„Mirosław Majewski” – książki

Niniejsza książka jest, między innymi, próbą przygotowania czytelnika do zrozumienia, a w przyszłości ewentualnego odtworzenia, przykładów sztuki islamu, czy gotyku, lub tworzenia własnych dzieł sztuki o geometrycznym rodowodzie. Omawiam w niej rozmaite konstrukcje geometryczne użyteczne zarówno na lekcjach geometrii w szkole, jak i w pracy artystycznej. Omawiam stosunkowo dokładnie wybrane konstrukcje geometryczne ważne ze względu na ich możliwe zastosowania.

Autor książki ? Mirosław Majewski jest wychowankiem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Ukończył studia, a następnie doktorat, na ówczesnym Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii. Od dwudziestu lat przebywa i pracuje za granicą. Obecnie jest profesorem i dziekanem College of Arts & Sciences w jednej z zagranicznych filii New York Institute of Technology. Od lat wykłada matematykę, zastosowania komputerów w nauczaniu matematyki oraz grafikę komputerową. Jednym z jego licznych zainteresowań są związki matematyki ze sztuką, a w szczególności ze sztuką Azji Wschodniej oraz sztuką islamu. Wiele lat spędzonych na Bliskim Wschodzie i częste kontakty ze sztuką tego regionu sprawiły, że sztuka islamu stała się ważnym składnikiem jego życia, pasją, tematem wykładów, badań naukowych, prac graficznych oraz tekstów.

Niniejsza książka zawiera kolejny zbiór szkiców poświęconych geometrii w sztuce oraz sztuce geometrycznej. Większość z nich była publikowana wcześniej w postaci artykułów w czasopiśmie Matematyka, czasopismo dla nauczycieli. Każdy z nich został uzupełniony i poprawiony przed oddaniem tej książki do druku. W mojej poprzedniej książce „Szkice o geometrii i sztuce: sztuka konstrukcji geometrycznych” omawiałem konstrukcje geometryczne, które mogą być użyteczne przy tworzeniu sztuki o charakterze geometrycznym. Wiadomości te będą bardzo pomocne zarówno w tym jak i kolejnym zbiorze moich szkiców. W tym tomie zajmiemy się sztuką geometryczną Azji Środkowej, Bliskiego Wschodu i Maghrebu. W zachodniej literaturze współczesnej ten rodzaj sztuki nosi często nazwę ‘islamski ornament geometryczny’. Opowiem, w jaki sposób średniowieczni artyści z tamtych krain projektowali wzory do dekoracji architektury o charakterze religijnym oraz przedmiotów związanych z islamem. Dekoracje te znajdujemy również często na prywatnych czy państwowych budowlach. Opisane tu metody oparte są na badaniach, jakie prowadzili Rosjanie w okresie międzywojennym, oraz po drugiej wojnie światowej, na obszarach Azji Środkowej. Metody te, oparte na teselacjach wielokątami symetrycznymi, zostały opracowane bardzo fragmentarycznie w nielicznych publikacjach z okresu 1947-1961. Są one znacznie prostsze niż te opisywane we współczesnej nam literaturze zachodniej. Co więcej, metody te są autentyczne i opierają się na sposobach stosowanych przez rzemieślników w dawnych czasach, podczas, gdy metody opisywane w publikacjach zachodnich są na ogół tworem współczesnym. W moich tekstach będę starał się pokazać krok po kroku jak powstaje teselacja, na której zbudowany jest ornament, a następnie, w jaki sposób taka teselacja może być wykorzystana do zaprojektowania całej rodziny ornamentów. Liczne przykłady ornamentów geometrycznych zawarte w moich szkicach pochodzą z moich zdjęć wykonanych głównie na Bliskim Wschodzie, Magrebie, Azji Środkowej oraz dwóch zbiorów takowych ornamentów. Są nimi Bourgoin J. (1973) oraz Demiriz Y. (2004). Pierwszy z wymienionych tu zbiorów pokazuje głównie ornamenty z obszaru Egiptu, bez omawiania ich konstrukcji. Zawarte w tym zbiorze ornamenty są na ogół odtworzone w stosunkowo wierny sposób. Drugi zbiór jest kolekcją ornamentów geometrycznych z różnych krajów muzułmańskich i również nie pokazuje żadnych konstrukcji. Rysunki w tym zbiorze są2 |Szkice o Geometrii i Sztuce: geometria w sztuce islamu często bardzo niedokładne i z licznymi błędami. Wartość tego zbioru polega na dużej liczbie pokazanych wzorów oraz na licznych odniesieniach do miejsc, gdzie dany wzór może się znajdować. Będę również wykorzystywał wzory z kilku innych źródeł wymienionych później w tekście i bibliografii do książki. Wszystkie konstrukcje pokazane w tej serii szkiców są wykonane przeze mnie i większość z nich nigdzie dotychczas nie była publikowana, poza czasopismem Matematyka, czasopismo dla nauczycieli. Ilustracje na papierze są statyczne i nie pozwalają na eksperymenty z geometrią. Dlatego pewne z opisywanych tu faktów będą ilustrowane za pomocą dynamicznych modeli, które czytelnik znajdzie na stronach internetowych: majewski.wordpress.com/gsp/ lub symmetrica.wordpresss.com/gsp/.

Ciekawa pozycja dla wszystkich członków rodziny - do smyka, aż do seniora. Kolorowanka geometryczna zainspirowana sztuką. Posiada opisy konstrukcji geometrycznych w języku polskim oraz angielskim. Strony przeznaczone do kolorowania posiadają perforowane brzegi i można je w prosty sposób wyrwać, aby ozdobić nimi wnętrze swojego domu. Gwarantowana dobra zabawa dla całej rodziny. Autor Mirosław Majewski o swojej książce: "Na początku była niewielka kolorowanka dla Tytusa, mojego wnuka. Potem innym dzieciom w mojej rodzinie spodobał się ten pomysł. Jeszcze później były dyskusje z paroma znajomymi, matematykami, artystami i psychologiem. Tu okazało się, że kolorowanki geometryczne mogą mieć znacznie większe zastosowanie niż tylko miła rozrywka lub wypełniacz czasu dziecka. Z tych dyskusji narodził się pomysł napisania tej książki. Początkowo była to rzeczywiście tylko kolorowanka geometryczna. Już w trakcie pisania zaczęły powstawać pomysły rozdziałów uzupełniających. Rysunki moich znajomych, dzieci i dorosłych, zwróciły moją uwagę na bardzo istotny temat. Każdy z nas widzi czarno-biały wzór na kartce papieru w inny sposób. Dla jednych są to tylko układy płytek różnego rodzaju na podłodze. Dla innych są to obiekty, które podlegają prawom matematycznym i kolorując taki wzór należy przestrzegać praw geometrii tak, aby po kolorowaniu wzór miał te same własności geometryczne, np. symetrie, jak przed kolorowaniem. Wreszcie dla innych wzór geometryczny kryje w sobie niezliczone ukryte motywy. Jedni widzieli w tych wzorach ukryte smoki, inni rybki w stylu Eschera, inni z kolei widzieli kwiaty a jeszcze inni przeplatanki w stylu tych, jakie widzimy w pałacu Alhambry, czy wspaniałej sztuce z Maroka. Warto było zatem pokazać choć odrobinę tego, co ludzie widzą w takich wzorach. W taki sposób powstał rozdział o wzorach z trójkątami i kwadratami. "