„Mikołaj Małecki” – książki

Czy bezprawnie ustanowione przepisy uzyskują moc obowiązującą? Wielka nowelizacja prawa karnego z 7 lipca 2022, przedstawiana przez Ministerstwo Sprawiedliwości jako przełom w walce z przestępczością, miała zacząć obowiązywać 1 października 2023. Jednak uchwalenie przepisu określającego dzień jej wejścia w życie odbyło się w procedurze rażąco sprzecznej z Konstytucją. Autor omawia znaczenie instytucji vacatio legis w prawie karnym, bada losy przepisów o wejściu w życie nowelizacji, przyglądając się drobiazgowo nieregulaminowym działaniom Sejmu, wskazuje powody sprzeczności z Konstytucją procesu legislacyjnego, rozważa konsekwencje prawne wad proceduralnych, skutkujących uchwaleniem niekonstytucyjnej vacatio legis. Dowodzi, że nowelizacja nie doszła do skutku, a obowiązujący Kodeks karny pozostał niezmieniony. Publikacja zawiera obszerne odesłania do materiałów legislacyjnych i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Przedstawione analizy to gotowe argumenty, którymi można posługiwać się w praktyce stosowania prawa, celem zakwestionowania wejścia w życie ustawy z 7 lipca 2022. Mikołaj Małecki - doktor habilitowany nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor kilkuset opracowań poświęconych prawu karnemu, w tym książek: Przygotowanie do przestępstwa. Analiza dogmatycznoprawna (2016), Przypisanie winy. Podstawy teorii ekskulpantów (2019), Dogmaty Karnisty. 10 lat (2022). Stypendysta Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jeden z najbardziej wpływowych prawników w Polsce w rankingach Dziennika Gazety Prawnej. Twórca portalu i bloga DogmatyKarnisty.pl.

Prezentowana monografia to wieloautorskie opracowanie dedykowane profesorowi Zbigniewowi Ćwiąkalskiemu z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uroczystość wręczenia księgi odbyła się 16 czerwca 2023 podczas 6 Krakowskiego Forum Karnistycznego. Autorki i autorzy poruszają wiele istotnych zagadnień prawa karnego gospodarczego, a także prawa karnego materialnego i procesowego. Unikalnym dodatkiem do książki jest kilkudziesięciostronicowa rozmowa przeprowadzona z Jubilatem przez prof. Andrzeja Zolla, prof. Włodzimierza Wróbla i prof. Piotra Kardasa. To podróż przez historię, wspomnienia, anegdoty i refleksje o pracy naukowca i prawnika. Książka została wydana w twardej oprawie uszlachetnionej srebrzeniami. Zainteresuje praktyków wymiaru sprawiedliwości, badaczki i badaczy prawa.

DogmatyKarnisty.pl - portal o prawie karnym i społeczność łącząca ponad 65.000 osób na Facebooku. W 2022 roku obchodzą swoje 10. urodziny. Książka zawiera wybrane analizy Dogmatyczne ukazujące się w latach 2012-2022. Bohaterami omawianych zdarzeń są m.in. Friz, Mata, Frog, Alec Baldwin, Sześćdziesiona, Pegasus, robot Alexa. Wspólnie patrzymy na prawo karne analizując galę Punchdown, serial Squid Game, wypadek na Tour de Pologne, łowienie pedofilów, kasy samoobsługowe i Strefę Wolną od LGBT. "Książka jest swego rodzaju pamiątką z okazji 10. urodzin Dogmatów Karnisty, przypadających w 2022 roku, a zarazem okazją, by spotkać się w nieco bardziej osobistej i namacalnej formie. Ogromna liczba obserwujących, komentujących, nadsyłających pomysły na analizy Dogmatyczne to powód do osobistej satysfakcji, ale też wielka odpowiedzialność, by pisać o prawie karnym odpowiedzialnie dla wymagającej Społeczności. Cieszę się, że w tak licznym gronie patrzymy na prawo karne i dzięki wspólnemu zaangażowaniu wpływamy na rzeczywistość prawną w Polsce!" - Mikołaj Małecki, fragment przedmowy Mikołaj Małecki - twórca i autor Dogmatów Karnisty, doktor habilitowany nauk prawnych, nauczyciel akademicki w Katedrze Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jeden z najbardziej wpływowych prawników w Polsce w rankingach Dziennika Gazety Prawnej. Posiada również wykształcenie filozoficzne.

Na jednym z pierwszych wykładów z prawa karnego, w których brałem udział jako student prawa, prof. Andrzej Zoll zauważył, że najbardziej kryminogennym  czynnikiem  jest  ustawodawca.  To  on  ,,tworzy"  prze-stępstwo. Bez ustawodawcy czyny mogą być dobre albo złe, szlachetne albo niemoralne, ale nie są przestępstwem.Gdy  zaczynałem  pisać  niniejszą  książkę,  przypomniało  mi  się  to  stwierdzenie prof. Zolla. Dziś uważam je za trafne, lecz tylko w pewnym sensie. Nie chodzi przy tym o próbę doprecyzowania myśli wyrażonej w obrazowy i sugestywny sposób przez Profesora, lecz o przyjęcie nieco innego  punktu  widzenia.  Ustawodawca  nie  tworzy  prawdziwego  prze-stępstwa,  lecz  opisuje  czyny,  które  mogą  być  uznane  za  przestępstwo  w przyszłości, w stworzonej przez niego procedurze uznawania czynu za przestępstwo. Ustawa jest ustami ustawodawcy, lecz głos, który słyszymy, dobiega skądinąd. Dopiero rozstrzygnięcie o winie sprawcy czynu, a więc o jego przestępności, przenosi nas do innego świata, w którym dotych-czas "tylko" zły i niepożądany czyn staje się przestępstwem. Tworzenie przestępstwa należy zatem do sądu.

Książka jest pierwszym monograficznym opracowaniem problematyki przygotowania do przestępstwa na gruncie kodeksu karnego z 1997 r. Kompleksowo omówiono polską konstrukcję przygotowawczej formy stadialnej, posiłkując się ustaleniami z zakresu teorii prawa. Rozważania zmierzają od zagadnień modelowych do szczegółowej analizy obowiązujących przepisów. Wątki teoretyczne zostały zilustrowane wieloma przykładami. W rozważaniach uwzględniono rolę dewiacji semantycznych w prawidłowym odczytywaniu wypowiedzi językowych. Oprócz interpretacji obowiązujących przepisów przytoczono i krytycznie omówiono poglądy wyrażane w piśmiennictwie i orzecznictwie. Publikacja zawiera tabelaryczny suplement charakteryzujący wybrane przepisy kodeksu karnego, a także specjalne zestawienie kluczowych tez. Każdy z pięciu rozdziałów pracy jest zamkniętą całością, którą można czytać niezależnie od pozostałych.