„Henryk Gasiul” – książki

Przedstawiana monografia stanowi przegląd dominujących sposobów rozumienia dojrzałości osobowościowej we współczesnej psychologii z perspektywy różnych podejść do interpretacji samej w sobie osobowości. Autor monografii wskazuje także na szczególnie istotne kryteria dojrzałości akcentowane we współczesnych analizach psychologicznych. Te kryteria są najczęściej sprowadzane do normatywności rozwojowej, do dobrostanu czy moralnej strony osobowości. Kluczowe jednak w interpretacji dojrzałości osobowościowej staje się autorskie personalistyczne podejście, analizowane wcześniej w innych opracowaniach. Jest to oryginalna, dotychczas niepodejmowana forma interpretacji dojrzałości i jej kryteriów.

W ostatnich latach mamy do czynienia z pojawieniem się wielu nowych teoretycznych oraz empirycznych badań nad emocjami i motywacją ludzką. Proponowana pozycja prezentuje i opisuje wybrane sposoby badania różnych komponentów emocji oraz zasadniczych, szczególnie istotnych ludzkich motywów. Każda z części opracowania zawiera szeroką analizę teoretycznych podstaw wybranych metod, wśród których są narzędzia psychometryczne, techniki bardziej swobodne, metody eksperymentalne i psychofizjologiczne, zarówno już sprawdzone, jak i metody znajdujące się fazie tworzenia i weryfikacji. Praca jest napisana przez różnych znawców szczegółowej problematyki z zakresu psychologii emocji i motywacji.

Wychodząc z pozycji współczesnych podejść do interpretacji osobowości, autor wskazuje na ich ograniczoność i proponuje spojrzenie holistyczne, uwzględniające specyfikę bytu ludzkiego – osoby. Osoba charakteryzuje się posiadaniem atrybutów, o których można wnioskować na podstawie analiz empirycznych ludzkiego działania i jego motywacji. Sposoby spełniania się atrybutów osobowych według odkrywanych zasad rozwoju osobowości wyjaśniają charakter jej rozwoju oraz wskazują na przewidywane zakłócenia - nieprawidłowości. Monografia zawiera szczegółowe analizy interpretacji osobowości, jej rozwoju oraz zakłóceń z tak pojmowanej perspektywy personalistycznej.

Książka zawiera przegląd współczesnych oraz wcześniejszych, istotnych dla rozwoju psychologii osobowości nurtów oraz teorii i koncepcji. Wydanie trzecie zawiera nowe podejścia do interpretacji cech osobowości, uwzględniające jej aspekty strukturalne oraz procesualne. Istotne są analizy wskazujące na korzenie współczesnych teorii osobowości oraz odwołujące się do nieuwzględnianych w wielu podręcznikach teorii aktywistycznych oraz podejścia personalistycznego. Książka stanowi znakomity podręcznik dla studentów psychologii oraz medycyny (psychiatrii) i innych kierunków.