Modernizm XXI wieku. Nowe poetyki

Historia Matejki i jego rodziny - matki wychowującej dzieci "do sztuki", braci, z których Janek wcale nie czuł się najzdolniejszy, córki Beaty, wyjątkowo utalentowanego zięcia Józefa Unierzyskiego, znakomitego witrażysty Stefana Witolda Matejki (bratanka Mistrza) - to temat na wielką filmową sagę, równie fascynującą jak ta książka. Matejko był artystą i historiozofem, badaczem przyczyn upadku Polski. Zaskakiwał kolorystyką obrazów, oburzał wprowadzaniem na płótna postaci niewymienianych wcześniej przez kroniki. Marek Sołtysik, autor wielu historycznych gawęd, m.in. Klanu Kossaków, w Klanie Matejków przywołał słowa wielkiego malarza Jerzego Nowosielskiego: "Pamiętajmy, że Hołd pruski i Bitwa pod Grunwaldem to są ewenementy w europejskim malarstwie his...

Niezwykła opowieść o tym, jak kilku pasjonatów zapoczątkowało nową erę w historii lotów kosmicznych. Jeszcze do niedawna loty kosmiczne były domeną wyłącznie rządów wielkich mocarstw. Od ósmego roku życia, gdy Peter Diamandis oglądał lądowanie Apollo 11 na Księżycu, lot w kosmos stał się wręcz jego obsesją. Gdy zorientował się, że NASA kasuje program załogowych lotów kosmicznych, ten naukowiec i przedsiębiorca zaangażował się w jedno z największych awanturniczych przedsięwzięć naszych czasów. Skoro rząd nie chciał wysłać go w kosmos, postanowił na własną rękę stworzyć prywatny sektor lotów kosmicznych. W latach 90-tych XX wieku tego rodzaju pomysły uchodziły za domenę science fiction. Niezrażony tym Diamandis znalazł inspirację w nie...

Selma spędza wakacje u dziadków na wyspie. Tutaj nie musi się przejmować tym, że nie ma przyjaciółki. Stara się udawać, że nie słyszy ptaka, który siedzi w jej wnętrzu i dziobie ją w serce, powtarzając w kółko, że Selma nigdy się z nikim nie zaprzyjaźni. Wszystko się zmienia, gdy Selma poznaje Sznurówkę, zawadiacką i pewną siebie dziewczynkę, która też przyjechała na wakacje na wyspę. Ptak dziobiący Selmę w serce powoli zaczyna tracić argumenty. Piękna historia o samotności i przyjaźni, a także o wewnętrznym krytyku, który tak bardzo może uprzykrzyć życie i z którym prędzej czy później warto się rozprawić. Książka otrzymała w 2013 roku Nagrodę Augusta, czyli najważniejsze szwedzkie wyróżnienie dla książki dziecięcej.

Tytułowym bohaterem opowiadania Thomasa Bernharda z 1982 roku jest Paul Wittgenstein (1907–1979), wiedeński ekscentryk, meloman i pasjonat wyścigów Formuły I, znawca i entuzjasta opery, bliski krewny Ludwiga (1889–1951), słynnego austriackiego filozofa, autora Tractatus logico-philosophicus. I chociaż obaj Wittgensteinowie należeli do jednej z najbogatszych rodzin austriackich przemysłowców, to ze względu na swoje filozoficzno-artystyczne zainteresowania oraz brak materialnej zapobiegliwości, nie znajdowali uznania rodu, zajmując w nim osobną, marginalną pozycję. Natomiast Thomasa Bernharda i Paula Wittgensteina zbliżyły do siebie zarówno podobne fascynacje muzyczne, jak i paralelne doznania życiowe, czy nawet cierpienia (Thomas przez wiele lat musiał leczyć chor...

Corvina, czyli Książka o krukach Petra Rákosa (1956–1994) to utwór-mozaika, szalony i nieokiełznany w swojej groteskowej fantazji i surrealistycznym rozhasaniu. Czego tam nie ma… Islandzkie mity, bajka Ezopa w kilkunastu wariantach, apokryficzne kazania św. Franciszka, czarnopiórzy rycerze okrągłego stołu, kruczy kolonializm (zwany też corvinizacją), tablice stratygraficzne (plejstocen, holocen, moldavit, vibovit, emeryt, dyfteryt), podręcznik savoir-vivre’u dla kruków, arie operowe, alternatywna medycyna (akupunktura forsowana!), a do tego parodie poczytnych romansów i zakrojona na szeroką skalę drwina z agresywnego a wszechobecnego maskulinizmu. Książka o krukach to oczywiście książka o ludziach. Interesujcie się krukiem. Kruk interesuje się Wami. Petr R�...

Emil Cioran (1911–1995), francusko-rumuński myśliciel, choć dziś już klasyk XX-wiecznej filozofii, nie podpada pod żadną typową systematyzację. Najbliżej byłoby mu chyba do szeroko pojętego egzystencjalizmu, który w powstałej w czasie rozkwitu tego nurtu we Francji Pokusie istnienia (1956) znajduje specyficzny wyraz. „Cierpieć – oto jedyny sposób na poznanie poczucia istnienia. Istnienie – oto jedyny sposób podtrzymania naszej przegranej”. W jedenastu esejach tego tomu autor przeciwstawia się iluzjom, myśleniu w kategoriach „raju”: religii i wszelkim utopiom, ze społeczno-politycznymi włącznie. Daleki od naiwnego jego zdaniem heroizmu francuskich filozofów, wypowiada własny, bardzo prywatny „egzystencjalizm”. Zebrane tu eseje można uznać za przej...

Federacja Rosyjska po rozpadzie Związku Radzieckiego z dnia na dzień stała się państwem słabym. Bezzwłocznie jednak podjęła starania o utrzymanie wpływów w byłych republikach. Obszar poradziecki uznaje bowiem za strefę swoich wyłącznych wpływów. Autorka podjęła próbę zrozumienia i wyjaśnienia tych motywów.

„Książka Kamili Żukowskiej Poetyka totalna. O antropologii literatury Northropa Frye’a jest cennym uzupełnieniem prac poświęconych teorii mitokrytycznej wybitnego amerykańskiego badacza mitu. Autorka, opierając się na opus magnum badacza (słynna Anatomia krytyki ukazała się w Polsce zupełnie niedawno), przeprowadza wnikliwą analizę jego teorii, opierając się na swej szerokiej wiedzy z antropologii i literaturoznawstwa po to, by badania Frye’a nad mitem jako kategorią analizy literatury umiejscowić w kontekście szerszej refleksji humanistycznej. Zadanie to było niełatwe, bowiem Frye budując swój system, posługuje się klasycznymi pojęciami, nadając im zupełnie nowe znaczenie, wychodząc poza intuicyjne ścieżki hermeneutyczne. Autorka jednak potrafiła mu...

Widzi mi się powstawało osiem lat. Przez ten czas świat zmienił swoje oblicze, a Zadie Smith z cenionej i nagradzanej brytyjskiej autorki stała się również osobą publiczną, wypowiadającą się w sprawach najistotniejszych, które budzą emocje po obu stronach Atlantyku. Głos autorki Białych zębów, dzielącej swoje życie między Londyn i Nowy Jork, jest ostry i autentyczny, a obok jej zdecydowanych poglądów nie sposób przejść obojętnie. Światopogląd pisarki poznajemy dzięki tekstom pisanym czasem z kpiną, czasem z oburzeniem, ale zawsze szczerze i poruszająco. Jej przenikliwe, świeże iożywcze spojrzenie jest kluczem do zrozumienia współczesności. „Pożaru niepodobna gasić powietrzem. Ale nie sposób też walczyć o wolność, co do której zapomniało si�...

Bohumil Hrabal to pisarz legenda, niedościgniony gawędziarz, mistyk codzienności i – o czym mało kto wie – mistrz kamuflażu. W swoim pisarstwie stworzył galerię niezwykłych postaci, w których on sam wydaje się odbijać niczym w zwierciadle. Czyż bowiem spod rozgadania stryjka Pepiego, szaleństwa czułego barbarzyńcy Boudnika lub niedojrzałości kelnera Jana Dziecięcia nie wyziera twarz samego Hrabala? W Pięknej rupieciarni pisarz wreszcie opowiada o sobie bezpośrednio. W zebranych tu esejach, wywiadach, relacjach z podróży i listach poznajemy Hrabala filozofa, człowieka zafascynowanego sztuką, autoironicznego i krytycznego intelektualistę. Praskiego „pana doktora”, spędzającego czas w towarzystwie Pounda, Schopenhauera, Eliota i Pollocka. To także zapis pi�...

W połowie lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku we Francji rozpoczyna się nie tylko rewolucja społeczna i obyczajowa, której kulminacją jest maj 1968 roku, ale również prawdziwa rewolucja w dziedzinie badań humanistycznych, przebiegająca pod znakiem strukturalizmu i semiotyki. Niepoślednią rolę odgrywa w tej rewolucji młoda Bułgarka, która kilka lat wcześniej przybyła do Paryża, aby pracować nad doktoratem. Séméiotikè to jej pierwsza książka, opublikowana w roku 1969. Kristeva wnosi w posagu do francuskiej myśli koncepcję dialogowości i polifoniczności tekstu literackiego Michaiła Bachtina. Przeciwstawia się strukturalistycznej koncepcji dzieła jako obiektu zamkniętego, skończonego, samowystarczalnego, rozpatrując je jako obszar wzajemnego oddziaływani...

Marcel lubi u Leosia wszystko: jego kudłate włosy, jego wiaderko, a nawet jego błocko! Dlatego kiedy pojawia się „ten trzeci”, w piaskownicy przestaje być fajnie... Dramat zazdrości dla najmłodszej publiki. „Lubię Leosia” to pierwszy tom nowego cyklu Pii Lindenbaum dla najmłodszych dzieci - a więc zanim sięgną po znane już w Polsce książki o Nusi, Filipie czy Igorze. Pija Lindenbaum jest wnikliwą obserwatorką dziecięcych zabaw i dziecięcego sposobu myślenia. Swoje spostrzeżenia potrafi genialnie przelać na papier – powstaje oszczędna w słowach, ale jakże pełna znaczeń opowieść, której równorzędnym głosem są ilustracje. Nic dziwnego, że dzieci odnajdują w jej książkach swój świat!

Wpływ Perloff wykroczył dawno poza ramy życia naukowego. Jej praktykę pisarską należy już teraz widzieć jako jednolity, rozwijany w formie eseistycznej namysł nad rolą modernistycznego eksperymentu w kształtowaniu się współczesnej międzynarodowej świadomości artystycznej i kulturowej. – Kacper Bartczak Jest to książka naprawdę świetna, którą powinni bezzwłocznie przeczytać wszyscy, którym leży na sercu idea obecnej i przyszłej Europy. Na pierwszy rzut oka, istotnie, dotyczy ona trochę pomijanej w anglosaskim świecie, austriackiej odmiany modernizmu, silnie związanej z kulturą sprzed I wojny światowej, na której reprezentantów autorka wybrała sześciu pisarzy. Jednak zaraz staje się jasne, że chodzi o coś więcej niż tylko o uzupełnienie poważnej...