Lutnia i miecz

„Moich szkiców średniowiecza nie należy uważać za pracę historyka, lecz tylko publicysty. Pisałem je, aby zakwestionować zadawnione poglądy i wezwać do kontroli pewnych pojęć, które takiej rewizji jak najbardziej wymagają. Inteligentniejszy czytelnik stwierdzi, że ciągle wygłaszam protesty przeciw pojęciom ustalonym i zamarzniętym. Czytelnik mniej inteligentny będzie mówił i pisał, że o takiej lub takiej sprawie nie mam pojęcia, bo przecież „wiadomo jest, że było inaczej” (Stanisław Cat-Mackiewicz). Herezje i prawdy mimo upływu pół wieku od momentu powstania są nadal świetną lekturą, (...) godną polecenia, mimo swoich śmiałych, nieraz może zbyt śmiałych hipotez, ocierających się prawie o historię alternatywną (...). Niniejsza książka je...

Prezentowana praca przedstawia pierwszą całościowo opracowaną biografię Alberta księcia strzeleckiego, wywodzącego się z górnośląskiej linii Piastów. Ten, żyjący w latach 1300-1370/71, książę niewątpliwie jest postacią godną uwagi. Biografia analizuje kontakty Alberta strzeleckiego z dworem cesarskim, czeskim, węgierskim oraz polskim. Niniejsza publikacja to także próba odpowiedzi na pytanie o możliwości i perspektywy, które stały przed księciem strzeleckim względem otaczających go potężnych sąsiadów. Marcin A. Klemenski, ur. w 1992 r. w Lesznie, absolwent Instytutu Historii UJ, w 2016 r.obronił prace magisterską poświęconą augustianom-eremitom ze Śląska. Zainteresowania badawcze skupiają się wokół historii średniowiecznego Śląska (biografis...

Fascynująca podróż przez złoty okres rosyjskiej kultury   Taniec Nataszy to spotkanie z historią wielkiego formatu – urzekające arcydzieło, które przedstawia powstanie jednej z najbardziej tętniących życiem cywilizacji świata. Począwszy od XVIII wieku i budowy Petersburga – okna na Zachód – a skończywszy na wyzwaniach, jakie reżim sowiecki rzucił rosyjskiej tożsamości, Figes bada, jak pisarze, artyści i muzycy radzili sobie z ideą Rosji – jej charakterem, duchową istotą i misją. Autor umiejętnie przeplata wielkie dzieła – Dostojewskiego, Strawinskiego i Chagalla – z przedmiotami kultury materialnej, wierzeniami i zwyczajami, które składają się na rosyjską duszę. Okazuje się ona pełną bogactwa i sprzeczności potężną siłą, która zjedn...

Dlaczego niektóre kraje są bogate, a inne biedne? Dlaczego jedne potrafią wydobyć się z gospodarczego zacofania, a inne tkwią w biedzie? Autor udziela odpowiedzi na te pytania na przykładzie Polski i jej bezprecedensowego sukcesu gospodarczego po 1989 roku, kiedy osiągnęliśmy najszybsze tempo wzrostu w Europie i jedno z najszybszych na świecie. Dzięki temu w ciągu życia zaledwie jednego pokolenia Polska dołączyła do wąskiej grupy krajów o wysokim poziomie dochodów i wkroczyła w swój gospodarczy złoty wiek. Autor analizuje przyczyny wcześniejszego wielowiekowego zacofania państwa i podkreśla kluczową rolę inkluzywnych instytucji, kultury, idei i indywidualności jako źródeł polskiego sukcesu. Ponadto wskazuje na zagrożenia dla dalszego rozwoju i proponuje now...

Witaj w erze kosmicznej rywalizacji. Walka o kontrolę nad przestrzenią kosmiczną stała się kluczowym elementem światowej polityki i gospodarki. Everett C. Dolman, w tej przepełnionej informacjami publikacji, w sposób systematyczny i naukowy analizuje ten niezwykły proces. Przedstawia nam podejście głównych państw do rozwoju technologii oraz eksploracji kosmosu. Autor rzuca światło na geografię tej nowej przestrzeni, ukazując podstawowe mechanizmy geopolityczne, które będą kształtować przyszłą rywalizację. Międzynarodowa konkurencja, zwłaszcza między mocarstwami, nabiera tempa, a wyścig zbrojeń na skalę międzyplanetarną wymaga wyjątkowo wrażliwego podejścia, aby uniknąć realnych zagrożeń, jakie niesie ze sobą możliwość gwiezdnych konfliktów. Nie...

Żaden kraj nie był tak głęboko podzielony w sprawie swojej historii jak Rosja. Żaden nie zmieniał tak często opowieści o własnej przeszłości. To, jak Rosjanie opowiadają o swoich dziejach i w każdym pokoleniu tworzą ich nową wersję, jest ważną częścią ich historii, kultury i poglądu na świat. Aby wiedzieć, co kryje przyszłość Rosji – zrozumieć, co reżim Putina oznacza dla Rosji i świata – musimy poznać idee i sens rosyjskiej historii. W książce Orlando Figesa barwne postaci z bogatych dziejów Rosji stają przed nami jak żywe. Bez znajomości ich biografii nie da się dziś zrozumieć największego kraju świata – począwszy od koronacji szesnastoletniego Iwana Groźnego w moskiewskim soborze i ubranej w zielony mundur Katarzyny Wielkiej jadącej are...

Propagandowa machina pracuje pełną parą. Przecież w Rosji lat 30. żyje się coraz lepiej. W kinach pojawiają się pierwsze sowieckie komedie, w teatrach afirmujące życie operetki, na ulicach odbywają się dumne parady. A w Leningradzie ginie aktorka filmowa… Śledczy Zajcew zostaje przydzielony do sprawy, która już na pierwszy rzut oka wydaje się mocno zagmatwana. Czy była to zbrodnia z namiętności, czy może napad w celu zrabowania cennej biżuterii? Zajcew już się jednak nauczył, że w sowieckiej Rosji nic nie jest tylko sprawą kryminalną. Grzebanie w tajemnicach przeszłości często prowadzi do ludzi na szczycie władzy, którzy wcale nie chcą być odkryci. Jakowlewa robi to, na co wcześniej nie odważyła się żadna inna pisarka – przenosi klasyczny krymina�...

Bolko II Mały (ok. 1309/1312-1368) bez wątpienia należy do najwybitniejszych Piastów panujących na Śląsku w XIV wieku. Odegrał ważną rolę w dziejach Europy Środkowej, był uzdolnionym politykiem oraz dyplomatą. W 1326 r. objął niewielkie księstwo świdnickie, ale dzięki swym umiejętnościom politycznym, umierając w 1368 r. pozostawił potężne władztwo świdnicko-jaworskie, wraz z margrabstwem Łużyc, połową księstw brzeskiego, oławskiego, głogowskiego i ścinawskiego oraz szeregiem pomniejszych terytoriów. Niniejsza praca jest pierwszą od ponad 110 lat monografią poświęconą księciu świdnicko-jaworskiemu. Autor, na podstawie rozległej kwerendy źródłowej opracował działalność polityczną księcia Bolka II Małego, oraz jego działania na terenie...

Nasz słownik adresowany jest do wszystkich miłośników Krakowa, jego kultury i historii. Zbiera, dokumentuje i objaśnia wszystko to, co w języku mieszkańców Krakowa uchodzi za cechę tutejszą, krakowską. Słownik notuje regionalizmy krakowskie, czyli różne zjawiska językowe, które odróżniają mowę mieszkańców Krakowa po pierwsze od tzw. polszczyzny ogólnej, a po drugie – od mowy mieszkańców dwóch innych polskich miast: Warszawy i Poznania, stanowiących centra konkurencyjnych odmian regionalnych polszczyzny: warszawskiej i poznańskiej.

Nowa książka Zbigniewa Rokity, laureata Nagrody Literackiej „Nike” 2021 Włóczęgowski poemat reporterski autora Kajś. To tu, na „Ziemiach Odzyskanych”, miało po wojnie miejsce jedno z najbardziej spektakularnych wydarzeń w dwudziestowiecznej historii Europy. To tu, w tych wszystkich Wrocławiach i Szczecinach, Polska stanęła przed jednym z największych cywilizacyjnych wyzwań – przemienieniem Niemiec w Polskę. Ale wciąż widać szwy, którymi pozszywali Polski przedwojenną i powojenną. Wyłażą france. Bo tu, na „Odzyskanych”, jest jakoś inaczej. Uliczne tabliczki przypominają piastowskie drzewka genealogiczne, zewsząd wyzierają cegły o barwie wściekłej krwi, blokowiska lokowane na prawie niemieckim, wilhelmińskie gmachy otoczone przez parkingi niestrze...

Brakujący rozdział naszej historii Najdawniejsze dzieje ziem polskich wciąż rozbudzają dyskusje wśród historyków i archeologów. Niemcy mają starożytnych Germanów i Arminiusza, który pokonał Rzymian w Lesie Teutoburskim. Francuzi, szukając swoich korzeni, wskazują na dzielnych Galów. Historia Anglii zaczyna się nie od bitwy pod Hastings, ale od podań o Brytach i królowej Boudice. Jak daleko w przeszłość możemy sięgnąć, by odtworzyć dzieje ziem, na których dzisiaj żyjemy? Jakie plemiona zamieszkiwały dziki obszar między Odrą a Bugiem, zanim na tych terenach pojawiło się chrześcijaństwo? Skąd Rzymianie czerpali informacje o terenach leżących na południowy wschód od limesów imperium? Z kim prowadzili wojny i zawierali przymierza Lugiowie? Czy Krak by�...

Jak władza ludowa walczyła z Armią Czerwoną 15 stycznia 1946 roku, Ostróda, jeszcze do niedawna Osterode leżąca w prowincji Ostpreussen. Okolice dworca kolejowego. Na brukowanych ulicach leżą zaspy śniegu. W niektórych domach palą się światła – to polscy osadnicy szykują się do snu. Ktoś wybiegł ze sklepu i trzasnął drzwiami. Od ścian kamienic odbił się tupot wojskowych trepów, a echo poniosło okrzyk „Strielać wsiech Polakow!”. Nagle zaczęła się bezładna wymiana ognia. To żołnierze Ludowego Wojska Polskiego, sokiści i funkcjonariusze UB stanęli do walki z Sowietami. Padli zabici. Polała się krew. Stawką w tej potyczce były wódka, pieniądze i zwykła ludzka godność. Brzmi jak fikcja lub historia kontrfaktyczna? Nic z tych rzeczy. Andrzej Brz...