Autor „Wisława Szymborska”

Koniec i początek to jeden z najważniejszych tomików Wisławy Szymborskiej, który – wydany w roku 1993 – być może ostatecznie przesądził o przyznaniu poetce w trzy lata później Nagrody Nobla. Stosująca wobec swoich wierszy najwyższe wymagania i surową selekcję autorka kazała czytelnikom czekać na tę książkę aż siedem lat. Znalazły się tu głośne, najbardziej znane i najchętniej omawiane przez krytyków wiersze, takie jak Niektórzy lubią poezję, Nienawiść czy Kot w pustym mieszkaniu. „Coraz lepiej słyszalna staje się [tu] wewnętrzna metafizyczna tonacja tej poezji. Szymborskiej – mówiącej o własnej radości pisania, z taką nutą cienkiej i wieloznacznej autoironii, pogodnej goryczy nawet; Szymborskiej – od lat tak radośnie smutnej, poważnie żartobliwej, łagodnie ostrej, z rezerwą serdecznej, sceptycznie ufnej, przewrotnie prostolinijnej, świetliście prostej i tajemniczo skomplikowanej, wzgardliwie dokładnej i kruchej wyniośle. Szymborskiej wciąż pozostającej pytaniem w odpowiedzi na pytanie”. Stanisław Balbus

„Tyle punktów widzenia” Ulotność, przemijanie, niestabilność. Zaplątanie człowieka w historii i niejednoznaczność dziejów. Poetka patrzy na świat uważnie, wychwytując paradoksy codzienności i podkreślając ich wyjątkowość i uniwersalność. Każde słowo, każdy znak przestankowy – jak tytułowy dwukropek – mogą mieć podwójne znaczenie. W liczącym dwadzieścia siedem wierszy zbiorze znalazły się m.in. wiersze Pociecha, Stary profesor, Monolog psa zaplątanego w dzieje – zaskakująco dziś aktualne. Dwukropek to drugi tom wydany przez Poetkę po otrzymaniu Literackiej Nagrody Nobla. W 2006 roku nominowany był do Nagrody Literackiej NIKE. Edycję ilustrują maszynopisy i rękopisy wierszy noblistki.

Każdy z utworów zgromadzonych w tomie Chwila to krystalicznie czysty, precyzyjny i zwarty minitraktat: filozoficzny, metafizyczny, egzystencjalny. Szymborska mówi o sprawach najważniejszych w sposób skłaniający do odkrywczych medytacji i przemyśleń. Edycja specjalna tomu ilustrowana jest skanami rękopisów i maszynopisów poetki.

„To zaledwie 13 utworów, a jednocześnie tom spełniony, pełen sensów i maestrii, dający nam znów - jak to przed laty nazwał Marian Stała - „radość czytania Szymborskiej". Nie są to wiersze wydobyte z notatek, rekonstruowane z urywków, ale domknięte i przeznaczone do druku przez samą pisarkę. Także w tym jest, rzec można, pewien gest elegancji, dyskrecji, tak charakterystycznych i dla tej poezji, i dla jej autorki. Podobnie jak w ironicznym, zaproponowanym jeszcze przez Szymborską tytule: Wystarczy" – pisał o ostatnim tomie Noblistki Andrzej Franaszek. W nowym wydaniu czytać Szymborską można w dwóch językach – autorką znakomitego przekładu na angielski jest Clare Cavanagh. Biblioteka Poetycka Wydawnictwa a5 pod redakcją Ryszarda Krynickiego. Tom 81.

„Nie umiem się nadziwić” Nieustannie doświadczają nas miłość i sympatia. Czy to poważne? Czy pożyteczne? Wisława Szymborska dziwi się przypadkom rządzącym światem. Kwestionuje, co zdarzyć się mogło, a co musiało. Podaje w wątpliwość uczucia i myśli, porządki rzeczywistości. W liczącym dwadzieścia siedem wierszy zbiorze znalazły się ukochane przez czytelników wiersze poetki, takie jak Fotografia tłumu, Przemówienie w biurze znalezionych rzeczy i Wywiad z dzieckiem. Wszelki wypadek to szósty w twórczości Noblistki tom poezji. Edycję ilustrują maszynopisy i rękopisy wierszy noblistki.

Niepublikowane listy niezwykłej pary „Najlepiej w życiu ma Twój Kot, bo jest przy Tobie” – pisze z Zakopanego przyszła Noblistka Wisława Szymborska do Kornela Filipowicza. To po jego śmierci powstanie słynny wiersz "Kot w pustym mieszkaniu". Nie byli typową parą – spędzili ze sobą ponad dwadzieścia lat, ale nigdy razem nie zamieszkali. "Byliśmy końmi, które cwałują obok siebie" – mówiła. W chwilach rozłąki zawsze pisali do siebie listy. Listy zabawne, liryczne, miłosne. Znajdziemy w nich i intymne wyznania i ceny cielęciny czy jajek, refleksje nad własnym warsztatem pisarskim i nad twórczością kolegów, opowieści o rodzinie i przyjaciołach. Mistrzowsko napisane, pełne tęsknoty i czułości pozwalają wniknąć w wyjątkowe uczucie łączące dwoje ludzi, którzy – jak o nich mówiono - nawet jeśli stali do siebie plecami, cały czas patrzyli sobie w oczy.

Trzeci tom w twórczości Wisławy Szymborskiej, przez wielu uważany za jej właściwy debiut poetycki, ukazał się przed sześćdziesięcioma pięcioma laty, w 1957 roku. Jego tytuł nawiązuje do wiersza Z nieodbytej wyprawy w Himalaje – poetyckiego spojrzenia na relację człowieka z potęgą przyrody. Wiele spośród 23 wierszy weszło do kanonu polskiej poezji – Nic dwa razy, Martwa natura z balonikiem, Atlantyda, Dwie małpy Bruegla. Utwory zgromadzone w tomie Wołanie do Yeti są refleksją nad przemijaniem, naturą ludzką i otaczającym nas światem. Edycja wzbogacona jest o rękopisy Noblistki.

Życie jest sztuką, do której nie sposób się przygotować. „Tylko co ludzkie potrafi być prawdziwie obce.” W ogromnej przestrzeni świata, absolutnie niemożliwej do ogarnięcia, wciąż podążamy utartymi ścieżkami. Wisława Szymborska w pozornie lekki sposób demaskuje schematy i stereotypy naszego pojmowania rzeczywistości. Jej wiersze nigdy nie były bardziej aktualne: „Życie na poczekaniu”, „Portret kobiecy”, „Pokój samobójcy” to tylko niektóre utwory tego tomu, stawiające pytania, które dziś nurtują każdego z nas. Wielka liczba to dziesiąty tom prestiżowej kolekcji poezji Wisławy Szymborskiej, wzbogaconej o skany rękopisów i maszynopisów wierszy Noblistki.

Sól, czwarty tom Wisławy Szymborskiej, ukazał się w 1962 roku. Swoją uwagę kieruje poetka w stronę relacji międzyludzkich, zwłaszcza miłości. Mimo żartobliwego tonu snuje refleksję uniwersalną. Znajdziemy tutaj wiersze mniej znane, ale i te, które stanowią kanon polskiej poezji: Konkurs piękności męskiej, Wieczór autorski czy Nagrobek. Sól jest siódmym tomem ukazującym się w prestiżowej kolekcji poezji Wisławy Szymborskiej. Edycja wzbogacona jest o maszynopisy Noblistki.

Czyta wszystko. Od Gimnastyki dla kobiet w czasie ciąży i połogu przez leksykony produktów spożywczych po Historię Bliskiego Wschodu w starożytności. O przeczytanych „dziełach” rozprawia w felietonach przez lata publikowanych na łamach prasy. Dowcipne, innym razem błyskotliwie złośliwe teksty w połączeniu ze słynnymi wyklejankami są intrygującym portretem Szymborskiej. W jej wyborach lekturowych odbija się świat i zmiana, jaka zachodzi w niej samej. W latach 70. jeszcze z lekkim sceptycyzmem prosi czytelnika, by nie zaliczał jej do „wojujących feministek”. W 90. już z wyraźnym zadowoleniem zauważa, że „feminizm jest na czasie”. Z pełnym rozmysłem nazywa „piekłem kobiet” dwór Ludwika XIV. Innym razem żałuje, że w języku zanikły feminatywy i czeka na kogoś, kogo uściska za nazwanie jej „panią redaktorką”. Autorski wybór Jacka Dehnela uwydatnia ponadczasowość Lektur nadobowiązkowych Wisławy Szymborskiej, wciąż uderzająco aktualnych. „Oto miałem wyciąć z całej Szymborskiej takie kawałki, które, zebrane do kupy, pozwolą stworzyć jej portret w pomniejszeniu: strzępki o wspólnej objętości ćwiartki mają oddać całość. Z podobizną to niemożliwe: jeśli z dwudziestu palców u rąk weźmiemy pięć, z zębów - osiem, z dwojga oczu i dwojga uszu do wyboru jedną sztukę tego lub owego, powstać musi potwór. Z tekstami to na szczęście nieco łatwiejsze, ale i tak ryzyko wykrzywienia noblistki jest znaczne. (…) W tym sensie mój wybór będzie na szczęście zawsze nadobowiązkowy.” – Jacek Dehnel