„Janusz Mierzwa” – książki

Starostowie w Drugiej Rzeczypospolitej byli urzędnikami państwowymi, z czego wynikało, że o miejscu ich służby formalnie decydowały władze centralne, a dokładniej minister spraw wewnętrznych. Jednocześnie kompetencje starostów powiatowych jako stojących na czele administracji samorządowej szczebla powiatowego były ściśle związane ze środowiskami lokalnymi mieli oni w swym ręku podstawowe instrumenty wpływu na życie społeczno-ekonomiczno-polityczne podległego powiatu, rozwój jego infrastruktury czy działalność organizacji społecznych na jego terenie. Ze zbiegu tych dwóch okoliczności wynika jasna konkluzja z jednej strony mamy do czynienia z osobami, które często zostawiły po okresie swojego urzędowania bardzo wymierne efekty, ważne dla społeczności lokalnych, ale z drugiej strony w zdecydowanej większości przypadków nie były związane swym pochodzeniem z zarządzanym obszarem (inaczej niż współcześnie). (ze Wstępu)

Autor postawił przed sobą zadanie ukazania portretu zbiorowego poprzez: przeanalizowanie kariery starostów z uwzględnieniem genezy utworzenia stanowiska, ukazanie jego ewolucji, środowisk, z których wywodzili się kandydaci, specyfiki terytorialnej urzędowania, nominacji i zasad przeniesień, charakterystyki stanowiska służbowego, zadań starostów, ich życia prywatnego, postrzegania ich pracy przez otoczenie. Swoje rozważania zakończył na kwestii przejścia w stan spoczynku oraz życiu na emeryturze. Mamy więc tutaj niejako prześledzenie całego procesu zawodowego (od nominacji do zwolnienia) tej grupy zawodowej, z przełożeniami na życie prywatne. Ukazanie aparatuadministracyjnego z takiej perspektywy jest niezwykle ważne, ale i bardzo skomplikowane. Autor zmuszony był do szukania odpowiedzi na nurtujące go pytania w licznych źródłach archiwalnych. Przeprowadził rzetelną analizę zgromadzonego materiału i wyciągnął wartościowe konkluzje. W konsekwencji uzyskaliśmy monografię przedstawiającą w interesujący sposób starostów jako grupę zawodową i wypełniającą lukę w dotychczasowej historiografii. Za podjęcie tego problemu i sposób jego realizacji, należą mu się słowa uznania.

„Starostowie w Drugiej Rzeczypospolitej byli urzędnikami państwowymi, z czego wynikało, że o miejscu ich służby formalnie decydowały władze centralne, a dokładniej minister spraw wewnętrznych. Jednocześnie kompetencje starostów powiatowych jako stojących na czele administracji samorządowej szczebla powiatowego były ścisłe związane ze środowiskami lokalnymi – mieli oni w swym ręku podstawowe instrumenty wpływu na życie społeczno-ekonomiczno-polityczne podległego powiatu, rozwój jego infrastruktury czy działalność organizacji społecznych na jego terenie. Ze zbiegu tych dwóch okoliczności wynika jasna konkluzja – z jednej strony mamy do czynienia z osobami, które często zostawiły po okresie swojego urzędowania bardzo wymierne efekty, ważne dla społeczności lokalnych, ale z drugiej strony – w zdecydowanej większości przypadków nie były związane swym pochodzeniem z zarządzanym obszarem (inaczej niż współcześnie)”. ze Wstępu