Wena do polityki. Pakiet

Trzy tomy korespondencji Giedroycia i Mieroszewskiego są kontynuacją serii wydawniczej Archiwum "Kultury" upowszechniającej źródłowe badania związane z dziejami paryskiej "Kultury" oraz Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte. Ta niezwykle żywa i przykuwająca uwagę wymiana listów między Redaktorem i czołowym publicystą "Kultury" jest źródłem informacji na temat kształtowania się i ewolucji poglądów, starć ideowych i klimatu opinii dominujących w kręgu "Kultury". Daje nam możliwość spojrzenia niejako za kulisy wielu kluczowych wydarzeń najnowszej historii Polski i emigracji.

Książka zawiera całość korespondencji Jerzego Giedroycia (1906-2000) z Bohdanem Osadczukiem (1920-2011), opracowaną przez Bogumiłę Berdychowską i Marka Żebrowskiego. Pisane przez pół wieku listy są niewyczerpanym źródłem wiedzy o stosunkach polsko-ukraińskich w XX wieku i dziejach Instytutu Literackiego w Paryżu.

„Triumf literatury polskiej. Swoją nową powieścią Wiesław Helak przywraca jej wielkość, bezpowrotnie – zdawałoby się – utraconą wraz z odejściem w przeszłość Sienkiewicza i Reymonta, Żeromskiego i Orzeszkowej. Do tej ostatniej pisarz nawiązuje wprost tytułem swojej książki, najprostszym z możliwych, a przecież mówiącym wszystko – Nad Zbruczem. Odnalazł w niej Helak czysty, wręcz krystaliczny ton polszczyzny, stylistyką wywodzący się od Jana Kochanowskiego i Biblii Jakuba Wujka. Ewangeliczna nuta pobrzmiewa tu zresztą co i rusz; jeśli ktoś nie wiedział, co to jest literatura katolicka i czym być może w najwspanialszych swoich porywach, to teraz już wie. Wiesław Helak opowiada o Polsce, której nie było, która istniała jedynie w pamięci i w sna...

Nowa książka Zbigniewa Rokity, laureata Nagrody Literackiej „Nike” 2021 Włóczęgowski poemat reporterski autora Kajś. To tu, na „Ziemiach Odzyskanych”, miało po wojnie miejsce jedno z najbardziej spektakularnych wydarzeń w dwudziestowiecznej historii Europy. To tu, w tych wszystkich Wrocławiach i Szczecinach, Polska stanęła przed jednym z największych cywilizacyjnych wyzwań – przemienieniem Niemiec w Polskę. Ale wciąż widać szwy, którymi pozszywali Polski przedwojenną i powojenną. Wyłażą france. Bo tu, na „Odzyskanych”, jest jakoś inaczej. Uliczne tabliczki przypominają piastowskie drzewka genealogiczne, zewsząd wyzierają cegły o barwie wściekłej krwi, blokowiska lokowane na prawie niemieckim, wilhelmińskie gmachy otoczone przez parkingi niestrze...

Doświadczenia mniejszości białorusko-prawosławnej rzadko mieszczą się w oficjalnej historii Polski. Panowała niepisana zasada, by nie rozmawiać o doznawanych krzywdach, bieżeństwie, przesiedleniach, powojennych mordach. Aneta Prymaka-Oniszk przełamuje to milczenie. Jeździ po wsiach, rozmawia z mieszkańcami i historykami, czyta dokumenty archiwalne i zdobytą wiedzę konfrontuje z mitami o stosunkach polsko-białoruskich. Pokazuje, co uformowało prawosławną mniejszość w okolicach Białegostoku, Bielska Podlaskiego, Hajnówki, Siemiatycz, Sokółki. Robi to, by zrozumieć historię swojego dziadka i to kim byli, kim są – i kim mogą być – mieszkańcy Polski, którzy aby dostąpić awansu społecznego, wszystko, co białoruskie, musieli wyprzeć. O tym, że mój dziade...

Porywająca podróż w czasie do Paryża belle époque, światowej stolicy sztuki i miłości, roztętnionej życiem towarzyskim, artystycznym i naukowym. To tu rozkwitały nowe idee społeczne i polityczne, a śmiałe przewroty obyczajowe zapowiadały nowy obraz świata. Miasto świateł miało też swoje mroczne tajemnice, będąc areną głośnych skandali, burzliwych romansów, wielkich tragedii. Wszystko to opisane barwnie, ze swadą i znawstwem tematu, ubogacone mnóstwem ilustracji i zdjęć ? daje czytelnikowi fascynujący obraz tej pięknej epoki.

Czy mamy moralne prawo, żeby uprzywilejowywać własny naród względem pozostałych? Czy patriotyzm da się racjonalnie uzasadnić, tak aby nie budować go jedynie na uczuciach i przywiązaniu do tradycji? Czy jesteśmy w stanie według jasnych kryteriów rozróżnić nacjonalizm i patriotyzm? W szczególności po ataku Rosji na Ukrainę poszukiwanie odpowiedzi na powyższe pytania wydaje się czymś nieodzownym. Mimo że postawy patriotyczne nadal pozostają szeroko podzielane w społeczeństwie, niejednokrotnie możemy przecież spotkać się z ich krytyką – zarówno w świecie akademickim, jak i poza nim. Steven B. Smith opisuje patriotyzm jako fundamentalną cnotę polityczną, daleką od irracjonalnego przywiązania opartego jedynie na emocjach i porywach serca. Pokazuje, jak prz...

Zamiarem Adama Zagajewskiego było naszkicowanie sylwetki Józefa Czapskiego – malarza, pisarza, człowieka, obywatela, przyjaciela, czytelnika, rozmówcy. O Czapskim pisano już sporo, w Polsce i zagranicą. Mimo to wydaje się, iż jesteśmy dopiero na początku drogi, tym bardziej, że dopiero teraz rozpoczęła się prawdziwie światowa kariera jego dzieła. Józef Czapski – niezwykły artysta, pisarz – był koronnym świadkiem okrucieństw XX wieku, ale miał też rozległe prywatne terytoria, na których zbudował niezwykły gmach swego malarstwa i pisarstwa. Takiego połączenia trudno szukać u innych wybitnych postaci minionego stulecia. W epoce rosnącej specjalizacji Czapski nie dbał o miedze dzielące sztukę od polityki czy literaturę od przyjaźni. Zwornikiem tych tak...

W poszukiwaniu strategii to książka autorstwa eksperta do spraw międzynarodowych, byłego ministra spraw zagranicznych, profesora Adama Daniela Rotfelda, będąca zbiorem studiów, esejów, artykułów i rozmów opublikowanych na łamach czasopism oraz różnych prac zbiorowych w latach 2010–2017. Bogactwo merytoryczne zawartych w niej tekstów pozwala czytelnikowi lepiej i łatwiej zrozumieć zawiłości stosunków międzynarodowych wpływających na kształt globalnej polityki decydującej o sposobie funkcjonowania współczesnego świata. Publikację uzupełnia zestaw starannie wyselekcjonowanych, wyjątkowych ilustracji.

Prof. dr hab. Adam Daniel Rotfeld, minister spraw zagranicznych w rządzie Marka Belki (2005), dyrektor Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem w Sztokholmie ? SIPRI (1990 2002), członek Kolegium Doradczego Sekretarza Generalnego ONZ do Spraw Rozbrojenia ABDM (2006?2011), uczestnik Aspen Ministers Forum, członek European Leadership Network i wielu innych międzynarodowych grup roboczych powołanych przez sekretarzy generalnych NATO i OBWE. Opublikował ostatnio tom esejów W poszukiwaniu strategii (Wydawnictwo BOSZ, Lesko 2018) oraz The War on Values and International Order (UMCS, Lublin 2023). Pracuje na Wydziale ?Artes Liberales? Uniwersytetu Warszawskiego. Professor Adam Daniel Rotfeld, Ph.D., Minister for Foreign Affairs of Poland (2005), Director of the Stockholm Int...

Mocny kandydat do literackiej Nagrody Nobla w latach 30. XX wieku. Pisarz światowej rangi, którego pacyfistyczna powieść ?Sól ziemi? czytana była w licznych przekładach, a przez Thomasa Manna nazwana została jednym z niewielu ówczesnych dzieł ?mitycznych i epickich?. Dziś o wielkiej renomie, jaką cieszył się Józef Wittlin, wiedzą nieomal tylko specjaliści i bibliofile. Na życiu autora zaciążyło żydowskie pochodzenie ? z Polski uciekał jednak nie przed Hitlerem, ale przed rodakami. Obok Słonimskiego i Tuwima stał się ofiarą antysemickiej nagonki, która w latach 1938 i 1939 przetoczyła się przez łamy prawicowej prasy. Jacek Hajduk w swej książce ?Józef Wittlin w Ameryce. Klasycznie obcy? emigrację Wittlina, jego poczucie duchowej obcości poza Europą i syt...

Warsztat i dom garncarza na Keramejku stały na łagodnym wzniesieniu. Kiedyś widać stąd było Bramę Dipylońską, ale z czasem zasłoniły ją nowe domostwa i warsztaty, tłoczące się jak statki na redzie w Pireusie. Attyka, myślał Andreas, jest okrętem płynącym na południe pod żaglem Parnasu, ku Krecie, Rodos i Aleksandrii. I świat płynie, innego nie znając stanu. Hoplita odstawił włócznię, zdjął z pleców tarczę i usiadł pod jesionem. Pierwszy przywitał przybysza Strepsjades, obejrzał go sobie i obwąchał sandały. Andreas przyniósł jęczmiennego chleba i oliwy. Czeladnik Archelaos krzątał się wokół pieca, w którym wypalał dachówki dla garbarza Pelagiosa. - Nie jadłem od kilku dni - powiedział żołnierz, usprawiedliwiając swoją łapczywość. -...

Ataman zginął w Paryżu. Trafiony kulami Szwarcbarda, upadł na bruk wąskiej rue Racine, dwa kroki od bulwaru Saint-Michel. Do innej Petlura przywykł przestrzeni, inne przemierzał drogi. Szwarcbard był Żydem z Ukrainy, tułaczem, paryżaninem. Szalom Szwarcbard, poeta, zegarmistrz, żołnierz francuski i czerwonoarmista, znał Atamana tylko z widzenia. Nie miał jednak pamięci wzrokowej, nosił przy sobie kartkę ze zdjęciem Petlury z leksykonu Larousse’a. Wydarł ją z książki i obnosił po mieście jak list gończy, talizman, wyrok nieznanego trybunału. Ataman stołował się z żoną i córką w restauracji Chartier na rue Racine. W niewielkim mieszkaniu na rue Thénard nie było kuchni, jedli więc w Chartier. Restauracja istnieje do dziś. Zachowała swój secesyjny wyst...

Jego życie rozłamuje się na dwie części. U kresu, w przededniu śmierci, Łaszowski spogląda wstecz i wypowiada słowa ekspiacji.Pierwsza połowa życia była niespokojna i awanturnicza. Jego przygoda z literaturą i polityką rozpoczęła się w cieszyńskim gimnazjum. Od swego polonisty, Juliana Przybosia, Łaszowski dowiedział się o istnieniu awangardy i socjalizmu. Jedno i drugie aspiruje do uniwersalności. Awangarda i socjalizm, dwa radosne scenariusze, obiecują triumf sztuki i sprawiedliwości. Ziarno pada na podatny grunt. Łaszowski jest ambitny jak Alkibiades, ufa w swoje zdolności i łaknie sławy. Rozpoczyna studia filozoficzne w Uniwersytecie Warszawskim, angażuje się w życie polityczne uczelni. Rówieśnicy słuchają go z zainteresowaniem, doceniają jego swadę...

Andrzej Stanisław Kowalczyk napisał książkę o Hiszpanii. Bardzo potrzebną. Nie jest to widokówka z podróży na Południe, ale zbiór szkiców pogłębionych, nawiązujący do tradycji polskiej szkoły eseju. Słowa, myśli i obrazy są w tym tomie doskonale dobrane. Tworzą spójną całość, bogatą i różnorodną. Jest w niej miejsce do rozmyślań nad istotą chrześcijańskiej duchowości (św. Jan od Krzyża, św. Teresa z Ávili), namysł nad historią bliskiego nam Śródziemnomorza (Filip II). Jest opis szaleństw i zbrodni (Inkwizycja, wojna domowa), jest literatura będąca tych trudnych kwestii artystycznym odbiciem i próbą ich gruntownego zrozumienia (Cervantes, García Lorca). Jest malarstwo (Goya), a nawet muzyka usłyszana i zapisana delikatnie i wyjątkowo praw...

Życie erotyczne Franza Kafki jest tematem licznych analiz, opracowań biograficznych, a nawet powieści. Kafka w liście do przyjaciela w 1903 roku pisał, że ludzie wytężają wszystkie siły i ochoczo sobie pomagają, utrzymują się na znośnej wysokości nad piekielną głębią, do której się garną. Są ze sobą powiązani linami i źle jest już wtedy, gdy te liny poluzują się wokół jednego z nich i opada on nieco głębiej niż inni, w pustą przestrzeń, a strasznie jest, gdy liny wokół niego się zerwą i on spada. Dlatego trzeba się trzymać innych. Przypuszczam, że dziewczyny pomagają nam się unosić, ponieważ są tak lekkie, dlatego musimy kochać dziewczyny i dlatego one muszą kochać nas.

Bohdan Osadczuk to dziennikarz i publicysta, historyk. Urodził się w 1920 roku w Kołomyi. Od 194 roku mieszkał w Berlinie. Współpracował z wieloma gazetami ukraińskimi, polskimi, niemieckojęzycznymi. Był między innymi najbliższym ukraińskim współpracownikiem Jerzego Giedroycia i berlińskim korespondentem „Neue Zurcher Zeitung”. Od 1966 roku był profesorem najnowszej historii europejskiej na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. W 2001 roku otrzymał Order Orła Białego. Był członkiem rady Kolegium Europy Wschodniej. Zmarł w 2011 roku w Zakliczynie pod Krakowem. „Urodził się w ukraińskiej rodnie, z woli historii został obywatelem I Rzeczypospolitej, a z wyboru – najpierw studentem, a następnie dziennikarzem i profesorem na stałe związanym z Niemcami. Dlatego �...

Na rosyjskiej scenie politycznej pojawił się na początku wieku jako socjalista i terrorysta, ale w 1917 roku opowiedział się po stronie demokracji i walczył z bolszewikami. Borys Sawinkow jako pierwszy starał się stosować opisaną później przez Józefa Mackiewicza taktykę wystrzału, tzn. otwartego i alarmującego oporu przeciw komunistycznemu reżymowi, organizując powstania zbrojne, a potem współdziałając z Piłsudskim w roku 1920. Zwarta, ważąca słowa biografia Sawinkowa zasłuchana jest w styl opowieści eseistycznej o wielkich ludziach przełomu stuleci, w styl Bolesława Micińskiego czy Jerzego Stempowskiego – autorów, którzy tych ludzi znali i świetnie ich rozumieli. W podobny sposób opowiada Andrzej Stanisław Kowalczyk – z bliska, z wyczuciem niuansó...