Klucze

http://ksiazkozercy9.blogspot.com/

Ponoć Adam Lang, zabierając się do pisania swojej debiutanckiej powieści, miał dwie możliwości zasugerowane mu przez nauczycielkę języka polskiego: albo pisać szczerze do bólu, albo całkowicie zmyślać. Ponoć posłuchał rady polonistki. Pytanie tylko, którą z dróg obrał: postawił na szczerość czy całkowite zmyślenie? A może jednak połączył jedno z drugim? Nie jest to w końcu niemożliwe. Książka zapowiadana jest jako pierwsza tak otwarta (czytaj: szczera?) powieść o współczesnej młodzieży, pisana z perspektywy nastolatka – Adama Langa (zbieżność nazwisk przypadkowa? ;) ).

Adam Lang to główny bohater i zarazem narrator powieści. Poznajemy go u progu dorosłości, jest w ostatniej klasie liceum. Napisanie, że to typowy bohater, mijałoby się jednak z prawdą. Owszem – problemy ma takie, jak większość nastolatków, a obracają się one wokół domu, szkoły i dziewczyn. Sorry – drobna korekta: dziewczyn na pierwszym miejscu. Życie Adama nie jest wbrew pozorom kolorowe: porzucenie przez ojca i pewien wypadek z dzieciństwa odcisnęły swoje piętno na tym, jakim stał się chłopakiem. Przez trzy czwarte powieści zaciskałam zęby ze złości – gdyby był realnie w pobliżu, pewnie dostałby w zęby. Co za irytujący typek! Pozbawiony skrupułów, cyniczny gnojek, bawiący się uczuciami innych, a dziewczyn traktujący przedmiotowo. Zero empatii. Inteligencja emocjonalna na poziomie bezkręgowców. Ile razy myślałam sobie: gdybym go miała wśród znajomych na fejsbuku – wyrzuciłabym ze znajomych, numer telefonu skasowałabym, gdyby chodził do mojej klasy, trzymałabym się jak najdalej od niego. Choć mogłoby być to trudne – Lang ma bowiem w sobie to coś, co działa jak magnes, co powoduje, że dziewczyny lgną do niego. Przy całym swym odrzucającym charakterze jest jednak niezwykle inteligentnym, błyskotliwym facetem, którego ironiczne komentarze i ironiczny stosunek do rzeczywistości przejawiający się choćby w sposobie mówienia o niej – bardzo mi się podobał. Niekiedy musiałam się też zastanowić nad tym, czy mój poziom irytacji spowodowany jest tym, że bohater tak bezpardonowo „przywala prosto z mostu”, czy raczej tym, że celnie punktuje nas – dziewczyny , i że rzeczywiście jego obserwacje (choć przykre dla nas) niestety czasami okazują się trafne. Jak się przyjrzeć niektórym koleżankom – niestety niekiedy tak jest.

Spojrzenie na postać głównego bohatera nabiera łagodniejszego tonu, gdy patrzy się z punktu widzenia całej opowieści, kiedy już się rozumie, co go ukształtowało, jaki wpływ na jego dorastanie mieli dorośli – zarówno ci obecni, jak i nieobecni , kiedy już się ma klucz do jego duszy. Bo te tytułowe klucze (w sensie fizycznym klucze) stanowią też klucz do zrozumienia chłopaka. I oczywiście – nie rozgrzeszając bohatera z jego często pozbawionego empatii postępowania, daję sobie prawo spojrzeć na niego jak na głęboko zranione dziecko, które gdzieś głębi niego siedzi – co jeszcze wcale nie stanowi uzasadnienia dla tego, jak sam ranił innych. Na szczęście w życiu można zawsze stanąć w obliczu sytuacji, która daje szansę na naprawę – choć jak trafnie zauważa bohater (bo to inteligentny facet): „Przypowieść o synu marnotrawnym jest ładna, ale w prawdziwym życiu mało realna.

Myli się jednak ten, kto myśli, że „Klucze” to ciężka, przygnębiająca, depresyjna lektura. Jest wręcz odwrotnie – powieść napisana jest lekko i z dużą dawką humoru i ironii. Świetne są portrety rodzin i znajomych bohatera. Na przykład babcia Adama, która wysysa energię i radość życia nawet przez telefon – bawi do łez (choć w realu doprowadzałaby do szewskiej pasji). Ale z drugiej strony, kiedy się zastanowić nad tym, dlaczego babcia taka jest – doprawi się ten śmiech łyżką dziegciu. Dodajmy do tego wujka Jerzego – niepodważalny autorytet i źródło wielu cennych rad i mądrości w stylu: Baby są dziwne i nie warto w to wnikać. Żadnej dziewczynie nie zaimponujesz mózgiem. Trzeba mieć mięśnie i gadane. Dodajmy do tego takiego Domańczyka, nauczyciela historii – zaprzeczenie kompetencji, sprawiedliwości i kreatywności, a z drugiej strony niezwykle seksowną katechetkę, na widok której przyjaciel Adama dostaje kociego rozumu. Dodajmy do tego te wszystkie dziewczyny pojawiające się na chwilę lub dłużej w życiu bohatera - z taką Madziarską i jej klubem psiapsiółek (Wyroczni i Sądu Najwyższego w jednym)… Można by tak wymieniać długo, bo powieść to galeria barwnych bohaterów.

Kiedy wydawca określa „Klucze” jako powieść otwartą, rzeczywiście nie koloryzuje, bo czytelnik dostaje historię naprawdę do bólu szczerą. A sama lektura przynosi gamę różnorodnych odczuć: od śmiechu po irytację, od niechęci po współczucie. Mimo że napisana lekkim stylem, to podnosi też tematy niebłahe: dorastanie, rola rodziców (ojca) w kształtowaniu osobowości, potrzeba autorytetu.

I jednego tylko nie mogę wybaczyć: naprawdę koszmarnej okładki, która może – niestety – skutecznie zniechęcić. Zresztą okładka tego typu pojawiała się już w innych tytułach na polskim rynku: choćby w cyklu „Strażnicy historii” i już wtedy gościła w rankingach najgorszych okładek.  Dla tej książki naprawdę będzie dobrze, jeśli potencjalni czytelnicy będą kierować się zasadą: nie szata zdobi człowieka. Nie oceniaj książki po okładce. W tym przypadku te słowa nabierają szczególnego sensu.

Adam ma 18 lat i uczy się w ostatniej klasie liceum. Mieszka w Warszawie z mamą, która jest krytykiem filmowym. Wiedzie typowe życie współczesnego nastolatka: chodzi do szkoły, ,,użera się" z nauczycielem historii, spotyka się z kolegami na imprezach, podrywa dziewczyny i jest przewrażliwiony na punkcie wyglądu. Adam jest młodym człowiekiem i dopiero zdobywa własne doświadczenia. Każdego dnia przeżywa wzloty i upadki, próbuje odnaleźć swoje miejsce w grupie rówieśniczej i w rodzinie. Wbrew pozorom życie nastolatka nie jest takie łatwe i beztroskie. Adam w ciągu swojego krótkiego życia zdążył doświadczyć kilku traumatycznych przeżyć, które określa jako ,,koniec świata".

,,Klucze" to powieść o współczesnej młodzieży, na którą ogromny wpływ ma internet i portale społecznościowe. Z jednej strony ułatwiają kontakt i przepływ informacji, a z drugiej strony mogą zostać wykorzystane do zniszczenia godności innej osoby.

Główny bohater-Adam dorasta i widoczna jest przemiana wewnętrzna jaka w nim zachodzi. Manipulator i egoista, szuka wrażeń z kolejno poznawanymi dziewczynami, odbija je innym chłopakom i lubi się zastanawiać nad tym co oni w takiej sytuacji czują.

,,Dziewczyny są jak śliwki. Jeśli trafi się robaczywa, to wyrzucasz i bierzesz następną".

Z zakompleksionego egocentryka z traumą przeżytą w dzieciństwie stopniowo przemienia się w młodego mężczyznę doceniającego szczerą miłość i potrafiącego okazać troskę innym. Stara się panować nad zmianą nastrojów prowadzących niejednokrotnie do kłótni z kolegami i koleżankami, mamą czy nauczycielem.

Debiutancka powieść Adama Langa to także opowieść o ogromnej roli ojca w życiu dziecka i później dorastającego chłopca. Adam uwielbiał swojego tatę, kochał go i uważał za bohatera, ale gdy miał pięć lat ojciec spakował walizkę i bez słowa opuścił rodzinę.

,,Skreślił mnie. Jak masz niefart i jesteś dzieckiem kobiety, której facet już nie chce, ciebie też nie chce. Zostawi cię i wyjdzie z domu".

Powieść napisana jest z perspektywy nastolatka, dosyć prostym językiem, podzielona na krótkie rozdziały, czyta się bardzo dobrze i lekko. Poruszana w niej tematyka jest przedstawiona szczerze i z humorem. Często wybuchałam głośnym śmiechem:)

Książkę polecam nie tylko nastolatkom, którzy mogą w niej odnaleźć swoją codzienną rzeczywistość. Chłopcy poznać sposoby na podrywanie dziewczyn, a dziewczyny dowiedzieć się co o nich myślą chłopcy, rozszyfrować tajemniczą klasyfikację dziewczyn: Palacz Centralnego Ogrzewania, Zasoby Magazynowe, Liberto, ale także rodzicom, którzy mają latorośle w tym wieku, bo mogą w niej odnaleźć odbicie własnych relacji z dorastającym dzieckiem.

,,Podobno szczęście to istnienie chociaż jednego człowieka, który cię do końca rozumie."

http://magiawkazdymdniu.blogspot.com/