Festiwal strachu

Rzadko sięgam po krótkie formy literackie, ale czasem właśnie na nie mam chęć, zwłaszcza jeśli przynależą do gatunku horror, to takie mini historyjki nasycone mrocznymi obrazami wyobraźni i skondensowaną muzyką strachu. W „Festiwalu strachu” Graham Masterton dostarcza czytelnikowi dziesięć opowiadań prezentujących frapujące pomysły na fabułę. Oczywiście, zgodnie z tym, do czego przyzwyczaił odbiorcę autor, jest zatrważająco i makabrycznie, potrafi być koszmarnie i obrzydliwie, a szkarłatne smugi występują niemal w każdej odsłonie. Lubię podsycać zmysły zadziwiającymi i nierealnymi przedstawieniami mieszanki ludzkich wad, przesądów, legend i wierzeń. Intryga może być prosta lub złożona, mniej lub bardziej do uwierzenia, wyczerpująca temat lub zaledwie go dotykająca. Różnorodność propozycji sprawia, że trafiam na utwory fantastycznie dopasowane do oczekiwań, mniej przekonujące w wydźwięku, oraz takie, które dopiero po rozwinięciu mocno szarpnęłyby strunami ukrytych we mnie lęków, zwłaszcza tych powstałych w dzieciństwie.
Poznałam historię o wyjątkowo ohydnym żuku, ekstremalnie krótką, ale też intensywnie silną w przekazie. Po posmakowaniu burgerów miałam wrażenie, że nie jadłam dotąd niczego bardziej obrzydliwego, co więcej, zakodowany obraz elementów mięsa skutecznie odwiódł, przynajmniej na jakiś czas, od zaglądania do prawdziwych barów z fast foodami. Zastanawiające, jak wielkie było oddziaływanie postaci zamkniętej w kadrze fotografii, choć żyjącej w gorących rytmach w umyśle obserwatora. Zaglądanie w lustro przywołało przerażające widma i skojarzenia, a nawet sprawiło, że ktoś lub coś zostało zabrane z życia postaci. Natomiast przeszłość odzywała się poprzez piekielnych sąsiadów, których krzyki przywoływały pozornie wytarte z pamięci przykre incydenty. I jeszcze obsesje, na temat zdrady, miłości, czy współczucia, przeradzające się w rzecz monstrualnych rozmiarów, zahaczające o morderstwo, samozniszczenie, samobójstwo. Podsumowując, dobrze bawiłam się przy książce, nie była to dużego kalibru trwoga, ale miłe wzbudzenie drżących fal ciemnych cieni imaginacji, sympatyczne podgrzewanie wybujałych i spaczonych odbić irracjonalnej rzeczywistości, a nawet zabranie w zabawne tony satyry.
bookendorfina.pl

You'll see the horrors of a faraway place,
Meet the architects of law face to face.
See mass murder on a scale you've never seen,
And all the ones who try hard to succeed.
- Joy Division

„Festiwal strachu” powraca na polski rynek i miłośnicy horrorów, jeśli jeszcze nie czytali tej książki, mogą już zacierać ręce. Nie dość bowiem, że jest to zbiór opowiadań jednego z najlepszych pisarzy gatunku, to jeszcze są to naprawdę świetne teksty, pokazujące całe spektrum tematów i motywów, stanowiąc dobry przekrój przez literaturę brytyjskiego mistrza. A wszystko to zawarte w niezwykle klimatycznych historiach, które czasem posiadają także drugie dno.

Jeśli chodzi o treść, trudno tu właściwie rozpisywać się na jej temat. Mamy bowiem opowiadania różne, w których Masterton eksploruje całe bogactwo tematów: od horroru fastfoodowego, przez nową wersję „Portretu Doriana Graya”, na odkurzeniu motywu Świętego Mikołaja skończywszy. Autor ukazuje nam tu cierpienie i obrzydliwości, dziką obsesję miłości i seks w niemal pornograficznej postaci. I robi to jak zwykle znakomicie.

„Festiwal strachu” to stary, dobry Masterton. Jego ostatnie powieści było nieco łagodniejsze, na pewno mocno stonowane jeśli chodzi o rozbuchane zawsze opisy seksualnych doświadczeń bohaterów, tu tak nie jest. Graham Masterton serwuje nam prawdziwy popis chorej wyobraźni, gdzie groza, brutalność i beznamiętno-namiętne kopulowanie są ze sobą nierozerwalnie splecione w jeden, jakże atakujący nasze zmysły klimatem produkt finalny. Bo horror to w końcu seks i przemoc – tak, jak cała nasza obecna popkultura. Na tym się opiera, tym ma epatować i to dostajemy w „Festiwalu strachu”. I już samo to by wystarczyło, bo nie sięga się po opowieści grozy, by nie dostać czystego, niezmąconego zastrzyku adrenaliny. Ale Mastertonowi to nie wystarczyło, posunął się jeszcze dalej – i jest to rzecz nie tylko zrozumiała, ale i naturalna.

Bo co poza niesieniem mocnych przeżyć stanowi podstawową funkcję horroru? Rozsławiona przez Kinga teza o konserwatywnej naturze opowieści grozy mówi jasno, że tak jak opowieści snute przy ognisku miały na celu przestrzegać ludzi przed zapuszczaniem się nocą w miejsca, gdzie może spotkać ich coś złego, tak i horror ma być ostrzeżeniem, działającym na podświadome i świadome lęki czytelnika. Masterton idzie tym razem nieco dalej i skłania nas do zastanowienia nad ludzką naturą, niektórymi zachowaniami czy zjawiskami. I robi to w sposób zapadający w pamięć, a przy okazji bardzo przyjemny pod względem stylu. Stylu niby prostego, a jakże przy tym treściwego i literacko satysfakcjonującego.

Wszystko to składa się na znakomity zbiór opowiadać. Czasem inspirowanych życiowymi wydarzeniami (niektóre z historii zakulisowych są równie nastrojowe, co sama fikcja), czasem innymi dziełami (Masterton zawsze słynął z inspirowania się tworami innych – i to tak intensywnego, że ocierającego się o plagiat, czego tu na szczęście się nie doświadcza), za każdym razem udanych i klimatycznych. Polecam gorąco zarówno fanom autora, jak i wszystkim miłośnikom mocnych wrażeń.