradycyjna definicja znaku, wedle której znak „reprezentuje” jakieś „znaczenie”, implikuje określoną ontologię znaczenia, która w dziejach filozofii stawała się coraz bardziej problematyczna. Przez znaki rozumiemy raczej znaki czasu, które poruszają myślenie poza przyjęty dotąd punkt widzenia – jako to, co rzeczywiste w relacji do myślenia i w relacji do pojęcia możliwych dla tego myślenia „przedmiotów doświadczenia”. Znakiem jest to, co jest istotne dla doświadczenia tej rzeczywistości. Znakiem jest wszystko, co rozumiemy w nieograniczonym sensie. Filozofię znaku można jednak dzisiaj uprawiać tylko w języku metafizyki. Nie mamy zresztą żadnego innego pojęcia filozofii, jak tylko pojęcie metafizyczne. Seria: Termin...

Pośród imponujących budowli, które dokumentują wielkość antyku, archeolodzy na obszarach cesarstwa rzymskiego odnajdują także pozostałości toalet i latryn. Nie wspomina się o nich w opracowaniach typu „życie codzienne”, a przecież to właśnie grecko-rzymskie miasta, jako pierwsze w historii, zostały wyposażone w zadziwiająco zaawansowane systemy sanitarne, niedoścignione w swych wyrafinowanie skutecznych rozwiązaniach aż do XIX i XX wieku. Nie tylko innowacje technologiczne budzą nasze zdumienie. Oto toalety były w Rzymie rzeczywiście „publiczne”, bowiem jedna osoba siedziała obok drugiej, bez żadnej intymności! Umawiano się tu na spotkania ze znajomymi i nic nie zakłócało ożywionych rozmów, toczących się w otwartych latrynach. Możemy zajrzeć do...

Pierwsze wydanie Tragedii i Kronik Williama Shakespeare’a w przekładzie Stanisława Barańczaka. W roku 2012 po raz pierwszy ukazało się wydanie wszystkich komedii Williama Shakespeare'a w przekładzie Stanisława Barańczaka. Przepiękna limitowana edycja Komedii zapowiedziała projekt poświęcony dwóm tuzom literatury, najsłynniejszemu bardowi świata i jednemu z najważniejszych tłumaczy. Tragedie i Kroniki, które ukazują się rok po premierze Komedii, to kolejna odsłona unikatowej kolekcji dzieł Shakespeare'a.

Problem kultu boga Dionizosa zwanego także Agathos Daimon jest jedną z wielkich zagadek, jaką pozostawili nam po sobie starożytni. Bóstwo to jest najczęściej określane przez badaczy jako „bóg trudny do zrozumienia”, bóg który nam się wymyka, którego istota jest nieprzenikniona. W.K.C. Guthrie wyraża nawet przekonanie, że cześć oddawana Dionizosowi należy do tej kategorii zagadnień, które nigdy nie mogą być całkowicie wyjaśnione; chociaż bowiem znane są nam symbole mocy dionizyjskiej, to jednak w większości przypadków nie możemy określić ich pierwotnych znaczeń. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka. Jedną z nich jest brak ksiąg kanonicznych w kulturze Greków. Innym bardzo ważnym zagadnieniem, któremu poświęca się wiele uwagi, jest do dziś ni...

W piśmiennictwie polskim istnieje kilka dobrych opracowań poświęconych historii starożytnego Izraela, napisanych przez rodzimych autorów i przetłumaczonych z języków obcych. Jednak żadne z nich nie ma zalet będących udziałem Starożytnego Izraela. Z szerokim zakresem poruszanej problematyki, obejmującej rozległą panoramę od początków patriarchalnych do 70 r. po Chrystusie, idzie w parze głębia w jej potraktowaniu, zaś rzeczowości i erudycji towarzyszy jasność i precyzja wykładu. Duże znaczenie ma umiejętne przedstawianie rozmaitych stanowisk, punktów widzenia i poglądów, natomiast tam, gdzie pełna zgoda uczonych nie jest możliwa, pomaganie czytelnikowi w wyrabianiu własnej opinii na poruszane tematy. Ważne uzupełnienie tekstu stanowią mapy, wykresy i fo...

Prof. Eric Robertson Dodds (1893-1979) nie wydał bardzo wielu książek. Jego naukowy autorytet nie był jednak nigdy podawany w wątpliwość. W pewnym sensie wszystkie jego publikacje charakteryzuje ta sama powaga, kompetencja i swoisty ciężar gatunkowy. Wszystkie też wywierały silny wpływ na świat myśli filologicznej. Dość przypomnieć, że Eric Dodds przez 34 lata piastował w Oksfordzie stanowisko Regius Professor of Greek – koordynatora i dyrektora studiów greckich – i to z namaszczenia samego Gilberta Murraya. Jednak to Grecy i irracjonalność stanowią najpoważniejsze i zarazem najbardziej poczytne jego dzieło. Książka została przetłumaczona na niemal wszystkie języki europejskie, nieustannie podlega wznowieniom i nadal jest cennym źródłem inspiracji nie t...

Portret totalny jednej z najwybitniejszych intelektualistek XX wieku. Susan Sontag pisała o sztuce i polityce, feminizmie i homoseksualizmie, sławie i stylu, medycynie i narkotykach, radykalizmie i faszyzmie oraz freudyzmie, komunizmie i amerykanizmie – jej dzieła stały się kluczem do zrozumienia współczesnej kultury. Benjamin Moser analizuje dzieła Sontag ukazując geniusz jej twórczości, radykalnej myśli i społecznego aktywizmu oraz sięga głębiej, poza publiczny wizerunek, i ujawnia nieznane prywatne oblicze pisarki. Snując tę fascynującą opowieść, wykorzystuje setki wywiadów przeprowadzonych od Maui po Sztokholm i od Londynu po Sarajewo oraz przedstawia blisko sto fotografii. Sontag. Życie i twórczość to pierwsza książką oparta na zamkniętych dla świata...

Światowej sławy filozof Slavoj Žižek wyjaśnia, w jaki sposób możemy znaleźć wyjście z kryzysu kapitalizmu. To, że kapitalizm ma kłopoty jest jasne. Dlaczego więc nie potrafimy znaleźć innej drogi? Dlaczego wszyscy, od polityków przez intelektualistów aż po zwykłych obywateli, zachowujemy się, jakby ten system był naszą jedyną możliwością. Kłopoty w raju to diagnoza stanu globalnego kapitalizmu, ideologicznych ograniczeń, z jakimi mamy do czynienia w codziennym życiu, oraz ponurej przyszłości, która nadciąga nieubłaganie. To również, na przekór pesymizmowi otaczającej nas rzeczywistości, poszukiwanie nowych – i nierzadko niebezpiecznych – dróg emancypacji. Z właściwą sobie swobodą, nonszalancją i zaskakującą wnikliwością Žižek porusza s...

Problem kultu boga Dionizosa zwanego także Agathos Daimon jest jedną z wielkich zagadek, jaką pozostawili nam po sobie starożytni. Bóstwo to jest najczęściej określane przez badaczy jako „bóg trudny do zrozumienia”, bóg który nam się wymyka, którego istota jest nieprzenikniona. W.K.C. Guthrie wyraża nawet przekonanie, że cześć oddawana Dionizosowi należy do tej kategorii zagadnień, które nigdy nie mogą być całkowicie wyjaśnione; chociaż bowiem znane są nam symbole mocy dionizyjskiej, to jednak w większości przypadków nie możemy określić ich pierwotnych znaczeń. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka. Jedną z nich jest brak ksiąg kanonicznych w kulturze Greków. Innym bardzo ważnym zagadnieniem, któremu poświęca się wiele uwagi, jest do dziś ni...