„Piotr Duchliński” – książki

Obszerna praca Piotra Duchlińskiego poświęcona jest jednemu z klasycznych i podstawowych problemów filozoficznych, jakim jest doświadczenie świata realnego. Omawiając to zagadnienie, Autor postawił sobie za cel, po pierwsze, prezentację różnych, często opozycyjnych stanowisk, po drugie, próbę wypracowania własnego rozwiązania, uwzględniającego najważniejsze osiągnięcia już istniejących teorii. Chcąc ukazać wielość sposobów rozumienia doświadczenia realności, P. Duchliński odwołuje się m.in. do takich tradycji filozoficznych, jak tomizm egzystencjalny, fenomenologia (zarówno klasyczna, jak i najnowsza), a także analitycznie i naturalistycznie zorientowana filozofia umysłu. Z recenzji dra hab. Damiana Leszczyńskiego, prof. UWr Książka jest bardzo obszernym studium problemu wielości filozoficznych ujęć ludzkiego doświadczenia istnienia realnego świata. Największą zaletą monografii jest klarowność wypowiedzi i przejrzystość kompozycyjna. Praca składa się z dwóch wyraźnie wyodrębnionych części – sprawozdawczej i koncepcyjnej. W części pierwszej autor referuje bądź streszcza wybrane współczesne koncepcje filozoficzne, związane z kwestią doświadczania istnienia świata realnego. Druga część zawiera względnie samodzielną próbę krytycznego przedyskutowania szeregu kwestii spornych, jakie rodzą się w wyniku konfrontacji poszczególnych stanowisk przedstawionych w części pierwszej, a równocześnie z kolejnych rozdziałów wyłania się stopniowo zarys własnej, integralnej koncepcji, mówiącej, czym – zdaniem autora – jest doświadczenie odsłaniające podmiotowi fakt istnienia realnego świata. Z recenzji prof. dra hab. Krzysztofa Wieczorka Autor postawił sobie za cel prześledzenie na przykładzie kilku współczesnych nurtów filozoficznych problemów związanych z doświadczeniem świata realnego. Zgodnie ze swym nastawieniem aporetycznym, programowo nie zamierza rozstrzygać do końca zasadności poglądów którejś ze szkół, ale chce wskazać na takie ujęcia, które mają za sobą najwięcej danych. Traktuje je jako pewnego rodzaju hipotezę filozoficzną. Kładzie akcent na rolę ciała w doświadczeniu realności świata, przytaczając na korzyść tego ujęcia wiele przekonujących argumentów. […] Uważam, że praca Piotra Duchlińskiego, będąc wartościowym przedstawieniem panoramy współczesnych poglądów na temat realizmu ontologicznego i poznawczego, stanie się bodźcem do dalszych dyskusji oraz otworzy pole kolejnych badań nad doświadczeniem świata realnego. Z recenzji prof. dra hab. Stanisława Ziemiańskiego SJ

Przekazujemy w ręce Czytelników monografię zbiorową dedykowaną Panu Profesorowi Adamowi Jonkiszowi z okazji siedemdziesiątej rocznicy Jego urodzin. Publikacja została podzielona na dwie części. Pierwsza z nich, o charakterze biograficznym, zawiera zwięzły życiorys Profesora Jonkisza, syntetyczną charakterystykę jego działalności naukowej oraz poglądów filozoficznych, jak również wywiad przeprowadzony z Jubilatem przez pracowników Instytutu Filozofii Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie – dra hab. Piotra Duchlińskiego, prof. UIK i dra Jacka Poznańskiego SJ oraz współpracującą z Instytutem dr Jolantę Koszteyn. Część tę wieńczy zestawienie publikacji Jubilata. Z tych opracowań wyłania się bogaty obraz życia i dokonań Pana Profesora. Można prześledzić kolejne okresy życia Jubilata, jego związki z różnymi środowiskami naukowymi i rozwój kariery naukowej – najpierw jako studenta KUL, a następnie nauczyciela i mistrza pracującego w wielu ośrodkach akademickich Górnego Śląska, Śląska Cieszyńskiego oraz Małopolski. Druga część publikacji zawiera 18 artykułów (zamieszczonych w alfabetycznej kolejności) dedykowanych Panu Profesorowi przez jego przyjaciół oraz dawnych i obecnych współpracowników. Większość tekstów nawiązuje do osiągnięć naukowych Jubilata i problematyki podejmowanej w jego pracach, a niektóre (nieliczne) dotyczą zagadnień, które wprawdzie nie były bezpośrednim przedmiotem badań Profesora, ale znajdują się w sferze jego zainteresowań.

Książka Etyka a problem podmiotu poświęcona jest bardzo ważnemu i aktualnemu zagadnieniu, jakim jest sposób rozumienia podmiotu. Autorzy wychodzą ze słusznego założenia, że problem ten ma kluczowe znaczenie dla etyki swoiste rozchwianie współczesnej kultury, którego przejawem jest utrata (a na pewno znaczące osłabienie) zdolności do uzgadniania stanowisk w istotnych kwestiach poprzez dyskurs filozoficzny albo publiczny, powodowane jest w dużym stopniu kłopotami związanymi ze swoistym rozmyciem się koncepcji podmiotu. Książka jest w mojej ocenie bardzo interesującą monografią. Porusza istotny i dynamiczny problem relacji pomiędzy etyką a sposobem rozumienia podmiotu, który jest centralnym przedmiotem sporu we współczesnej filozofii i kulturze. Choć sami autorzy preferują koncepcję mocnego podmiotu, to starają się przy tym w sposób rzeczowy i bezstronny odnieść do odmiennych stanowisk. Dzięki temu czytelnik ma okazję zapoznać się z dorobkiem kilku interesujących współczesnych myślicieli, którzy nie są bardzo szeroko znani polskiemu odbiorcy. To stanowi dużą dodatkową wartość publikacji.

Autorzy monografii stawiają sobie za cel możliwie wszechstronne ujęcie fenomenu, jakim niewątpliwie jest transhumanizm. Moim zdaniem monografia dobrze wywiązuje się z tak postawionego zadania. Ujmuje omawiane zjawisko w sposób bez wątpienia interdyscyplinarny, próbując ukazać je z różnych perspektyw, w ujęciu zarówno diachronicznym, jak i synchronicznym oraz, co ważne, w większości przypadków bez wyraźnych uprzedzeń natury światopoglądowej, religijnej itp. W publikacji pojawiają się zatem różne próby ujęcia i przybliżenia czytelnikowi transhumanizmu, między innymi jako epistemicznego układu odniesienia, ideologii, światopoglądu, quasi-religii, filozofii, utopii. Autorzy tekstów zasadnie dowodzą, że wszystkie te określenia ujmują pewne aspekty wzmiankowanego fenomenu jako swego rodzaju prognozę tego, co może, ale niekoniecznie musi zaistnieć w przyszłości, przynajmniej nie w takiej postaci, jaką wyobrażają sobie najbardziej reprezentatywni przedstawiciele transhumanistycznej wizji człowieka i społeczeństwa, np. Max More, Nick Bostrom, Ray Kurzweil czy John Harris. Transhumanizm otwiera nowe obszary badawcze dla naukowców z bardzo różnych dyscyplin, o czym zaświadcza recenzowana publikacja. Jestem przekonany, że jej ukazanie się na polskim rynku wydawniczym jest jak najbardziej pożądane.

Książka Egzystencja i kultura jest owocem badań nad związkami, jakie zachodzą między ludzką egzystencją a różnymi tradycjami kulturowymi, jako symbolicznymi formami artykulacji ludzkiego ducha. Specjaliści reprezentujący różne dziedziny badań nad związkiem egzystencji i kultury przedstawiają pojmowanie egzystencji, dotykając kwestii takich, jak natura, kultura, wartości moralne, wolność, sens życia i istnienia, religia, śmierć, cierpienie, doświadczenia graniczne, cielesność, płeć czy system prawa, mając na uwadze wpływ określonych tradycji kulturowych na ich rozumienie. Zaprezentowane w niniejszym tomie prace uwzględniają dorobek tak kultury zachodniej, jak i wschodniej, szczególnie japońskiej i chińskiej. Pokazują one jak odmienne tradycje kulturowe warunkują rozumienie różnych doświadczeń i fenomenów związanych z egzystencją człowieka.

Bez wątpienia podstawową wartością zaproponowanej publikacji jest podjęcie tak koniecznej, jak i trudnej problematyki o charakterze podstawowym. Składają się na nią elementy antropologiczne, aksjologiczne, nie wyłączając formalno-materialnych pytań ontologicznych (…). Nie trzeba tu szczególnie podkreślać aktualności podejmowanej przez Autorów problematyki, gdyż rzuca się ona sama w oczy. Chodzi mianowicie o znaczenie fenomenologii dla myślenia w kontekście relatywistycznie i subiektywistycznie ukierunkowanej filozofii postmodernistycznej i dekonstrukcjonistycznej charakteryzującej się personalistycznym podejściem do człowieka (…). Jednym słowem: należałoby pogratulować inicjatorom przedsięwzięcia opublikowania tego zbioru tekstów i życzyć pozytywnego przyjęcia przez Czytelników… Z recenzji wydawniczej prof. dra hab. Stanisława Bafii

Książka stanowi kompendium – przegląd poszczególnych dziedzin filozofii (logika i metodologia nauk, metafizyka, teoria poznania, filozofia przyrody, etyka, aksjologia, estetyka i filozofia sztuki, filozofia Boga i religii, filozofia społeczna, filozofia kultury, historia filozofii), przygotowany pod kątem omówienia dorobku oraz wydobycia wielu nowatorskich rozwiązań proponowanych przez chrześcijańskich filozofów polskich, które wpływały na kształt dyskursu filozoficznego tak w Polsce, jak i za granicą.