„Beniamin Noga” – książki

Podejmowanie decyzji ekonomicznych jest niezwykle ważne dla decydenta, ale również dla otoczenia bliższego i dalszego, funkcjonujących organizacji, firm, gospodarstw domowych, organów ustawodawczych, krajowych i samorządowych oraz ich organów wykonawczych. Wewnątrz teorii organizacji i zarządzania wyłoniła się gałąź wiedzy, zwana make decision theory, czyli teorią podejmowania decyzji. Powstało tysiące, a może setki tysięcy książek na temat podejmowania decyzji, dlatego można zadać sobie pytanie: dlaczego autorzy niniejszej monografii postanowili napisać kolejną książkę na ten temat? Odpowiedź na to pytanie z naszej strony jest następująca. Po pierwsze, wszystkie procesy decyzyjne dotyczą przyszłości, która jest trudna do przewidzenia, nawet jeżeli do dyspozycji mamy najbardziej wyrafinowane modele prognozowania. Wynika to stąd, że gospodarowanie odbywa się w warunkach niepewności, którą próbujemy zmierzyć, co po zmierzeniu jest już ryzykiem gospodarczym. Przy podejmowaniu decyzji mamy wiedzę o ryzyku gospodarczym, ale nigdy nie dysponujemy pełną informacją, jakie skutki wywoła nasza decyzja. Po drugie, w związku z tym, że decydent nigdy nie dysponuje pełną informacją, decyzje podjęte trudno nazwać optymalnymi. Dlatego Herbert Simon słusznie twierdzi, że wszystkie procesy decyzyjne można określić jako decyzje o ograniczonej racjonalności, najczęściej oparte na modelach heurystycznych. Stąd będzie jeszcze długo powstawało wiele badań na temat pogłębienia racjonalności w procesie podejmowania decyzji. Po trzecie, w literaturze przedmiotu brakuje analiz dotyczących podejmowania decyzji w parlamencie, w rządzie i administracji centralnej, w Radzie Polityki Pieniężnej oraz w organach stanowiących prawo lokalne, czyli w jednostkach samorządu terytorialnego (JST). Autorzy monografii posiadają wieloletnie doświadczenie zarówno w JST, jak i w parlamencie oraz w konstytucyjnym organie NBP, czyli Radzie Polityki Pieniężnej. Dlatego też w tej monografii dokonamy analizy komparatywnej procesu podejmowania decyzji przez państwo i organy jednostek samorządu terytorialnego (JST), czyli przez podmioty publiczne z takim procesem w firmach i w gospodarstwach domowych. Celem głównym monografii jest porównanie procesu decyzyjnego w różnych organizacjach (firmy, gospodarstwo domowe, państwo i jego organy, jednostki samorządu terytorialnego) w aspekcie ograniczenia ryzyka gospodarczego do minimum i osiągnięcia pożądanego efektu w określonym czasie. Będziemy więc poszukiwać odpowiedzi na pytanie: dlaczego przedsiębiorstwa osiągają sukces nie z powodu redukowania ryzyka gospodarczego, ale właśnie dlatego, że podejmują coraz bardziej ryzykowne decyzje?

Podejmowanie decyzji ekonomicznych jest niezwykle ważne dla decydenta, ale również dla otoczenia bliższego i dalszego, funkcjonujących organizacji, firm, gospodarstw domowych, organów ustawodawczych, krajowych i samorządowych oraz ich organów wykonawczych. Wewnątrz teorii organizacji i zarządzania wyłoniła się gałąź wiedzy, zwana „make decision theory”, czyli teorią podejmowania decyzji. Powstało tysiące, a może setki tysięcy książek na temat podejmowania decyzji, dlatego można zadać sobie pytanie, dlaczego autorzy niniejszej monografii postanowili napisać kolejną książkę na ten temat? Odpowiedź na to pytanie z naszej strony jest następująca: – Po pierwsze: wszystkie procesy decyzyjne dotyczą przyszłości, która jest trudna do przewidzenia, nawet jeżeli do dyspozycji mamy najbardziej wyrafinowane modele prognozowania. Wynika to stąd, że gospodarowanie odbywa się w warunkach niepewności, którą próbujemy zmierzyć, co po zmierzeniu jest już ryzykiem gospodarczym. Przy podejmowaniu decyzji mamy wiedzę o ryzyku gospodarczym, ale nigdy nie dysponujemy pełną informacją jakie skutki wywoła nasza decyzja. – Po drugie: w związku z tym, że decydent nigdy nie dysponuje pełną informacją, to decyzje podjęte trudno nazwać optymalnymi. Dlatego Herbert Simon słusznie twierdzi, że wszystkie procesy decyzyjne można określić jako decyzje o ograniczonej racjonalności, najczęściej oparte na modelach heurystycznych. Stąd będzie jeszcze długo powstawało wiele badań na temat pogłębienia racjonalności w procesie podejmowania decyzji. – Po trzecie: w literaturze przedmiotu brakuje analiz dotyczących podejmowania decyzji w parlamencie, w rządzie i administracji centralnej, w Radzie Polityki Pieniężnej oraz w organach stanowiących prawo lokalne, czyli w jednostkach samorządu terytorialnego (JST). Autorzy monografii posiadają wieloletnie doświadczenie zarówno w JST, jak i w parlamencie oraz w konstytucyjnym organie NBP, czyli Radzie Polityki Pieniężnej. Dlatego też w tej monografii dokonamy analizy komparatywnej procesu podejmowania decyzji przez państwo i organy jednostek samorządu terytorialnego (JST), czyli przez podmioty publiczne z takim procesem w firmach i w gospodarstwach domowych. Celem głównym monografii jest porównanie procesu decyzyjnego w różnych organizacjach (firmy, gospodarstwo domowe, państwo i jego organy, jednostki samorządu terytorialnego) w aspekcie ograniczenia ryzyka gospodarczego do minimum i osiągnięcia pożądanego efektu w określonym czasie. Będziemy więc poszukiwać odpowiedzi na pytanie: dlaczego przedsiębiorstwa osiągają sukces nie z powodu redukowania ryzyka gospodarczego, ale właśnie dlatego, że podejmują coraz bardziej ryzykowne decyzje.

Światowy kryzys gospodarczy, który rozpoczął się w 2007 roku i w niektórych krajach trwa do dzisiaj, uświadomił wszystkim, że wiedza ekonomiczna polskiego społeczeństwa jest niestety niewielka albo - jak podkreślają to publicyści - katastrofalnie niska. Z naszych obserwacji wynika, że niewielką wiedzę ekonomiczną mają również politycy i przede wszystkim parlamentarzyści, którzy przecież mają stanowić prawo, w tym prawo w gospodarce. Dlatego też doszliśmy do wniosku, że warto napisać monografię, która będzie realizowała dwa cele: Cel 1. W sposób prosty i jednocześnie precyzyjny, będziemy opisywać fundamenty teorii ekonomicznej i przedstawimy metody przekazania tej teorii społeczeństwu, co stanowi istotę edukacji ekonomicznej. Cel 2. Ta monografia per se, sui generis stanowić powinna instrument, narzędzie, środek, zdobywania wiedzy ekonomicznej, przez Tych, którzy ją przeczytają. Nie jest prawdą, że wiedzę ekonomiczną najlepiej jest przekazywać za pomocą przykładów (case'ów). Naukowcy już dawno odkryli, że za pomocą przykładu można udowodnić każdą tezę. Dlatego też, społeczeństwu trzeba przekazywać wiedzę teoretyczną i aplikacje, a nie tylko same aplikacje. Należy walczyć ze stereotypami, np. że nie można nauczyć się przedsiębiorczości, dlatego też przedsiębiorcą trzeba się urodzić. Nauczyć kogoś i nauczyć się można zarówno przedsiębiorczości, jak i menedżerstwa oraz ekonomii, jako nauki o prawach rządzących produkcją i podziałem dóbr, o zachowaniu się ludzi, którzy podejmują decyzje jak ograniczone środki przeznaczyć na zaspokojenie potrzeb w taki sposób, aby podejmujący decyzję uzyskał maksimum satysfakcji. Jeżeli dobrobyt jednostki będzie wzrastał, to będzie rósł dobrobyt społeczny i gospodarka narodowa będzie się dobrze rozwijać.