Demon Maxwella Dzieje i filozofia pewnego eksperymentu

George Orwell (1903–1950) – angielski pisarz, dziennikarz, uczestnik wojny hiszpańskiej po stronie republikańskiej, socjalista z przekonań, ale zarazem radykalny przeciwnik systemów totalitarnych. Uznawany za twórcę najwybitniejszych dystopii w historii literatury – Folwark zwierzęcy i 1984. Birmańskie dni czyli druga książka George'a Orwella jest pokłosiem jego pobytu w Birmie, gdzie przez blisko 6 lat pracował w Królewskiej Policji Imperialnej. Opowiada w niej historię Johna Flory'ego jednego z angielskich kolonizatorów na birmańskiej prowincji. Stykają się tutaj dwa światy – traktujących z pogardą miejscową ludność Anglików, a światem Birmańczyków, choć akurat główny bohater do Birmy żywi wielki sentyment, szanuje Birmańczyków i zamieszkujące...

Traktat o ludzkim działaniu jest już czwartym &ndash po Traktacie o cnotach (2006), Traktacie o szczęściu (2008) i Traktacie o roztropności (2011) &ndash tekstem z zakresu filozoficznej etyki, wyodrębnionym z Summy teologii św. Tomasza z Akwinu, który Wydawnictwo Marek Derewiecki przedstawia czy­tel­ni­kom w moim nowym przekładzie i opracowaniu. Jak wspomniałem na początku tego Wstępu, wydzielona całość obejmuje kwestie 6&ndash21 z &bdquopierwszej części drugiej części&rdquo (Prima secundae dzieła Akwinaty, zawierające rozważania na temat ludzkich czynów, warunków ich dobrowolności, okoliczności, w których są one dokonywane, uczest­ni­czą­cych w nich aktów woli oraz intelektu, a wreszcie przy­słu­gu­j�...

W napisanym pięknym językiem eseju, Simon Leys szkicuje portret George’a Orwella, skupiając się na zagadnieniu jego niejednoznacznego stosunku do polityki i własnego pisarstwa jako pisarstwa politycznego. Rozwija zwłaszcza myśl o kluczowej w tym względzie roli „wyobraźni socjologicznej” Orwella i, szerzej, znaczenia związku bogatych doświadczeń życiowych, empatii i wyobraźni dla twórczości pisarskiej i dla odporności Orwella na polityczne i ideologiczne uogólnienia, uproszczenia i abstrakcje. Leys z dużą subtelnością rozważa paradoksy postawy i pisarstwa Orwella, owego „konserwatywnego anarchisty” - jak Orwell sam siebie określał - który wyobraźni w literaturze przypisywał funkcję tyleż etyczną, co estetyczną. Omawiając zaś owe paradoksalne aspe...

Ramiro de Maeztu (1874–1936) był hiszpańskim dziennikarzem, dyplomatą, politykiem i myślicielem politycznym. Zasłynął zwłaszcza z obrony idei Hispanidad szczególnego związku Hiszpanii z ludami, narodami i państwami obu Ameryk, które niegdyś znajdowały się pod władzą Madrytu. W swej najsłynniejszej i bardzo wpływowej książce ukazuje znaczenie ich wspólnego dziedzictwa, wokół którego narosło wiele stereotypów i fałszów. To opowieść o hiszpańskiej misji dziejowej, przedstawionej na tle politycznych i ideologicznych przemian świata zachodniego od średniowiecza po wiek XX. Maeztu przeprowadza krytykę idei postępowych, przynoszących zgubne zerwanie z tradycją. Jego książka to wciąż inspirujący głos w obronie dawnych zasad cywilizacji zachodniej, kt�...

Przyjaźń nie polega na „przytakiwaniu” koleżance w jej złym postępowaniu, by kontakty między nimi się nie popsuły. Przyjaźń nie polega na celebrowaniu bólu, jaki spotyka koleżankę i wpisywaniu się w jej zachowanie i postępowanie na miarę jej oczekiwań i we wspólnym narzekaniu na rzeczywistość. W końcu przyjaźń nie polega na uspokajaniu sumienia poprzez pozorne „akty miłości” wobec wszystkich dokoła, by zagłuszyć głos sumienia, który jest wewnętrznym głosem człowieka, mówiącym mu serdecznie, że tak czynić nie należy. Przyjaźń to odpowiedzialność. Prawdziwa przyjaźń jest wielkością człowieka, która potrafi przeciwstawić się złu i nazwać je po imieniu. Przyjaźń jest szczera, niezakłamana, stoi na straży Dobra i Prawdy, broni wart...