„Lidia Klein” – książki

Książka jest zapisem rozmów z sześcioma architektami, którzy w swojej praktyce projektowej na różne sposoby odnosili się do zagadnienia postmodernizmu. Zestawienie wypowiedzi Czesława Bieleckiego, Marka Budzyńskiego, Jerzego Gurawskiego, Wojciech Jarząbka, Romualda Loeglera i Jakuba Wujka pokazuje, w jaki sposób kształtowały się doświadczenia związane z tym nurtem w Polsce. Wspomnienia architektów pozwalają zaobserwować jak powstałe na Zachodzie teorie i rozwiązania formalne konfrontowano z technologiami dostępnymi w okresie schyłkowego komunizmu i transformacji ustrojowej oraz państwowymi normatywami budownictwa. Zebrane wywiady stanowią punkt wyjścia do rozważań nad sposobem obecności postmodernistycznych postulatów w pejzażu polskiej architektury lat 80. i 90. Tom uzupełnia antologia tekstów pod tym samym tytułem.

Publikacja towarzysząca Wystawie w Pawilonie Polskim w Wenecji. Każda architektura jest zjawiskiem dźwiękowym stanowi środowisko rozprzestrzeniania się dźwięku, wzmacnia pewne jego właściwości kosztem innych, ale także pochłania dźwięk, filtruje go i przekazuje dalej. W dyskretny i niewidzialny sposób organizuje tym samym nasze życie społeczne. Perspektywa dźwiękowa pozwala mówić o tym procesie inaczej niż w kategoriach oddzielania i wydzielania przestrzeni społecznych. Ściany, podłogi, systemy wentylacji, ocieplania czy kanalizacji wszystkie one stanowią raczej systemy łączenia i przekształcania relacji międzyludzkich niż ich separowania. Ciągle słyszymy innych i jesteśmy dla nich słyszalni często pomimo, a czasem także wbrew własnej woli. Z punktu widzenia teorii architektury obietnica zagwarantowania przestrzeni intymnej jest więc w rzeczywistości ambiwalentnym uczestnictwem w intymności, które odnajdujemy w takich praktykach jak nasłuchiwanie, podsłuchiwanie czy inne procedury słuchania przez architekturę. Tym właśnie praktykom, a zatem i funkcji architektury w wyznaczaniu tytułowego wspólnego gruntu na poziomie dźwiękowym, poświęcony jest projekt Katarzyny Krakowiak. Przygotowana przez nią rzeźba dźwiękowa przedstawi architekturę jako pierwotny system słuchania (za) nas wytwarzający, przenoszący i zniekształcający dźwięk. (...) W Pawilonie Polonia będzie więc słyszalne drżenie całego budynku i jego instalacji wentylacyjnych, a także odgłosy codziennych czynności wykonywanych przez naszych sąsiadów. Poprzez mikro interwencje architektoniczne ukazane zostaną konsekwencje decyzji architektów dla doświadczania przestrzeni w wymiarze zarówno fizycznym, jak i społecznym.

Wśród ogłaszanych w ostatnich latach konkursów na istotne budynki użyteczności publicznej, zwłaszcza muzea, trudno byłoby wskazać taki, w którym nie pojawiłoby się przynajmniej kilka ?blobów? ? obłych, kojarzących się z formami natury, generowanych komputerowo projektów. Wpisując się w rosnące zapotrzebowanie rynku na spektakularne obiekty ? ikony, zdominowały one wyobraźnię inwestorów i użytkowników przestrzeni miejskiej. Książka przygląda się genezie tego zjawiska i poddaje krytycznej analizie koncepcje twórców działających od lat dziewięćdziesiątych XX wieku, którzy imitują rozwiązania zaobserwowane w porządku natury i dopiero z nich wywodzą rozstrzygnięcia projektowe. Takie próby przeprowadzane są głównie przy udziale programów komputerowych używanych do generowania form architektonicznych na wzór procesów biologicznych. Dla części architektów cyfrowe narzędzia są jednak niewystarczające, a wizja prawdziwie żywej architektury może spełnić się jedynie dzięki zastosowaniu jako budulca materiału biologicznie czynnego. W obu przypadkach celem jest stworzenie architektury zrywającej z paradygmatem budynku jako statycznego i martwego tworu. Autorka analizuje prace takich architektów jak John Frazer, Dennis Dollens, Alberto T. Estévez, Greg Lynn, Zbigniew Oksiuta, Lars Spuybroek, grupa UNStudio, Marcos Cruz, Steve Pike i Rachel Armstrong. Choć działalność większości z nich sytuuje się raczej w sferze koncepcji niż realizacji, ich projekty miały kluczowe znaczenie dla estetyki nadającej kształt dzisiejszej przestrzeni.