Antyczne formacje wojskowe

W oczach starożytnych Rzymian wojna domowa uchodziła za szczególnie niegodny sposób dochodzenia swych politycznych racji, a jednak w 68 r. kilku cesarskich legatów nie zawahało się jej wywołać, by obalić znienawidzonego władcę imperium – Nerona. W ten sposób rozpoczął się trwający ponad dwa lata okres bratobójczych zmagań, będący zarazem najpoważniejszym kryzysem wewnętrznym państwa od czasu upadku republiki. Zanim tron cezarów przypadł zwycięskim Flawiuszom, rzymskie armie wielokrotnie starły się na polach bitew, zginęły tysiące żołnierzy i cywilów, a wojenne zniszczenia nie ominęły najświętszych miejsc samego Rzymu. Niniejsza książka opisuje przyczyny oraz kolejne odsłony rywalizacji o władzę w latach 68–70, ze szczególnym uwzględnienie...

„Jak w starożytnym Rzymie”, mówi się, mając na myśli dekadencję, rozrzutność, obżarstwo i pijaństwo oraz nieokiełznany seks. Brzmi to tak, jakby starożytni dzień bez prawdziwej „orgii” uważali za stracony. Ale słowo „orgia” ma też znaczenie inne, a starożytni Rzymianie wypełniali sobie wolny czas – mieli go dużo – nie tylko pijaństwem i seksualnymi ekscesami. Cornelius Hartz opowiada o tym niezwykle ciekawie i z dużą znajomością przedmiotu. Dodatkową wartość wnoszą liczne cytaty z starożytnych pisarzy i barwne fotografie.

Nowa książka francuskiego historyka Georges`a Minois (ur. 1941) podejmuje tematykę po trosze już obecną w jego Historii ateizmu (wydanie polskie: Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2019), mianowicie kwestię relacji Kościoła katolickiego ze światem świeckim. Teraz chodzi konkretnie o medycynę i o niezwykle ważny proces stosunków między "uzdrowicielami duszy" a leczącymi ciało. Minois zaczyna opowieść od starożytności, by pokazać, że od samego początku medycyna uchodziła za domenę boską, nie ludzką. Wyzdrowienie zależało raczej od woli bóstwa niż od umiejętności medyka. Chrześcijaństwo wsparło tę perspektywę swoim doloryzmem, tj. akceptacją choroby jako dopustu Bożego i jej afirmacją jako Bożego daru służącego zbawieniu. Dzięki fascynującej jak zwyk...

Autor, znany brytyjski psycholog, przedstawia historię nagości oraz stosunku do niej w poszczególnych epokach i społeczeństwach świata, skupiając uwagę na trzech aspektach: religijnym, politycznym oraz kultury popularnej. Zarówno ideolodzy religijni, jak i politycy, ikony popkultury oraz kontestatorzy używali nagości w charakterze instrumentu służącego swej ideologii, albo po prostu do dostarczenia rozrywki innym. Od nagich hinduskich joginów i świętego Franciszka z Asyżu, do współczesnych czarownic związanych z ezoterycznym kultem wicca; od Lady Godivy do Lady GaGi - nagość wzbudza silne i często sprzeczne uczucia; może ekscytować albo gorszyć, może symbolizować niewinność lub pobudzenie seksualne, ścisły związek z naturą lub odrzucenie społeczeństwa z...

Klasyk wśród współczesnych francuskich historyków, Jean Delumeau (ur. 1923) zamierzył sobie opisanie historii tego, co przez stulecia inspirowało ludzkie marzenia: historii ziemskiego raju. Wcześniej badał strach i poczucie winy w zachodniej kulturze. Przejście do studiów nad wizjami szczęśliwości jest wbrew pozorom konsekwentne, ponieważ mieści się w sferze dla tego historyka najważniejszej: „egzystencjalnych” motywacji każących człowiekowi tworzyć kulturę. To właśnie one determinują sens tego, co człowiek robi w historii. Przedstawione tu dzieje pojmowania raju dobrze to ilustrują. Praca Delumeau dotyczy głównie średniowiecza i nowożytności. W monografii znajdziemy ogrom fascynującego materiału. Fascynującego i zadziwiającego zarazem. Umiejscowien...

Jak wyglądała prawdziwa kuchnia staropolska? Czy na obiadach czwartkowych u króla Stasia można się było najeść? I jak - znana z drakońskich diet - Sisi uwiodła Franciszka Józefa swoim apetytem? Poznaj wielką historię od kuchni! Królowa Jadwiga lubiła napić się piwa ze swoimi dwórkami. Jagiełło z kolei nienawidził alkoholu i… jabłek. Musiał natomiast ukrywać swoją miłość do gruszek, które ze względu na kształt uchodziły za przysmak kobiecy. Zwycięzcy spod Grunwaldu nie wypadało się nimi zajadać. Jan III Sobieski często widywany był ze swoim kajecikiem, w którym zapisywał receptury ulubionych dań. Zawdzięczamy mu nie tylko wiktorię wiedeńską, lecz także sprowadzenie do Polski ziemniaków. Obiady najchętniej jadał w gronie rodziny, a śniadani...

Pasjonująca opowieść o tym, jak niewielkie miasto-państwo w starożytnej Grecji przeistoczyło się w cywilizację, która zmieniła świat. Ateńczycy wprowadzili pierwszą prawdziwą demokrację, co zrewolucjonizowało system rządów. Stworzyli koncepcje filozoficzne, nad którymi do dziś łamią sobie głowy najtęższe umysły. Przecierali szlaki w sztuce – tragedii, komedii, architekturze i rzeźbie. Jak to możliwe, że niewielka, dwustutysięczna społeczność wydała wybitne umysły w tak wielu dziedzinach? Everitt tka swoją barwną historię z sugestywnych portretów utalentowanych, zręcznych, ambitnych, nierzadko pozbawionych skrupułów Ateńczyków, którzy przyczynili się do rozkwitu miasta. Znajdziemy wśród nich Temistoklesa, genialnego stratega, który powiód�...

Francuscy historycy od kilkudziesięciu lat zapełniają „lukę” w naszym obznajomieniu z dziejami, która w rzeczywistości nie jest luką, lecz samym sednem historii. Chodzi o historię życia codziennego. Setki, jeśli nie tysiące lat dominacji „wielkich narracji” o „doniosłych” wydarzeniach sprawiły, że nie potrafimy sobie uświadomić charakteru zwykłego życia w danej epoce: wiemy, jak staczano epokowe bitwy, nie wiemy, jak mieszkano. Jacques Le Goff (1924–2014), francuski klasyk historyków z tego nurtu, i młodszy o dwa pokolenia Nicolas Truong (ur. 1967) przedstawili syntezę zjawisk i zagadnień związanych z podstawowym elementem życia codziennego – z ludzkim ciałem. Skupili uwagę na średniowieczu, ponieważ dobitnie reprezentuje ono problem postrzegania...

Dzieje Zakonu Kawalerów Mieczowych, który wśród wszystkich średniowiecznych zakonów rycerskich miał najgorszą sławę. Niewiele też o nim wiadomo bowiem w papieskim otoczeniu traktowany był głównie jako kaprys jednego z niemieckich hierarchów, który ośmielił się sięgnąć po uprawnienia zastrzeżone dla głowy Kościoła katolickiego.

Po obszernej Historii samotności (Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2018) niezwykle płodnego francuskiego historyka Georges’a Minois (ur. 1946) polski czytelnik otrzymuje jego monumentalną, prawie 800-stronicową Historię ateizmu. Autor zaczyna ją od starożytności, by poprzez średniowiecze i renesans dotrzeć do nowożytnej Francji, której z natury rzeczy poświęca najwięcej uwagi, i do czasów najnowszych. Zwyczajem elity nowoczesnych francuskich historyków nie tyle relacjonuje zdarzenia, ile na podstawie materiału historycznego stara się rozpoznać i określić przedmiotowe zjawisko. W tym sensie uprawia historię mentalności i poniekąd filozofię, akurat w przypadku kwestii ateizmu nie do pominięcia. Lektura pozwoli zapoznać się nie tylko z procesem przemian postaw w n...

Londyn słynie z gwaru i intryg, ale ta spokojna angielska wieś może kryć wiele tajemnic… Frances poszukuje miejsca na zbliżający się ślub siostry, z dala od wścibskich oczu. Risings, rodzinna posiadłość George’a w Hampshire, wydaje się być idealnym miejscem. Wkrótce Frances wraz z ukochanym i gośćmi uciekają na wieś, by zająć się typowymi wiejskimi zajęciami: strzelaniem, jazdą konną i romantycznymi schadzkami w ogrodach. Gdy spokojnym miejscem wstrząsają kolejne wypadki, Frances zaczyna podejrzewać, że nie są one przypadkowe i wymierzono je w narzeczonego siostry. Matka, która przybyła na miejsce, również nie jest pod wrażeniem przyszłego zięcia. Frances i George szukają sprawcy wypadków wśród zgormadzonej rodziny, przyjaciół i służby. Nikt...

Kiedy jedenastoletnia Nina, marząca o wielkich przygodach wielbicielka książek, przeprowadza się wraz z rodziną do odziedziczonego po ciotce Hebanowego Dworku, odkrywa, że leżący w Miasteczku dworek kryje wielką i pilnie strzeżoną tajemnicę. Nieoczekiwanie w ręce dziewczynki wpada legenda o pełnej czarów przeszłości jej dalekich przodków. Nina wraz z nową przyjaciółką postanawiają odkryć rodzinny sekret i dowiedzieć się, co wydarzyło się pomiędzy pradziadkiem Edmundem i jego siostrą Elizą. Owiana tajemnicą przeszłość rodu Grinnów wciąga Ninę do zaklętego świata, do którego prowadzi portal znajdujący się w sercu Hebanowego Dworku. W halloweenowy wieczór, kiedy granica między światami żywych i zmarłych jest najcieńsza, postanawia odnaleźć za...