Gnoza i gnostycyzm

Rabindranath Tagore (1861-1941) – indyjski poeta, pisarz, myśliciel, filozof, laureat literackiej nagrody Nobla w 1913 roku. Wywarł ogromny wpływ na literaturę indyjską, ale także europejską, był bodaj najpopularniejszym indyjskim pisarzem XX wieku, tłumaczonym na wiele języków. Sam pisał głównie w języku bengali (a co ciekawe jedna z jego pieśni stała się hymnem Indii, inna hymnem Bangladeszu), a następnie sam tłumaczył swoje dzieła na angielski. W swoim eseju Źródła kultury Indii opisuje cywilizację indyjską, porównuje z europejską, zwłaszcza grecką, zauważając m.in serce Indii zwracało się z czcią i uwielbieniem ku (...) wytężonej wewnętrznej pracy w dążeniu do poznania ducha, oraz ku dostojeństwu najprostszego życia. (...) Na Zachodzie ludzi...

Aleksander Brckner (1856-1939) – polski kulturoznawca, historyk literatury polskiej i słowiańskiej, autor m.in.. Encyklopedii staropolskiej, Dziejów kultury polskiej, Słownika etymologicznego języka polskiego czy Dziejów języka polskiego, doktor honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. W Mitologii słowiańskiej zajmuje się autor zarówno mitami jak i kultami oraz obrzędami słowiańskimi (zarówno ruskimi, polskimi jak i Słowian zachodnich). Istotną część poświęca zarówno Perunowi jak i Swarogowi-Dadzbógowi, a także Welesowi-Wołosowi. Kolejna część poświęcona jest słowiańskiej demonologii, następna elementom obrzędowym, a ostania zaś relacjom między pogaństwem a chrześcijaństwem.

Arthur Schopenhauer (1788-1860) – jeden z najwybitniejszych niemieckich filozofów, choć w zasadzie nigdy nie stworzył żadnej filozoficznej szkoły, a jednak wywarł wielki wpływ na takich myślicieli jak Bergson (ze swoim intuicjonizmem), Nietzsche (ze swoją filozofią życia), a czerpali z niego także neokantyści i pragmatycy. Zwykło się nazywać Schopenhauera twórcą pesymizmu filozoficznego. Jak pisze Jan Garewicz jego pesymizm nie miał nic wspónego z katastrofizmem, a negacja postępu z zaprzeczeniem rozwoju nauki i techniki Uczył rezygnacji bez pokory, współczucia bez miłości bliźniego, buntu bez działania. Schopenhauer z jednej strony neguje świat, ale z drugiej strony uznaje ten świat za jedyny z możliwy. I czyni tak z powodu przyjęcia pewnych zasad aksjolo...

Soren Kierkegaard (1813-1855) - duński filozof, myśliciel religijny, pisarz, bodaj najważniejszy z prekursorów egzystencjalizmu. Początkowo pod wpływem myśli Hegla stał się jego zagorzałym krytykiem (zarzucał Heglowi, iż bytu nie można ująć w ramy jakiegoś intelektualnego systemu!), nie tworzył bowiem żadnego systemu filozoficznego, a zajmował się jedynie człowiekiem i jego egzystencją i jego stosunkiem do Boga, interesowało go konkretne ludzkie istnienie i stąd nazwa, którą nadał swej filozofii: egzystencjalna. Trwogę i drżenie uważał autor za swoje najlepsze dzieło, jest ono przesiąknięte myślą religijną, namysłem Kierkegaarda nad stosunkiem człowieka do Boga. Jak pisał W. Tatarkiewicz, człowiek wyrywa się z istnienia do prawdziwego bytu, czyli z...

Według Schopenhauera wolność jest pojęciem czysto negatywnym. Używając go, myślimy tylko o braku wszelkich przeszkód, one więc występują jako siła, muszą być zatem czymś pozytywnym. Stosownie do własności tych przeszkód istnieją trzy różne rodzaje tego pojęcia: wolność fizyczna, intelektualna i moralna.

Najważniejsza z książek Fryderyka Nietzschego (1844–1900), jednego z najważniejszych filozofów niemieckich, także filologa i poety. Nietzsche to człowiek, którego poglądy odcisnęły znaczące piętno na całej późniejszej filozofii, myśleniu o kulturze, człowieku, cywilizacji, religii. Głosił upadek cywilizacji zachodniej, opartej na chrześcijaństwie i cywilizacji greckiej, sokratejskiej. Choć krytykował chrześcijaństwo jednocześnie podziwiał postać Chrystusa. Wprowadził pojęcie nadczłowieka, którym to mianem określa Nietzsche ideał indywidualnej osobowości. Jak pisze Nietzsche w przedmowie do Zaratustry: „ja was nauczę nadczłowieka. Człowiek jest czemś, co pokonanym być powinno. Cóżeście uczynili, aby go pokonać? Wszystkie istoty stworzyły co...

Alfred Adler (1870–1937) – austriacki psychiatra i psycholog, twórca kierunku tzw. Psychologii indywidualnej, początkowo pozostawał pod wpływem Freuda, ale dość szybko (ok. 1911 roku) odrzucił teorię libido i wystąpił z ruchu psychoanalitycznego. Jednak co widać również w Wiedzy o życiu, porzucając Freuda i zawsze ostro go krytykując, czasami pozostawał wciąż jakby w kręgu jego myśli. Ale istotną różnicą pozostają wartości, którymi człowiek powinien się kierować – to w Wiedzy o życiu szczególnie istotne i dalekie od teorii popędów twórcy psychoanalizy. Jak pisze w przedmowie sam Adler: „Każdy człowiek musi nieodwołanie rozwiązać trzy zagadnienia, są nimi: postawa wobec bliźnich, profesja i miłość (...) Rozwiązanie ich stanowi o losie l...

Rene Descartes czyli Kartezjusz (1596-1650) - francuski filozof (także matematyk i fizyk) uznawany jest za ojca nowożytnej filozoffi, autor kilkunastu dzieł, z których bodaj najważniejsze są te dotyczące epistemologii. Metodą naukową Kartezjusza był sceptycyzm metodyczny, poszukiwanie twierdzenia, które oprze się jakimkolwiek wątpliwościom, będzie niepodważalne. Jest to zatem sceptycyzm szczególnego rodzaju, w którym wątpienie stanowi punkt wyjścia myślenia, nie zaś jego wynik. To właśnie w Rozprawie o metodzie pojawia się po raz pierwszy sformułowanie będące kwintesencją myśli kartezjańskiej \"Myślę, więc jestem\" (w znanej formie łacińskiej - \"Cogito ergo sum\" w późniejszych Zasadach filozofii). Pierwszą opublikowaną pracą filozoficzną Kartez...

Najstarsze w świecie literackie dzieło wielkiej miary jest zarazem jednym z najdoskonalszych. Szukając jego początków, cofamy się o pięć tysięcy lat, w czasy, od których dawniejsze są już tylko pozostałości kultury materialnej znajdowane przez nas w prymitywnych osadach i jaskiniach – pisze w posłowiu do tego arcydzieła tłumacz i edytor tego wydania Robert Stiller. Poemat został odczytany z nielicznych zachowanych kamiennych tablic. Niniejszy przekład jest opracowaniem poetyckim i przekładem z rosyjskiego, angielskiego, niemieckiego, czeskiego, francuskiego i holenderskiego opracowania dokonanego w każdym z przypadków przez najwybitniejszych asyriologów. Nasze wydanie uzupełniają dodatkowo objaśnienia oraz obszerne posłowie Roberta Stillera. Gilgamesz to w grun...

Fryderyk Nietzsche (1844–1900) uznawany jest za jednego z najważniejszych niemieckich filozofów, a był także poetą i filologiem. Jego poglądy znacząco wpłynęły na całe późniejsze myślenie o kulturze, cywilizacji, człowieku, religii. Nietzsche głosił upadek cywilizacji zachodniej, opartej na myśli greckiej, sokratejskiej, a zatem z gruntu apollińskiej (połączonej dodatkowo z chrześcijańską etyką). Tej postawie przeciwstawiał postawę dionizyjską, witalną (połączoną dodatkowo z pojęciami woli mocy i pojęciem nadczłowieka). Jak pisze Władysław Tatarkiewicz: „Podstawowym przekonaniem Nietzschego było, że życie cielesne, fakt biologiczny, jest osnową ludzkiej egzystencji, a życie duchowe jest tylko jego odroślą. Z przekonania tego wypłynął jego...

Platon (427 p.n.e.-347 p.n.e.) uczeń Sokratesa, którego śmierć uważał za niewyobrażalną zbrodnię ateńskiej republiki napisał 35 dialogów. Platońskie (w klasycznym przekładzie wraz z posłowiem, objaśnieniami i ilustracjami Władysława Witwickiego) Państwo należy do dialogów najważniejszych i jest dialogiem najdłuższym, dialogiem z pogranicza filozofii i nauki o państwie (mówiąc współczesnym językiem – politologii). Zalicza się Państwo do dialogów z okresu wczesnego (pierwsza księga) i średniego (pozostałe księgi). Rozważa w nim Platon pojęcie sprawiedliwości, porządku, etyki, idealnego ustroju, analizuje 4 formy ustrojowe – timokrację, oligarchię, demokrację i tyranię, wyliczając i analizując wady i zalety każdej z nich, a jednocześnie opi...

Henri Bergson (1859-1941) jest uważany za jednego z najwybitniejszych francuskich filozofów, jak Kartezjusz czy Comte z dawniejszych, jak Sartre czy Derrida z bardziej współczesnych. Co ciekawe - nie był Francuzem z pochodzenia, choć urodził się w Paryżu. Ojciec Bergsona był bowiem polskim chasydem aż do 1831 roku mieszkającym w Warszawie. Oczywiście polskich tropów w twórczości Bergsona nie znajdziemy, ale to taka interesująca ciekawostka dotycząca autora „Materii i pamięć”. A jakie są poglądy filozoficzne Bergsona: najkrócej ujmując określa się jego metafizykę jako intuicjonizm. Jest zatem Bergson przeciwnikiem empiryzmu i skrajnego racjonalizmu. Ale określa się także jego filozofię – jako filozofię życia przy czym życie rozumie Bergson jako ciąg...

Czym jest zbawienie dla gnostyka? Jak wyzbyć się lęku przed śmiercią? Czym jest zło? Autor, znany religioznawca, filozof, psycholog, gnostyk, antropozof, w tej wyjątkowej publikacji, podejmuje próbę odpowiedzi na te i wiele innych pytań. Analizuje duchowe oblicze człowieka, jego charakter i nieśmiertelność. Podkreśla też rolę zła, które jest największą zagadką, przed jaką kiedykolwiek stanęła ludzkość. Jerzy Prokopiuk omawia dekalog, który traktuje jako program zbawienia naszego gatunku, a także jest warunkiem przetrwania całej planety. Jest on boską instrukcją daną nam na wyłączność i wskazującą ideał pełnego człowieczeństwa oraz sposób dążenia do niego poprzez ciągły rozwój. Określa "Ja" jako centrum duszy ludzkiej związanej z Bogiem. A...

Jerzy Prokopiuk to znany religioznawca, filozof, psycholog, gnostyk, antropozof. Jest on również tłumaczem dzieł znanych wielkich filozofów m.in. Junga, Freuda, Webera i popularyzatorem literatury humanistycznej, głównie ezoterycznej, religioznawczej, filozoficznej i psychologicznej. Napisał niemal pięćset esejów, artykułów i wywiadów publikowanych w periodykach naukowych i w prasie kulturalnej. W swoim dorobku ma również kilkadziesiąt wystąpień radiowych i telewizyjnych, setki odczytów i wykładów. Jest także autorem wielu książek, a wśród nich: „Dusza ludzka oś człowieka”, „Jestem Heretykiem”, „Herezja znaczy wolność”, „Matrix czyli okultystyczny bróg”. Publikacja ta jest zbiorem wyjątkowych esejów Jerzego Prokopiuka. Ich treść stanowi...

Herezja w wydaniu Jerzego Prokopiuka jest wartością pozytywną - to odstępstwo od utartych sposobów postrzegania rzeczywistości, przykład nieskrępowanego myślenia, sposób na wzniesienie się ponad siatkę poznawczych stereotypów i próba krytycznego podejścia do spraw, uważanych dotąd za tabu. Książka to zbiór porywających, prowokujących do myślenia esejów, roztrząsających paradoksy wiary, zgłębiających ścieżki życia duchowego, czy wyznaczających nowe, inspirujące szlaki interpretacji zagadnień, o których wydawać by się mogło, że powiedziano już wszystko. Czy diabeł może skusić Boga? Czy możliwe jest, by sam Chrystus był heretykiem? Dlaczego sprawiedliwi są poddawani próbie? I jakie są pożytki płynące z grzechu? Odważny i inspirujący materi...

Oto intelektualne wyzwanie dla Ciebie, które możesz podjąć wędrując po różnorodnych tematach połączonych wspólną ideą wykraczania poza tajniki duszy ludzkiej. Sposobem na poznawanie człowieka jest „psychologia głębi”, która wyjaśnia wiele nurtujących człowieka pytań dotyczących jego kondycji psychicznej i duchowej. Wiele możliwości ukrytych w doświadczaniu rzeczywistości jest związanych z ezoteryką, historycznym rdzeniem wielu nauk współczesnych. Klucz do duszy istoty ziemskiej można odnaleźć przy odrobinie dobrej woli, czyli wejścia w intelektualny świat nauki reprezentowanej przez psychologię, filozofię oraz te nurty myśli ludzkiej, które w ogromnej mierze skupiają się na człowieku jako jednostce twórczej i niezależnej. Warto skupić się n...

Jerzy Prokopiuk urodził się w 1931 roku. Gnostyk, antropozof, badacz myśli ezoterycznej, religijnej, filozoficznej, psychologicznej, tłumacz literatury humanistycznej z niemieckiego, angielskiego i francuskiego obszaru językowego, eseista (niemal 400 esejów, rozpraw i artykułów), największy tłumacz i popularyzator psychologii Carla Gustava Junga w Polsce (prezes Klubu im. C. G. Junga w latach 1991-1992 i 1998-1999). Wydano niemal 120 jego przekładów książek, między innymi takich autorów jak Mistrz Eckhart, Goethe, Schiller, Novalis, Hegel, Schleiermacher, Rudolf Steiner, Bock, Freud, Carl Gustav Jung, Max Weber, C.F von Weizsacker, Erich Fromm, Galbraigth, A. Huxley, Leak, Mayendorff, Eliade. Zasługi Jerzego Prokopiuka na polu translatorskim zostały uwieńczone nagrodą I...

Matrix polskiej wiedzy ezoterycznej, antropozoficznej i psychologicznej, Jerzy Prokopiuk wprowadza nas w świat interaktywnych doznań intelektualnych w swojej najnowszej książce, zbiorze esejów o kultowym dla młodego pokolenia tytule `Matrix, czyli okultystyczny bróg (ale nie plewiony)`. Fascynacja autora wiekiem XX połączona jest z wiedzą dotyczącą problematycznych tematów z naszej przeszłości związanej z religią, magią, wędrówką ducha ludzkiego poprzez świat mitów i demonów. Drogi Internauto! To książka, która pomoże ci zrozumieć świat w którym żyjesz: wystarczy tylko wyszukać interesujące Cię hasła: od religii, aż po magię i okultyzm jako sztukę demoniczną. Publikacja proponowana przez `Studio Astropsychologii` to doskonałe kompensum wiedzy, któr...

Urodził się w 1931 roku. Gnostyk, antropozof, badacz myśli ezoterycznej, religijnej, filozoficznej, psychologicznej, tłumacz literatury humanistycznej z niemieckiego, angielskiego i francuskiego obszaru językowego, eseista (około 400 esejów, rozpraw i artykułów), Największy tłumacz i popularyzator psychologii Carla Gustawa Junga w Polsce. Ukazało się 120 jego przekładów, między innymi takich autorów, jak: Mistrz Ekhart, Goethe.Schiller, Hegel, Schleiemarcher, Steiner, Bock, Freud, Jung, Weber, Fromm, Huxley, Eliade. Jerzy Prokopiuk jest twórcą i redaktorem naczelnym pisma „Gnosis”, a także prezesem honorowym Klubu Gnosis.

Jerzy Prokopiuk, ur. w 1931 r. - autor "Szkiców antropozoficznych", gnostyk-antropozof, badacz myśli ezoterycznej, religijnej, filozoficznej i psychologicznej. "Szkice antropozoficzne" są zbiorem esejów, prezentujących antropozofię od jej korzeni filozoficznych poprzez metody inicjacyjne po pewne formy realizacji jej idei w życiu religijnym, kulturalnym i społecznym. Antropozofia jest przede wszystkim metodą poznania świata duchowego, chrześcijańską szkołą inicjacyjną - systemem ćwiczeń i medytacji, mających na celu przemianę człowieka. Jest również światopoglądem, będącym teoretycznym zapisem rezultatów tego poznania. Jest wreszcie propozycją budowy alternatywnej cywilizacji i kultury, ezoteryki, religii, sztuki, życia społecznego, politycznego i ekonomiczne...