Stefan Pomer "Złota Lipa"

Władysław Szlengel -z jednej strony to znakomity artysta, znany w latach trzydziestych ubiegłego wieku autor piosenek i tekstów kabaretowych, a w czasie drugiej wojny światowej jeden z najbardziej popularnych "śpiewaków getta", z drugiej -niedoceniany przez sobie współczesnych jako pisarz, dziś poeta właściwie nierozpoznawany. Polski Żyd? Polak żydowskiego pochodzenia? Czy stał wewnątrz, w samym centrum żydowskiego losu, czy na zewnątrz, jakby za płotem, posiadając jedynie torbę, która zabrał ze swojego żydowskiego domu? Nieważne. Szlengel tworzył legendę, ale też sam stał się legendą. Dla wielu był bohaterem swoich czasów i jako symbol heroizmu funkcjonuje do dziś. Nieistotne jest również to, czy jego wiersze były "smutne", czy "bałamutne", czy to pow...

Sztetl był w XVIII i XIX wieku domem dla dwóch trzecich Żydów w Europie Wschodniej, przez długi czas jednak pozostawał jednym z najbardziej zaniedbanych i niezrozumianych rozdziałów żydowskiej historii. Tym razem czytelnik otrzymuje pierwszą społeczną, gospodarczą i kulturową historię sztetlu i jego mieszkańców. Podważając powszechny stereotyp, ukazujący sztetl jako zapadłą wieś, nękaną biedą i pogromami, Yohanan Petrovsky-Shtern udowadnia, że w swoich najlepszych latach, od ostatniej dekady XVIII wieku do lat czterdziestych XIX wieku, sztetl był kwitnącą społecznością Żydów, prężną jak żadna inna w Europie. Petrovsky-Shtern wskrzesza złote lata sztetlu, przyglądając się jego licznym przykładom przez pryzmat nigdy dotąd niewykorzystywanych bogat...

Tom w niezwykle udany sposób łączy edycję utworów polsko-żydowskiej poetki Andy Eker (1912?1936), publikację rozpraw na temat jej twórczości oraz rekonstrukcję historii rodów Ekerów i Boraków, będącą świadectwem pamięci rodzinnej. Edycja wpisuje się w nurt współczesnych badań historycznoliterackich nakierowanych na przybliżanie czytelnikom literatury bądź niedocenionej, bądź dotychczas niewznawianej i rzadko omawianej. Przypomina mniej znaną twórczość kobiet piszących w dwudziestoleciu międzywojennym i literaturę pogranicza polsko-żydowskiego. Prof. dr hab. Anna Łebkowska

Autobiografia Spadek po pradziadku: Opowieść była zamieszczana przez Kadię Mołodowską w latach 1964-1975 na łamach kwartalnika „Swiwe”. Autorka opisała swoje życie począwszy od okresu dzieciństwa (jednak z pominięciem jego wczesnych lat), poprzez młode lata i wiek średni. Wiele miejsca poświęciła opisowi własnej edukacji i pracy z dziećmi, żywo charakteryzując ludzi, wśród których się obracała - koleżanki z kursów hebrajskich w Warszawie, charyzmatycznego dyrektora Jechiela Halperina i innych nauczycieli. Ciepło pisała też o ludziach poznanych podczas swojej tułaczki po miastach i miasteczkach dzisiejszej Ukrainy, pisarzach i pedagogach. W owym czasie zawarła znajomość z Symchą Lewem, historykiem i publicystą, którego wkrótce poślubiła. Ponowni...

Z przedmowami Magdaleny Kozłowskiej i Karoliny Koprowskiej oraz zdjęciami Davida Seymoura Szmuel Lejb Sznajderman, klasyk literatury jidysz, dziennikarz, eseista, reporter, jako korespondent gazet „Hajnt” i „Nasz Przegląd” wyruszył do Hiszpanii, by relacjonować przebieg wojny domowej. Sznajderman podróżował po wschodniej części kraju, pozostającej pod kontrolą republikanów. Zależało mu na pokazaniu entuzjazmu dla socjalistycznej rewolucji wymierzonej przeciwko dyktaturze generała Franco. Pokazał jednak również strach i zmęczenie. Rozmawiał z bojownikami, politykami, a także z rolnikami, pracownikami fizycznymi, właścicielami winnic. Ważny fragment książki to relacja z klasztoru Montserrat nieopodal Barcelony, gdzie autor poszukiwał starych żydowskich ma...