O nienawiści i prześladowaniu Żydów

Prawdziwa historia Witolda Pileckiego i jego misji w obozie koncentracyjnym Auschwitz Gaetan Nocq – francuski rysownik, malarz i autor komiksów – zafascynowany postacią rotmistrza Pileckiego postanowił stworzyć powieść graficzną poświęconą polskiemu bohaterowi, który we wrześniu 1940 roku przeniknął do Auschwitz jako Tomasz Serafiński. Zadaniem, które wyznaczyło mu Polskie Państwo Podziemne było zorganizowanie w obozie ruchu oporu i oczekiwanie na sygnał do rozpoczęcia tam powstania. Zagrożony dekonspiracją Pilecki uciekł z obozu w kwietniu 1943 roku. Do wybuchu powstania nie doszło, ale przez cały czas spędzony w Auschwitz pisał raporty o warunkach przetrzymywania więźniów i zbrodniach tam popełnianych. Był jedną z pierwszych osób, które dały świa...

In March 2010 Maria Anna Potocka conducted an interview with Wilhelm Brasse. The outcome is the book with edited tales of the prisoner-cum-chief-photographer of Auschwitz, together with a film with fragments of the interview. There is an introduction by the historian Teresa Wontor-Cichy from the Auschwitz-Birkenau State Museum, the academic editor. The book is generously illustrated with photographs from Wilhelm Brasse’s own archives, as well as the Photographic Archives of the Auschwitz-Birkenau Museum and Yad Vashem. Wilhelm Brasse was born in 1917 in Żywiec of an Austrian father and a Polish mother. Before the war he worked in a photographic studio in Katowice. For refusal to join the Wehrmacht, he was sent to Auschwitz, where from 1941 to 1945 he worked in the Recognition Service as...

W marcu 2010 roku Maria Anna Potocka przeprowadziła z Wilhelmem Brassem wywiad. Jego efektem jestksiążka, którą stanowią zredagowane opowieści więźnia i głównego fotografa Auschwitz, oraz film zawierający fragmenty wywiadu. Książka została opatrzona między innymi wstępem historyka Teresy Wontor-Cichy z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, która również opracowała tekst naukowo. Publikacja jest bogato ilustrowana zdjęciami z archiwum Wilhelma Brassego, Archiwum Fotograficznego Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz Yad Vashem.Książka wraz z filmem zostały opublikowane również w języku niemieckim i angielskim.Wilhelm Brasse urodził się w Żywcu w roku 1917. Jego ojciec był Austriakiem, a matka Polką. Przed wojną pracował jako portrecista w zakładzie fotograficzn...

Karaimi, chociaż stanowili bardzo nieliczną grupę etniczno-religijną zamieszkałą na terenie dawnej Rzeczypospolitej, a także w Polsce międzywojennej, wzbudzali od dawna zainteresowanie nie tylko badaczy, ale i twórców kultury (por. choćby Meira Ezofowicza Elizy Orzeszkowej). Napisano też na ich temat wiele, ale są to przeważnie prace popularne lub przyczynkarskie, skażone często niesprawdzonymi informacjami o charakterze mitów. Brak natomiast było całościowego i w pełni naukowego ujęcia tematu. Wielka jest przeto zasługa dr. S.Gąsiorowskiego, że podjął się tego zadania mimo ogromnych trudności wynikających przede wszystkim z wielkiego rozproszenia materiału źródłowego oraz faktu, że Karaimi bywali często utożsamiani z Żydami, co znalazło odbicie takż...

Niniejszy tom jest dedykowany pamięci prof. Józefa A. Gierowskiego, założyciela Międzywydziałowego Zakładu Historii i Kultury Żydów w Polsce (1986), jednostki badawczej, która dała początek krakowskiej judaistyce, a której bezpośrednim spadkobiercą jest Instytut Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Powstanie tomu zostało zainspirowane obradami prowadzonymi podczas konferencji Żydzi polscy w oczach historyków zorganizowanej w 2016 roku w związku z obchodami dziesiątej rocznicy śmierci Profesora. Autorzy poszczególnych artykułów dzielą się refleksjami na temat badań dotyczących historii Żydów polskich. Pytają o relacje badań historycznych i tych prowadzonych w ramach innych dyscyplin, podsumowują stan badań, prezentują nowe źródła i ujęcia teoretyc...

Janusz Nel Siedlecki, numer obozowy 6643 Krystyn Olszewski, numer obozowy 75817 Tadeusz Borowski, numer obozowy 119198 "Wspomnienie obozu będzie szło z nami przez całe życie, choć jesteśmy ludźmi jak wszyscy inni ludzie na ziemi. Ale na ręku wytatuowano nam numery na znak, że byliśmy niewolnikami." Książka jest zbiorem wspomnień obozowych napisanym w 1945 roku przez byłych więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. Powstała w oparciu zarówno o przeżycia autorów jak i ich współwięźniów.

Powiedzmy od razu rzecz oczywistą: w Żółkwi, i w ogóle w okupowanej przez III Rzeszę Europie, to nie zadziałało. Żaden anioł nie zstąpił do rozpalonych pieców krematoryjnych, by wybawić z nich sług Bożych, wiernych swemu Stwórcy nie mniej niż Szadrach, Meszach i Abed-nego. Kiedy na Majdanek weszły sowieckie i polskie wojska, piece te były jeszcze ciepłe, i ciepło to zostawiło na zawsze ślady na tych, którzy ich dotknęli. Ciała wrzucone do tych pieców stały się popiołem, żużlem i dymem. Pozostały po nich dym nadal unosi się w polskim powietrzu. Osiadł na naszej skórze. Mamy go w nozdrzach, w płucach i w żyłach, w szpiku naszych kości i w szarej galarecie mózgu. Nasza późna wierność naszemu Bogu zasadza się na tym, że nadal zadajemy Mu pytanie:...

Trudno powiedzieć, od jak dawna moje miejsce urodzenia funkcjonowało zarówno jako polskie miasteczko Szczebrzeszyn, jak i żydowski sztetl Szebreszin – ani też co było pierwsze. Najwcześniejsze dokumenty wymieniające Szczebrzeszyn pochodzą z XIV wieku. Właśnie na początku tego stulecia król Kazimierz Wielki, którego ukochaną była podobno Żydówka, zaprosił Żydów do osiedlenia się w Polsce, po tym, gdy wygnano ich z Europy Zachodniej. W 1352 roku nadał wielu społecznościom żydowskim polskich miast przywilej budowy synagog. W tym też czasie przebywał w Szczebrzeszynie.

Jak Żyd rozumie fakt, że Tora to Księga Prawa? Czym jest dla niego halacha? Z Tory wynika treść 613 przykazań (micwot) judaizmu. Jeśli liczbę tę zapiszemy w alfabecie hebrajskim, w którym każda litera ma wartość liczbową, otrzymamy słowo TARJAG. Przykazania to 248 nakazów i 365 zakazów. Tarjag micwot ukazuje funkcjonowanie religii żydowskiej w czasach istnienia Przybytku i Świątyni Jerozolimskiej i nadal stanowi podstawę całego żydowskiego prawa religijnego. Książka przedstawia przykazania w takiej kolejności, w jakiej pojawiają się one w Torze: począwszy od "płódźcie i rozmnażajcie się", aż po nakaz przepisania księgi Tory. Każde przykazanie uzupełnione jest o komentarz, opisujący zakres przykazania, ustalony w wyniku dyskusji rabinicznych. Wskazuje...

Antony Polonsky i Anna Jarmusiewicz ponownie włączają się do dialogu o stosunkach polsko-żydowskich, kładąc nacisk na dyskusję o wspólnym dziedzictwie. Profesor Antony Polonsky już w drugiej połowie lat 80. swoimi rocznikami "Polin" zainicjował tego typu światową debatę. Dyskusja taka może sprzyjać poszerzeniu wiedzy oraz pokazać z innej strony prawdziwe, pełniejsze dzieje Polski - kraju przez wieki wielonarodowego i wielokulturowego, który swoją historię i kulturę dzielił z historią i kulturą innych narodów. Książka przybliża polsko-żydowskie dziedzictwo w wielu aspektach życia: począwszy od spraw polityczno-prawnych, przez gospodarcze, duchowe, kulturowe, na obyczajowych skończywszy. Pokazuje, że tolerancja w Polsce, w pewnych okresach większa niż w i...

Prawie pięćdziesięcioletni pobyt w Danii spowodował, że Włodzimierz Herman zapuścił głęboko korzenie w kulturze skandynawskiej, stając się swoistym pomostem między literaturą polską i duńską. Autor książki tłumaczy zarówno z, jak i na język duński. Wydobywa z zapomnienia „starych” duńskich autorów, czym wpisuje się trwale do historii literatury obu krajów, zwłaszcza, że Herman nie zerwał więzi z krajem swojego urodzenia i artystycznego startu. To godne odnotowania, co uwzględniły w obu krajach czynniki odpowiedzialne za wymianę kulturalną (…). Cieszymy się, że w osobie Włodzimierza Hermana znaleźliśmy niezwykle kompetentną osobę, która wnosi wkład w poszerzanie horyzontów polskiej i duńskiej humanistyki na wielu polach: literatury, teatr...

Włodzimierz Herman opowiada o swoim życiu i fascynacji przenikaniem się dwóch kultur, polskiej i żydowskiej, z których się wywodzi. Opowieść tę ilustruje własnym przekładem dramatu Dybuk An-skiego. Czytelnik odnajdzie w tej książce obraz świata, którego już nie ma, lecz który żyje nadal w ludzkiej pamięci, w malarstwie, muzyce, w dziełach literackich i w dalszym ciągu wpływa na stosunki polsko-żydowskie. Włodzimierz Herman, ur. w 1937 r., ukończył historię na Uniwersytecie Wrocławskim i reżyserię w PWST w Warszawie, reżyser i kierownik artystyczny Studenckiego Teatru Kalambur we Wrocławiu (1962-1968). Po studiach pracował jako reżyser w Teatrze Polskim we Wrocławiu. W 1970 r. w związku z falą politycznego antysemityzmu w Polsce wyemigrował i osiadł o...

Wystawa kolekcji Beaty i Włodzimierza Hermanów w Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego / Collection of Beata and Włodzimierz Herman. Exhibition at the Museum of the University of Wrocław Książka towarzysząca wystawie zabytkowych wizytowników z kolekcji Beaty i Włodzimierza Hermanów przygotowanej przez Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego. Zaprezentowana we wspaniale ilustrowanym albumie kolekcja zasługuje ze wszech miar na zainteresowanie ze względu na swoją różnorodność materiałową, tematyczną, geograficzną i chronologiczną. Składają się na nią zabytkowe pojemniki na wizytówki wytworzone przez rzemieślników i artystów pracujących w różnych materiałach na kilku kontynentach w ostatnich dwóch stuleciach. Wśród prezentowanych wizytowników znajdują się przed...

Książka Włodzimierza Hermana należy do grona pism opiewających głębię myśli duńskiego pisarza, filozofa i teologa. Autor przełożył dzieła Kierkegaarda na sztukę teatralną, eksponując w niej witalność estety i jego nieokiełznany temperament. W synkretycznej formule połączył filozoficzne idee Kierkegaarda ze stylem dawnego wrocławskiego Teatru Kalambur – pełnym żartu i powagi, dowcipnej gry słów. Ukazał moment między dwoma sposobami istnienia, filozofa i aktora. Esejom Włodzimierza Hermana towarzyszy sztuka jego autorstwa zatytułowana „Kierkegaard, czyli z papierów jeszcze żyjącego. Kabaret literacko-filozoficzny”. Książkę wzbogaca obszerny wstęp Jacka Aleksandra Prokopskiego „Kierkegaard, czyli wybór maski. Nie tylko estetyczno-satyryczny esej...