„Orlando Figes” – książki

Żaden kraj nie był tak głęboko podzielony w sprawie swojej historii jak Rosja. Żaden nie zmieniał tak często opowieści o własnej przeszłości. To, jak Rosjanie opowiadają o swoich dziejach i w każdym pokoleniu tworzą ich nową wersję, jest ważną częścią ich historii, kultury i poglądu na świat. Aby wiedzieć, co kryje przyszłość Rosji – zrozumieć, co reżim Putina oznacza dla Rosji i świata – musimy poznać idee i sens rosyjskiej historii. W książce Orlando Figesa barwne postaci z bogatych dziejów Rosji stają przed nami jak żywe. Bez znajomości ich biografii nie da się dziś zrozumieć największego kraju świata – począwszy od koronacji szesnastoletniego Iwana Groźnego w moskiewskim soborze i ubranej w zielony mundur Katarzyny Wielkiej jadącej aresztować swego męża, a skończywszy na ostatnich, tragicznych dniach Romanowów. Opowieść o Rosji, wybornie napisana i oparta na długoletnich studiach, jest arcydziełem autora, który jak nikt potrafi opowiadać o dziejach Rosji. To książka mająca rozmach, trzymająca w napięciu, mistrzowska.

Fascynująca panorama świata i epoki, która dała początek europejskiej kulturze Ona: Pauline Viardot, megagwiazda opery, śpiewaczka znana i kochana w każdym z europejskich krajów. On: Iwan Turgieniew, wybitny rosyjski pisarz, ślepo i oddanie zakochany w Pauline. On numer 2: Louis Viardot, mąż Pauline, krytyk, dziennikarz, od którego oceny zależały kariery wielu wybitnych twórców. A w tle XIX wiek pełen przemian politycznych, społecznych i kulturalnych. Jak doszło do tego, że około 1900 roku na całym kontynencie obowiązywały te same lektury, reprodukowano te same obrazy, tę samą muzyką grano w domach i tej samej muzyki słuchano w salach koncertowych, a we wszystkich znaczących europejskich operach wystawiano te same dzieła? W jaki sposób wytworzył się europejski kanon, który dziś stanowi fundament kultury wysokiej nie tylko w Europie, ale wszędzie tam, gdzie Europejczycy się osiedli? Ten szczególnego rodzaju kosmopolityzm – wspólnota dzieł sztuki, myśli i rozwoju – sprawił, że wybitne talenty mogły jeszcze jaśniej zabłysnąć na międzynarodowej scenie. Orlando Figes pokazuje to na przykładzie burzliwych losów trójki artystów, których dziś nazwalibyśmy bohaterami kultury masowej. Ich kariery bowiem rozwijały się bez względu na jakiekolwiek granice. Pauline Viardot, która pochodziła z hiszpańskiej rodziny Garcia, znana była jako francuska mezzosopranistka, śpiewała włoskie opery, przyjaźniła się z rosyjskimi pisarzami, a przy tym przez wiele lat mieszkała w Niemczech. Doświadczyła też problemów pojawiających się na styku kultury i… ekonomii. Bo kultura, aby się utrzymać, musi działać jak biznes, a artyści nieraz muszą funkcjonować jak biznesmeni. I to nadal się nie zmieniło. Europejczycy z jednej strony pokazują, jak daleko zaszliśmy w rozwoju jako ludzkość, a z drugiej uprzytamniają, że pewne dylematy są stare jak świat, a mimo tego wciąż nie tracą na aktualności.

Wojna krymska była okrutnym konfliktem i kluczowym wydarzeniem połowy XIX wieku. W jej wyniku zginęło co najmniej milion ludzi, a Rosja została zmuszona do walki z potężną koalicją Wielkiej Brytanii, Francji i Imperium Osmańskiego. Była to wojna o terytorium, toczona ze strachu, iż ewentualny upadek państwa Osmanów pozwoli Rosji opanować ogromne obszary rozciągające się od Bałkanów do Zatoki Perskiej. Równocześnie konflikt miał charakter religijny. Podsycał go żarliwy, populistyczny i bardzo niebezpieczny pogląd, podzielany przez cara i jego ministrów, jakoby przeznaczeniem Rosji było sprawowanie władzy nad wszystkimi prawosławnymi chrześcijanami i panowanie w Ziemi Świętej. Książka Orlando Figesa ukazuje świeże oblicze tej niezwykłej wojny, którą toczono o wielką stawkę z przerażającą mieszanką okrucieństwa i niekompetencji. Był to zarówno pierwszy wyraźnie nowoczesny konflikt, na bieżąco fotografowany i opisywany w gazetach, z wiadomościami przekazywanymi za pomocą telegrafu, jak i wojna tradycyjna, z żołnierzami-analfabetami, oficerami-amatorami i wielkimi stratami spowodowanymi przez choroby. Na kartach tej książki znajdziemy słynne epizody wojny, takie jak szarża Lekkiej Brygady, oblężenie Sewastopola czy działalność Florence Nightingale, jednak autor obszernie opisuje również sam Krym i jego kulturę, zniszczoną w wyniku walk. Opierając się na szerokim wachlarzu fascynujących źródeł, Figes przedstawia doświadczenia wojenne uczestników konfliktu, począwszy od szeregowego brytyjskiego żołnierza w wypełnionym śniegiem okopie, po udręczonego, ponurego i ograniczonego cara Mikołaja, gotowego stawić czoła całemu światu w pogoni za religijnym zbawieniem.

Fascynująca podróż przez złoty okres rosyjskiej kultury Taniec Nataszy to spotkanie z historią wielkiego formatu – urzekające arcydzieło, które przedstawia powstanie jednej z najbardziej tętniących życiem cywilizacji świata. Począwszy od XVIII wieku i budowy Petersburga – okna na Zachód – a skończywszy na wyzwaniach, jakie reżim sowiecki rzucił rosyjskiej tożsamości, Figes bada, jak pisarze, artyści i muzycy radzili sobie z ideą Rosji – jej charakterem, duchową istotą i misją. Autor umiejętnie przeplata wielkie dzieła – Dostojewskiego, Strawinskiego i Chagalla – z przedmiotami kultury materialnej, wierzeniami i zwyczajami, które składają się na rosyjską duszę. Okazuje się ona pełną bogactwa i sprzeczności potężną siłą, która zjednoczyła rozległy kraj i jest trwalsza niż jakikolwiek rosyjski władca. „Niewiarygodnie bogata, wspaniała i zmuszająca do myślenia – prawdziwa czytelnicza uczta”. – Antony Beevor

Najlepsza książka o rewolucji rosyjskiej, jaką napisano! Orlando Figes jak nikt inny zna historię Rosji – ta książka jest tego dowodem. Tragedia narodu prezentuje panoramę wydarzeń, które doprowadziły do upadku caratu i powstania sowieckiego państwa. Autor napisał to monumentalne dzieło w oparciu o własne badania źródłowe. Pozwoliło mu to stworzyć oryginalną i nietuzinkową perspektywę, którą – jako wybitny historyk i znakomity pisarz – fascynująco i z zaangażowaniem prezentuje na kartach książki. Figes nie tylko błyskotliwie analizuje skomplikowane polityczne procesy, ale też odważnie sięga po szczegół. Roztacza przed nami obraz imperialnego społeczeństwa, ale nie stroni od anegdot i humoru. Potrafi wczuć się w życiowe dylematy oraz opisać losy zarówno wielkich tego świata, jak i maluczkich, którzy w imię rewolucji poniosą najwyższe ofiary. W Tragedii narodu jest wszystko: dworski przepych, zapach petersburskiej ulicy, nędza chłopskiego obejścia i koloryt rewolucyjnej bohemy. Śledząc przebieg okrutnych historycznych procesów, w zbliżeniu poznajemy również dramaty poszczególnych jednostek porwanych przez siły historii. Dla tej książki hasło: Obowiązkowa lektura dla wszystkich! nie jest pustym sloganem.

Książka, bez której nie zrozumiecie dzisiejszej Rosji. ANNE APPLEBAUM     Żaden kraj nie był tak głęboko podzielony w sprawie swojej historii jak Rosja. Żaden nie zmieniał tak często opowieści o własnej przeszłości. To, jak Rosjanie opowiadają o swoich dziejach i w każdym pokoleniu tworzą ich nową wersję, jest ważną częścią ich historii, kultury i poglądu na świat. Aby wiedzieć, co kryje przyszłość Rosji – zrozumieć, co reżim Putina oznacza dla Rosji i świata – musimy poznać idee i sens rosyjskiej historii.   W książce Orlando Figesa barwne postaci z bogatych dziejów Rosji stają przed nami jak żywe. Bez znajomości ich biografii nie da się dziś zrozumieć największego kraju świata – począwszy od koronacji szesnastoletniego Iwana Groźnego w moskiewskim soborze i ubranej w zielony mundur Katarzyny Wielkiej jadącej aresztować swego męża, a skończywszy na ostatnich, tragicznych dniach Romanowów.   Opowieść o Rosji, wybornie napisana i oparta na długoletnich studiach, jest arcydziełem autora, który jak nikt potrafi opowiadać o dziejach Rosji. To książka mająca rozmach, trzymająca w napięciu, mistrzowska.   Tytuł oryginalny: The Story of Russia Tłumacz: Władysław Jeżewski

Fascynująca podróż przez złoty okres rosyjskiej kultury   Taniec Nataszy to spotkanie z historią wielkiego formatu – urzekające arcydzieło, które przedstawia powstanie jednej z najbardziej tętniących życiem cywilizacji świata. Począwszy od XVIII wieku i budowy Petersburga – okna na Zachód – a skończywszy na wyzwaniach, jakie reżim sowiecki rzucił rosyjskiej tożsamości, Figes bada, jak pisarze, artyści i muzycy radzili sobie z ideą Rosji – jej charakterem, duchową istotą i misją. Autor umiejętnie przeplata wielkie dzieła – Dostojewskiego, Strawinskiego i Chagalla – z przedmiotami kultury materialnej, wierzeniami i zwyczajami, które składają się na rosyjską duszę. Okazuje się ona pełną bogactwa i sprzeczności potężną siłą, która zjednoczyła rozległy kraj i jest trwalsza niż jakikolwiek rosyjski władca.       Niewiarygodnie bogata, wspaniała i zmuszająca do myślenia – prawdziwa czytelnicza uczta. ANTONY BEEVOR   Arcydzieło jednego z najlepszych gawędziarzy wśród historyków nowożytnej Rosji. Figes przedstawia korowód wybitnych postaci: arystokratów i artystów pańszczyźnianych, powieściopisarzy i poetów, malarzy i kompozytorów, carów i działaczy komunistycznych... Znakomita, barwna i mistrzowsko napisana książka. SIMON SEBAG MONTEFIORE Tytuł oryginalny: Natasha's Dance Tłumacz: Władysław Jeżewski

Wojna krymska była okrutnym konfliktem i kluczowym wydarzeniem połowy XIX wieku. W jej wyniku zginęło co najmniej milion ludzi, a Rosja została zmuszona do walki z potężną koalicją Wielkiej Brytanii, Francji i Imperium Osmańskiego. Była to wojna o terytorium, toczona ze strachu, iż ewentualny upadek państwa Osmanów pozwoli Rosji opanować ogromne obszary rozciągające się od Bałkanów do Zatoki Perskiej. Równocześnie konflikt miał charakter religijny. Podsycał go żarliwy, populistyczny i bardzo niebezpieczny pogląd, podzielany przez cara i jego ministrów, jakoby przeznaczeniem Rosji było sprawowanie władzy nad wszystkimi prawosławnymi chrześcijanami i panowanie w Ziemi Świętej. Książka Orlando Figesa ukazuje świeże oblicze tej niezwykłej wojny, którą toczono o wielką stawkę z przerażającą mieszanką okrucieństwa i niekompetencji. Był to zarówno pierwszy wyraźnie nowoczesny konflikt, na bieżąco fotografowany i opisywany w gazetach, z wiadomościami przekazywanymi za pomocą telegrafu, jak i wojna tradycyjna, z żołnierzami-analfabetami, oficerami-amatorami i wielkimi stratami spowodowanymi przez choroby. Na kartach tej książki znajdziemy słynne epizody wojny, takie jak szarża Lekkiej Brygady, oblężenie Sewastopola czy działalność Florence Nightingale, jednak autor obszernie opisuje również sam Krym i jego kulturę, zniszczoną w wyniku walk. Opierając się na szerokim wachlarzu fascynujących źródeł, Figes przedstawia doświadczenia wojenne uczestników konfliktu, począwszy od szeregowego brytyjskiego żołnierza w wypełnionym śniegiem okopie, po udręczonego, ponurego i ograniczonego cara Mikołaja, gotowego stawić czoła całemu światu w pogoni za religijnym zbawieniem.