„Owen Gingerich” – książki

W Boskim wszechświecie Owen Gingerich kontempluje wszechświat, w którym Bóg jest obecny - niezauważany przez naukę, ale przecież nie wykluczony przez nią. Autor odwołuje się przy tym do najnowszych osiągnięć astronomii i kosmologii, przytacza liczne anegdoty z dziejów nauki, komentuje poglądy ewolucjonistów i odnosi się do głośnego ostatnio ruchu Inteligentnego Projektu. Ta głęboka, prowokacyjna i błyskotliwa książka jest świadectwem, że ten sam człowiek może być kreatywnym uczonym oraz osobą głęboko wierzącą w boską obecność we wszechświecie. Gingerich jest bowiem przekonany, że kosmos został stworzony z zamysłem oraz celem i że wiara ta nie koliduje z metodą naukową. Boski wszechświat powstał na podstawie Wykładów im. Williama Beldena Nobla, wygłoszonych przez Gingericha w listopadzie 2005 roku na Uniwersytecie Harvarda. Owen Gingerich jest astronomem i historykiem nauki, który swoje życie zawodowe na dziesięciolecia związał z Uniwersytetem Harvarda, światowej sławy badaczem życia i dzieła Keplera i Kopernika. Polskiemu czytelnikowi znane są jego dwie książki, poświęcone Mikołajowi Kopernikowi: Książka, której nikt nie przeczytał (2004) i Mikołaj Kopernik. Gdy Ziemia stała się planetą (2005).

Z przyjemnością informuje, ze mylą się ci, którzy utrzymują, ze O obrotach sfer niebieskich Mikołaja Kopernika to książka, której nikt nie przeczytał. Na uzyskanie pewności w tej sprawie potrzebowałem blisko dziesięć lat, trzydzieści lat zajęło mi staranne udokumentowanie wpływu tego dzieła. Koniec końców miałem do czynienia z egzemplarzami, których właścicielami byli: święci, heretycy, nicponie, muzycy, gwiazdy filmowe, lekarze i maniakalni bibliofile. Jednak najbardziej interesujące są te kopie należące niegdyś do astronomów i pokryte ich notatkami. Ukazują one długotrwały proces akceptowania heliocentrycznego kosmosu jako fizycznie realnego opisu świata. Są świadectwem fascynujących bitew, prowadzonych przez astronomów miedzy sobą, jak również działań Kościoła, próbującego pogodzić się z nowa rzeczywistością. "Wyłania się z nich pasjonującą opowieść o tym, w jaki sposób bardzo zaawansowany matematycznie traktat z XVI wieku rozpoczął rewolucje może nawet większa niż reformacja i jak egzemplarze tego dzieła przeobraziły się w symbole kultury warte miliony dolarów." Owen Gingerich.

Czy Kopernik i Darwin mieli rację? Co to znaczy „mieć rację” w świecie nauki? Jaką drogę musi pokonać rewolucyjna teoria naukowa, by zaakceptowała ją społeczność uczonych? Owen Gingerich analizuje te problemy, badając recepcje dwóch wielkich rewolucji naukowych - kopernikańskiej i darwinowskiej - pokazując jednocześnie wpływ osobistych, kulturowych i metafizycznych przesądów na dzieje astronomii, fizyki i biologii. Próbuje również spojrzeć w przyszłość, przyglądając się postaci i badaniom Freda Hoyle'a, jednego z czołowych dwudziestowiecznych astronomów, znanego między innymi ze swojego sprzeciwu wobec teorii Wielkiego Wybuchu. „Myślałem, że wiem już wszystko, co powinienem wiedzieć o tych postaciach - Koperniku, Darwinie i Hoyle'u - które ukształtowały nasz nowoczesny sposób patrzenia na kosmos. Teraz Owen Gingerich ukazuje nowe fakty i pogłębione rozumienie wszystkich trzech”. - Freeman Dyson „Astronom i historyk Owen Gingerich odpiera twierdzenie Stephena Jaya Goulda, że nauka i religia to „niezachodzące na siebie magisteria” pozostające bez wzajemnego wpływu. Dokonuje tego, uważnie analizując trzy odkrycia naukowe, których pełne znaczenie da się objaśnić tylko dzięki metanaukowej analizie. Dzięki jasnemu i żywemu stylowi książka jest bardzo przystępna”. – John Polkinghorne Owen Gingerich (ur. 1930), emerytowany profesor astronomii oraz historii nauki na Uniwersytecie Harvarda, współpracujący ze Smithsoniańskim Obserwatorium Astrofizycznym. Laureat licznych nagród, w tym prestiżowej Prix Jules-Jansen. W 2008 roku otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Zielonogórskiego. Autor m.in. Książka, której nikt nie przeczytał i Boski Wszechświat.