W świecie powinności

Książka „Przestrzenie Wszechświata” miała być kontynuacją „Boga i geometrii” i w pewnym sensie nią jest – ale tylko w pewnym sensie. Od czasów Newtona (tamta książka kończyła się na Newtonie) historia geometrii nabrała przyspieszenia i potem można ją śledzić już tylko bardzo wybiórczo. Zmienił się także charakter jej oddziaływań z resztą kultury. Gdy przy końcu lektury tej książki (uzupełnionej, być może, wcześniejszą lekturą Boga i geometrii) ogarniamy rozwój geometrii od starożytnych Greków do geometrii nieprzemiennej i syntetycznej geometrii różniczkowej, uderza nas niezwykła skuteczność racjonalnej myśli. Owszem, historia geometrii składa się z powikłanych dziejów ludzi, którzy ją tworzyli – ich wzlotów i dramatów – ale...

W każdym związku dochodzi do różnicy zdań, ale co się dzieje, gdy powtarzające się konflikty sprawiają, że partnerzy zaczynają się od siebie oddalać? Ten przystępny, poparty naukowo przewodnik oferuje skuteczne rozwiązania dla par, które mają dosyć nieustannych kłótni i wymuszania na sobie zmiany zachowania. Prawdziwa akceptacja może się wydawać czymś trudnym, jednak przedstawione w tej książce porady i dające do myślenia ćwiczenia mogą sprawić, że stanie się osiągalna. Dowiecie się, dlaczego w waszym związku dochodzi nieustannie do tych samych kłótni; jak sprawić, aby niewielkie rozbieżności nie prowadziły do ogromnych problemów; jakie strategie komunikacji naprawdę pomagają w pokonaniu konfliktu; jak rozwiązywać problemy i dokonywać pozytyw...

Książka stanowi zbiór tekstów wybitnych polskich uczonych oraz praktyków gospodarczych, które łączy poszukiwanie rozwiązań systemowych mających usprawnić działanie państwa polskiego. Bowiem to, że polska państwowość w wielu dziedzinach szwankuje, nie ulega wątpliwości. Autorzy poszukują sposobów na dobre państwo; z różnych punktów widzenia: socjologicznego i prakseologicznego, zarządzania dużymi systemami, etosu i sprawności działania służby publicznej oraz przedsiębiorczości. Książka wpisuje się w toczącą się w Polsce dyskusję o koniecznych zmianach między ekonomicznymi liberałami a zwolennikami większego udziału państwa w gospodarce.

Gdzie kryją się ewolucyjne źródła kultury człowieka? Co o naturze człowieka mówią badania nad innymi naczelnymi? Jakie jest znaczenie prymatologii dla współczesnej polityki? Władza, seks, przemoc, życzliwość – fascynująca książka Fransa de Waala, jednego z najwybitniejszych prymatologów naszych czasów, mierzy się z każdą z tych kwestii, czerpiąc z niezwykle bogatej historii badań nad małpami człekokształtnymi, zarówno w niewoli, jak i w naturalnym środowisku tych zwierząt. Wnikliwe obserwacje naszych najbliższych ewolucyjnych krewnych umożliwiają autorowi świeże spojrzenie na specyfikę gatunkową człowieka. W zachowaniach wspólnych nam i małpom, de Waal dopatruje się biologicznych fundamentów ludzkiej kultury. Autor stawia przed nami ewolucyjne l...

Filozofia w nauce to jedna z kluczowych idei Michała Hellera, która wyznacza specyfikę jego stylu uprawiania filozofii w ścisłym związku z nauką. Filozofia w nauce to również idea, która przyświeca od lat Jego dziełu - interdyscyplinarnym spotkaniom uczonych i filozofów. Dwadzieścia kolejnych Krakowskich Konferencji Metodologicznych zgromadziło i skrystalizowało wyjątkowe środowisko myślicieli zainteresowanych nauką w kontekście filozoficznym. Osiemdziesiątą rocznicę urodzin Michała Hellera chcemy więc uczcić refleksją nad tym, czym była i czym obecnie jest filozofia w nauce. Niniejszy tom prezentuje przemyślenia piętnastu polskich filozofów i uczonych, którzy ukazują tego rodzaju refleksję z różnych perspektyw. Mamy nadzieję, że publikacja stanie si�...

Jeden z najwybitniejszych współczesnych filozofów przedstawia nową koncepcję początków świadomego umysłu. Z jakiej przyczyny istnieją umysły? I jak to możliwe, że umysły mogą zadawać to pytanie i na nie odpowiadać? Do zrozumienia naszych świadomych umysłów wiedzie kręta ścieżka, prowadząca przez dżunglę nauki i filozofii, począwszy od początkowego, podstawowego założenia, że ​ludzie są obiektami fizycznymi, posłusznymi prawom fizyki. Ścieżka jest najeżona trudnościami, zarówno empirycznymi, jak i konceptualnymi, a wielu ekspertów spiera się gorąco, jak radzić sobie z tymi problemami. Ponad pięćdziesiąt lat przedzierałem się przez te gąszcze i bagniska. Znalazłem ścieżkę, która prowadzi nas do zadowalającej – i dającej zadowolen...

Skąd wzięła się matematyka? Czy obiekty matematyczne istnieją poza czasem i przestrzenią? Autorzy przedstawiają najnowsze ustalenia nauk neurokognitywnych i ewolucyjnych, w odniesieniu do natury matematyki. Pokazują, że ewolucję zdolności matematycznych wyjaśnić można odwołując się nie tylko do wrodzonych umiejętności protomatematycznych, ale także do roli ewolucji kulturowej. Pytają, czy współczesne teorie neurobiologiczne stanowią, jak się czasem sądzi, wyzwanie dla tradycyjnych koncepcji matematyki, w szczególności zaś dla platonizmu matematycznego, a także, skąd wzięła się – jak nazywa ją Eugene Wigner – niepojęta skuteczność matematyki w naukach przyrodniczych. prof. Bartosz Brożek – kognitywista, filozof i prawnik. Pracownik Katedry Filo...

Członkowie salafijji, Bracia Muzułmanie, walczący o niepodległość w Chinach Ujgurzy, bojownicy Państwa Islamskiego, fundamentaliści w Indonezji, na Filipinach, we Francji, Anglii i Stanach Zjednoczonych – wszyscy oni są dziś uznawani za przedstawicieli „fundamentalizmu muzułmańskiego”. Tymczasem zjawisko to jest bardzo złożone, a błędy w stosowaniu pojęcia – częste. Warunkiem sine qua non zrozumienia go jest uwzględnienie różnorodności fundamentalizmów muzułmańskich oraz wpisanie ich w odpowiednie konteksty polityczne i geograficzne. Anne-Clémentine Larroque w swej niewielkiej, lecz niezwykle bogatej w treść książce przedstawia struktury tych ruchów, analizuje źródła i podstawy doktryn sunnickich i szyickich, geopolityczne zakorzenienie poszczegól...

„Kiedy nurkujesz w oceanie, zanurzasz się w początek każdego z nas” – P. Godfrey-Smith. Mimo że ssaki i ptaki są powszechnie uważane za najmądrzejsze stworzenia na Ziemi, najnowsze badania dowodzą, że wyższa inteligencja pojawiła się na bardzo odległej gałęzi drzewa życia. Mowa o głowonogach, a przede wszystkim ośmiornicach, jednych z najbardziej zadziwiających zwierząt zamieszkujących oceany. Są inteligentne, ciekawskie, mają zdolność uczenia się, odróżniania kształtów i rozpoznawania ludzi. Potrafią odkręcić słoik, pluć w żarówkę, by zgasić światło, znaleźć wyjście z labiryntu i brawurowo uciec z niewoli. W zdolności do kamuflażu nie mają sobie równych; w ciągu niespełna sekundy mogą upodobnić się do koralowca, kępki wodorostów...

Moment zawarcia sakramentu małżeństwa zmienia wszystko. Już wspólnie podążamy drogą do zbawienia. Ale by tak się stało i to wyraźnie podkreśla o. Ksawery Knotz OFMCap, znany duszpasterz małżeństw i rodzin należy odkryć ten sakrament na nowo, żyć łaską, która od niego płynie, świadomie budować małżeńską więź. A jak to zrobić? Po pierwsze i to warunek konieczny do własnego małżeństwa kapłan zachęca zaprosić Boga. Bo mało które małżeństwo żyje wspólnie łaską sakramentu i włącza w tę łaskę wszystko, czyli seks, posiłki, znalezienie wspólnych elementów modlitewnych czy w końcu znalezienie wspólnego języka z Bogiem. Raczej swoją drogę do świętości małżonkowie realizują o ile w ogóle osobno. Tymczasem chodzi o zmianę myślenia:...

Książka ta dotyczy kwestii romantycznej gnoseologii, której odmienność od oświeceniowej bywa często podkreślana przez badaczy: poszczególne rozdziały przynoszą dogłębną analizę tego zagadnienia, a także idei leżących u podstaw specyfiki romantycznego poznania, takich jak jedność i harmonia świata, gnoza, okultyzm. Po nich następuje prezentacja romantycznych sposobów poznania (wraz z ich klasyfikacją wedle przedmiotu, zakresu i charakteru), takich jak olśnienie, objawienie, wizja, sen, intuicja, wyobraźnia, autokontemplacja, miłość, szaleństwo, język, symbol, alegoria, mit, poezja, muzyka, nauka itd. Obszerna antologia pozwala poznać przykłady obecności zagadnień dotyczących poznania w dziełach tak poetyckich, jak prozatorskich, literackich i filozoficzn...

Pod metaforycznym tytułem książki kryje się dziesięć rozdziałów dotyczących szeroko rozumianych związków literatury romantycznej i muzyki instrumentalnej, śpiewu, tańca, a w ich kontekście takich postaci jak Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Cyprian Norwid, Fryderyk Chopin oraz inni (Z kim się muzyką podzielę; Szmery i trzaski w Panu Tadeuszu; Jak wyrazić smutek; Dlaczego się minęli; Karnawał i patos, Duch czy kałkuł; Czy Norwid tańczył krakowiaka; Dlaczego tu nikt nie śpiewa). Ostatnie dwa rozdziały (Słowa muzyka; Wypowiedzieć muzykę) zawierają rozważania nad listami Chopina oraz obecnością osoby i muzyki tego kompozytora w poezji polskiej na przestrzeni XIX i XX wieku. Każdy z nich opatrzony jest obszernymi przypisami o charakterze antologii, zawieraj...