Obroty liter. Szkice o twórczości Tomasza Różyckiego

Publikacja prezentuje sylwetki dziesięciorga wybitnych ludzi kultury i nauki. Oprócz reprodukcji prac Beaty Stankiewicz zawiera obszerne biogramy sportretowanych osób i wyimki z ich tekstów. Ponadto w książce znalazł się między innymi wywiad z artystką, przybliżający ideę cyklu.

Bruno Schulz jest ofiarą stereotypu interpretacyjnego. Zrobiono z niego fetyszystę i masochistę. Podstawą tej diagnozy są wyznania artystyczne – rysunki i Xięga bałwochwalcza. Wystawa w MOCAK-u oraz towarzysząca jej publikacja starają się podważyć taki wizerunek, ponieważ wydaje się zbyt dużym uproszczeniem tej niezwykłej indywidualności. Schulz używał dwóch języków. Historia literatury i sztuki zna twórców, którzy operują i słowem, i obrazem. Jednak rzadko się zdarza, aby na obu polach pojawił się talent równej klasy. Jego literatura zachłystuje się nadmiarem samej siebie. Jego rysunki drążą temat na wzór mantry. Schulz próbował poznać i zrozumieć siebie. Używał do tego dwóch narzędzi – słowa i obrazu. Niestety żadne nie okazało się kul...

Tom opowiadań, montaży, jak je nazywała Debora Vogel, zrodził się nie tylko z (dziś zaginionej) korespondencji z Schulzem, ale również z jej własnych, oryginalnych teorii estetycznych. Vogel fascynowała się konstruktywizmem w malarstwie i modernizmem w literaturze, ale w głębi duszy pozostała chyba artystką liryczną. Swym tekstom starała się nadać cechy gazetowego reportażu, kompozycji złożonych z pojedynczych szybkich ujęć, jak gdyby niepoddanych selekcji. Jej bohaterowie, umyślnie schematyczni i podobni do manekinów, spacerują ulicami wymyślonego, geometrycznego miasta, które przypomina na przemian Paryż i Lwów. A jednak, choć wyzbyci cech indywidualnych, owi zajęci życiem kelnerzy, fryzjerki, ondulowane damy robotnicy i żołnierze, są bardzo ludzcy, k...

Jacy herosi, taka epopeja. Innej Iliady nie będzie. Tomasz Różycki, laureat Nagrody Kościelskich, poeta trzykrotnie nominowany do Nike, w nowej powieści proponuje brawurową podróż przez trzy kraje i dwa kontynenty. Różycki stworzył poemat totalny – homerycki epos, powieść drogi i gorzką satyrę na współczesność, w jednym. Lewa Nielucki powraca do miasta Fiatem Punto, by odnaleźć dawną miłość. „Od strony Prudnika”, mówią. „Od Głubczyc”, twierdzi Matacka. Szulerski zaś twierdzi, że od strony Głuchołaz i nie fiatem, a zaporożcem. W tej sprawie mają też coś do powiedzenia Zwodzińska, Myliński i Detravers. Nielucki przywiózł ze sobą tajemniczy „Czarny Zeszyt” z zapiskami sporządzonymi przez jego ojca. Notatki mogą skompromitować miejscow...

A co z ptakami / naszych miast, miasteczek, / wiosek i osiedli? - zaczyna jeden z swoich najnowszych wierszy Piotr Sommer. Na to pytanie solidarnie próbują znaleźć odpowiedź ornitolodzy oraz kulturo- i literaturoznawcy, tropiąc ptasie ślady w tekstach i filmach, języku i historii, a także w codziennych praktykach - ludzkich i nie-ludzkich. W czasach, gdy antropocen musi radzić sobie z coraz większą dominacją Homo sapiens, odnotowujemy rosnącą potrzebę zmiany perspektywy. Nie dziwi popularność tych prądów w nauce, które proponują upodmiotowienie zwierząt: od animal studies, przez ekokrytykę, po humanistykę środowiskową. W tym kontekście emancypacja ptaków nie ulega wątpliwości. Nie są dla nas już wyłącznie obiektem zainteresowań kulinarnych lub atrakcyjny...

Dwanaście stacji to epicki poemat subtelnie igrający z tradycją, nawiązujący z jednej strony do Pana Tadeusza, z drugiej przywołujący klimaty z prozy Bruno Schulza czy fantastycznych opowiadań Stefana Grabińskiego. Książka została uhonorowana Nagrodą Fundacji im. Kościelskich i nominowana do Nagrody Literackiej Nike. Poemat Tomasza Różyckiego to pełna humoru, nostalgii i językowych fajerwerków wyprawa w czasie i przestrzeni - brawurowa opowieść o podróży Wnuka odwiedzającego członków swojej rodziny przesiedlonej z Ukrainy na Ziemie Zachodnie. Otaczająca go rzeczywistość, opisana z niezwykłym zmysłem obserwacji, poddana zostaje groteskowej deformacji i przekształca się w mit, mówiąc zarazem o dzisiejszej Polsce więcej niż niejedna powieść. Utwór prze...

Fenomen Lalki, powieści wyjątkowej w historii literatury polskiej, fascynuje kolejne pokolenia czytelników. Lektura to obowiązkowa (w szkole i w życiu), do której jednak trzeba dojrzewać, dorastać, by zrozumieć jej wspaniałość. Każda nowa praca objaśniająca zawiłości i detale zawarte w arcydziele Prusa zasługuje na uwagę i przyczynia się do coraz lepszego zrozumienia treści oraz sensu książki, której jednym z głównych bohaterów jest Warszawa. (...) Mam nadzieję, że nikogo nie trzeba będzie przekonywać o walorach lektury Wokół Okrąglaka. Gorąco zachęcam Państwa do inspirującej podróży w czasie, do spotkania z Wokulskim, Rzeckim i innymi bohaterami Lalki. Paweł, znakomity przewodnik (i Przyjaciel), proponuje ciekawe interpretacje wielu scen i postaci...